به علت درد و کاهش مداوم حرکات مفصلی، تدریجاً عضله چهار سر ضعیف لاغر می شوند که از علائم دیررس است(Jan 1998).
۸٫۲٫۲٫ تظاهرات آزمایشگاهی و رادیو گرافیک
تشخیص استئوآرتریت معمولا براساس تظاهرات بالینی و رادیوگرافیک قرار دارد، در مراحل اولیه بیماری، رادیو گرافی ممکن است نرمال باشد ولی همچنان که غضروف مفصلی از دست می رود، کاهش فضای مفصلی خود را نشان می دهد. هیچ یک از بررسی های آزمایشگاهی برای استئوآرتریت جنبه تشخیصی ندارد ولی آزمون های آزمایشگاهی ممکن است در تشخیص هویت یک علت زمینه ای ثانویه کمک نماید. از آنجا که استئوآرتریت اولیه یک بیماری سیستمیک نیست میزان اجزای شیمیایی سرم خونی و تجزیه ادرار طبیعی است. آنالیز مایع سینوویال، نشانگر لکوسیتوز خفیف(کمتر از ۲۰۰۰ سلول سفید خون در میکرولیتر) با برتری سلول های تک هسته ای است. قبل از پیدایش تغییرات رادیوگرافیک، توانایی ها در تشخیص بالینی استئوآرتریت بدون استفاده از یک روش تهاجمی مثل آتروسکوپی محدود است. تصویر سازی به طریق تشدید مغناطیسی (MRI) و اولتراسوند گرافی به اندازه کافی ارزشیابی نشده اند تا کاربرد بالینی روزمره آنها برای تشخیص استئوآرتریت برای پیشرفت بیماری مورد تصدیق قرار بگیرد. استئوآرتریت در مفاصل بین بندی رخ می دهد، که اگر با افزایش بافت استخوانی مفاصل بدن بندی دیستال باشد به نام گره هبردن[۳۸] خوانده می شود این حالت شایع ترین شکل استئوآرتریت اپدیوپاتیک می باشد. پدیده ای مشابه در مفاصل بین بندی پروگزیمال، منجر به ایجاد گره بوشارد[۳۹] می شود. گره های هبردن اغلب به طور تدریجی ایجاد می شود (همراه با ایجاد ناراحتی اندک برای بیمار یا بدن آن) و معمولا اختلال قابل ملاحظه ای در کارکرد شخص ایجاد نمی کنند گاهی به طور حاد همراه با درد، قرمزی، تورم ظاهر می شود و گهگاه یک ضربه ضعیف عامل آغازگر پیدایش آنهاست، کیست های پشتی ژلاتینی ممکن است در محل اتصال تاندون اکستانسور ریژتیال درون قاعده بند دیستال انگشت ایجاد شوند(Brant 1995).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
استئوآرتریت ساینده مفاصل بین بندی دیستال یا پروگزیمال دست بیشترین و مشخص ترین مفاصل مبتلا را تشکیل می دهند. دفرمیتی و اختلال کارکرد ممکن است شدید باشد، استئوآرتریت ساینده با درگیری سه یا تعداد بیشتری از مفاصل یا گروه مفاصل (مفاصل بین بندی دیستال یا مفاصل بین بندی پروگزیمال هر کدام یک گروه محسوب می شود) شایع است. استئوآرتریت در مفصل هیپ معمولاً ثانویه به نقائص مادر زادی یا تکاملی هیپ می باشد. درد مربوط به استئوآرتریت هیپ معمولاً به کشاله ران کشیده می شود ولی ممکن است به سرین یا قسمت پروگزیمال ران ارجاع شود. استئوآرتریت زانو ممکن است بخش های فمور و تی بیال مدیال یا لترال یا بخش پاتلو فمورال(کشککی رانی) را مبتلا کند در لمس ها، هایپرتروفی استخوان احساس می شود. میزان افوزیون (تورم) در صورت وجود عموما اندک است، حرکت مفصل باعث ایجاد صدای ترق و تروق می شود. استئوآرتریت در بخش مدیال ممکن است باعث ایجاد دفرمیتی[۴۰] یا ساق پای کمانی[۴۱] گردد. استئوآرتریت در بخش لترال و دفرمیتی[۴۲]، حالت زانو ضربدری[۴۳] را ایجاد می کند. ایجاد درد هنگامی که کشکک در حین انقباض عضله چهارسر بر روی استخوان ران با دست فشار داده می شود، ممکن است علامتی از وجود استئوآرتریت در مفصل پاتلو فمورال باشد(Brant 1995).
