۲۳
۱
جمع کل
۱۴۹
۷
۳-۴- تعیین حجم نمونه
از آنجا که برای نمونه گیری از روش خوشه ای استفاده شد، دو کلاس سال سوم تجربی از دبیرستان کوثر شهرستان ایوان به عنوان گروه کنترل و آزمایش انتخاب شدند .کلاسی که برای گروه کنترل انتخاب شد ۲۸ نفر و کلاس دیگر که برای گروه آزمایش انتخاب شد ۲۸ نفر بودند بنابراین حجم نمونه ۵۶ می باشد. جایگزینی نمونه ها در گروه ها به شرح جدول نمونه آماری ۳-۲ می باشد.
جدول ۳-۲: جایگزینی نمونه در گروه ها
آموزش شیمی
روش آموزشی
معمول
فعال فناورانه
تعداد دانش آموز
۲۸
۲۸
۳-۵- روش نمونهگیری
روش نمونه گیری در این پژوهش خوشه ای بود. ابتدا از بین دبیرستان های دخترانه شهر ایوان غرب که جامعه آماری پژوهش حاضر بودند دبیرستان کوثر به صورت تصادفی انتخاب شد، سپس از میان دو کلاس سوم رشته تجربی این مدرسه به صورت گمارش تصادفی یک کلاس برای گروه کنترل و کلاس دیگر به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند.
۳-۶- روش گردآوری داده ها
به منظور دستیابی به نتایج مورد نظر و انجام شایسته پژوهش از روش های زیر بهره گرفته شد :
مطالعات کتابخانهای: جهت تدوین مبانی، تعاریف و مفاهیم نظری از منابع کتابخانهای استفاده شد که مهمترین و مفیدترین منبع، موتورهای جستجو در اینترنت، بانکها و منابع اطلاعاتی و کتابخانههای دانشگاهی کشور بوده است.
پژوهش های میدانی: به منظور جمعآوری اطلاعات موردنظر و سنجش متغیرهای پژوهش، از آزمون های محقق ساخته استفاده شد.
۳-۷- ابزار گردآوری داده ها
به دلیل نوع پژوهش بهترین وسیله برای گردآوری داده ها آزمون محقق ساخته در نظر گرفته شد که شامل آزمون های زیر می باشند:
الف) پیش آزمون : این آزمون شامل هیجده سوال مربوط به مبحث محلول ها از کتاب شیمی ۳ و آزمایشگاه سال سوم دبیرستان در قالب سؤالات چهار گزینه ای بود که توسط پژوهشگر که خود دبیر شیمی دبیرستان است و با همکاری و نظارت دبیران محترم این درس تهیه شده بود.
ب) پس آزمون (آزمون یادگیری ): این آزمون عیناً شامل سوالات پیش آزمون می باشد.
ج) آزمون یادداری ( پیگیری ): سوالات این آزمون نیز از نظر تعداد ، مفاهیم و سطوح یادگیری دقیقاً با سوالات پس آزمون موازی بودند.
۳-۸- روایی و پایایی آزمون محقق ساخته
۳-۸-۱- روایی[۷۵] و اعتبار ابزار سنجش
منظور از روایی آن است که وسیلهی اندازه گیری، بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد (خاکی،۱۳۸۳، ص ۲۸۸). مفهوم روایی به این سؤال پاسخ میدهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه موردنظر را میسنجد؟ بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمیتوان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت (بازرگان،سرمد، حجازی ۱۳۸۴، ص۱۷۰). برای تعیین روایی آزمون محقق ساخته به شکل زیر عمل شد.
جهت بررسی روایی آزمون پیش آزمون و پس آزمون محقق ساخته جهت سنجش یادگیری و یادداری دانش آموزان در درس شیمی، پژوهشگر پس از طرح پرسش های آزمون ها، برای کسب نظر و ارزیابی روایی آن ها، ابتدا پرسش های یاد شده را به رؤیت دبیران مجرب شیمی و سرگروه شیمی شهرستان رسانده است و آن گاه تغییرات لازم را بنا به تشخیص و صلاحدید به عمل آورده است.
۳-۸-۲- پایایی[۷۶] و قابلیت اعتماد ابزار سنجش
اصطلاح پایایی یکی از ویژگیهای فنی ابزار اندازه گیری است که معین میکند که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان، تا چه اندازه نتایج یکسانی را ارائه میدهد. برای تعیین و محاسبه ضریب پایایی تکنیکهای متعددی وجود دارد که می توان به: تکرار آزمون (بازآزمایی)[۷۷] ، روش معادل سازی [۷۸] (موازی و همتا)، روش تنصیف[۷۹] (دونیم کردن پرسش نامه و محاسبه نمرات دو دسته)، کودر ریچاردسون و روش آلفای کرونباخ اشاره کرد، که مهم ترین آن آلفای کرونباخ میباشد(بازرگان، سرمد، حجازی، ۱۳۸۴، ص ۱۶۶).
در مطالعه حاضر به منظور محاسبه و برآورد میزان پایایی پرسش نامه از روش آلفای کرونباخ[۸۰] استفاده شده است. مقدار شاخص پایایی بین صفر و یک در نوسان است و نتایج آن را می توان به صورت جدول۳-۳ تفسیر نمود:
جدول ۳-۳: میزان پایایی در روش آلفای کرونباخ