درایت و دورنگری رهبران سازمان ها عامل اساسی در تشخیص ضروذت هدف گذاری های جدید یا مرحله ای است و بدین منظور آن ها باید استفاده از عوامل خارجی مؤثر بر سازمان یا در صورت لزوم مقابله با آن ها را مورد توجه قرار دهند.
۲-۱۱ رویکرد های رهبری تحول گرا:
در این بخش تلاش می شود تا از میان تمامی نظراتی که در زمینه رهبری تحول گرا ارائه گردیده است ۴ نظر برجسته را با توجه به ویژگی های هر یک مورد بررسی قرار داد:
۲-۱۱-۱ نظریه رهبری تحول گرا برنز۱۹۷۸):
از نظر برنز رهبری تحول گرا فرآیندی است که در آن رهبران و پیروان همواره در تلاشند تا توان روحی
______________________________
۱-Burns
و قوای انگیزش یکدیگر را به سطوح بالاتری ارتقا دهند. رهبری تحول آفرین همواره در تلاش است تا با شناسایی و تحریک و فعال کردن مراتب بالاتری از سطوح نیازمندی و انگیزش پیروان، آن ها را بسوی شکوفا ساختن و فعلیت بخشیدن حد اکثر استعدادها خویش سوق دهند و در ادامه در مقابل، مشاهده و دریافت بازخورد مناسب از پیروان، رفتار و عملکرد، خویش را نیز تعدیل کند. در فرایند رهبری تحول آفرین ، چنین روابط متقابل و رو به رشدی پیوسته بین رهبر و پیروان در جریان است.
۲-۱۱-۲ نظریه رهبری تحول گرا بنیس و نانوس۱۹۸۵):
این دو دانشمند موفق شدند در پاین تحقیقی گسترده و میدانی که طی آن عملکرد ۹۰ نفر از رهبران پویا و کارآمد سازمانی مورد مطالعه قرار گرفته بود. ۵ رویکرد یا شگرد خاص را به مثابه وجوه مشترک کیفیت عمل این رهبران که حاکی از رمز موفقیت آنان بوده است، را شناسایی نمایند. در ذیل چکیدهایی از هریک از این وجوه مشترک ارائه شده است:
۱- تمامی رهبران مورد مطالعه، چشم انداز روشن و نوید بخشی را فراروی سازمان های خویش نهاده و درصدند تا انرژی جمعی اعضای سازمان را در جهت رسیدن به چشم انداز مورد نظر هماهنگ وهدایت کنند.
۲-رهبران مورد نظر موفق شده اند با پیش گرفتن جهت گیری مشخص در در روند حرکتی سازمان ، هنجار ها و ارزش های جدید را در قاطبه اعضای سازمانی حاکم گردانند و در راستای آن منابع سازمان را به منظور رسیدن به هویت جدید سازمانی بسیج کنند.
________________________________
Bennis&Nanus -2
۲-۱۱-۳ نظریه رهبری تحول گرا تی چی و دیواتا
این دو دانشمند با تمرکز بخشیدن به تلاش های تحقیقاتی خود بر چگونگی تغیر و تحول در شاکله، کلان سازمان ها، فرایند خاصی را شامل ۳ مرحله متمایز ارائه کردند و سعی داشتند کارکرد رهبران تحول گرا را هر مرحله به تفکیک و به شرح زیر مشخص کند.
۱-نمایان ساختن مراتب نیاز های سازمان به تغیر: در ایجارد رهبران تحول آفرین به مثابه بانیان و مبتکران اصلی تغیر و تحول در صدد خواهند بود تا بر هم زدن خواب خوش اعضای سازمان، تداوم وضعیت موجود را از هر نظر زیان بار و غیر قابل تحمل جلوه دهند و در عین حال ، مراتب نیاز واقعی سازمان را به تغییر و تحول نمایان سازند.
