براتی که دارای سررسید نوع دیگر یا چند سررسید پشت سرهم باشد، باطل و بلااثر است.
ماده ۳۴ ) برات بی ‌وعده فوراً قابل پرداخت است. این نوع برات باید ظرف یک سال از تاریخ صدور جهت پرداخت ارائه شود. برات کش می‌تواند این مدت را کم یا زیاد نماید. این مواعد توسط ظهرنویسان هم قابل کاهش است. برات‌ دهنده می‌تواند قید نماید که برات بی‌ وعده نباید پیش از موعد معینی به رؤیت [برات گیر] برسد. در این مورد، مهلت ارائه سند از تاریخ مذکور شروع می‌گردد.
ماده ۳۵) سررسید برات به وعده از تاریخ رؤیت، به مأخذ تاریخ قبولی یا تاریخ اعتراض نکول معین می‌شود. در صورت فقدان اعتراض [پروتست] تا آن جایی که به قبول‌ کننده مربوط می‌گردد چنین تلقی می‌شود که قبولی بدون تاریخ در آخرین روز مهلت ارائه جهت اخذ آن به‌ عمل آمده است.
ماده ۳۶ ) سررسید براتی که به فاصله یک یا چند ماه پس از صدور یا پس از رؤیت تحریر شده باشد همان روز از ماهی است که پرداخت در آن روز باید صورت پذیرد. در صورت عدم ذکر روز تأدیه، موعد برات آخرین روز از همان ماه خواهد بود. در صورتی‌که برات به فاصله یک یا چند ماه و نیم از صدور یا از رؤیت تنظیم شود، ابتدا باید ماه های کامل احتساب گردد. اگر سررسید برای آغاز یا نیمه [نیمه ژانویه، نیمه فوریه و غیره] یا پایان ماه تعیین شود، اول، پانزدهم یا آخرین روز آن ماه مورد نظر می‌باشد.

