-
-
- بیشتر تصمیمات اخلاقی، عواقبی نامعلوم دارند. عموماً تصور می‌شود که مسایل اخلاقی مدیریت، فارغ از شک یا خطر هستند و نتیجه هر راه‌حلی کاملاً مشخص است. رشوه بده و کالاهای وارد شده را به سرعت دریافت کن در تجهیزات کنترل آلودگی سرمایه‌گذاری کن، ضایعات به میزان x درصد و با صرف y واحد هزینه عملیات کاهش می‌یابند. یک محصول کاملاً ایمن با صرف هزینه اضافی z دلار برای هر واحد تولید کن. یک مدل قطعی – یعنی مدلی بدون هر گونه احتمال – فرایند تجزیه و تحلیل را آسان می‌کند، اما مشکلات مدیریتی را به طور دقیق شرح نمی‌دهد. ابداً مشخص نیست که پیامدهای پیروی از راه حل های پیشنهادی ارائه شده به منظور اجتناب از پرداخت غیر مستقیم رشوه به مقامات گمرکی برزیل چه خواهد بود؛ هم چنین به هیچ وجه مشخص نیست که پیامدهای عواقب پیروی از بسیاری انتخاب‌های اخلاقی چیست؟
-
- بیشتر تصمیمات اخلاقی، دارای مفاهیم شخصی هستند. عموماً تصور می‌شود که مسایل اخلاقی مدیریت، به طور عمده غیر شخصی بوده و ارتباطی به زندگی و موقعیت شغلی مدیران ندارد. بسیاری از مردم بر این باورند که تصمیمات اخلاقی در نگاه اول و در یک عملیات خاص ممکن است سود شرکت را کاهش دهد اما بر حقوق مدیران یا فرصت‌های ارتقای مقام آن ها بی‌اثر باشد. البته کنترل‌های مدیریتی به منظور ثبت آثار مالی عملیات و نه کیفیت اخلاقی تصمیماتی که به آن نتایج منجر می‌شود. طراحی می‌گردد و بیشتر سیستم‌های انگیزشی بر اساس این کنترل‌ها ایجاد می‌شود طراحی می‌گردد و بیشتر سیستم‌های انگیزشی بر اساس این کنترل‌ها ایجاد می‌شود. فروش کالاهای وارده شده را در سطح مورد انتظار حفظ کن، زیرا با وجود افزایش ناچیز مخارج به علت پرداخت غیر مستقیم رشوه، نتیجه وارسی‌های سه ماهه مطلوب بوده و افزایش مذکور جبران می‌شود. نصیب تجهیزات کنترل آلودگی را به تأخیر بینداز، در نتیجه عواید مربوط به سرمایه‌گذاری مالی انجام شده، به درصد برنامه‌ریزی شده نزدیک خواهد بود محصول خود را به منظور کاهش هزینه های مواد و نیروی کار دوباره طراحی کن، به این ترتیب حاشیه سود و فرصت‌های ارتقای شغلی افزایش می‌یابد. یک مدل غیر شخصی بی‌تردید روند تصمیم‌گیری در مورد مسایل اخلاقی را آسان می‌سازد، اما به سختی قادر به توصیف دقیق مسایل مدیریتی است(هازمر،لارتون،۱۳۸۲: ۲۶).
۲-۶-۲)برگزیده‌ای از مسایل اخلاقی در مدیریت
مشکلات اخلاقی مدیریت به علت پیامدهای گسترده راه حل های گوناگون، نتایج مرکب، رویدادهای نامطمئن و برداشت‌های شخصی پیچیده و فراگیرند، زیرا مدیران تصمیماتی می‌گیرند و اعمالی انجام می‌دهند که بر مردم اثر می‌گذارد. اگر این تصمیمات و اعمال دیگران را ناسازگارانه تحت تأثیر قرار دهد، و یا اگر به نحوی خارج از کنترل، به دیگران آسیب یا ضرر برساند، در این صورت ما با یک مشکل اخلاقی که نیازمند کمی تجزیه و تحلیل اخلاقی به همراه میزان بیشتری تجزیه و تحلیل اقتصادی است، سر و کار داریم. این مشکلات اخلاقی کدامند؟
اجازه بدهید به تعدادی از این مشکلات نگاهی بیندازیم، ضمن آن که باید به خاطر داشته باشیم، محتوای اخلاقی هر یک از آن ها متفاوت از دیگری بوده و هر یک از ما نیز درباره آن محتوا از دیدگاهی متفاوت با دیگران برخورداریم. به عبارت دیگر با بهره‌گیری از مسایل مطرح شده در پاراگراف معرفی این فصل، ممکن است تعدادی از ما احساس کنیم که اخراج کارمندان، با سابقه خدمت بالا به دنبال روی کارآمدن یک مدیر جدید، امری اشتباه و نادرست به نظر برسد؛ هم چنین ممکن است همین احساس کنیم که از میان این تصمیمات، تعدادی ناردست بوده، اما بقیه – به ویژه احداث سد بر روی منطقه تحت تملک شرکت – از نظر اخلاقی قابل پذیرش است. گروه سومی نیز اظهار می‌دارند که اگر چه این تصمیمات آثاری ناخوشایند دارند، اما با وجود این از نظر اخلاقی درست و پسندیده‌اند.
