روش تحقیق
مقدمه
جهت بررسی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در فازها و گام­های مختلف مهندسی ارزش نیازمند به استفاده از ابزارها و امکانات استفاده‌شده در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در مهندسی ارزش است. بدین منظور برای تأمین و رسیدن به پاسخ برای اهداف تعریف‌شده در فصل اول، این فصل را به دو قسمت معرفی روش انجام‌گرفته و مسائل و مشکلات هر گام از مهندسی ارزش و چگونگی انجام‌گرفته با ابزارآلات فناوری اطلاعات و ارتباطات در گام­های مهندسی ارزش تقسیم می­ شود.

معرفی روش انجام‌گرفته و مسائل و مشکلات هر گام در مهندسی ارزش
در این قسمت ابتدا به معرفی کامل فازها در مهندسی ارزش پرداخته می­ شود. سپس با توجه به توضیحات ارائه‌شده در هر فاز مهندسی ارزش به بررسی مسائل و مشکلات هر گام بر اساس مشاهدات انجام‌شده در کارگاه پروژه مزرعه دانش (به‌صورت مرسوم برگزار گردیده) و مطالعات انجام­شده در این زمینه پرداخته ‌شده است. در انتها با توجه به مسائل و مشکلات ارائه‌شده در هر گام مهندسی ارزش به معرفی و توضیح راه­ حل­های پیشنهادی برای مسائل و مشکلات مشاهده‌شده در هر فاز پرداخته می­ شود.
فاز پیش مطالعه
گام پیش مطالعه اولین گام از برنامه کاری مهندسی ارزش می­باشد. فعالیت‌های آماده ­سازی شامل شش گام است:
گردآوری و تعریف نیازها و خواسته­ های عوامل کلیدی پروژه شامل کارفرما، مشتری، خریدار، بهره­بردار و غیره
گردآوری داده ­های کامل در مورد پروژه
تعیین معیارهای ارزیابی
تعیین حدود/دامنه مطالعه
تهیه مدل­های مناسب
تعیین اعضای گروه
گردآوری اطلاعات مربوط به گرایش­های عوامل کلیدی پروژه
گردآوری اطلاعات در مورد گرایش­ها و نیازهای عوامل کلیدی می ­تواند به دو طریق ارزیابی بازار و یا تمرکز بر روی گروهی از افراد انجام شود. لازم است در گردآوری اطلاعات تعیین پارامترهای مؤثر بر خرید، تعریف و رتبه ­بندی جنبه­ های مختلف یک محصول یا یک پروژه، مقایسه محصول یا پروژه با محصولات یا پروژه­ های مشابه موردتوجه قرار گیرد.
تکمیل مجموعه داده ­ها
دو نوع منبع برای اطلاعات وجود دارد:
منابع اولیه
منابع ثانویه
منابع اولیه بر دو گونه­اند: منابع انسانی و منابع مکتوب. منابع انسانی شامل بازار، طراحان اصلی، طراحان موارد مشابه، گروه تخمین هزینه­ها، سازندگان و مشاوران است. منابع مکتوب شامل نقشه­ها، مشخصات فنی پروژه، برنامه ­های زمانی پروژه و اسناد مربوط به مناقصه­ ها و مزایده­هاست.
منابع ثانویه شامل تأمین‌کنندگان محصولات مشابه، متونی مانند استانداردهای طراحی، نتایج آزمایش­ها، مجله­های بازرگانی و آیین­ نامه­ ها است. دو منبع مهم اطلاعات ثانویه دیگر که همواره باید مد­نظر قرار گیرند عبارتنداز: پروژه­ های مشابه و مشاهده­های حاصل از بازدید ساخت گاه توسط گروه مطالعات مهندسی ارزش.
تعیین معیارهای ارزیابی
یکی از مهم‌ترین گام­های گروه مطالعات در اجرای فرایند، مشخص کردن معیارهای ارزیابی گزینه­ ها و نیز تعیین اهمیت نسبی هر معیار است تا در مرحله ارزیابی ملاک انتخاب مناسب­ترین پیشنهادها باشد.
تعیین محدوده مطالعات
گروه مطالعات ارزش برای هر مطالعه مشخص، منشوری تهیه می­ کند. در این منشور حدود مطالعات بر مبنای اطلاعات گردآوری‌شده تعیین می­ شود. این حدود نقاط شروع و اتمام مطالعات هستند. لازم است مواردی که نباید در مطالعه موردبررسی قرار گیرند، در منشور به­­صراحت مورداشاره قرار گیرند. معمولاً منشور حدود مطالعات، توسط تأمین‌کنندگان مالی بازنگری و اصلاح می­ شود.
تهیه مدل دادها
گروه مطالعات به‌طورمعمول مدل­هایی مانند زمان، انرژی، هزینه، توزیع و غیره را بر پایه منشور محدود مطالعات تهیه می­ کند. این مدل­ها در درک مطالعات در آینده کمک بسیار می­ کنند.