۲-ایجاد چشم انداز: کارکرد یک چشم انداز مطلوب را می توان به مثابه نقشه راهنمای مفهومی در نظر گرفت که هدایت گر حرکت سازمانی به سمت هدف های آرمانی ویژگی های چندی را است. از نظر این دو دانشمند ایجاد چشم انداز مطلوب را نمی توان تنها محصول کار فرد رهبر تلقی کرد، بلکه باید آن را به عنوان برآیند نظریات گوناگون متخصصان درون سازمان به حساب آورد.
۳-نهادینه سازی تغییرات: در این مرحله رهبران تحول گرا خواهند کوشید با گزینش و به خدمت گرفتن افراد و متخصصان جدیدی از خارج سازمان، تمامی زنجیره های مفقود را تکمیل و در غایت تحول، بافت انسانی جدیدی را بر عرصه فعالیت های سازمانی حاکم کند (مقدمی، ۱۳۸۶).
این دو دانشمند در بخش دیگری از یافته های خود ویژگی های چندی را برای رهبران تحول گرا بر شمرده اند که پرداختن به آن خارج از حوصله تحقیق است.
__________________________________
Tichy &Devanna-1
۲-۱۱-۴ نظریه رهبری تحول آفرین بس۱۹۸۵-۱۹۹۹):
بس با بهره گرفتن از یافته های برنز مفهوم توسعه یافته تری از رهبران تحول گرا ارائه داد. بس بر این نظر بود که رهبران تحول گرا از از توجه به نیازهای موجود و پیش پا افتاده پیروان پا فراتر نهاده و همواره سعی میکنند با نفوذ به عمق باور افراد، ساختار ساسله مراتب نیازهای پیروان را به گونه ای دستخوش دگر گونی و تحول قرار دهند که به هرچه فعال تر شدن نیازهای برتر بیانجامد و موجب تکاپو و درخشش عملکرد آنان را فراهم سازد.
۲-۱۲ عناصررهبری و عوامل رهبری تحول گرا :
رهبری تحول گرا زمانی اتفاق می افتد که رهبران و پیروان برای ارتقای یکدیگر به سطوح بالاتر انگیزش، برانگیخته شوند .
برنز بیان کرد که فرایند تحول آفرینی اساس قدرت رهبر و پیروان در جهت یک هدف مشترک و طرز فکر اعمال هر فرد را در سازمان متحول میکند او استدلال کرد که رهبری تحول گرا سرانجام به صورت اخلاقی در میآید که سطح رهبری انسان را ارتقا میدهد و بنابرین یک تلاش برای تغییر باعث ارتقای پیرو و رهبر می شود و این یک رهبری پویا ست که در آن رهبران شروع به ایجاد رابطه با پیروانی میکنند که تمایل به ترقی دارند و خودشان را برای یک ساختار جدید رهبری ایجاد گردد فعال تر میسازند .
محققان رهبری تحول گرا جنبههای متفاوت و متنوعی را از ارزیابی رفتارهای این رهبران به دست آوردند که دارای یک دیدگاه مشترک است بدین معنی که رهبران مؤثر، ارزشها باورها و نگرشهای پیروانی را که مشتاق فعالیت ماواری انتظارات هستند متحول میکنند .
نظریه بنیادی در این تحقیق مطالعات رهبری تحول گرای برنارد بس است. رهبری تحول گرا طبق مدل برنارد بس بر اساس چهار عامل: نفوذ ارمانی، تحریک فرهیختگی، الهام بخشی و ملاحظات فردی تحقق مییابد .
__________________________________
Bess–1
-
- افتخار و اعتقاد و احترام را القا میکند ,احساس ما موریت سازمان را انتقال میدهد
-
- اهدافی را بیان میکند که فرا سوی تمایلات شخصی است . مأموریت شخصی را برای زیر دستان معنی دار می کند.
-
- خود یابی زیر دستان از را طریق سهیم شدن در بینش عمومی و یک تعهد متقابل ارائه میدهد
- به عنوان یک مدل نقش مثبتی را برای ارتقا ایفا میکند.
۱٫نفوذ آرمانی