ماده ۳۷ ) وقتی‌که پرداخت برات موکول به روز معین در محلی گردیده است که دارای تقویمی غیر از تقویم محل صدور می‌باشد، روز پرداخت براساس تقویم محل تأدیه معین خواهد شد.اگر سررسید براتی‌که جهت مبادله میان دو محل با تقویم های مختلف تنظیم شده است، به وعده از تاریخ سند باشد، زمان صدور برات، روز مقارن تقویم محل صدور در تقویم محل تأدیه درنظر گرفته می‌شود و سررسید بر همان اساس تعیین می‌گردد. مهلت ارائه برات [به برات گیر] نیز مطابق قواعد بند فوق قابل محاسبه است. اگر طبق شرط مندرج در متن برات و یا حتی مطابق عبارات متن سند، مقررات و روش دیگری مورد نظر طرفین بوده باشد، [همان معتبر است و] مقررات فوق‌الذکر اعمال نخواهد شد.
بخش ۶ : در پرداخت
ماده ۳۸ ) دارنده براتی‌که پرداخت آن موکول به روز معین یا به وعده از تاریخ صدور یا از تاریخ رؤیت شده است، باید سند را جهت تأدیه مبلغ در روز سررسید یا در یکی از دور روز تجاری بعدی [به برات گیر] ارائه نمایدتسلیم برات به اتاق پایاپای به معنای ارائه آن جهت پرداخت می‌باشد.
ماده ۳۹ ) برات گیر هنگام پرداخت برات می‌تواند درخواست نماید که سندی با قید «رسید» به وی تسلیم گردد. دارنده نمی‌تواند پرداخت قسمتی از مبلغ برات را رد کند.در صورت تأدیه قسمتی از وجه برات، محال‌ٌ علیه می‌تواند انعکاس این پرداخت را در روی سند بخواهد و تقاضای رسید هم در این مورد بنماید.
ماده ۴۰ ) دارنده برات را نمی‌توان به دریافت پیش از موعد مبلغ برات اجبار نمود.اگر براتگیر قبل از سررسید، وجه برات را پرداخت کند [در مقابل اشخاصی که حقی نسبت‌به وجه برات دارند] مسئولیت خواهد داشت.شخصی که در سررسید، وجه برات را بپردازد بری‌الذمه محسوب می‌گردد، مگر اینکه مرتکب تزویر یا تقصیر عمده‌ای شده باشد. محال‌ٌ‌علیه ملزم است هنگام پرداخت به صحت سلسله ظهرنویسی و نه امضای ظهرنویسان رسیدگی نماید.
ماده۴۱)در صورتی‌که برات قابل تأدیه به پولی غیر از وجه رایج محل پرداخت صادر شده باشد، مبلغ قابل پرداخت می‌تواند به وجه رایج همین کشور به نرخ روز سررسید تأدیه شود. در صورت تأخیر بدهکار در پرداخت، دارنده برات می‌تواند به انتخاب خود خواستار گردد که وجه سند به پول رایج آن کشور بر پایه نرخ روز سررسید یا نرخ روز تأدیه پرداخت گردد.
ارزش پول بیگانه براساس عرف و عادت محل تأدیه تعیین می‌شود. معهذا محیل می‌تواند شرط نماید که مبلغ قابل پرداخت باید به نرخ مصرح در برات مورد محاسبه قرار گیرد.این قواعد در موردی که برات کش [در برات] قید نموده باشد که پرداخت باید به پول رایج معینی صورت پذیرد، جاری نمی‌گردد (شرط پرداخت مؤثر با پول خارجی).در موردی که وجه برات به واحد پولی تحریر شده است که در محل صدور، محل پرداخت واجد یک عنوان اما با ارزشهای متفاوت می‌باشد، پول کشور محل پرداخت قابل استناد خواهد بود.
ماده ۴۲ )وقتی‌که برات ظرف مهلت مقرر در ماده ۳۸ ارائه نشده است، هر مدیون اجازه دارد مبلغ مورد پرداخت را نزد مقام صلاحیتدار با هزینه و مسئولیت دارنده برات به امانت بگذارد.
بخش ۷ : در حق رجوع به جهت نکول یا عدم تأدیه
ماده ۴۳ ) دارنده برات می‌تواند حق مراجعه خود را علیه ظهرنویسان، برات کش و سایر مسئولان سند اعمال نماید:
در سررسید: در صورت عدم پرداخت مبلغ سند.
حتی قبل از سررسید.
در صورت نکول یا عدم قبول جزئی از مبلغ برات.
در صورت حدوث ورشکستگی برات گیر، خواه قبولی نوشته یا ننوشته باشد، یا وقوع توقف پرداختهای این شخص، ولو این حالت توسط حکم دادگاه اعلام نگردد یا هنگامی‌که عملیات اجرایی علیه اموال او بی‌نتیجه مانده باشد.
در مورد ورشکستگی برات‌ دهنده، اگر برات به ‌صورت «بدون اخذ قبولی» صادر شده باشد.
ماده ۴۴ ) نکول یا عدم پرداخت باید از طریق رسمی محرز گردد (اعتراض نکول یا عدم تأدیه).اعتراض عدم قبولی باید ظرف مهلت مقرر انجام شود. اگر درخصوص مورد مذکور در بند یک ماده ۲۴ نخستین ارائه در آخرین روز مهلت واقع شده باشد، اعتراض می‌تواند روز بعد هم به‌عمل آید.اعتراض عدم تأدیه برات قابل پرداخت در روز معین یا به وعده از تاریخ سند یا از تاریخ رؤیت، باید در یکی از دو روز غیرتعطیل بعد از روز تأدیه [یا سررسید] انجام شود. در مورد براتی که به رؤیت قابل پرداخت است، اعتراض نکول باید مطابق شرایط مصرح در بند فوق به‌عمل آید.
ماده ۴۵ ) دارنده باید نکول یا عدم تأدیه را به ظهرنویس قبل از خود یا به برات کش ظرف چهار روز غیرتعطیل از تاریخ انجام اعتراض یا در مورد شرط «بازگشت بدون مخارج» از روز ارائه برات، اطلاع دهد. هر ظهرنویس باید ظرف دو روز غیرتعطیل متعاقب روز دریافت اطلاع نامه [اخطاریه]، ظهرنویس ماقبل خود را با ذکر نام و نشانی آن هایی‌که اطلاع نامه‌های قبلی را به وی ارسال داشته‌اند، آگاه نماید، و این عمل به همین ترتیب ادامه یابد تا به شخص برات کش برسد. مدت های فوق ‌الذکر از تاریخ دریافت اطلاع نامه قبلی شروع می‌شود.
ماده۴۶ ) برات کش، ظهرنویس یا شخصی که تأدیه وجه برات را به‌وسیله ضمانت تضمین می‌کند می‌تواند توسط شرط «بازگشت بدون مخارج»، «بدون اعتراض»، یا هر اصطلاح معادل دیگری که در برات قید و امضا می‌شود، دارنده را از انجام اعتراض نکول یا عدم تأدیه به‌منظور اعمال حق رجوع معاف نماید. این شرط دارنده را از وظیفه ارائه برات ظرف مهلت مقرر یا از ارسال اطلاع نامه معاف نمی‌دارد. اثبات عدم رعایت این مهلت به عهده شخصی است که می‌خواهد به این ایراد در مقابل دارنده استناد نماید.
ماده۴۷ ) برات ‌دهنده، قبول ‌کننده، ظهرنویس یا ضامن به‌واسطه ضمانت در برات، همگی در مقابل دارنده مسئولیت تضامنی دارند. دارنده حق دارد بدون الزام به رعایت ترتیب تعهد هریک، از حیث تاریخ، علیه اشخاص فوق مجتمعاً یا منفرداً اقدام قانونی به‌عمل آورد. همین حق را هر شخص امضاکننده برات، در صورت پرداخت مبلغ آن، دارا است.اقامه دعوی علیه یکی از مسئولان برات مانع اقدام علیه دیگران نیست،‌ ولو اینکه تاریخ تعهد آنها مؤخر بر تعهد شخص مورد تعقیب باشد.
ماده ۴۸) دارنده می‌تواند در مراجعه خود به مسئول پرداخت، ارقام زیر را مطالبه و وصول نماید:
– مبلغ برات قبول یا تأدیه نشده با منافع [بهره]، در صورتی‌که منفعت در برات شرط شده باشد.
– منافع از تاریخ سررسید به نرخ ۶ درصد.
– هزینه اعتراض و اخطاریه‌ها به انضمام سایر هزینه‌ها.
در موردی که رجوع قبل از سررسید به ‌عمل می‌آید، مبلغ برات باید براساس تنزیل تقلیل یابد. این تنزیل مطابق نرخ رسمی تنزیل [یا نرخ بانکی] از تاریخی که حق رجوع در محل اقامت دارنده اعمال می‌گردد، محاسبه خواهد شد.
ماده ۴۹) مسئولی که برات را پرداخت کرده و آن را به ‌دست می‌آورد، می‌تواند ارقام ذیل را از اشخاصی که در مقابل او مسئولیت دارند مطالبه و وصول نماید:
-تمامی مبلغ برات که پرداخت کرده است.
-منفعت این وجه به نرخ ۶ درصد از روز تأدیه.
-هر خرجی که به این منظور متحمل شده است.
ماده ۵۰ ) هر مسئول سند که به وی مراجعه شده یا می‌شود، می‌تواند درخواست کند که در ازای تأدیه وجه، برات همراه با اعتراض نامه و رسید مبلغ مورد پرداخت به وی تسلیم گردد. هر ظهرنویس که وجه برات را می‌پردازد می‌تواند ظهرنویسی خود و هم چنین ظهرنویسی که اشخاص مابعد خود را الغا نماید.
ماده ۵۱ ) در صورت استفاده از حق رجوع پس از قبولی جزئی از مبلغ برات، مسئولی که وجه نکول شده را تأدیه می‌کند می‌تواند درخواست نماید که این پرداخت در روی برات انعکاس یابد و رسید نیز به وی تسلیم گردد. همچنین دارنده باید سواد مصدق برات را به انضمام اعتراض‌نامه جهت حصول امکان انجام رجوع‌ های ثانوی به وی واگذار کند.
ماده ۵۲ ) هر شخص دارای حق رجوع می‌تواند در صورت عدم وجود شرط خلاف، یک برات جدید [یا رجوعی] تحریر شده به رؤیت، عهده یکی از مسئولان سند و قابل پرداخت در محل اقامت شخص اخیر صادر کند. مبلغ برات رجوعی، علاوه‌بر مبالغ مذکور در مواد ۴۸ و ۴۹، شامل حق
دلالی و حق تمبر این برات نیز می‌گردد.
ماده ۵۳ ) پس از فرا رسیدن مهلت‌های مقرر:
-جهت ارائه برات به رؤیت یا به وعده از رؤیت.
-جهت انجام اعتراض نکول یا عدم تأدیه.
-جهت ارائه به‌منظور پرداخت برات واجد شرط «بازگشت بدون مخارج.
ماده ۵۴ ) در صورتی‌که ارائه برات یا انجام اعتراض در مهلت تعیین شده، به‌واسطه یک مانع غیرقابل اجتناب (ممنوعیت قانونی توسط دولت یا سایر عوامل قهری) متعذر شود، مهلت مذکور افزایش می‌یابد.دارنده موظف است بدون اتلاف وقت مورد قوه قاهره را به ظهرنویس ماقبل خود اطلاع دهد، و این آگهی را در روی برات یا برگ ضمیمه منعکس نماید.
بخش ۸ : در مداخله شخص ثالث
ـ قواعد عمومی
ماده ۵۵ ) براتکش، ظهرنویس، یا ضامن می‌تواند در صورت نیاز، شخصی را جهت قبولی یا پرداخت معین کند. برات می‌تواند مطابق شرایط آتی توسط شخصی به نفع بدهکار سند که علیه او حق رجوع وجود دارد قبول یا تأدیه گردد. ممکن است شخصی که مداخله می کند شخص ثالث یا حتی برات گیر، به استثنای قبول‌کننده، یکی از مسئولان صاحب امضا در سند باشد. شخص مداخله ‌کننده ملزم است ظرف دو روز غیرتعطیل، اطلاع نامه دال بر مداخله خود را به مسئول سندی‌ که به نفع او تعهد نموده است ارسال دارد. در صورت عدم رعایت این مهلت، شخص مذکور مسئول خسارات وارده بر اثر غفلت خود خواهد بود، اما این ضرر و زیان نمی‌تواند بیش از مبلغ برات تعیین شود.
ـ مداخله جهت قبولی
«مداخله جهت قبولی» به معنای «قبولی توسط شخص ثالث» قبل از سررسید برات می‌باشد.
ماده ۵۶ ) قبولی با مداخله دیگری، در تمام مواردی‌که قبل از سررسید برای دارنده برات «قابل اخذ قبولی» حق رجوع وجود دارد، امکان‌پذیر است.
ماده ۵۷ ) قبولی با مداخله، در روی برات منعکس می‌گردد. این قبولی به امضای مداخله‌کننده می‌رسد. در قبولی به طریق مداخله نام شخصی که به نفع او تحریر شده قید می‌شود و در صورت عدم ذکر، این قبولی برای براتکش به‌حساب می‌آید.
ماده ۵۸ ) قبول‌کننده از راه مداخله در مقابل دارنده و ظهرنویسان بعدی ذینفع، همانند شخص اخیر مسئولیت خواهد داشت.علی‌رغم اخذ قبولی به طریق مداخله، شخص ذینفع و اشخاص دیگری‌که در برابر او مسئولیت دارند می‌توانند از دارنده سند درخواست نمایند در ازای پرداخت مبلغ مورد نظر در ماده ۴۸، اصل برات، اعتراض و رسید صورت‌حساب دریافتی را در صورت وجود، تسلیم نمایند.
ـ مداخله جهت پرداخت [پرداخت توسط ثالث]
ماده ۵۹ ) پرداخت از طریق مداخله در تمام مواردی ‌که در سر وعده یا قبل از سررسید، دارنده حق رجوع دارد می‌تواند انجام پذیرد. پرداخت باید شامل تمام مبلغ قابل تأدیه توسط شخصی که به نفع او انجام می‌شود، باشد این پرداخت می‌باید حد اکثر تا فردای آخرین روز مهلت مقرر جهت انجام اعتراض عدم تأدیه به‌ عمل آید.
ماده ۶۰) اگر برات توسط اشخاص ثالثی که اقامتگاه آنها در محل پرداخت است قبول شود، یا اگر اشخاصی که اقامتگاه آنان در محل پرداخت است به‌ عنوان احتیاط جهت پرداخت تعیین شده باشند، دارنده باید برات را به تمام آنها ارائه نماید و در صورت لزوم حداکثر تا فردای آخرین روز مجاز جهت انجام واخواست، اعتراض عدم تأدیه به‌ عمل آورد. در صورت عدم انجام اعتراض عدم تأدیه در مهلت فوق، مسئولی که شخصی را به‌عنوان احتیاط جهت پرداخت به هنگام ضرورت معین نموده یا مسئولی که به حساب او برات قبول شده است و ظهرنویسان بعدی، بری‌ الذمه می‌شوند.
ماده ۶۱) دارنده‌ای که پرداخت توسط ثالث را رد می‌کند حق رجوع خود را نسبت‌ به مسئولانی که بدان ‌وسیله بری ‌الذمه می‌شوند از دست می‌دهد.
ماده ۶۲) پرداخت توسط ثالث باید با انعکاس رسید در روی برات محقق شده و نام شخصی که تأدیه مبلغ به جای وی صورت گرفته است، قید گردد. در صورت عدم ذکر این موضوع، پرداخت از طرف برات کش محسوب خواهد شد . اصل برات و اعتراض عدم تأدیه، در صورت انجام، می‌باید به شخصی که با مداخله پرداخته است تسلیم شود.

مقیاس اندازه گیری مورد استفاده در پرسشنامه این تحقیق، مقیاس پنج گزینه ای طیف لیکرت و از نوع فاصله ای می‌باشد. این مقیاس از مجموعه‌ای منظم از گویه ها که به ترتیب خاصی تدوین شده است، ساخته می‌شود. این گویه ها، حالت خاصی از پدیده مورد اندازه گیری را به صورت گویه‌هایی که از لحاظ ارزش اندازه گیری، دارای فاصله‌های مساوی است عرضه می کند. پاسخ‌دهنده میزان موافقت خود را با هر یک از گویه ها در یک مقیاس درجه‌بندی‌ شده نشان می‌دهد.
روش امتیازبندی در پرسشنامه، بسیار ساده بوده و برای هر یک از گزینه‌های موجود، نمرات بدین ترتیب اختصاص می یابد:۵ برای «خیلی زیاد»، ۴ برای «زیاد»، ۳ برای «نظری ندارم»، ۲ برای «کم» و ۱ برای «خیلی کم» در نظر گرفته شده است

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول ۳-۳ مقیاس بکارگرفته شده در پژوهش

طیف اندازه گیری
خیلی کم
کم
متوسط
زیاد
خیلی زیاد
ارزش
۱
۲
۳
۴
۵

۳-۱۰ روایی و پایایی ابزار
۳-۱۰-۱ روایی پرسشنامه
بطور کلی، روایی^[۱۰۸] (اعتبار) یک آزمون، بستگی به این نکته دارد که تا چه میزان، آنچه را که مدعی اندازه‌گیری آن است، اندازه می‌گیرد.
بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمی‌توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت.
ابزار اندازه گیری ممکن است برای اندازه گیری یک خصیصه ویژه دارای اعتبار باشد، در حالی که برای سنجش همان خصیصه بر روی جامعه دیگر از هیچ گونه اعتباری برخوردار نباشد. روایی، انواع گوناگون دارد که در این تحقیق، «روایی محتوا^[۱۰۹]» مدنظر می‌باشد. ملاک ارزیابی محتوا، قضاوت گروهی از متخصصان هر یک از رشته‌هاست که در مورد دقت و صحت آن داوری کنند.
برای سنجش اعتبار محتوای پرسشنامه از نظرات متخصصان، اساتید دانشگاهی و کارشناسان خبره استفاده شده است. در این مرحله با انجام مصاحبه های مختلف و کسب نظرات افراد یادشده، اصلاحات لازم به عمل آمده است. آزمون اعتبار عاملی پرسشنامه نیز با کمک تحلیل عاملی تأییدی و با بهره گرفتن از نرم افزار لیزرل انجام گرفت و تمامی پرسشنامه ها در این مرحله نیز مورد تأیید قرار گرفتند. مجموع این نتایج بیانگر آن هستند که پرسشنامه های این تحقیق دارای اعتبار و روایی مناسبی می باشند.
۳-۱۰-۲ پایایی پرسشنامه
پایایی^[۱۱۰] (قابلیت اطمینان) که از آن به اعتبار، دقت و اعتمادپذیری نیز تعبیر می‌شود، عبارت است از اینکه اگر یک وسیله اندازه‌گیری که برای سنجش متغیر و صفتی ساخته شده، در شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی از آن حاصل شود. به عبارت دیگر از خاصیت تکرارپذیری و سنجش نتایج یکسان برخوردار باشد. پایایی دلالت بر آن دارد که ابزار اندازه‌گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی بدست می‌دهد.
ضریب آلفای کرونباخ^[۱۱۱] یک از متداولترین روش‌های اندازه گیری اعتمادپذیری یا پایایی پرسشنامه هاست.
روایی پرسشنامه توسط چندین تن از اساتید و کارشناسان تأیید شده است و جهت اندازه‌گیری پایایی این پرسشنامه نیز اقدام به توزیع مقدماتی پرسشنامه در بین ۳۰ نفر از افراد جامعه آماری گردید. نتیجه حاصل شده توسط برنامه نرم‌افزاری spss که آلفای کرونباخ را ۸۳/۰ نشان می‌دهد پایایی پرسشنامه را کاملاً تأیید می‌کند.(۸۲۶/۰=Alpha)
ضریب آلفای کرونباخ متغیرها برابر ۹۱/۰ و ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای پژوهش بدین ترتیب بدست آمد: رهبری تحول آفرین(تحولگرا) ۹۳۲/۰ ، رهبری تبادلی(تعاملگر) ۷۲۲/۰ ، رهبری عدم مداخله‌گر ۸۳۹/۰ ، رضایت شغلی ۷۷۰/۰ ، فراموشی سازمانی هدفمند ۷۹۴/۰ بدست آمد که نشانگر پایایی و قابلیت اعتماد ابزار تحقیق می باشد.
۳-۱۱ روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق
پس از اینکه پژوهشگر روش تحقیق خود را مشخص کرد و با بهره گرفتن از ابزار‌های مناسب، داده‌های مورد نیاز را برای آزمون فرضیه‌های خود جمع آوری نمود، اکنون نوبت آن است که با بهر‌ه‌گیری از تکنیک‌های آماری مناسب که با روش تحقیق، نوع متغیرها و … سازگاری دارد، داده‌های جمع آوری شده را دسته بندی و تجزیه و تحلیل نماید و در نهایت فرضیه‌هایی را که تا این مرحله او در تحقیق مورد استفاده قرار داده را در بوته آزمایش قرار دهد و تکلیف آنها را روشن سازد تا سرانجام بتواند پاسخ یا راه‌حلی را برای پرسشی که مطرح شده، بیابد.
به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی استفاده می‌شود.
۳-۱۱-۱ آمار توصیفی
در این تحقیق از روش‌های آمار توصیفی برای گردآوری و طبقه بندی داده های جمعیت شناختی استفاده می‌شود. در آمار توصیفی مشخصه های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار، جنسیت، سن، سابقه کار، نوع قرارداد، تحصیلات، حوزه خدمتی و وضعیت تأهل افراد نمونه نشان داده می‌شود.
۳-۱۱-۲ آمار استنباطی
آمار استنباطی در واقع از آزمون های مختلفی که انجام می‌شود بدست می آید که این آزمون های شامل موارد زیر است:
۳-۱۱-۳ آزمون ها
به منظور آزمون فرضیه ها، ابتدا از آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن و با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS برای سنجش همبستگی بین متغیرها استفاده شد. سپس فرضیه ها، با توجه به مدل معادلات ساختاری و با بهره گرفتن از نرم‌افزار Lisrel آزمون شدند.
۳-۱۱-۳-۱ آزمون کالموگروف – اسمیرنوف
قبل از به کارگیری آزمون‌های همبستگی ابتدا باید از نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق اطمینان حاصل کنیم. برای بررسی نرمال بودن مؤلفه‌های از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف استفاده می‌شود که یک نوع آزمون ناپارامتریک می‌باشد. محاسبه آماره این آزمون توسط نرم‌افزار SPSS امکان پذیر است.
۳-۱۱-۳-۲ آزمون همبستگی اسپیرمن
به منظور آزمون فرضیه ها، ابتدا از آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS برای سنجش همبستگی بین متغیرها استفاده شده اسن
۳-۱۲ مدل سازی معادلات ساختاری
به منظور سنجش روابط علی فرضیه ها ذکر شده بودند، از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده می‌شود. این کار علاوه بر این که قدم نهایی تحلیل عاملی تأییدی است که پیش تر روی مقیاس های سنجش تحقیق انجام گرفته بود، از طریق شاخص های برازش مدل، اعتبار مدل مفهومی پیشنهاد شده را نیز نشان می دهد.

۲- لایه دارای تخلخل باشد.
۳- لایه به صورت ذرات جدا از هم تشکیل شود. خواص الکتریکی لایه های نازک شدیداً به ساختار آن بستگی دارد. در این میان بهترین رسانایی مربوط به لایه های نازک منسجم و کمترین میزان رسانایی در لایه های با ذرات جدا از هم می باشد. در لایه های فلزی منسجم نیز، رسانایی بسیار بیشتر از لایه های فلزی غیر منسجم می باشد. اما بر خلاف لایه های فلزی منسجم، با افزایش دما رسانایی لایه های فلزی غیر منسجم افزایش می یابد[۷] .
۱-۳-۴ خواص مغناطیسی :
در لایه های نازک آثار پارا مغناطیسی و دیا مغناطیسی به قدری ضعیف است که به سختی آشکار می شود. خواص فرو مغناطیسی به دمای زیر لایه، آهنگ لایه نشانی و اجزای سازنده بستگی دارد.
خاصیت مغناطیسی لایه های نازک به شدت به مرفولوژی و میکروساختار و تا حدودی به شکل هندسی لایه بستگی دارد[۸] .
۱-۳-۵ خواص نوری
معمولاً برای لایه نشانی با اهداف نوری، از روش های فیزیکی استفاده می شود و در مباحث خواص نوری در لایه های نازک، بیشترین کاربرد مربوط به سیستم های چندلایه است که با ترکیب چندلایه با ضخامت ها و ضریب شکست های متفاوت می توان در کاربرد های وسیعی نظیر آینه ها و لایه های ضد انعکاس می توان کاربرد های متفاوتی را ایجاد نمود[۹] .

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱-۳-۶ خواص شیمیایی :
در لایه های نازک به علت سطح تماس زیاد لایه با محیط، واکنش پذیری لایه نسبت به ماده افزایش می یابد، لذا از این خاصیت لایه های نازک می توان به عنوان سنسور شناسایی مواد شیمیایی استفاده نمود[۱۰] .
۱-۳-۷ خواص حرارتی :
لایه های نازک از آنجا که نسبت سطح به حجم بالایی دارند لذا تعداد اتم های سطحی آنها بیشتر است و چون اتم های سطحی ماده آزادی عمل بیشتری نسبت به اتم درون شبکه دارند، به همین دلیل دمای ذوب لایه نازک کمتر از دمای ذوب همان ماده در حالت بالک ماده می باشد.
از بررسی خواص لایه های نازک نتیجه می گیریم که در بررسی خواص لایه های نازک مشخص است که خواص لایه نسبت به توده ماده رفتار متفاوتی از خود نشان می دهد. خواص الکتریکی وابسته به نوع عیوب ایجاد شده خواهد بود. در بحث خواص الکتریکی لایه های نازک گفته شد که رسانایی الکتریکی لایه با کاهش ضخامت آن، کاهش می یابد و در مقابل میزان مقاومت الکتریکی در لایه های نازکتر، مقادیر بزرگتری خواهد داشت. با کاهش ضخامت لایه های نازک میزان مغناطیس شدن آنها نیز کم می شود و در مورد خواص نوری، با کاهش ضخامت لایه، جذب نور در آن افزایش خواهد داشت. همچنین به علت افزایش میزان سطح به حجم در لایه های نازک، تغییر دما و واکنش شیمیایی نسبت به توده ماده با سرعت بیشتری انجام خواهد گرفت[۱۱] .
۱-۴ روش های تهیه لایه های نازک
روش هایی را که برای ساخت لایه های نازک مورد استفاده قرار می گیرد، می توان به شش گروه اصلی دسته بندی کرد :
۱- روش های رسوب فیزیکی بخار PVD
۲- روش های رسوب شیمیایی بخار CVD
۳- روش های رسوب به کمک باریکه یونی
۴- روش های اپی تکسی باریکه مولکولی MBE
۵- روش های رسوب با پالس لیزر PLD
۶- روش های حمام شیمیایی CBD
۱-۵ رسوب فیزیکی بخار PVD :
فرایند رسوب فیزیکی بخار(PVD) در ابتدا فقط برای رسوب دادن بخار فلزات توسط انتقال در خلاء و بدون انجام واکنش شیمیایی مورد استفاده قرار می گرفته است.
سیستم و فرایند PVD از کارایی بسیار بالایی برخوردار بوده و دامنه وسیعی از متغیر ها را در بر می گیرد که برخی از آنها شامل واکنش های شیمیایی نیز می باشد. از این فرایند برای تولید رسوب هایی از فلزات خاص، آلیاژ ها، ترکیبات و سرامیک ها برروی تقریباً انواع مختلف زیر لایه ها با شکل های مختلف استفاده می شود. سرعت تشکیل پوشش در این روش تا ۵۰ میکرون در دقیقه می رسد، دامنه کاربرد این روش در تمام زمینه های صنعتی و تکنولوژی برای ایجاد خواص سطحی مانند خواص الکتریکی نوری، مکانیکی، شیمیایی و غیره است. مهم ترین روش های فیزیکی در ساخت لایه های نازک عبارتند از [۱۲] :
۱)روش تبخیر حرارتی
۲)روش کند و پاش (اسپاترینگ)^۱
۱-۶ روش تبخیر حرارتی :
در روش تبخیر حرارتی از یک منبع بخار و یک زیر لایه در یک محفظه خلاء استفاده می شود. محفظه تا فشاری معمولاً کمتر از ۵ تا ۱۰ تور تخلیه می شود. منبع بخار معمولاً یک بوته گرم شده است. بدین ترتیب ماده پوشش به صورت بخار در آمده و اتم های بخار در خط مستقیم به سمت زیر لایه حرکت کرده برروی آن کندانس شده و رسوب می کند. تبخیر حرارتی مواد به صورت های مختلفی انجام می شود از جمله :
۱-۶-۱ تبخیر حرارتی مقاومتی
ساده ترین روش برای تبخیر مواد استفاده از روش تبخیر حرارتی مقاومتی است. در این روش از یک بوته تبخیر از جنس فلزات مقاوم مانند تنگستن(w)، تانتالوم (Ta) و. . . که دارای نقطه ذوب بالایی هستند، برای تبخیر مواد استفاده می شود[۱۳] .
۱-۶-۲ روش تبخیر حرارتی پرتو الکترونی :
چشمه تبخیری جدیدتر و کارامد تر، تبخیر با پرتو الکترونی است. از این روش برای تبخیر موادی از قبیل اکسید ها، فلزات مقاوم، نیمه رسانا ها و عایق ها استفاده شده است. ماده مورد نظر در داخل یک بوته مناسب که به وسیله جریان آب خنک می شود قرار داده

1. 1. sputtring

می شود، سپس تفنگ الکترونی، پرتوی از الکترون را ساتع می کند که با اعمال ولتاژ زیاد، دارای انرژی جنبشی زیادی می شوند و با هدایت و کانونی شدن روی سطح ماده می تواند ماده را گرم و در نهایت تبخیر برروی بستره جایگذاری کند، در واقع سمت مرکزی ماده هدف با پرتو الکترون گرم و تبخیر می شود، دیواره های ماده که با بوته در تماس هستند با جریان آب سرد خنک می شود و جریان آب سرد باعث می شود تا واکنش های ناخواسته بین مواد مذاب و دیواره ها رخ ندهد، دسترسی به انرژی های زیاد به کمک ولتاژ زیاد، نیز امکان تبخیر مواد برگدازی مانندSio2، Tio2، ITO و. . . را فراهم می سازد[۱۴-۱۳] .
۱-۶-۳ روش تبخیر حرارتی لیزری
در روش رسوب با لیزر، یک پرتو تابش لیزری بر ماده هدف می تابد و باعث گرم شدن ماده و تبخیر آن می شود. فرایند رسوب با لیزر می تواند به سه مرحله تقسیم گردد :
۱) برهم کنش هدف با لیزر
۲) توزیع حبابی شکل ذرات تبخیر شده
۳) رسوب لایه
در این روش منبع ایجاد پرتو لیزری در خارج دستگاه خلاء قرار دارد و با توجه به عمق نفوذ کم لیزر، تبخیر ماده ابتدا از سطح ماده شروع می شود.
۱-۶-۴ روش آنی تبخیر
در روش آنی تبخیر با بهره گرفتن از یک سیستم تغذیه مواد جدید، مواد مورد نیاز برای فرایند لایه نشانی به سرعت روی منبع تبخیر بسیار داغ ریخته می شود.
۱-۶-۵ تبخیر با بهره گرفتن از قوس الکتریکی :
در این روش منبع حرارتی با ایجاد قوس الکتریکی بین دو سیم از جنس ماده پوشان تأمین می گردد و به عبارت دیگر این روش مخصوص پوشش دادن مواد رسانا می باشد. قوس بین دو سیم از جنس ماده پوشان ایجاد می گردد و آنها را ذوب می کند، سپس با بهره گرفتن از یک جریان گاز ذرات برروی زیر لایه قرار می گیرند. این روش سرعت پوشش دهی بسیار بالایی دارد و نسبتاً ارزان می باشد و نیاز به گاز های گران قیمت ندارد. این پوشش ها دارای چسبندگی و پیوستگی خوبی هستند.
۱-۷ کند وپاش
کندو پاش یکی از روش های لایه نشانی از فاز بخار است که به طور عمده برای تولید فیلم فلزات با ضخامت از نانو تا میکرو می باشد و تحت شرایط کنترل شده می توان نانو ذراتی تا حد ۳ نانومتر هم به این شیوه بدست آورد. اما فرایند کندوپاش عبارت است از کندو پاش اتم ها یا مولکول های هدف و ایجاد یک فیلم با یون های یک گاز خنثی که در پلاسما ایجاد شده و در میدان ایجاد کننده پلاسما شتاب می گیرند.
لایه نشانی کندوپاش به طور ذاتی یک روش پوشش دهی خلاء است. در عمل ماده مورد نظر جهت لایه نشانی یا همان هدف در مقابل زیر لایه و در فشار اولیه ۶-۱۰ تا ۱۰-۱۰ تور قرار می گیرند. معمول ترین شیوه تامین یون، عبور مداوم گازی همچون آرگون است که فشار را به ۱ تا ۱۰۰ تور افزایش داده پلاسما را تشکیل می دهد. پتانسیل منفی بین ۵/۰ تا KV 5 به هدف اعمال می شود]۱۵-۱۷[ .
یون های شتابدار انرژی جنبشی بسیار بالایی دارند به طوری که رسیدن به این سطح انرژی با حرارت دادن به نمونه امکان پذیر است. به علاوه لایه ایجاد شده مورد اصابت ذرات مختلف اما کم انرژی مثل اتم های هدف، یون های برگشتی گاز آلاینده و غیره قرار می گیرند. بنابراین اندر کنش یون – سطح تنها منحصر به هدف نیست بلکه در سنتیک جوانه زنی و رشد فیلم نیز تاثیر به سزایی دارد و کنترل بمباران یونی در هدف، خواص و زیر ساختار فیلم را تعیین می کند]۱۸-۱۹[.
۱-۸ رسوب شیمیایی بخار CVD
لایه نشانی بخار شیمیایی عبارت است از یک سری واکنش های فاز گازی که برروی یک زیر لایه جامد صورت می گیرد و موجب لایه نشانی برروی سطح آن می شود روش رسوب شیمیایی فاز بخار مستلزم رسوب گذاری ماده شامل نانوذرات از فاز گازی است. ماده آن قدر گرم می شود تا به صورت گاز درآید و سپس به صورت یک ماده جامد برروی سطح معمولاً، تحت خلاء رسوب گذاری می گردد. به عبارتی دیگر لایه نشانی بخار شیمیایی یک فرایند شیمیایی برای ساخت مواد جامد عملیاتی با خلوص بالاست روش های رسوب شیمیایی از بخار شامل روش هایی است که در آن جریان از گاز که حاوی ترکیبات فرار ماده یا موادی است که می خواهیم پوشش دهیم، وارد یک محفظه خلاء می شود. شرایط درون این محفظه کنترل شده است به نحوی که کنترل شرایط باعث انجام واکنش های شیمیایی در نزدیکی بستر یا روی بستر می شود و پوشش مورد نظر برروی سطح تشکیل می گردد، مواد اضافی حاصل از واکنش های شیمیایی در طول فرایند از سیستم خارج می شوند، لایه های بدست آمده از این روش می تواند لایه های فلزی – آلیاژی و ترکیبات نسوز نیمه هادی باشند. پارامتر های مربوط به فرایند نظیر دمای بستر، فشار گاز، غلظت مواد واکنش دهنده و نرخ جریان گاز تأثیر قابل توجهی بر خواص لایه بدست آمده دارند و با کنترل مناسب این پارامتر ها می توان به خواص مورد نظر دست یافت. به طور کلی واکنش هایی که در فرایند CVD انجام می شود عبارتند از :
یک سیستم CVD به طور کلی از سه قسمت اصلی تشکیل شده است :

تربیت کادر متخصص برای حضور و نقشآفرینی در ساختارهای حکومتی

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اتاقهای فکر علاوه بر ارائه نظرات خود به مقامات ارشد دولتی همراه آن کارشناسان و متخصصین متعددی را برای فعالیت در دولتهای منتخب و کنگره آمریکا معرفی میکنند. این کارکرد در نظام سیاسی آمریکا بسیار چشمگیر است؛ زیرا معمولاً دولتهای جدید با جابجایی عظیمی از پرسنل ارشد و مدیران میانی همراه هستند، به همین جهت این دولتها نیازمند بهرهگیری از نیروی انسانی متخصص میباشند. اتاقهای فکر به روسای جمهور در پر کردن اینگونه خلأهای کمک بسیاری میکنند. جیمی کارتر پس از انتخابات سال ۱۹۶۷ بخش عمدهای از کابینه خود را با کارشناسان مشاغل در مؤسساتی چون بروکینگز و شورای روابط خارجی تکمیل کرد. در حالیکه رونالد ریگان چهار سال بعد از مشاوره اتاقهای فکر دیگری برای تکمیل کابینهی خود بهره گرفت و در طی هشت سال ریاست جمهوری ریگان، یکصد و پنجاه تن از کارشناسان مؤسساتی چون هریتیج، هوور و امریکن اینتر پرایز در کاخ سفید مشغول به کار بودند.
دولت جرج بوش پسر نیز از همین الگو برای تکمیل رده های ارشد سازمانهای سیاسی و اجرایی خود بهره میبرد. به عنوان نمونه در داخل وزارت خارجه نیز مقامات ارشدی همچون پائولا دوبریانسکی معاون امور جهانی شدن، نائب رئیس سابق و مدیر شورای روابط خارجی دفتر واشنگتن؛ جان. آر بولتون، معاون امور امنیت بین المللی و کنترل تسلیحات معاون سابق مؤسسه امریکن اینتر پرایز؛ جیمز کیلی، جانشین معاون امور شرق آسیا و حوزهی اقیانوس آرام، رئیس سابق بخش «پاسیفیک فروم» در مرکز مطالعات استراتژیکی و بین المللی و کیم هلمز مسئول امور سازمانهای بین المللی، نائب رئیس پیشین بنیاد هریتیج؛ و همچنین در پنتاگون نیز پیتر دبلیو رادمن، معاون وزیر دفاع در امور امنیت بینالملل، مدیر بخش برنامههای امنیت ملی در مؤسسه نیکسون؛ حضور داشتهاند که دارای سابقه فعالیت در اتاقهای فکر هستند. اتاقهای فکر علاوه بر معرفی کارشناسان جهت حضور در دولتهای جدید برای مقاماتی که دوره خدمت آنان به پایان رسیده نیز فرصتهای شغلی را در سازمانهای مختلف فراهم میکنند تا این افراد تجربیات خود را در اختیار دیگران قرار دهند و در مباحثات مرتبط با سیاست خارجی به بیان نظرات خود بپردازند. این مقامات از این طریق نهادی غیررسمی و سایه در امور مرتبط مسائل خارجی تشکیل میدهند. این «چرخه منظم» فقط مختص ایالات متحده است که به نوعی نیز، منشأ و سرچشمه قدرت این کشور است اما در بیشتر کشورها شاهد نوعی شکاف عمیق میان دولت مردان و تحلیلگران خارج از دولت هستیم موضوعی که در مورد آمریکا صدق نمیکند. مادلین آلبرایت که پیش از کالین پاول وزیر امورخارجه دولت کلینتون بود ریاست مرکز سیاست ملی را برعهده داشت؛ استروب تالبوت معاون اسبق مادلین آلبرایت هم اکنون ریاست مؤسسه بروکینگز را برعهده دارد. (ثمودی و رضا خواه؛۱۳۸۸)

• • ایجاد بستر مناسب برای تحقق گفتگوهای سازنده در بین نخبگان سیاسی

اتاقهای فکر علاوه بر ارائه نظرات جدید و معرفی کارشناسان زبده برای حضور در دولت فضاهای مناسبی برای سیاستگذاران فراهم میکنند تا آنان بتوانند در مورد گزینههای سیاستی اگر نه به اجماع، بلکه به نوعی تفاهم نسبی برسند. از اینرو قاعده کلی این است که هر ابتکار عملی در زمینهی سیاست خارجی تنها زمانی پایدار خواهد بود که مورد حمایت طیف وسیعی از نهادهای مرتبط با سیاست خارجی قرار بگیرد. در میان اتاقهای فکر فعال فعلی، شورای روابط خارجی که نهادی غیرحزبی است در این زمینه موفقتر عمل کرده است چرا که هر سال میزبان برگزاری صدها اجلاس در نیویورک، واشنگتن و سایر شهرهای بزرگ آمریکا است.

• • آشنا ساختن مردم با مسائل جهانی

اتاقهای فکر همزمان با دعوت از نخبگان با آموزش افراد جامعه در مورد ماهیت جهان امروز موجب غنیتر شدن فرهنگ مدنی مردم آمریکا میشوند. سرعت پرشتاب جهانی شدن موجب پررنگتر شدن این کارکرد شده است. از آنجا که جهان به سرعت به سمت همگرایی پیش میرود زندگی مردم آمریکا نیز به شدت از رخدادهای جهان تأثیرپذیر است. مسائل مختلفی از جمله؛ تضمین بازارهای جهانی برای صادرات محصولات کشاورزی، کنترل گسترش بیماریهای واگیردار، مبارزه با قاچاق نرمافزارهای آمریکا، تضمین امنیت گردشگران آمریکایی در خارج از مرزهای این کشور یا محافظت از بنادر در مقابل نفوذ تروریستها همگی موجب علاقه مندی بیشتر آمریکائیان نسبت به سیاست خارجی این کشور شده است. اتاقهای فکری که در حوزه سیاست خارجی در نقاط مختلف ایالات متحده مشغول انجام فعالیت هستند تریبونی بسیار با ارزش برای دانشجویان و افراد علاقهمند به سیاست خارجی و مسائل بین المللی است .
کمک به تلاشهای رسمی برای حلوفصل مناقشات
در نهایت اینکه اتاقهای فکر با حمایت از گفتگوهای حساس و میانجیگری میان احزاب نقش فعالتری در سیاست خارجی برعهده میگیرند. موسسه صلح آمریکا به عنوان بخشی از مأموریت محوله خود از سوی کنگره مدت زمان زیادی است که مذاکراتی را تحت عنوان مذاکرات «مسیر دو»^[۵۴] آغاز کرده است که در کنار آن به آموزش مقامات این کشور برای میانجیگری در مناقشات میپردازد. اتاقهای فکر سنتیتر هم مأموریتها و فعالیتهای خود را گسترش دادهاند و به مشارکت فعالتر در دیپلماسی پیشگیرانه، مدیریت و حل و فصل بحرانها روی آوردهاند. موقوفه کارنگی در اواسط دههی ۱۹۵۰ میزبان یک سلسله جلسات در واشنگتن بود که افراد بسیاری از جمله سیاستمداران برجسته آفریقای جنوبی، مقامات مذهبی، تجار، نمایندگان اتحادیه کارگری، افراد دانشگاهی و شخصیتهای تبعید شدهی لیبرال، شخصیتهایی از کنگره و مقامات دولتی در این جلسات حضور مییافتند. برگزاری این گردهماییها در طی هشت سال، به ایجاد تفاهم در مورد آینده آفریقا منجر شد. مرکز مطالعات استراتژیک و بینالملل، نیز به همین منوال پروژهای را طراحی و اجرا کرد که اهداف ذیل را پیگیری میکرد:

• • • • بهبود روابط قومی نژادی در یوگسلاوی سابق
    • • رفع اختلاف میان بخشهای مذهبی و غیرمذهبی در اسرائیل
    • • و تسهیل روند گفتگوهای جاری میان ترکیه و یونان

اینگونه ابتکار عملهای غیررسمی مسئولیتهای بسیار پیچیده و دشواری است، با این وجود از پتانسیل فوقالعاده زیادی برای ایجاد صلح و آَشتی در مناطق پرآشوب و جوامع جنگزده برخوردار است و در برخی موارد تکمیلکننده تلاشهای دولت آمریکاست. همچنین اینگونه فعالیتها در شرایط خاصی که حضور مقامات دولتی آمریکا در برخی مناطق غیرممکن است میتواند جایگزین بسیار مناسبی باشد. این اتاقها در تاریکترین گوشهی جهان نیز میتوانند به عنوان گوش، چشم و حتی و جبران ایالات متحده و جامعه بین المللی به ایفاء نقش بپردازند.
اتاقهای فکر، ساختارها و گرایشها
سازمانهای فعال در زمینهی تحقیقات سیاست عمومی و تجزیه و تحلیل که اتاقهای فکر هم نامیده میشوند نقشی برجسته در عرصه سیاسی ایالات متحده در دو سطح ملی و محلی ایفا میکنند.
کارکرد اتاقهای فکر کاملاً منحصر به فرد است چرا که این اتاقها سازمانهای غیرانتفاعی و تحقیقاتی هستند که معمولاً مستقل از دولت و احزاب سیاسی عمل میکنند. اگرچه کارکرد و هدف اولیه تعریف شده برای این مجموعه ها در یک جامعه مدنی کمک به دولت در اتخاذ بهترین تصمیمها در عرصه بین المللی و داخلی است اما با این حال این اتاقها نقشهای مهم دیگری نیز ایفا میکنند از جمله:

• • شرکت در مناظرات عمومی به عنوان نهادی مستقل و آگاه

• • شناسایی، اعلام و ارزیابی موضوعات سیاسی، برنامهها و پیشنهادهای سیاسی؛

• • تبدیل ایدهها و مشکلات موجود به موضوعات سیاسی

• • تغییر سیاستها، وقایع و موضوعات برای رسانه های نوشتاری و الکترونیک به منظور تسهیل درک بهتر موضوعات سیاسی داخلی و بین المللی

• • ایجاد محیطی مناسب برای تبادل ایدهها و نظرات میان افراد تأثیرگذار در فرایند تنظیم و تدوین سیاستها

• • تأمین پرسنل مورد نیاز بخشهای اجرایی و قانونگذاریهای حاکمیت

• • به چالش کشیدن فعالیتها و شیوه های متعارف و مرسوم در میان دولتمردان

برای تحقق بخشیدن به این اهداف ضروری است که تعادلی میان تحقیق، تحلیل و ارائه کمک صورت پذیرد. دامنه فعالیتهایی که اتاقهای فکر انجام میدهند بدین شکل است: تنظیم و طراحی موضوعات سیاسی، انجام تحقیقات، چاپ کتاب، مقاله، گزارشهای سیاسی ارزیابی برنامههای دولت، انتشار یافتهها و انجام فعالیتهای پشتیبانی کننده همچون ارائه گزارشی به کنگره حضور در رسانه ها و انجام سخنرانی، تبادل اطلاعات از طریق برگزاری کارگاههای تخصصی، سمینار و گزارش، حمایت از دولتمردان ارشد و رده میانی زمانی که دیگر مسئولیت دولتی برعهده ندارند.
اتاقهای فکر به لحاظ ساختاری و حوزه فعالیت با یکدیگر تفاوت دارند. هماکنون در ایالات متحده در حدود ۱۵۰۰ اتاق فکر مشغول انجام فعالیت هستند که نیمی از این اتاقها مؤسساتی وابسته به دانشگاهها میباشند که تقریباً یک سوم آنها در واشنگتن مستقر هستند. اتاقهای فکری که به نهادهای دانشگاهی، احزاب سیاسی یا گروه های منافع ویژه وابسته نیستند اتاقهای فکر مستقل نامیده میشوند. در میان اتاقهای فکر فعال در ایالات متحده ۲۵ تا ۳۰ اتاق فکر از اعتبار و شهرت بیشتری نسبت به سایرین برخوردارند. حوزه فعالیت تحقیقی این اتاقها بسیار گسترده است و طیف وسیعی از موضوعات سیاسی را در عرصهی داخلی و بین المللی در برمیگیرد. با این حال از سال ۱۹۸۰ بیشتر اتاقهای تأسیس شده در ایالات متحده تخصصی هستند. در برخی موارد اتاقهای فکر به خاطر ماهیت خود و ارتباط ویژهشان، به عنوان عنصری مهم و اصلی در امر سیاستگذاری به ایفاء نقش میپردازند، از جمله این نوع اتاقهای فکر میتوان به شرکت تحقیقاتی رند^[۵۵] و مؤسسه اوربن^[۵۶] اشاره کرد. این دو مؤسسه تحقیقات و تحلیلهای مورد نیاز مراکز مهم و کلیدی درون دولت را تهیه میکنند، اما مؤسساتی همانند مؤسسه سیاست اقتصادی و یا بنیاد هریتیج به عنوان مؤسسات خارج از دولت شناخته میشوند که درصدد القاء نظرات خود از طریق تحقیقات و تحلیلهایی است که در اختیار نخبگان سیاسی و مردم قرار میدهند. دو رویکرد متفاوت که خود ناشی از دو نگاه کلیتر میباشد همواره در جامعه سیاسی آمریکا نسبت به کارکرد اتاقهای فکر وجود داشته است، یک نگاه بر این باور است که اتاقهای فکر بایستی عملکردی ملموس و کارشناسانه داشته باشند، به بیان دیگر این افراد معتقد به استقلال اتاقهای فکر از ساختارهای حاکمیت میباشند؛ در حالی که نگاه دوم بر این باور است که اتاقهای فکر بایستی تحقیقات خود را زیر نظر سیاستمداران و صاحبان قدرت انجام دهند. این امر به دلیل تضادی قدیمی میان دنیای ایدهها و دنیای سیاست است. با توجه به مطالب فوق دو مکتب دانشگاه محور و سیاست محور در اتاقهای فکر پدید آمد. مکتب دانشگاه محور بر این نظر است که اتاقهای فکر باید به استانداردهای تحقیقی دانشگاهی وفادار باشند و بر رویکردها و راهبردهای طولانی مدت تمرکز کنند در حالی که مکتب سیاست محور بر این باور است که اتاقهای فکر باید به نیازهای سیاستگذاران و موضوعات سیاسی جاری توجه بیشتری داشته باشند. (مک گان ۲۰۰۷)
ریشه ها و خا ستگاه
اتاقهای فکر از دیرباز نقش مهمی در تدوین و تنظیم سیاستهای داخلی و بین المللی ایالات متحده برعهده داشتهاند. هرچند پدیدههایی چون تفکیک بخشهای اجرایی و قانونگذاری حاکمیت، میل به تأثیرگذاری در روند سیاستگذاریهای دولت و اعتماد به بخش خصوصی در تصمیمگیریهای دولتی، همواره به عنوان کلیدی در شکلگیری اتاقهای فکر در آمریکا یاد میشوند ولی همزمان با رشد و گسترش اتاقهای فکر به لحاظ کمی و کیفی بسیاری از روزنامهنگاران و صاحبنظران به بررسی دقیقتر مؤلفه های تأثیرگذار در گسترش این اتاقها پرداختهاند. در این بخش به برخی از این مؤلفه ها در جامعه آمریکا اشاره میکنیم:

