و نگرش به سوره مبارکه احزاب در این خصوص قابل امعان نظر است .
«یَا أیُّهَا الَّذینَ أمَنُوا لَا تَدخُلُوا بُیُوتَ النَّبِیِّ إلَّا أن یُؤذَن لَکُم إلَی طَعَامٍ غَیرَ ناظِرِینَ إنَاهُ وَلَکن إذَا دُعیتُم فَادخُلُوا فَإذَا طَعِمتُم فَانتَشروا وَلَا مُستانسین لَحدیثٍ إنَّ ذَلِکُم کَانَ یُؤذی النَّبِیَّ فَیَستَحیی مِنکُم وَاللهُ لَا یَستَحیی مِنَ الحَقَّ وَإذَا سَألتُمُوهُنَّ مَتَاعاً فَاسألُوهُنَّ مِن وَرَاء حِجَابٍ ذَلِکُم أطهَرُ لِقُلُوبِکُم وَ قُلُوبِهِنَّ وَ مَا کانَ لَکُم أن تُؤذوا رَسُول اللهِ وَلَا أن تَنکِحوا ازواجَهُ مِن بَعدِهِ أبَداً إنَّ ذَلِکُم کَانَ عِندَاللهِ عَظیماً»[۶۹]
معنی آیه شریفه:«ای کسانی که ایمان آورده اید داخل اتاق های پیامبر مشوید مگر آنکه برای (خوردن) طعامی به شما اجازه داده شود (آن هم) بی آنکه در انتظار پخته شدن آن باشید ولی هنگامی که دعوت شدید داخل گردید و وقتی غذا خوردید، پراکنده شوید بی آنکه سرگرم سخنی گردید این (رفتار) شما پیامبر را می رنجاند (ولی) از شما شرم می دارد و حال آنکه خدا از حق (گویی) شرم نمی کند و چون از زنان (پیامبر) چیزی خواستید از پشت پرده از آنان بخواهید این برای دل های شما و دل های آنان پاکیزه تر است و شما حق ندارید رسول خدا را برنجانید و مطلقاً (نباید زنانش را پس از (مرگ) او به نکاح خود درآورید چرا که این (کار) نزد خدا همواره (گناهی) بزرگ است.»
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
صرف نظر از آیات ذکر شده در قرآن کریم در موارد مختلف به «عفت» و «شهوت پرستی» اشاره شده است که در ذیل به بیان آن می پردازیم:
«فَخَلَفَ مِن بَعدِهِم خَلفً أضَاعُوا الصَّلاۀَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوفَ یَلقَونَ غَیًّا»[۷۰]
«إلَا مَن تَابَ وَآمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحاً فَأولَئِکَ یَدخُلُونَ الجَنَّۀَ وَلَا یُظلَمُونَ شَیئاً »[۷۱]
خداوند در سوره ۵۹ و ۶۰ سوره مریم می فرمایند: «اما پس از آنان، فرزندان ناشایسته ای روی کار آمدند که نماز را تباه کردند و از شهوات پیروی نمودند و به نوری (مجازات) گمراهی خود را خواهند دید »
«مگر آنان که توبه کنند و ایمان بیاورند و کار شایسته انجام دهند. چنین کسانی داخل بهشت می شوند و کمترین ستمی به آنها نخواهد شد»[۷۲]
«وَاللهُ یُریدُ أن یَتوبَ عَلَیکُم وَ یُریدُ الَّذینَ یَتَّبِعُونَ الشَّهواتِ أن تَمیلوا مَیلاً عَظیماً»[۷۳]
و در سوره نسا آیه ۲۷ می فرماید: «خدا می خواهد شما را ببخشد (و از آلودگی پاک نماید) اما آنها که پیرو شهواتند می خواهند شما به کلی منحرف شوید.»
«وَلُوطاً إذ قَالَ لِقَومِهِ إنَّکُم لَتَأتُونَ الفَاحِشَۀَ مَا سَبَقَکُم بِهَا مِن أحدٍ منَ العالمینَ»[۷۴]
«أئِنَّکُم لَتَأتُونَ الرَّجالَ وَ تَقطَعُونَ السَّبیلَ وَ تَأتُونَ فِی نَادیِکُمُ المُنکَر فَمَا کَانَ جَوَابَ قَومِهِ إلا أن قَالُوا ائتِنا بِعذابِ اللهِ إن کُنتَ مِنَ الصَّادقینَ »[۷۵]
و در سوره عنکبوت آیات ۲۸ و ۱۹ به مقوله لواط می پردازد و بیان می دارد: «و لوط را فرستادیم، هنگامی که به قوم خود گفت: شما عمل بسیار زشتی انجام می دهید که هیچ یک از مردم جهان پیش از شما آن را انجام نداده است »
«آیا شما به سراغ مردان می روید و راه (تداوم نسل انسان) را قطع می کنید و در مجلستان اعمال ناپسند انجام می دهید؟ اما پاسخ قومش جز این نبود که گفتند: اگر راست می گویی، عذاب الهی را برای ما بیاور!.»
