نگاهی به سیر افزایش کمی‌دانشجویان خارجی در سطح جهان بیانگر جهش این تعداد به میزان ۳/۲برابر در دهه اخیر بوده است. افزایشی که کشور ایران آن را تجربه نکرد.
جدول شماره ۳-۲: سیر تحول تعداددانشجویان خارجی جهان
منبع : معاونت پژوهشی سازمان دانشجویان ج‌ها‌د دانشگاهی۱۳۸۸
نگاهی به آمار دانشجویان خارجی برخی کشور‌ها‌ی رقیب ایران در آسیا عمق عقب ماندگی ایران را در این زمینه نشان میدهد.
جدول شماره ۳-۳: تعداد دانشجویان خارجی برخی کشور‌ها‌ی آسیایی رقیب ایران
http://www.alef.ir/18851/1386/9/14 — Malaysia higher education 2008
دولت سنگاپور برای تحقق هدف بلند سال ۳۰۱۵ مندرج در جدول بالا، برای جذب استعداد‌ها‌ی درخشان به دانشگاه‌ها سوبسید پرداخت میکند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
اما هدف امارات تبدیل شدن به قطب علمی– فرهنگی خاورمیانه است.در این کشور فستیوال سالانه متفکرین خاورمیانه با هدف توسعه بین المللی شدن برگزار میشود. مرکزیت اجرای این طرح با کالج عالی تکنولوژی[۲] با حمایت ام.آی.تی.ها‌‌روارد و استنفورد و تحت مدیریت کلان انگلیسی‌ها‌ست.
احداث قریه المعرفه [۳] که هم اکنون حدود سی هزار دانشجو جذب کرده است نیز در راستای تبدیل شدن به مرکزیت منطق‌ها‌ی آموزش عالی دنبال شده است.
کشور ترکیه حرکت خود را در این زمینه دیرتر از بقیه کشور‌ها‌ی آسیایی آغاز نموده است. بعد از حادثه ۱۱ سپتامبر، چهار دانشگاه ترکیه (اوتادغو – غازی- آنکارا- حاجت تپه) طرحی برای جذب دانشجویان خارجی مسلمان به نخست وزیر این کشور ارائه دادند.
اما سیاست کلان مالزی در این زمینه بالا بردن کیفیت و پایین آوردن هزینه است. دراین کشور براساس آمار فوق تعداد دانشجویان خارجی در سه سال گذشته جهشی بیش از صد درصد را تجربه کرده است.
در این میان سهم کشور ایران از تحرک دانشجویان بین المللی بسیار اندک است. چنانچه تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در سال۹۲-۹۹ سه میلیون وهفتصد و نود هزار باشد تنها حدود یک دهم درصد از این تعداد خارجی هستند. این سهم اندک با اهداف مندرج در سند چشمانداز یعنی تبدیل شدن به قدرت اول منطقه در عرصه علم وفناوری همخوانی ندارد.
جدول شماره ۳-۴ تعداد دانشجویان خارجی ایران در سال تحصیلی ۱۲۲۲-۲۹
منبع: گزارش مدیر کل دانشجویان داخل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ۱۳۹۰
ترکیب دانشجویان خارجی در ایران نشان میدهد ۸۱/۵۰ درصد آن‌ها از کشور‌ها‌ی خاورمیانه هستند.(۴۱/۵ درصد افغانی ، ۳%درصد سوری و…)و همچنین۳۷/۲۱ در صد آنان از کشور‌ها‌ی آسیای میانه و۲۷/۸ درصد از هند و پاکستان و بقیه نیز از آسیای جنوب شرقی و اروپای شرقی هستند.
به اعتقاد برخی پژوهشگران، چهار عامل مؤثر در ترکیب جمعیتی مذکور عبارتند از: نزدیکی مواضع سیاسی و عقیدتی کشور‌ها – نزدیکی جغرافیایی – اقامت اتباع بیگانه در ایران – همزبانی با زبان فارسی (بزرگمهری، ۱۲۲۵).
در سال‌ها‌ی پس از پیروزی انقلاب اسلامی جدیترین اقدام در زمینه جذب دانشجوی خارجی تاسیس دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) است.
قانون تأسیس دانشگاه بینالملل اسلامی‌در تاریخ ۱۲/۲/۱۳۶۲ در مجلس شورای اسلامی‌تصویب و جایگاه خوبی برای آن تعریف شد. این دانشگاه دارای شورایعالی به ریاست رئیس جمهور است.
اما این دانشگاه در عمل را‌ها‌ندازی نشد تا اینکه در سال ۱۳۷۰ موسسه آموزش عالی زبان فارسی دهخدا به دانشگاه بین المللی امام خمینی تبدیل شد. پس از گذشت سال‌ها از تاسیس این دانشگاه بسیاری از مفاد اساسنامه دانشگاه مصوب ۳۰/۴/۷۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی اجرایی نشده است و از۸۰۰۰ نفر دانشجو تنها دو درصد تعداد دانشجویان این دانشگاه خارجی هستند. این دانشجویان فقط دوره شش ماهه آموزش زبان فارسی را در این دانشگاه سپری میکنند. این نکته نیز بخشی از وجه مسالهزای موضوع است.
۳-۴- بررسی وضعیت توریسم آموزشی در جهان:
شرکت بریتانیایی QS که دانشگاه‌ها‌ی جهان را رتبه بندی میکند، به منظور انتخاب بهترین شهر دانشجویی، ۵۰ شهر جهان را از نظر ترکیب دانشجویی، کیفیت زندگی، امکانات اشتغال و میزان توانایی دانشجویان در پرداخت هزینه‌‌ها‌ی مربوطه مورد بررسی قرار داده است.
جدول شماره ۳-۵ توریسم آموزشی در کشور‌ها‌ی جهان
رتبه
شهر
کشور
مجموع امتیازات
۱
پاریس
فرانسه
۴۲۱
۲
لندن
بریتانیا
۴۰۵
۳
بوستون
ایالات متحده
۳۹۹