• • تقسیم قدرت میان سه قوه موجود در حاکمیت (دولت کنگره و سیستم قضایی) و همچنین سطوح و بخشهای مختلف دولت

• • ساختاری سیاسی که احزاب ضعیفی در درون آن فعالیت میکنند و هیچ نظم و انظباط حزبی بر آن حاکم نیست.

• • جامعه که به طور معمول نسبت به دولت بیاعتماد است و نقش محدودی را برای دولت قائل است.

• • جامعهای که در آن افراد برای اظهارنظر و ابراز علایق خود، برای پیوستن به گروه های دارای منافع ویژه تمایل بیشتری دارند و کمتر میل به حضور در احزاب سیاسی دارند.

• • نظام سیاسی که در آن دیدگاه های مختلفی مطرح است.

• • ساختار اجتماعی که علاقهمند به در اختیار داشتن کارشناسان مستقل میباشد.

• • ماهیت کثرتگرا، غیرمتمرکز و رخنهپذیر فرهنگ سیاسی آمریکا یا آنچه که «استثناگرایی آمریکایی» نامیده میشود، عوامل فوق نیرویی محرک و مهم در رشد و گسترش ۱۵۰۰ اتاق فکر موجود در ایالات متحده میباشند.

با افزایش تعداد اعضاء اتاقهای فکر در دولت و کنگره این سوال پیش میآید که حضور این افراد چه تأثیر مثبتی در نوع نگاه و اندیشه دولتمردان و اعضاء کنگره داشته است. باور عمومی بر این است که اتاقهای فکر قادر به انجام کارهایی هستند که از عهده دولتمردان خارج است.

فصل سوم
بررسی تناسب در سوره‌ها وآیات قرآن
. بررسی تناسب در سوره‌ها وآیات قرآن
تناسب در لغت
تناسب از مادّه نَسَبَ و از باب تفاعل است که داشتن پیوند میان دو یا چند چیز را دلالت می‌کند.^[۲۰۴] و به مفهوم مقاربه و مشاکله است^[۲۰۵] ونیز به‌هم نسبت داشتن، وجود نسبت و رابطه میان دوکس یا دو چیز، سازواری، موافقت و هماهنگی است.^[۲۰۶]
زرکشی نیز معتقد است که مناسبت در لغت به معنای نزدیکی است و فلانی با فلانی مناسب است یعنی بدان نزدیک و همانند است. کلمه نسیب به معنای خویشاوند نزدیک از همین مادّه‌است مانند دو برادر یا پسر عمو و مانند آن…^[۲۰۷]
تناسب در اصطلاح علوم قرآنی
علم تناسب و مناسبت در علوم قرآنی، از آنجا که به چگونگی ارتباط و پیوستگی سُوَر با ما بعد وماقبلشان و آیات با هم و با ما قبل و مابعد شان می‌پردازد از جایگاه خاصی برخوردار است ودانشمندان علوم قرآنی نیز به‌ آن توجه نشان داده‌اند.ازجمله برخی معتقدند که:
مناسبت در آیات و مانند آن به معنی ربط دهنده بین آنها بر می‌گردد. عام باشد یا خاص عقلی یا حسّی، یا خیالی یا انواع دیگر علاقه‌ها و یا تلازم ذهنی مانند سبب و مسبب و علت و معلول و دو نظیر و دو ضدّ و
امثال اینها.^[۲۰۸]
بنابراین در علوم قرآن، علم مناسبات، به ‌ارتباط میان موضوعات یک آیه و پیوند میان دو یا چند آیه با هم و ارتباط یک سوره با سوره دیگر گفته مى‏شود. علم مناسبات در علوم قرآن از پیوستگى‏هاى ممکن میان موضوعات قرآن، در شکل‏هاى گوناگون آن بحث مى‏کند و پیوندهاى پنهان را نمایان مى‏سازد. بنابراین جایى که پیوستگى، قابل توجه نباشد و یا جایى که پیوند آشکار باشد، در علم مناسبت مورد توجه قرار نمى‏گیرد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

برخی نیز پار از این هم فراتر گذاشته‌اند ومعتقدند که: ارتباط آیات قرآن با یکدیگر به حدی است که‌ همچون یک کلمه، معانی آن منسجم و مبانی آن منتظم و علم بسیار ارزنده‏ای است که خداوند به روی ما راهی بدان گشود، چون برای آن اهلی نیافتیم ناگزیر، بر آن مهر زده و بین خود و خدا داده و به وی برگرداندیم.^[۲۰۹]
بقاعی که در خصوص این موضوع کتاب مستقل نوشته، معتقد است که علم مناسبت قرآن، دانشی است که بوسیله‌ان علل چنیش (ترتیب) آیات و سورشناخته می‌شودواین دانشی است که گویای اسرار بلاغی قرآن است چون ثمره آن اثبات سازگاری معانی با مقتضای حال مخاطبان است….^[۲۱۰]
در کتب علوم قرآنی هرجا واژۀ اتساق وتناسق نیز بکار رود اشاره به بحث تناسب خواهد داشت.
با توجه به معنای لغوی و اصطلاحی تناسب روشن گردید که منظور از تناسب: ارتباط و پیوستگی، هماهنگی، هم شکلی و نزدیکی در اجزای یک چیزاست و در این تحقیق به معنای خاص آن یعنی تناسب درآیات و سور قرآن خواهیم پرداخت.
تاریخچه و پیشینه‌ای از علم تناسب
علم تناسب بین آیات و سور که‌از جمله دل مشغولی‌های مهم مفسران و قرآن پژوهان در سده‌های واپسین است ^[۲۱۱]و مانند دیگر علوم در طول ادوار مختلف، موافقان و مخالفانی داشته‌است اگر چه برخی درباره ‌آن کتاب
مستقلی هم نوشته‌اند^[۲۱۲]
اما بدلیل ظرافتهای خاص و حساسیتهای ویژه‌ای که داشته کمتر به صورت مستقل مطرح شده‌است و بیشتر در لابلای بحثهای علوم قرآنی مورد توجه مفسران و دانش پژوهان علوم قرآنی قرار گرفته‌است.
شاید بر همین اساس است که برخی معتقدند: ارزش گوینده در آنچه که بیان می‌کند به واسطه‌ همین علم شناخته می‌شود.^[۲۱۳]
ظاهراً نخستین کسی که در مورد تناسب آیات به ظاهر غیر مرتبط ونیز مناسبت سوره‌های قرآن بحث نموده‌است، ابوبکر نیشابوری (م۳۲۴هـ ق)است.^[۲۱۴] که به گفتۀ زرکشی و سیوطی عالمان بغداد را نیز به خاطر عدم توجه به بحث تناسب آیات مورد طعن و نکوهش قرار می‌داد.
بعد از ایشان ثعلبی (م ۴۲۷ هـ ق) با نوشتن کتاب «الکشف و البیان عن التفسیر القرآن» به‌این موضوع پرداخته‌است.
مرحوم طبرسی نیز در تفسیر مجمع البیان با مطرح کردن بحث « النظم » با تکیه براین موضوع به تفسیر آیات پرداخته‌است.^[۲۱۵]
امام فخر رازی ( م ۶۰۶ هـ ق) نیز در کتاب خود بنام التفسیر الکبیر در این موضوع بسیار قلم فرسایی نموده‌است. از جمله ‌اینکه‌ از وی نقل شده‌است که: کسی که در لطائف نظم وبدایع ترتیب سورۀ بقره تأمل کند درمی‌یابد که قرآن همانگونه که‌از جهت فصاحت الفاظ وظرافت معانی معجزه‌است در نظم وترتیب آیات نیز معجزه‌است. وهم چنین وی اعتقاد دارد که بسیاری از لطائف قرآنی در تناسب میان آیات به ودیعت نهاده شده‌است ودر پرتو علم مناسبات آشکار خواهد شد.^[۲۱۶]
علامه‌ابو جعفر بن زبیر(م ۷۰۸هـ) با نوشتن کتاب مستقلی در این زمینه بنام «البرهان فی مناسبه ترتیب القرآن » گام مهمی‌در این علم برداشته‌است.
بدر الدین زرکشی ( م ۷۹۴ هـ ق ) نیز در کتاب البرهان فی علوم القرآن به‌این بحث پرداخته‌است.
بعد از ایشان برهان الدین بقاعی (م ۸۸۵ هـ ق) با نوشتن کتاب ارزشمند نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور گام بزرگی در تبیین این علم برداشته‌است.
سیوطی نیز علاوه بر اینکه در بحث ۶۲ الاتقان به‌این موضوع پرداخته‌است، هم چنین کتاب مستقل، خواندنی، شیرین و در عین حال همراه با تکلف هایی که در ایجاد تناسب در آن راه یافته بنام تناسق الدّرر فی تناسب السّور نوشته و در آن به تبیین و توضیح چگونگی پیوند محتوایی سوره‌ها با هم پرداخته‌است.^[۲۱۷]
وی هم چنین در کتاب« مراصدالمطالع فی تناسب المقاطع و المطالع» به پیوندهای محتوایی بین آغاز و فرجام سوره‌ها پرداخته‌است و با نوشتن کتاب قطف الازهار فی کشف الاسرار نشان داده‌است که ‌آیات در سوره‌ها و نیز سوره‌ها به لحاظ محتوی با هم در پیوندی استوار هستند.^[۲۱۸]
در سالهای اخیر نیز عده‌ای از قرآن پژوهان و مفسران به‌این موضوع پرداخته‌اند و برخی حتی محور تفسیری خود را همین موضوع قرار داده‌اند.در آغاز قرن ۱۴ محمد عبده دردرسهای تفسیری خود( تفسیرالمنار) بحث و حدت موضوعی در سور قرآن را مطرح می‌کند.
احمد مصطفی مراغی در تفسیر المراغی، و سعید حوّی در الاساس فی التفسیر، دکتر محمد عبدالله درّاز در «المدخل الی القرآن الکریم» و «النباء العظیم»، دکتر محمود شحاته در اهداف سور القرآن و مقاصدها ومحمد محمود حجازی در التفسیر الواضح، صبحی صالح در مباحث فی علوم القرآن، مناع القطان در مباحث فی علوم القرآن، مصطفی مسلم در مباحث فی التفسیر الموضوعی، عبد العلی بازرگان در نظم قرآن، آیت اله معرفت در التمهید فی علوم القرآن، عبد‌الهادی فقهی‌زاده در پژوهشی در نظم قرآن، عباس همامی‌در چهرۀ زیبای قرآن، سید محمد علی ایازی در چهرۀ پیوستۀ قرآن، محمد خامه گر در ساختار هندسی سوره‌های قرآن و… علامه طباطبائی در تفسیر ارزشمند المیزان و بالاخره سید قطب در تفسیر فی ظلال القرآن به‌این موضوع پرداخته‌اند که در ادامه به بررسی دو تفسیر اخیر می‌پردازیم.^[۲۱۹]
.ضرورت و اهمیت پرداختن به علم تناسب
از آنجا که برای فهم وتجزیه وتحلیل نظرات کسی بهترین راه ‌این است که‌همۀ سخنان او را که در آن زمینه مطرح کرده‌است مطالعه نماییم تا بتوانیم به مقصود ودیدگا‌هایشان پی ببریم، آیات قرآن که به مراتب پیچیده تر و از مضامین بالایی برخوردار هستند ایجاب می‌کند که ‌آنها را در ارتباط با هم وبه صورت یک مجموعه منظم نگاه کنیم تا بتوانیم به مقصود ومنظور دقیق آیات پی ببریم وگرنه بی راهه خواهیم رفت. بطور مثال مفاهیم متنوع ومتفاوتی از قبیل، انسان شناسی، خدا شناسی، پیامبر شناسی و…. وجود دارد که ‌آیات مربوط به‌ آنها در یک جا جمع نیستند، بلکه در سرتاسر قرآن پراکنده می‌باشند و به‌همین دلیل کسی بهتر می‌تواند به عمق این مفاهیم قرآنی برسد که بر تمامی‌آیات مربوطه مسلط باشد وآنهارا در کنار هم و با هم تفسیر نماید.
شاید این سئوال پیش آید که بحث از علم تناسب آیات چه ضرورتی دارد؟ و چه دلایلی موجب اهمیت این علم شده‌است ؟
در پاسخ می‌توان گفت که: علاوه بر مورد فوق از آنجایی که علم تناسب، علمی‌است پر جاذبه و دل انگیز و همراه با نکات قرآن شناختی و تفسیری، اما بنا به دلایلی بحث از آن ضروری می کند. از جمله:
ردّ اتّهام و شبهه تحریف و جابجایی آیات قرآن
با توجّه به‌اینکه قرآن دارای موضوعات گسترده و متنوع بوده و گاهی در بین بیان یک موضوع از موضوعات جزئی و کوچکتر نیز بحث شده‌است بعضی را عقیده بر این است که ‌آیات قرآن آشفته و در هم ریخته ‌است و از انسجام و وحدت برخوردار نیست اما با کمک این علم می‌توان استدلال کرد که نه تنها در قرآن آشفتگی و بی‌نظمی‌ وجود ندارد بلکه سر تاسر قرآن دارای انسجام و هماهنگی است و این تصوّر غلط به ناآگاهی و عدم تسلط افراد به کل قرآن بر‌می‌گردد به‌همین دلیل برخی معتقدند که: این شبهه که تلاش می‌کند به مسلمانان بفهماند که کتاب الهی از سطح کتابهای بشر پایین تر است، شبه بسیار خطرناکی است. ^[۲۲۰]
دفاع ازاصول اعتقادی شیعه درسایۀ پرداختن به تناسب آیات
در قرآن، آیاتی وجود دارد که بیانگر اصول عقیدتی شیعه ‌هستند (آیات تبلیغ، اکمال دین، تطهیر، ولایت) امّا گروهی از مفسران اهل سنت بدون توجه به‌ارتباط و تناسب آیات و نیز شان نزول آنها به تفسیر آیات پرداخته‌اند که‌البته با تشریح ارتباط این آیات با آیات دیگر می‌توان به‌اثبات اصول اعتقادی شیعه پرداخت.^[۲۲۱] وما در بحث‌های آینده به تفصیل به‌این دسته‌از آیات خواهیم پرداخت.
فواید علم تناسب
یکی دیگر از بحث های مربوط به علم تناسب مانند همۀ علوم دیگر بحث از فوایدی است که‌از آن مترتب است و از نظر دانشمندان اسلامی ‌دور نمانده ‌است و فوایدی را برای آن مطرح کرده‌اند.
از جمله سیوطی معتقد است فایده بحث مناسبت عبارت است از: اجزای کلام را دست به گردن یکدیگر قرار دادن تا ارتباط میان آنها قوی شود و تالیف اجزای سخن همانند ساختمانی محکم که ‌اجزای آن هماهنگ است، گردد.^[۲۲۲]
سعید حوی اثبات برخی نظریات علوم قرآنی، مانند توقیفی بودن ترتیب سوره‌ها را از فواید آن دانسته‌است. ^[۲۲۳]ودیگری نیز معتقد است که علم مناسبت وکشف ارتباط آیات در بسیاری موارد مفسّر را از پرداختن به سبب نزول بی نیاز خواهد کرد.^[۲۲۴] و اما دیگرفوایدی که برای این علم برشمرده‌اند را بطور خلاصه‌اشاره می‌کنیم:
کمک به فهم قرآن و تفسیر
نخستین و شاید مهمترین فایده علم مناسبت کمک به فهم قرآن و تفسیر آن است مفسرانی که به ‌این علم