و در سوره هود، آیات ۷۷ تا ۸۳ بیان گردیده:
«وَلَمَّا جَاءت رُسُلُنَا لُوطاً سِیءَ بِهِم وَضَاقَ بِهِم ذَرعاً وَقالَ هَذَا یَومٌ عصیبٌ »(۷۷)
معنی آیه شریفه :«و هنگامی که رسولان ما «فرشتگان عذاب» به سراغ او آمدند- و قبلاً کارهای بد انجام می دادند گفت»
«وَجَاءهُ قَومُهُ یُهرعُونَ إلَیهِ وَمِن قَبلُ کَانُوا یَعمَلونَ السَّیئاتِ قَالَ یَا قَومِ هُولاء بَنَاتی هُنَّ أطهَرُ لَکُم فَاتَّقُوا اللهَ وَلا تُخزونَ فی ضیفی الیسَ مِنکُم رَجُلٌ رشیدٌ» (۷۸)
معنی ایه شریفه: «ای قوم من! اینها دختران منند، برای شما پاکیزه ترند (با آنها ازدواج کنید و از زشتکاری چشم بپوشید) از خدا بترسید و مرا در مورد میهمانانم رسوا نسازید. آیا در میان شما یک مرد فهمیده و آگاه وجود ندارد؟»
«قَالُوا لَقَد عَلِمتَ مَا لَنا فی بَنَاتِکَ مِن حَقٍّ وَ إنَّکَ لَتَعلَمُ مَا نُریدُ» (۷۹)
معنی آیه شریفه:«گفتند: تو میدانی ما تمایلی به دختران تو نداریم و خوب می دانی ما چه می خواهیم!»
«قَالَ لَو أنَّ لی بِکُم قُوَّۀَ أو أوی إلَی رُکنٍ شدیدٍ» (۸۰)
معنی آیه شریفه:«گفت: (افسوس) ای کاش در برابر شما قدرتی داشتم، یا تکیه گاه و پشتیبان محکمی در اختیار من بود! (آنگاه می دانستم با شما زشت سیرتان دد منش چه کنم)»
«قَالُوا یا لُوط إنَّا رُسُلُ رَبِّکَ لَن یَصِلُوا إلَیکَ فَأسرِ بِأهلِکَ بِقطعٍ منَ اللَّیلِ وَلَا یَلتَفِت مِنکُم أحَدً إلا امرَأتَکَ إنَّهُ مُصیبُهَا مَا أصابِهُم إنَّ موعِدَهُمُ الصُّبحُ الَیسَ الصُّبحُ بِقَریبٍ» (۸۱)
معنی آیه شریفه:«(فرشتگان عذاب) گفتند: ای لوط! ما فرستادگان پروردگار توییم و آنها هرگز دسترسی به تو پیدا نخواهند کرد! در دل شب، خانواده ات را (از این شهر) حرکت ده! و هیچ یک از شما پشت سرش را نگاه نکند، مگر همسرت که او هم به همان بلایی که آنها گرفتار می شوند، گرفتار خواهد شد! موعد آنها صبح است، آیا صبح نزدیک نیست؟ »
«فَلَمَّا جَاء أمرنَا جَعَلنَا عَالیهَا سَافِلَها وَأمطرنا عَلَیها حِجارَۀً مِن سِجِّیلٍ منضودٍ» (۸۲)
معنی آیه شریفه:«و هنگامی که فرمان ما فرا رسید، آن (شهر و دیار) را زیر و رو کردیم و بارانی از سنگ (گلهای متحجر) مترام بر روی هم، برآنها نازل نمودیم.»
«مُّسَوَّمَۀً عِندَ رَبِّکَ وَمَا هِیَ مِنَ الظَّالمینَ بِبَعیدٍ» (۸۳)
معنی آیه شریفه:«(سنگهایی که) نزد پروردگارت نشاندار بود و آن از (سایر) ستمگران دور نیست»[۷۶]
«کَذَّبَت قَومُ لُوطٍ بِالنُّذُرِ»[۷۷]
«إنَّا أرسَلنَا عَلَیهِم حَاصیاً إلَّا آلَ لوطٍ نَّجَّیناهُم بِسَحرٍ»[۷۸]
و در سوره قمر آیات ۳۳ و ۳۴ می فرماید :«قوم لوط، انذارها (و هشدارهایی پی در پی پیامبرشان) را تکذیب کردند.»« ما به آنها تند بادی که ریگ ها را به حرکت در می آورد فرستادیم (و همه را هلاک کردیم) جز خاندان لوط را که سحرگاهان نجاتشان دادیم.»