تعیین ترکیب گروه مطالعات
رهبر یا تسهیلگر گروه مهندسی ارزش برنامه­ زمانی مطالعات، ترکیب گروه مطالعات، محل انجام مطالعات و نیازهای پشتیبانی افراد را مشخص می­نمایند. لازم است پیش از شروع مطالعه ارزش، ترکیب گروه برای حصول اطمینان از در نظر گرفتن تمامی زمینه ­های فنی، مدیریتی و تجاری مرور شود.
مسائل و مشکلات فاز مطالعات مقدماتی در مهندسی ارزش
عدم مشارکت تمامی افراد ذینفع و مؤثر در کارگاه مهندسی ارزش به دلیل مشغله­های کاری
وجود افراد غیر خلاق و فاقد تخصص کافی در تیم مهندسی ارزش
پرتعداد بودن تیم مهندسی ارزش برخی پروژه­ ها به دلیل درگیر بودن واحدهای مختلف در پروژه
عدم انتخاب مسئول آشنا به روند کار مهندسی ارزش برای تیم مهندسی ارزش
عدم توجه به دغدغه­ های اصولی مجریان و بهره­برداران پروژه
عدم شناخت کامل و دقیق محدودیت­های که سازمان یا مجری پروژه با آن روبه­رو است
انجام ناقص مطالعات امکان­سنجی
عدم انجام صحیح مطالعات برای تهیه مدل داده ­ها
عدم انجام مطالعات کافی در فاز مطالعات مقدماتی جهت شناخت مسئله
عدم انجام صحیح تعیین معیارهای ارزیابی یا انجام ناقص آن
گام کارگاه اصلی
این گام یکی از مهم‌ترین گام­های مهندسی ارزش می­باشد. این قسمت خود شام شش فاز اصلی شامل :
فاز اطلاعات
مرحله گردآوری اطلاعات نخستین مرحله از برنامه کار مطالعات مهندسی ارزش است که امکان درک کامل و عمیق نسبت به مسئله موردبررسی را فراهم می­ کند. مجموعه ­ای از پرسش­ها که با شش واژه کلیدی چرا، چگونه، چه موقع، چه کسی،کجا و چه چیزی طرح می­شوند، امکان گردآوری اطلاعات موردنظر را فراهم می­ کنند، البته باید توجه داشت طرح این پرسش­ها به­تنهایی موفقیت این مرحله را تضمین نمی­کند، بلکه تلاش را برای یافتن پاسخ پرسش­های مطرح، روابط خوب و پایدار انسانی، دوراندیشی و توان سنجش اطلاعات، مؤلفه‌های موفقیت در این مرحله را تشکیل می­دهد.
ضروری است با یافتن پاسخ هر پرسش اطلاعات به­دقت ارزیابی، غربال و دسته­بندی شوند تا واقعیت­ها از مفروضات جدا گردند و بازیابی اطلاعات به سهولت ممکن باشد. دستیابی به اطلاعات درست و واقعی به تعریف صریح و روشن مسئله موردبررسی منجر شده، واقعیت­های پنهان را روشن و قابل‌دسترسی می­ کند. همچنین راه­ حل­های بالقوه را در اختیار گروه مهندسی ارزش قرار می­دهد. در اختیار داشتن اطلاعات درست و کامل، پیش­شرط موفقیت مطالعات مهندسی ارزش است. میزان کوششی که برای گردآوری اطلاعات در این مرحله انجام می­ شود به پیچیدگی پروژه موردمطالعه، دامنه مطالعه و اطلاعات موجود و برنامه زمانی مطالعات بستگی دارد. در این مرحله لازم است گروه مطالعه مهندسی ارزش تمام مطالعات مربوطه را بدون توجه به پراکندگی و عدم ارتباط ظاهری آن‌ها با یکدیگر گردآوری کند، تا حد امکان داده ­های گردآوری‌شده به کمک مدارک معتبر تأیید و مستند شوند. به­منظور تسریع در گردآوری اطلاعات می­توان با تعریف وظایف و کارهای مجزا، فعالیت‌های این مرحله را تقسیم و هر وظیفه را به فرد و گروهی واگذار نمود.
باید توجه داشت افرادی که در این مرحله مورد پرسش قرار می­­گیرند، عموماً افرادی پرمشغله و گرفتار هستند. از همین رو لازم است پیش از رویارویی با آن‌ها پرسش­هایی که باید مطرح شوند به‌دقت تعیین و شرایط ثبت و نگهداری پاسخ­ها برای استفاده­های آتی فراهم گردد.
یکی از موارد کلیدی و پایه در مهندسی ارزش در مرحله گردآوری اطلاعات تعیین دقیق هزینه­هاست. با گردآوری اطلاعات هزینه، مربوط به محدوده مطالعه مهندسی ارزش، دو هدف کلی زیر دنبال می‌شود: