باند و پری (۲۰۰۴) در تحقیقی به بررسی تأثیر روان درمان پویشی بر مکانیسم های دفاعی سه گروه از افراد مبتلا به اختلالات افسردگی، اضطراب و شخصیت پرداختند که در نهایت دریافتند که درنتیجه روان درمان پویشی، نشانه های بیماری بهبود یافته و تغییرات طولانی مدت در کسب های دفاعی بیماران در جهت دفاع های انطباقی بوجود آمده است. بنابراین تغییر در سبک های دفاعی، پیش بینی کننده خوبی برای تغییر در نشانه های بیماری می باشد (به نقل از نعمت، ۱۳۸۷).
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
(ویلسون ۲۰۰۲، به نقل از افضلی ۱۳۸۷)در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که تفاوت معناداری میان دو جنس در زمینه تحول «من» و مکانیسم های دفاعی وجود ندارد. اما در برخی پژوهش ها در جمعیت بالینی مشخص شده است که زمان بیشتر از دفاع های درونی شده [۱۷۸] و ارتباط محور [۱۷۹] مانند جسمانی کردن، واکنش سازی، نوع دوستی، و آلایش، آرمانی سازی و دوپاره سازی استفاده می کنند و مردان غالباً از دفاع های برونی شده [۱۸۰] با ویژگی های تسلط و برتری مانند واپس روانی، آنکار، بازداری، فرافکنی، توجیه عقلانی، بیشتر سود می برند.
آفر و همکاران (۲۰۰۰) در تحقیقی مکانیسم های دفاعی سه گروه از بیماران افسرده، وسواسی، اسکیزوفرنی، و گروهی از افراد سالم را مورد مقایسه قرار دادند. تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که میزان استفاده از سبک های دفاعی ناپخته در گروه های بالینی بطور معناداری نسبت به گروه کنترل بیشتر است. همچنین مشخص شد مکانیسم های دفاعی ابطال و واکنش سازی، در گروه بیماران وسواسی، بیشتر از سایر گروه ها مورد استفاده قرار می گیرد (افضلی، ۱۳۸۷).
بررسی سبک های دفاعی افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن توسط کرسول و چالدر (۲۰۰۱) مشخص کرد که افراد مبتلا به این سندرم نسبت به گروه کنترل از دفاع های، درجه اضطراب بالا، بیشتر استفاده می کنند (نعمت، ۱۳۸۷).
اسپینهوون و کویمن (۱۹۹۷) تفاوت معناداری میان دو جنس از نظر مکانیسم های مورد استفاده دریافت نکردند. هنریکسون و همکاران (۱۹۹۷) به این نتیجه رسیدند که زنان ظاهراً از سبک های دفاعی روان آزرده وار بیشتری استفاده می کنند. در مطالعه ای دیگر که ارتباط بین تعارض نقش جنسی و مکانیسم های دفاعی را بررسی کرده است، مشخص شد که به مردان با سازمان شخصیتی زنان و همچنین زنان با سازمان شخصیتی مردانه، نسبت به افرادی که نقش جنسی سازگار، با جنسیت خود داشته داشته اند بیشتر از مکانیسم های دفاعی استفاده می کنند (کرامر ۲۰۰۰، به نقل از افضلی ۱۳۸۷).
نعمت (۱۳۸۷)، در پژوهشی به مقایسه ارتباط بین مکانیسم های دفاعی و سبک های مقابله ای استفاده شده با سلامت روانی دانشجویان ۱۸ تا ۲۹ سال پرداخت. گروه نمونه در این طرح شامل ۸۰۴ دانشجو بودند که با بهره گرفتن از سه آزمون SCL-90 ، WCQ و DSQ مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که بین دو گروه دارای سلامت روانی بالا و پائین در استفاده از مکانیسم های دفاعی رشد نایافته در سطح ۰۰۱/۰ < P و در استفاده از مکانیسم های دفاعی روان آزرده در سطح ۰۰۱/۰ P < تفاوت معنادار مشاهده می شود. یعنی افرادی که از سلامت روانی پائینی برخوردارند نسبت به افرادی که سلامت روانی بالایی دارند، از مکانیسم های دفاعی رشد نایافته و روان آزرده بیشتر استفاده می کنند.
بشارت و ربیعی (۱۳۸۴) با بهره گرفتن از آزمون استاندارد روان شناسی SCL-90-R وضعیت سلامت روان ۲۱۸ نفر از دانشجویان برآورد شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، شیوع لحظه ای در مجموع برای علائم اختلال روانی ۷۲% برآورد گردید که از این بین ۱۶ نفر (۳۴/۷ %) حداقل در یک بعد دچار اختلال شدید (عدد بزرگتر یا مساوی سه) بودند. علائم مربوط به اختلال افکار پارانوئیدی، افسردگی و اختلال وسواسی جبری به ترتیب دارای بالاترین درصدها بودند. از طرفی مشخص شد که اختلال روانی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان در سطح بالایی قرار دارد.
محمود پوریزدی و همکاران (۱۳۸۸) در پژوهش خود به بررسی رابطه بین مکانیسم های دفاعی و اضطراب پرداختند، یافته ها نشان داد که بطور معناداری، استفاده از سبک دفاعی پخته در گروه غیر مبتلا بیشتر بود (۰۳۲/۰ P <) و مکانیسم های دفاعی شوخی (۰۴۸/۰ P <)، آنکار (۰۳۴/ P <)، فرونشانی (۰۳۵/۰ P <)، جسمانی سازی (۰۰۱/۰ P <) در گروه مبتلا بیشتر مورد استفاده قرار گرفته بودند. همبستگی معکوس متوسط و معنی داری بین نمره ی اضطراب حالت- صفت با نمره ی کسب دفاعی پخته وجود داشت. همبستگی بین سبک دفاعی ناپخته و اضطراب حالت اندک بود و بین سبک دفاعی نوروتیک و اضطراب حالت- صفت رابطه ای مشاهده نشد.
همچنین مشخص شد افراد با سطح سلامت عمومی و نمره ی اضطراب حالت- صفت پائین، از سبک دفاعی پخته استفاده می کنند.
فصل سوم
روش پژوهش
فصل سوم ← روش پژوهش
روش پژوهش : روش تحقیق حاضر توصیفی است و از نوع همبستگی می باشد.
تعریف همبستگی. همبستگی عبارت است از رابطه دو متغییر.همبستگی بین متغییرها را می توان با بهره گرفتن از نمودار پراکندگی نمایش داد. ارزش مقداری رابطه بین دو متغییر را با ضریب همبستگی نشان می دهند. ضریب همبستگی دارای دامنه ای بین ۱- تا ۱+ است
جامعه آماری :کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور که در نیم سال تحصیلی ۹۰-۱۳۸۹ در حال تحصیل هستند.
نمونه آماری: کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نورتربت جام که در نیم سال تحصیلی ۹۰-۱۳۸۹ در حال تحصیل هستند.
روش نمونه گیری : در این پژوهش که تعداد ۸۰ دانشجو که (زن – ۴۸) و (مرد – ۳۲) تا می باشند از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند.
ابزار پژوهش :
ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل : پرسشنامه اختلالات روانی SCI- 90 – R و پرسشنامه سبک های دفاعی DSQ- 40 می باشد.
معرفی ابزار پژوهش
پرسشنامه SCL-90-R
۱ پرسشنامه SCL-90-R یکی از پراستفاده ترین ابزارهای تشخیصی روانپزشکی است. پرسشنامه شامل ۹۰ سوال برای ارزشیابی علائم روانی است که با بهره گرفتن از آن می توان افراد سالم را از افراد بیمار تشخیص داد. این پرسشنامه توسط دراگوتیس و همکارانش در سال ۱۹۷۳ معرفی شد و براساس تجربیات بالینی تحلیل های روان سنجی، مورد تجدیدنظر قرار گرفته و فرم نهایی آن درسال ۱۹۷۶ تهیه گردید. در ایران مطالعات زیادی برای هنجاریابی آن انجام شده است.
پاسخ های ارائه شده به هریک از موارد آزمون در یک مقیاس ۵ درجه ای ازمیزان ناراحتی که از (هیچ) تا (به شدت) می باشد، مشخص می شود. ۹۰ ماده این آزمون ۹ بعد مختلف شکایات جسمانی، وسواس و اجبار، حساسیت در روابط متقابل، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس مرخصی، افکار پانوئیدی، و روان پریشی را در بر می گیرد. نمره گذاری و تفسیر آزمون براساس سه شاخص ضریب کلی علائم مرخصی، معیار ضریب ناراحتی و جمع علائم مرضی به دست می آید.
سوالات اضافی
در این ازمون ۷ سوال وجود دارد که تحت هیچ یک از ابعاد ۹ گانه رتبه بندی نشده اند. این سوالات ازنظر بالینی دارای اهمیت بوده و به شاخص های کلی آزمون کمک می کنند و تمایل براین است که بطور تجمعی استفاده شوند. چنانچه یک نمره افسردگی بالا همراه با زود بیدار شدن از خواب و بی اشتهایی ممکن است در مقایسه با یک نمره مشابه به وی علائم ذکر شده فوق تعبیر متفاوتی داشته باشد. این سوالات به عنوان یکی از ابعاد آزمون نمره گذاری نمی شوند، اما به نمرات ضریب کلی ناراحتی اضافه می گردند.
سوالات اضافی عبارتند از:
شماره سوال علامت
۱۹ بی اشتهایی
۶۰ زیاد خوردن
۵۹ فکر زیاد راجع به مرگ و مردن
۴۴ دیرخوابیدن (مشکل در به خواب رفتن)
۶۴ زود بیدار شدن از خواب
۶۶ بدخوابی (بیدار شدن های مکرر در هنگام خواب)
۸۹ احساس گناه و تقصیر داشتن
سه شاخص کلی ناراحتی نیز در این آزمون وجود دارد که هرکدام با نمره ای میزان شدت مشکل روانی فرد را از نظر آسیب شناسی مغزی نشان می دهند:
-
- ضریب کلی علائم مرضی (GSI)[181]:بهترین نشانه سطحی و یا عمقی بودن یک ناراحتی درحال حاضر می باشد و باید در بیشتر مواردی که به یک سنجش خلاصه، احتیاج داریم از آن استفاده کنیم. همچنین اطلاعاتی در مورد تعداد و شدت ناراحتی ناشی از آن را بدست می دهد.
-
- جمع علائم مرضی (PST) [۱۸۲]:به طور ساده شمارش تعداد علائمی است که بیمار به صورت مثبت گزارش می دهد. یعنی آنهایی که خود بیمار به دارابودن آن تاحدی ادغان دارد.
-
- معیار ضریب ناراحتی (PSDI) [۱۸۳]:یک سنجش خالص از شدت ناراحتی یعنی یک سنجش اصلاح شده برای تعداد علائم است. عمل آن بیشتر مانند یک سنجش پاسخ در جهت ابلاغ این که آیا بیمار افسرده علائم خود را در فرم گزارش از خود بیشتر یا کمتر ارائه داده است یا خیر؟
پایایی آزمون:
سنجش پایایی ابعاد ۹ گانه این ازمون از دو روش محاسبه پایایی به روش آزمون مجدد صورت گرفته است. برای محاسبه ثبات درونی آزمون که بروی ۲۱۹ نفر داوطلب در ایالات متحده در جهت سنجش ثبات و یکنواختی سوالات انجام گردیده از ضرایب آلفا و کودور ریچاردسون ۲۰ استفاده شد. نتایج تمام ضرایب بدست آمده برای ۹ بُعد، کاملاً رضایتبخش بوده است. بیشترین همبستگی مربوط به بعد افسردگی با ۹% و کمتری آنها روان پریشی با ۷۷% بوده است.
پایایی آزمون مجدد ثبات آزمون را در طول زمان می سنجد بروی ۹۴ بیمار روانی نامتجانس و پس از یک هفته ارزیابی اولیه صورت گرفت. اکثر ضرایب دارای همبستگی بالا بین ۷۸% تا ۹% بوده اند. (ناتالی, ۱۹۷۰, به نقل از نعمت, ۱۳۷۸).
مرعشی (۱۳۷۵) ضریب پایایی همه ابعاد این آزمون را به روش نصف کردن ۸۰% تا ۹۳% و به روش آلفای کرونباخ بین ۸۰% تا ۹۳% گزارش کرده است, همچنین رضاپور (۱۳۷۶) با بهره گرفتن از روش بازآزمایی ضریب پایایی ابعاد را بین ۶۸% تا ۸۱% محاسبه نموده است. همینطور موسوی (۱۳۷۷) با روش نصف کردن پایایی این آزمون را برای ابعاد مختلف بین ۶۴% تا ۸۹% و با روش آلفای کرونباخ بین ۵۷% تا ۸۵% گزارش کرده اند (نعمت، ۱۳۸۷).
شیوه اجرا و نمره گذاری
این پرسشنامه می تواند به وسیله یک روان شناس یا مصاحبه کننده بالینی اجرای گردد . مدت زمان لازم برای اجرا حدود ۱۲تا ۱۵ دقیقه است. ولی افراد دقیق ممکن است ان را در ۳۰دقیقه ویا بیشتر تکمیل نمایند. این ازمون حالات فرد را از یک هفته قبل تا زمان حال مورد ارزشیابی قرار می دهد.
نمره گذاری این ازمون بسیار ساده است .وشامل یک عملیات ساده ریاضی یعنی جمع زدن وتقسیم تا دو رقم اعشاری می باشد .به هر یک از سوال ها بسته به پاسخ داده شده از صفر تا ۴نمره تعلق می گیرد.
برای نمره گذاری ابعاد ۹گانه ابتدا نمره به دست امده از هر بعد را محاسبه نموده وبر تعداد سوال های ان بعد تقسیم می نماییم.برای مثال در مورد شکایت های جسمانی که ازمودنی می تواند نمره ای از صفر تا ۴۸ کسب کند . نمره به دست امده را بر تعداد سوال ها یعنی ۱۲تقسیم می نماییم.نمره به دست امده از بعد اضطراب را بر ۱۰تقسیم نموده وبه این ترتیب در مورد ۹بعد دیگر این عمل اجرا می شود.نتیجه را باید تا دو رقم اعشار گزارش نمود
. پرسشنامه سبک های دفاعی (DSQ)
در طول سالها، مقیاس های مختلفی برای بررسی مکانیسم های دفاعی ساخته شده است. یکی از جدیدترین این مقیاس ها ابزار DSQ [۱۸۴]است که بعد از بازبینی های فراوان و تحلیل های مختلف در فرم نهایی آن سه سبک دفاعی با ۲۸ سوال شامل ۱۴ مکانیزم دفاعی مورد بررسی قرار می گیرند. این سه سبک دفاعی شامل موارد زیر هستند: