به طور خلاصه می توان گفت این دسته جرایم به دو دسته جرایم عمدی و جرایم مطلق تقسیم می شود، که در جرایم مطلق نیازی به قصد نتیجه نیست و قصد و عمد مرتکب در ارتکاب رفتار مجرمانه کفایت میکند.
مبحث دوم : بزه دیدگان جرم هرزه نگاری
هرزه نگاری یکی از جرایم مرتبط با محتوا است که در تقسیم بندی حقوق موضوعه، در زمره جرایم علیه اخلاق و عفت عمومی قرار دارد.
هرزه نگاری در مفهوم عام به معــنای تصاویر و محتویاتی است که عمــدتا به قصد تحریک جنسی ارائه می شود، این موارد در قالب نمایش، ارائه، تولید و تجارت محتویات مستهجن است. با پیدایش اینترنت، ضمن خارج شدن جرم هرزه نگاری از حالت سنتی ، ابزار کارآمدی برای سو استفاده کنندگان جنسی پدید آمده است. این فناوری مدرن ارتباطی موجب شده است حجم سواستفاده چند برابر شود و تعداد دریافت کنندگان تصویر و نیز حجم تصاویر مبادله شده به صورت غیر قابل تصوری افزایش یابد.
بزه دیدگان این نوع جرایم را که عمدتاً خانواده ها هستند، می توان به دو بخش تقسیم کرد: ۱- کودکان و نوجوانان ۲- بزرگسالان. بزه دیدگی کودکان و نوجوانان در شبکه های بینالمللی (اینترنت) از مسائل مهم جرایم سایبری است.که هریک از این انواع بزه دیدگان در نوع خود جای بحث فراوانی دارد که در ذیل به آن خواهیم پرداخت.
این مبحث نیز به دو گفتار با عناوین، هرزه نگاری افراد بزرگسال و هرزه نگاری کودکان و نوجوانان پرداخته است.
گفتار اول : هرزه نگاری افراد بزرگسال
همان طور که میدانیم بزهدیدگان جرایم سایبری قربانیانی میباشند که یا به وسیله حضور شخصی خویش در فضای مجازی از حملات بزهکاران مورد ضرر مالی و روحی میشوند و یا بالعکس هیچگونه دخالتی در ایجاد حمله سایبری نداشتهاند که به فراخور ویژگیهای اجتماعی چون شغل مرتبط با فضای سایبر که بزهدیده مدام با این فضا سروکار داشته باشد یا سن و تحصیلات و … که باعث میگردد بزهکاران سایبری هدف را شناسائی و مورد حمله قرار دهند.
تقسیم هرزه نگاری به کودک وبزرگسال یکی از رایج ترین تقسیم بندی هایی است که درمورد هرزه نگاری
وجود دارد . هرچند به نظر میرسد این تقسیم بندی توسط کشورهایی که هرزه نگاری را به رسمیت شناخته و قانونی دانسته اند ایجاد شده و فقط در چنین نظام های کیفری کاربرد دارد ؛ ولی می توان این تقسیم بندی را برای کشورهایی که هرزه نگاری را ممنوع نـمودند نیز از جهت اهمیت مراقبـت بیشتر از
کودکان و وضع مقررات حفاظتی سختگیرانه تر و دقیق تر مفید دانست .
این یک واقعیت است که مرتکبین جرایم سایبری، همانند گرگآموزشها یا دیگر درندگانی که به گلههای حیوانات حمله میکنند، به دنبال ضعیفترین قربانی یا آنکه در ظاهر چنین است میگردند. اما این واقعیت را هم نمیتوان کتمان کرد که تمامی قربانیان از پیش انتخاب نشدهاند و به این دلیل قربانی جرم قرار گرفتهاند که یک سری آسیبپذیریآموزشها را از خود نشان دادهاند. گاهی اوقات، فقط به این دلیل یک نفر قربانی جرم سایبر میشود که در زمان خاصی در موقعیت خاصی قرار گرفته است .[۱۲۴] در واقع در چنین مواردی فرد بدون آنکه خود در بزهدیدگی خویش مقصر باشد به جهت آنکه در مسیر بزهکاران قرار گرفته قربانی جرم گردیده است.