استانداردهای اخلاقی بین افراد متفاوت است زیرا طرز فکر اخلاقی آن ها (ارزش‌ها، اولویت‌ها و عقایدی که مردم آن ها را واقعاً مهم می‌دانند و بر اساس آن ها، استانداردهای اخلاقی خود را می‌سازند) نیز تفاوت می‌کند(هازمر،لارتون،۱۳۸۲: ۲۷).
این اعتقادات به عوامل مختلفی وابسته است که از میان آن ها می‌توان به زمینه و فرهنگ خانوادگی، میراث فرهنگی، تعلقات مذهبی و تجارب آموزشی اشاره کرد. در این مرحله از بررسی، این تفاوت‌ها در اعتقادات اخلاقی حائز اهمیت نیستند. آنچه در این مرحله اهمیت دارد، درک این مطلب است که هر یک از تصمیمات و رفتارهایی که به تشریح آن ها خواهیم پرداخت؛ می‌توانند تأثیر عمیق بر دیگران داشته باشند؛ خارج از کنترل آن ها به آن ها آسیب و ضرر برسانند و بالطبع دارای مفهومی اخلاقی باشند. نوع و شرایط آسیب یا ضرر وارده به دیگران خارج از کنترل آن ها، عنصری اساسی در مشکلات اخلاقی مدیریت است که در تمام مثال‌هایی که خواهیم آورد به آن توجه شده است.
قبل از پرداختن به این جنبه از مشکلات اخلاقی مدیریت، اجازه دهید انگیزه ها و توضیحات خود را ارائه کنم. نخست آن که هدف، تشریح تمامی حالات ممکن که در آن ها تصمیمات و رفتارها و اعمال مدیر به دیگران به شکلی خارج از کنترل آن ها آسیب برساند نیست؛ بلکه هدف. ارائه تعداد محدودی نمونه است که ماهیت فراگیر مشکلات اخلاقی مدیریت را نمایش می‌دهند و سرفصل‌های کلی را برای بررسی آتی ابزارهای مختلف تجزیه و تحلیل فراهم می‌کنند.
دوم آن که، هدف این نیست کته به تشریح آن دسته از تصمیمات غیر اخلاقی و اغلب اوقات غیر قانونی مدیریت که به خوبی نیز درباره آن ها تبلیغ شده، بپردازیم. رئیس شرکت لاکهید، ۲/۳ میلیون دلار به مقامات دولتی و نمایندگان نخست وزیر ژاپن پرداخت تا بدین وسیله خرید ۲- فروند هواپیمای مسافربری توسط خطوط هواپیمایی ژاپن را تضمین کند. مدیر عامل جنرال داینامیکس ۶۳ میلیون دلار دیگر صرف مخارج نامناسب (حق عضویت در باشگاه هشر و دیگر مراکز عیش و نوش) کرده‌است تا به این وسیله از قراردادهای امضا شده طی سال‌های ۱۹۷۹-۱۹۸۲ حمایت کند. مدیر منطقه‌ای شرکت ای اف.هاتن، مجوزهایی برای دریافت وام صادر کرد که به این شرکت اجازه می‌داد تا ۲۵۰ میلیون دلار، بدون پرداخت بهره از بانک‌ها پول دریافت کنند که این امر برای بانک‌ها ۸ میلیون دلار هزینه در برداشت.