-
-
-
-
-
- روش های تشخیصی
-
-
-
-
-
- رادیوگرافی: بهترین وسیله تشخیصی در تعیین شدت بیماری و پیشرفت آن واکنش به درمان و تعیین عوارض کمک کننده است و پیشرفت آن واکنش به درمان و تعیین عوارض کمک کننده است. علائم رادیوگرافی به ترتیب زمان پیدایش کاهش فضای مفصلی، تشکیل استئوفیت، اسکلروز استخوان زیر غضروف و کیست های استخوان زیر غضروف است، کاهش فضای مفصلی به دلیل کاهش ضخامت غضروف است ابتدا قسمت داخلی زانو درگیر شده و قسمت خارجی زانو در اواخر بیماری درگیر می شود مگر اینکه بیمار ژنووالگوم داشته باشد. استئوفیت ابتدا در سطح خلفی پاتلا و بعد در بخش داخلی و خلفی تیبیا و فمور بر برجستگی خارهای بین کندیلی تیبیا ظاهر می شود. اسکلروز استخوان زیر غضروف، نشانه فشار غیر طبیعی به آن ناحیه و علامت شایعی در استئوآرتریت است. در بروز کیست های استخوان زیر غضروف که علامت مرحله پیشرفته تر است، استخوان زیر غضروف صدمه می بیند. ضخیم شدن کپسول در رادیوگرافی دیده نمی شود، اما تجمع مایع مفصل با جابجا کردن لایه چربی اطراف مفصل قابل مشاهده است. گاهی رسوب املاح کلسیم یا استخوان سازی در نسج نرم مفصل دیده می شود. گاهی برای دیدن تغییرات رادیولوژی، انجام رادیوگرافی در وضعیت ایستاده پا خم شدن زانو لازم است انجام استرس فیلم علاوه بر کمک به تعیین کاهش فضای مفصلی، ناپایداری رباط ها را نیز نشان می دهد و انجام آن در مواردی که بیمار کاندید عمل جراحی توصیه می شود(Brant 1995).
-
- آتروگرافی: برای تعیین تغییرات موضعی مثل کندگی استخوان غضروفی ضایعه منیسک، پارگی کپسول و اجسام آزاد مفصلی و نیز تعیین ضخامت غضروفی کاربرد دارد(Brant 1995).
-
- اولتراسوند: تنها نسج نرم را می تواند بررسی کند و از استخوان عبور نمی کند و از این رو در تشخیص تجمع مایع و ضخامت سینویوم کاربرد دارد. ضایعات تاندون و نسوج نرم اطراف مفصل را نشان داده و کیست بیکر و پارگی کپسول ار مشخص می کند(Brant 1995).
-
- اسکن: اسکن استخوان حساس ولی غیر اختصاصی است. قبل از بروز تغییرات رادیولوژی مثبت می شود. پس از ظاهر شدن استئوفیت های برجسته که نشانه مرحله غیر فعال بیماری است منفی می شود. نقش دیگر اسکن استخوان در آرتروز، تعیین سیر بیماری و احتمال پیشرفت آن، تعیین عوارض مثل عفونت، استئونکروز و شکستگی ناشی از استرس است(Brant 1995).
-
- MRI: تمامی قسمت های زانو را بررسی کرده وجود مایع مفصلی، سینوویوم ضخیم شده، وضع منیسک و رباط های زانو، استئوفیت های کناری و مرکزی، ادم استخوان زیر غضروفی را نشان می دهد، همچنین روشهایی برای تعیین حجم غضروف و نقشه برداری از حجم و سطح غضروف دارد و با MRI به عنوان روش های انتخابی می توان پاتولوی های همراه آرتروز مثل نکروز استخوان عفونت استخوان و مفصل، پارگی منسیک را تشخیص داد (Brant 1995).
-
- آتروسکوپی: دیدن مستقیم غضروف و سینویوم از مزایای آن است، امکان بیوپسی و شستشوی همزمان مفصل وجود دارد. عیب آن تهاجمی بودن آن است(Brant 1995).
-
- آزمایش: اکثر آزمایشات خونی طبیعی است به علت التهاب سینوویوم CPR افزایش دارد. مایع مفصلی در استئوآرتریت بدون عارضه، زرد روشن با ویسکوزیته طبیعی تعداد سلول ۱۰۰۰ یا کمتر و اکثریت تک هسته ای، پروتئین سه گرم درصد میلی لیتر و اختلاف قند آن با قند خون ۲۰ میلی لیتر است. بیوپسی غضروف و سینوویوم روش متداولی نیست و اطلاعات زیادی نمی دهد(Brant 1995).