بزه دیدگی بزرگسال در جوامع امروزی به وفور دیده می شود. چه بزهی بالاتر از این که کانون خانواده ها سست می شود، اعتمادها از بین می رود و روابط زناشویی دستخوش تحول می شود. مردانی که با صور قبیحه آشنا میشوند، پای بندی به همسر را از دست میدهند و تنوع طلب میگردند. حتی ممـکن است زن ها نیز از این آفت دور نمانند و جایگاه خود را فراموش کنند.از این گذشته سو استفاده هایی که از عکس های افراد می شود منجر به اختلافات بسیار وسیع و جدایی ها می شود. چه بسا برخی از این سو استفاده ها موجب طلاق زوجین، ترک وطن، انصراف از دانشگاه و شغل شود و مشکلات عدیده ی دیگری را سبب گردد.
بدیهی است که هرزه نگاری به منزله ظلم است که نه تنها در دین در اخلاق نیز به شدت منع میگردد و حرام میباشد. ظلم به کودکانی که ضمیر پاک دارند و با دیدن تحریکات جنسی گمراه شده و سرنوشت تلخی را تجربه می نمایند، سنگین تر است. حتی انسان های بالغ، زنان و مردانی که ضعف ایمان دارند با وسوسه ها به بیراهه میروند و کانون خانواده ها را فاسد نموده، متلاشی میسازند.
هرزه نگاری ظلم است چون ترویج بی حیایی در خانواده و جامعه است، حال آن که خداوند همواره انسانها
را به حیا و عفت دعوت میکند. ظلم است از باب این که اذهان عمومی را در مورد مظاهر فناوری مانند ماهواره، تلفن همراه، رایانه و .. بدبین میکند و خانواده ها برای حفظ حریم خود و نجات فرزندان، گاهی آنان را از به کار گیری این وسایل منع میکند و نونهالانی که آینده سازان این جامعه هستند دچار رکود و عقب ماندگی میشوند.
از نظر فقهی اضرار به غیر، عملی منفور و حرام میباشد. در هرزه نگاری در واقع به دیگران ضرر میرسد. و چه ضرری بالاتر از این که بنیان خانواده ها با دیدن محتـویات دور از عفت و اخلاق سسـت می شود، سوءظن در خانواده ها ریشه انداخته، آرامش از میان می رود، درصد طلاق و جدایی والدین افزایش یابد و فرزندان را از داشتن کانون صمیمی خانواده محروم میگردند.[۱۲۵]
کاربران رایانهای که تجربه زیادی در تعاملات برخط ندارند، برای آنهایی که در محیطهای گپ ملاقاتشان میکنند، بیشتر قابل اعتمادند. ممکن است آن ها چنین اعتقاد داشته باشند که از آنجا که خود در ارتباطات آنلاین صداقت به خرج میدهند، دیگران نیز چنین خواهند بود. مجرمین سایبر هر ساله با خیل عظیمی از تازهواردهای اینترنتی مواجه هستند که هر یک از آن ها میتواند یک قربانی بالقوه ارزشمندی برای آن ها به شمار آیند. به همین دلیل، متولیان آموزشی کاربران اینترنت باید توجه ویژهای به تازهواردها داشته باشند و باید به آن ها به خوبی گوشزد کنند که ممکن است هدف اقدامات متقلبانه کلاهبرداران و دیگر مجرمین قرار گیرند و در این خصوص اطلاعاتی جهت شناسایی آن ها و نحوه جلوگیری از به دام افتادن آن ها ارائه دهند. تولید و انتشار انبوهی از تصاویر یا اصوات مستهجن که اکنون در فضای مجازی اینترنت و مخابرات شایع است، به شدت سلامت اخلاق اشخاص را تهدید میکند. تصاویری که برخلاف موازین عقلی و شرعی بوده و مذاق جنسی را متنوع ساخته و آثار زیانباری در روابط خارجی افراد میگذارد و به نوعی می توان گفت که فضای آلوده سایبر محدود به صندلی مقابل صفحه رایانه یا لحظه ای که کاربر از اینترنت استفاده میکند، نیست و بلکه این فضا روزنه تزلزل اخلاق جمعی در فضای واقعی است و به همین دلیل فضای سایبر باید از گزند محتویات منافی عفت و اخلاق عمومی در امان باشد.
ضریب نفوذ اینترنت روز به روز در کشور ما در حال افزایش است به گونه ای که همه ما گفت و گودر محـیط مجازی را تجربه کـرده ایم. یاهو، گوگل و حال اسـکایب، وایبر، تانگو و واتس آپ راه هـای بیش از
یک گفت و گوی ساده را پیش رویمان قرار دادهاند.