«وَلُوطاً إذ قَالَ لِقَومِهِ أتَاتُونَ الفَاحِشۀَ مَا سَبَقَکُم بِهَا مِن أحدٍ من العَالَمین»[۷۹]
معنی آیه شریفه:« ( و به خاطر آورید) لوط را، هنگامی که به قوم خود گفت: «آیا عمل بسیار زشتی را انجام دهید که هیچ یک از جهانیان، پیش از شما انجام نداده است؟!»
«أنَّکُم لَتَأتُونَ الرَّجالَ شَهوۀً من دونِ النَّساء بَل أنتُم قَومٌ مُسرفونَ»[۸۰]
معنی آیه شریفه:«آیا شما از روی شهوت به سراغ مردان می روید، نه زنان؟!. شما گروه اسراف کار (و منحرفی) هستید. »
«وَمَا کانَ جَوَابَ قَومِهِ إلا أن قَالُوا أخرِجوهُم من قَریَتِکُم إنَّهُم أناسٌ یَتَطَهَّرونَ»[۸۱]
معنی آیه شریفه:«ولی پاسخ قومش چیزی جز این نبود که گفتند: « اینها را از شهرتان بیرون کنید که اینها مردمی هستند که پاکدامنی را می طلبند (و با ما هم صدا نیستند)»
«فَانجَیناهُ وَأهلَهُ إلَّا امرَأتَهُ کانَتُ مِنَ الغابرینَ»[۸۲]
معنی آیه شریفه:« (چون کار به اینجا رسید) ما او و خاندانش را رهایی بخشیدیم، جز همسرش که از بازماندگان (در شهر بود)».
«وَأمطَرنا عَلَیهِم مَّطَراً فَانظُر کَیفَ کَانَ عَاقِبِۀُ المُجرمینَ» [۸۳]
معنی آیه شریفه:«و (سپس چنان) بارانی (از سنگ) بر آنها فرستادیم ( که آنها را در هم کوبید و نابود ساخت) پس بنگر که سرانجام کار مجرمان چه شد!»[۸۴]
۳-۱-۲- سنت
سنت در اصطلاح فقها عبارت است از: « گفتار یا رفتار یا تقریر پیامبر» منشاء این اصطلاح آن است که پیامبر (ص) به پیروی از سنت خویش امر کرده است. از آن پس، وقتی کلمه ی «سنت» بصورت مطلق و بدون انتساب به شخص خاصی بکار می رود، از آن بخصوص چیزی که بیانگر حکمی از احکام از سوی پیامبر (ص) است اراده می شود، خواه گفتار باشد یا رفتار یا تقریر. اما فقهای امامیه، از آنجا که سخن معصومین از اهل بیت پیامبر را همانند شخص پیامبر، حجت بر بندگان خدا و پیروی از آن را لازم و واجب می دانند، اصطلاح سنت را به گونه ای گسترش داده اند که گفتار یا رفتار یا تقریر هر یک از معصومین را شامل می گردد.
اهمیت اخلاق در روایات اسلامی در احادیثی که از شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله (نقل گردیده) همین بس که در حدیث بسیار مشهوری هدف از بعثت خود را به نهایت رساندن مکارم اخلاقی بیان کرده و می فرمایند: إنَّما بُعثِتُ لِأتُمَّمَ مَکارمَ الآخلاقِ [۸۵]
تعبیر به «انما» که به اصطلاح برای حصر است، نشان می دهد که تمام اهداف بعثت پیامبر (ص) در همین امر یعنی تکامل اخلاقی انسانها خلاصه می شود.
عفت نیز که به معنی خودداری از غلبه مطلق شهوت است ولی در اخبار و روایات غالباً در خصوص خودداری از شهوت شکم و فرج بکار رفته است که در فارسی از آن به پاکدامنی تعبیر می شود.
عفت از دیدگاه رسول گرامی صلی الله علیه و آله چنین است:
إنَّ الله یُحِبُّ الحَییَّ الحلیمَ العَفیفَ المُتَعَفِّفَ[۸۶]
خداوند انسان با حیای بردبار پاکدامنی را که از گناهان و مکروهات اجتناب می کند، دوست دارد.