۱۱٫۲٫۲٫ معیارهای تشخیص استئوآرتریت زانو
در صورتی که بیمار شرایط زیر را داشت می توان تشخیص استئوآرتریت را مطرح کرد. در سایر موارد بایستی خیلی با احتیاط سایر علل درد زانو را بررسی نمود:
– درد زانو در اکثر روزهای ماه قبل همراه با رادیولوژی استئوفیت کناره های مفصل
– در غیاب علائم رادیولوژی، درد زانو در اکثر روزهای ماقبل، با خشکی صبحگاهی کمتر از نیم ساعت و کریپتاسیون در حرکات فعال مفصل در سن بالای ۴۰ سال یا وجود علائم اختصاصی استئوآرتریت در آزمایش مایع مفصلی در سن زیر۴۰ سال(Hart 1995).
۱۲٫۲٫۲٫ سیر بیماری
ضایعات استخوانی غضروفی آتروز زانو به کندی پیشرفت نموده و دو طرفه می باشند. ارتباطی بین شدت ضایعات آناتومیک، رادیولوژیک و کلینیک وجود ندارد. علائم کلینیکی گول زننده می باشند، گاهی متناوب و یک طرفه بوده در حالی که علائم پیشرفت نموده و دو طرفه می باشد. حمله های آرتروزی که ناشی از احتقان[۴۴] سینوویال بوده و باعث تشدید درد می شوند، وجود داشته ولی موقتی می باشد. انحراف محوری در اندام محوری در اندام تحتانی ممکن است ایجاد شده و سبب ژنووالگوم شوند. با پیشرفت بیماری راه رفتن مختل می شود و در صورتی که این عارضه در دو طرف زانو ایجاد شده باشد و بیمار راه رفتن اردکی[۴۵] پیدا می کند. با پیشرفت بیماری دردهای بیمار شدیدتر شده و با مختصر حرکتی ایجاد شده و سبب کاهش شدید قدرت راه رفتن گشته و بیمار را وادار به استفاده از یک یا دو عصا می کند، استئوآرتریت پاتلو فمورال هیچ وقت ناتوانی شدید ایجاد نمی کند(Felson 2003).
۱۳٫۲٫۲٫ عوارض آرتروز
افزایش ناگهانی خود بخودی درد شدید، احتمال بروز نکروز استخوان، کندیل داخلی فمور را مطرح میکند. سایر عوارض شامل: شکستگی ناشی از فشار مکرر در پروگزیمال تیبیا، ناپایداری شدید مفصل و زاویه دار شدن مفصل است. پیدایش آرتروز، حملات نقرس کاذب، عفونت ثانوی مفصل و صدمه به عصب ممکن است دیده شود(Felson 2003).
۱۴٫۲٫۲٫ پیش آگهی
در موارد استئوآرتریت اولیه، چاقی، ضربه به مفصل، رسوب کریستال و اختلال عصبی عضلانی، و در زن ها احتمال پیشرفت استئوآرتریت بیشتر است. برای تعیین پیش آگهی علاوه بر شدت علائم بالینی، از روش های تشخیصی بهره می گیرند. شدت درگیری مفصل در رادیوگرافی به تنهایی کمک نمی کند زیرا همیشه با علائم بالینی ارتباط مستقیم ندارد. اخیراً از MRI و اسکن استخوان برای تعیین پیش آگهی استفاده شده است(۳۰). هرچه مایع مفصل بیشتر شده باشد نشان دهنده تمایل به پیشرفت بیشتر بیماری است. کارهای تحقیقاتی با اندازه گیری مولکولهایی که نشان دهنده تخریب یا سنتز غضروف استخوان سینوویوم است، انجام شده است. اندازه گیری هیالورونان[۴۶] سرم و پروتئین مخصوص ماده بینابینی غضروف در سرم (COMP)[47] در تعیین پیش آگهی آرتروز نقش دارد (huskison 1990).
۱۵٫۲٫۲٫ روش های درمانی استئوآرتریت زانو
هدف اصلی درمان، تسکین علائم حفظ بهبود کارایی مفصل، کاهش ناتوانی بیمار، کم کردن خطر پیشرفت بیماری و تسریع در ترمیم مفصل است. درمان های متعددی از قبیل درمانهای طبی(دارویی)، جراحی و درمانهای غیر دارویی وجود دارد (Brosseau 2000).
داروهای عمومی و موضعی
درمان دارویی (طبی)
تعویض کامل مفصل و … دبردیدمان، استئومی،
جراحی
روش های درمانی
شامل تمرین در آب، تمرین در خشکی، الکتروتراپی ، لیزر درمانی و طب سوزنی و …
درمان غیر دارویی
۱٫۱۵٫۲٫۲٫ درمان طبی (دارویی)
مصرف در درمان استئوآرتریت مورد اختلاف نظر است، مصرف برخی از داروهای مسکن ممکن است اثرات منفی داشته باشد و برخی اثرات سوء دارویی خصوصاً در افراد مسن دیده شده است. از این رو بایستی در مصرف دارو خیلی ملاحظه به کار رود(Brosseau 2000).
داروها به دو دسته عمومی و موضعی تقسیم می شود: