بسم ا… الرحمن الرحیم
کلیه حقوق مادی مترتب بر نتایج مطالعات، ابتکارات و
نوآوری های ناشی از تحقیق موضوع این پایان نامه
متعلق به دانشگاه رازی است.
دانشگاه رازی
پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته آگرواکولوژی
عنوان پایان نامه:
تأثیر پیش تیمار بذر، نیتروکسین و کود نیتروژنه بر رشد و عملکرد ذرت(Zea mays)
نگارش
مسلم ابدالی
استاد راهنما
غلامرضا محمدی
استاد مشاور
مختار قبادی
خرداد ۱۳۹۱
چکیده :
به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار بذر، نیتروکسین و کود نیتروژنه بر رشد و عملکرد ذرت، این تحقیق به صورت دو آزمایش در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در سال زراعی ۱۳۸۹ به اجرا درآمد. آزمایش مزرعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در ۳ تکرار با سه عامل، پیش تیمار بذر در سه سطح شامل: شاهد یا بدون پیش تیمار، پیش تیمار بذر با آب مقطر و پیش تیمار بذر با HB-101. کود زیستی نیتروکسین در دو سطح شامل: مصرف و بدون مصرف و کود شیمیایی نیتروژن از منبع اوره نیز در سه سطح شامل: ۰، ۲۲۵ و ۴۵۰ کیلوگرم در هکتار پیاده شد. نتایج نشان داد که اثرات پیش تیمار بذر بر همه صفات کمی مانند عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد ردیف دانه در بلال و عملکرد بیولوژیک معنی‌دار شد. بر اساس نتایج به دست آمده پیش تیمار بذر، از میان شاخص‌های فیزیولوژیکی بر سرعت رشد محصول (CGR) و سرعت رشد نسبی (RGR) تأثیر معنی‌دار داشت. همچنین در بین صفات مورفولوژیکی ذرت، تأثیر پیش تیمار بذر بر ارتفاع بوته و شاخص کلروفیل معنی‌دار شد. اثر کود زیستی نیتروکسین تنها بر شاخص برداشت، ارتفاع پانیکول، قطر چوب بلال، بیوماس علف هرز و سرعت فتوسنتز خالص (NAR)، معنی‌دار نگردید. اثر کود شیمیایی نیتروژن بر همه صفات مورد آزمایش بجز قطر چوب بلال معنی‌دار شد. نتایج مقایسه میانگین به روش دانکن در سطح احتمال ۵ درصد نشان داد که عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در ردیف، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع بوته، شاخص کلروفیل و سرعت رشد نسبی (RGR)، تحت تأثیر اثرات متقابل دوگانه قرار گرفتند. بیشترین میزان تعداد دانه در ردیف (۲۲/۴۴ عدد)، عملکرد دانه (۱۲۵۷۰ کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (۲۵۷۰۱ کیلوگرم در هکتار)، شاخص کلروفیل (۴۲) و ارتفاع (۴۱/۲۰۹ سانتی‌متر) از تیمار مصرف نیتروکسین با مصرف ۲۲۵ کیلوگرم کود نیتروژن و بیشترین وزن هزار دانه (۰۵/۳۴۵ گرم) و بیشترین سرعت رشد نسبی (۰۷۴/۰ گرم برگرم در روز) از پیش‌تیمار بذر با آب مقطر و مصرف ۴۵۰ کیلوگرم کود نیتروژن به دست آمد. در آزمایشگاه، به منظور بررسی تأثیر محیط گیاه مادری بر جوانه‌زنی بذرهای ذرت، نتایج نشان داد که کود نیتروژن بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و وزن خشک گیاهچه، تا‌ثیر معنی‌داری داشت. بیشترین درصد جوانه‌زنی (۱۱/۸۳ درصد)، سرعت جوانه‌زنی (۱/۸) و وزن خشک گیاهچه (۱۰/۳۰۴ میلی‌گرم) به تیمار مصرف ۴۵۰ کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن در محیط مادری مربوط بود. همبستگی عملکرد با وزن هزار دانه، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در بلال، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت مثبت و معنی دار شد.
کلمات کلیدی: ذرت، پیش‌تیمار بذر، نیتروکسین، نیتروژن، عملکرد و اجزاء عملکرد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………….
فصل دوم : کلیات و بررسی منابع ………………………………………………………………………………………………………………..
۲-۱- منشاء و تاریخچه ذرت …………………………………………………………………………………………………………………………
۲-۲- سطح زیر کشت و تولید ذرت در دنیا ………………………………………………………………………………………………….
۲-۳- بررسی‌های آماری در ایران ………………………………………………………………………………………………………………….
۲-۴- گیاه‌شناسی ذرت …………………………………………………………………………………………………………………………………
۲-۵- اهمیت محصول ذرت و موارد مصرف …………………………………………………………………………………………………
۲-۶- اکولوژی ذرت ………………………………………………………………………………………………………………………………………
۲-۶-۱- پراکندگی جغرافیایی ……………………………………………………………………………………………………….
۲-۶-۲- درجه حرارت ……………………………………………………………………………………………………………………
۲-۶-۳- رطوبت ……………………………………………………………………………………………………………………………..
۲-۶-۴- نور ………… ……………………………………………………………………………………………………………………….
۲-۶- ۵- خاک ………………………………………………………………………………………………………………………………
۲-۷- نقش در تغذیه ………………………………………………………………………………………………………………………………….
۲-۸- مواد غذایی مورد نیاز ذرت …………………………………………………………………………………………………………………….
۲-۸-۱- نیتروژن ………………………………………………………………………………………………………………………………
۲-۹- تثبیت زیستی نیتروژن و کودهای زیستی …………………………………………………………………………………………………..
۲-۹-۱- دی ازوتروف‌ها …………………………………………………………………………………………………………………
۲-۹-۱-۱- دی ازوتروف‌های آزادزی ……………………………………………………………………………………………..
۲-۹-۱-۱-۱- هتروتروف‌ها …………………………………………………………………………………………………………….
۲-۹-۱-۱-۱-۱- ازتوباکتر ……………………………………………………………………………………………………………..
۲-۹-۱-۱-۲- فتوتروف‌ها ……………………………………………………………………………………………………………..
۲-۹-۱-۲- دی ازوتروف همیار …………………………………………………………………………………………………….
۲-۹-۱-۲-۱- آزوسپیریلوم …………………………………………………………………………………………………………..
۲-۹-۱-۳- دی ازوتروف‌های همزیست …………………………………………………………………………………………
۲-۱۰- نیتروکسین ………………………………………………………………………………………………………………………………………
۲-۱۱- اثرات نیتروژن و کودهای زیستی بر عملکرد و سایر صفات گیاهی ذرت ……………………………………………..
۲-۱۲- پرایمینگ (پیش تیمار) …………………………………………………………………………………………………………………….
۲-۱۲-۱- اسموپرایمینگ ……………………………………………………………………………………………………………
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۱۲-۲- هیدروپرایمینگ ……………………………………………………………………………………………………………..
۲-۱۲-۳- ماتریکوپرایمینگ ……………………………………………………………………………………………………………
