توجیه: به شرکت کنندگانی در آزمون تحقیق گفته می شود که جزئیات پاسخ و توجیه آن ها توسط مدیرانشان با استانداردهای حسابرسی مطابقت داده خواهد شد.
بازخور: به شرکت کنندگانی در آزمون تحقیق گفته می شود که ممکن است پاسخ و توجیه آن ها توسط مدیرشان ارزیابی و اطلاعات حاصل از ارزیابی برای اصلاح عملکرد به آن ها منتقل شود.
برای جمع آوری داده ها، از چهار نوع پرسشنامه استفاده شده و در بالای هرنوع از پرسشنامه ، به یک سطح از پاسخ‌گویی اشاره شده است. هر یک از شرکت کنندگان در آزمون تحقیق، به طور تصادفی به یک نوع از پرسشنامه پاسخ داده‌اند. تعداد هر یک از انواع پرسشنامه‌ها، معادل ۴/۱ تعداد شرکت کنندگان در آزمون تحقیق بوده است.
برای حصول اطمینان از مطابقت تعاریف عملیاتی هر یک از سطوح متفاوت پاسخ‌گویی با درک شرکت کنندگان در آزمون تحقیق از این سطوح، تعریف عملیاتی هر یک از سطوح را در پرسشنامه تحقیق ذکر کردیم.
برای آزمون اثربخشی سطح مسئولیت پاسخ‌گویی تعیین شده، قبل ازآزمون تحقیق هماهنگی های لازم با مدیران حسابرسی انجام شده بود. همچنین از شرکت کنندگان در آزمون خواستیم تا میزان اثر بخشی سطح مسئولیت پاسخ‌گویی را با علامت گذاری یکی از اعداد ۰ تا ۱۰ مشخص نمایند. اطلاعات مربوط به یک شرکت واقعی را که در صنعت مواد غذایی فعالیت می کرد، در دسترس شرکت کنندگان درآزمون تحقیق قرار دادیم و از آنان خواستیم تا میزان اهمیت مقدماتی( در مرحله برنامه ریزی) را تعیین نموده و توضیحات خود را در داخل کادر مربوط بنویسند. این اطلاعات شامل چند عامل کمی و کیفی مؤثر بر سطح اهمیت حسابرسی بود. همچنین اطلاعات مربوط به یک مورد عدم توافق میان حسابرسان و مدیران شرکت در خصوص ذخیره مطالبات مشکوک الوصول ارائه شده و از شرکت کنندگان در آزمون تحقیق درخواست شد تا میزان اهمیت عدم توافق پیش آمده را با علامت گذاری یکی از اعداد ۱۰- تا ۱۰+ مشخص نمایند.
در سطح پاسخ‌گویی ناشناخته ماندن، نیازی به نوشتن اطلاعات پرسنلی شرکت کنندگان در آزمون تحقیق در پرسشنامه نبود، ولی در سطوح بعدی از شرکت کنندگان در آزمون تحقیق درخواست شد تا اطلاعات پرسنلی خود را در پرسشنامه تحقیق بنویسند.
میزان تلاش حسابرسان از طریق اندازه گیری زمان صرف شده برای تکمیل پرسشنامه و تعداد کلمات نوشته شده برای تشریح و توجیه قضاوت، اندازه گیری شد. برای مقایسه پذیری زمان صرف شده و تعداد کلمات نوشته شده توسط توسط گروه توجیه با زمان صرف شده و تعداد کلمات نوشته شده توسط سایر گروه ها، فرصت توجیه قضاوت برای سایر گروه ها نیز داده شده بود. این کار از طریق پیش‌بینی کادر مخصوص ارائه توضیح در همه پرسشنامه‌ها صورت گرفت. همچنین ارائه دلایل منطقی برای توجیه قضاوت در سطح پاسخ‌گویی توجیه نیز الزامی نشده بود.
میزان محافظه کاری را با تعیین معنی دار بودن کاهش در میانگین سطوح اهمیت تعیین شده[۳۰] توسط هریک از چهارگروه شرکت کننده در آزمون( ناشناخته ماندن، بررسی،توجیه و بازخور)اندازه گرفتیم برای مثال اگر میانگین سطوح اهمیت تعیین شده توسط گروه اول، به طور معنی داری کمتر از میانگین سطوح اهمیت تعیین شده توسط گروه دوم بود، نتیجه گرفتیم که میزان محافظه کاری گروه اول بیشتر از میزان محافظه کاری گروه دوم بوده است.
واریانس یک صفت کمی است که به طور جداگانه برای هریک از چهار گروه شرکت کننده در آزمون تحقیق محاسبه و با هم مقایسه شد.
-
- محدودیت های تحقیق :
تحقیق حاضر محدودیت هایی به شرح زیر دارد :
● نتایج تحقیق لورد [۳۱] نشان داد، حسابرسانی که نسبت به یک شریک حسابرسی با دیدگاه های ناشناخته پاسخگو هستند ، محافظه کاری بیشتری داشته و تمایل بیشتری به ارائه گزارش حسابرسی مشروط دارند.
در واقع اگر ترجیحات فرد پاسخ خواه برای فرد پاسخگو شناخته شده باشد، ممکن است وی ترجیحات او را در قضاوت خود تاثیر دهد. در این تحقیق، به شرکت کنندگان در آزمون تحقیق گفته شده است که پاسخ های آن ها توسط مدیرشان با استانداردهای حسابرسی مطابقت داده خواهد شد. با توجه به این که حسابرسان مسئول کار (جامعه آماری تحقیق) معمولا با ترجیحات مدیر خود آشنا هستند لذا این احتمال وجود دارد که حسابرسان مسئول کار در تکمیل پرسشنامه تحقیق، ترجیحات مدیر خود را دخالت داده باشند .
از طرف دیگر بر اساس ساختار سازمانی مؤسسات حسابرسی، حسابرسان مسئول کار فقط در قبال مدیران حسابرسی مسئولیت پاسخ‌گویی دارند . لذا در صورت معرفی فردی به غیراز مدیر حسابرسی به عنوان مقام پاسخ خواه ، منجر به کاهش اثربخشی مسئولیت پاسخ‌گویی خواهد شد و ممکن است حسابرسان در حین تکمیل پرسشنامه تحقیق، احساس مسئولیت پاسخ‌گویی نکنند.
ترجیحات مدیر حسابرسی در این تحقیق یک متغیر مداخله گر[۳۲] است. متغیر مداخله گر، متغیری است که محقق برای استنتاج از نحوه تاثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته مورد نظر قرار می‌دهد. تاثیر متغیر مداخله گر را نه می توان کنترل کرد و نه به طور مستقیم و مستقل از سایر متغیر ها مشاهده کرد. لذا به این تاثیر در تحلیل نهایی اشاره می شود. متغیر مداخله گر معمولا بر اعتبار دورنی و بیرونی تحقیق اثر نمی گذارد. بدون شک نقش متغیر های مداخله گر در تفسیر نتایج مد نظر قرار می‌گیرد.[۳۳]
● سوالات پرسشنامه در این تحقیق از نوع سوالات باز بوده اند و محقق قادر به طراحی سوالات از نوع بسته نبوده است. لذا ممکن است مشخص نبودن قالب پاسخ ها سبب بروز ابهاماتی در ذهن شرکت کنندگان در آزمون تحقیق شده و بدین ترتیب اثربخشی ابزار گردآوری داده ها (پرسشنامه) را تحت تاثیر قرار دهد.
●در این تحقیق اثر ویژگی های موضوع مورد قضاوت (سطح اهمیت در حسابرسی) نظیر ساختار و میزان پیچیدگی نادیده گرفته شده است. با توجه به اینکه در این تحقیق فقط یک موضوع برای قضاوت انتخاب شده بود (تعیین سطح اهمیت) لذا امکان کنترل آثار ویژگی های موضوع مورد قضاوت وجود نداشته است.
گزارشگری مالی در واحدهای اقتصادی، بازتاب نیازهای اطلاعاتی گروه‌های گوناگون استفاده کننده از صورت های مالی، چون سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان، دولت ومدیران است که برای انتخاب تصمیمات درست و بجای اقتصادی، برنامه ریزی، اعمال نظارت و پاسخ‌گویی، به این اطلاعات نیاز دارند. مجموعه صورت های مالی جزء محوری گزارش های مالی و عمده ترین وسیله انتقال اطلاعات به خارج از واحد اقتصادی است. اطلاعات منعکس در صورت های مالی زمانی برای استفاده کنندگان مفید و مؤثر است که از ویژگی های کیفی لازم برخوردار باشد. یکی از ویژگی های کیفی اطلاعات مالی، قابلیت اعتماد است. اطلاعات مالی هنگامی قابل اعتماد و اتکا است که آثار مالی معاملات و سایر رویدادهای مالی به گونه ای بیطرفانه اندازه گیری شده ونتایج اندازه گیری ها معتبر و قابل تأیید مجدد باشد.
استفاده کنندگان از صورت های مالی هنگامی می‌توانند به اطلاعات مالی منعکس در صورت های مالی اتکا کنند که شخص مستقل، ذیصلاح و بیطرف نسبت به میزان اعتبار این اطلاعات، نظر حرفه ای ارائه کرده باشد. در سیستم های اجتماعی- اقتصادی کنونی، وظیفه اظهار نظر نسبت به صورت های مالی به حسابرسان مستقل واگذار شده است.
