ب) بررسی استنباطی فرضیه های پژوهشی
فرضیۀ اول: آموزش مدیریت استرس بر کاهش اضطراب مؤثر است.
برای آزمون فرضیه اول پژوهشی از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. برای اجرای تحلیل کوواریانس، نمرات پیش آزمون به عنوان متغیر کمکی و نمرات پس آزمون به عنوان متغیر وابسته و متغیر گروه به عنوان متغیر مستقل، در نظر گرفته شده است. یکی از مفروضه های مهم در تحلیل کوواریانس که قبل از اجرای این آزمون آماری باید بررسی شود، همگنی ضرایب رگرسیون[۳۵۰] می باشد. قبل از اجرای تحلیل کوواریانس مفروضه همگنی ضرایب رگرسیون در گروه ها بررسی شد که نتایج حاصله درادامه بررسی می شود.
بهترین روش برای فهم و بررسی برقراری این مفروضه، ترسیم نمودار پراکندگی نمرات است که در آن متغیر کمکی در یک محور و متغیر وابسته در محور دیگر برای هر کدام از گروه های آزمایشی بطور جداگانه نمایش داده شده می شود و در صورت برقراری مفروضه، خط رگرسیون در همه نمودارها شبیه هم خواهد بود.
با توجه به نمودارهای پراکندگی ترسیم شده برای دو گروه و مقایسه شیب خطوط رگرسیون می توان نتیجه گرفت که خط رگرسیون در همه نمودارها شبیه هم می باشد و از این رو مفروضه همگنی ضرایب رگرسیون برقرار می باشد. روش آماری برای آزمون مفروضه همگنی ضرایب رگرسیون، بررسی تعامل بین متغیر کمکی (نمرات پیش آزمون تمام متغیرهای) و مستقل در پیش بینی متغیر وابسته می باشد که اصولا این تعامل باید معنادار نباشد.
از دیگر مفروضه های تحلیل کوواریانس، همگنی واریانس می باشد. با بهره گرفتن از آزمون لوین[۳۵۱]، همگنی واریانس را نیز برای متغیرهای آزمایشی انجام دادیم که در جدول ۳-۴ نشان داده شده است.
جدول ۳-۴ نتایج آزمون لوین برای نمرات پیش آزمون اضطراب
متغیر
F
درجه آزادی ۱
درجه آزادی ۲
معناداری
اضطراب
۴٫۴۹
۲
۴۲
۰٫۱۷
نتایج بدست آمده از آزمون لوین نشان می دهد که F مشاهده شده در هیچ کدام از متغیرها معنادار نمی باشد و نتایج حاکی از برقراری مفروضه همگنی واریانس می باشد.
با توجه به نتایج حاصل شده از بررسی مفروضه های تحلیل کوواریانس و برقراری مفروضه ها، تحلیل کوواریانس چندمتغیری برای بررسی تغییر نمرات پرسشنامه اضطراب محاسبه گردید که نتایج آن در
جدول ۴-۴ نشان داده شده است.
جدول ۴-۴ تحلیل کوواریانس چندمتغیری برای بررسی تغییرات اضطراب
منبع تغییر
مجموع مجذورات
درجه آزادی
میانگین مجذورات
F
معناداری
مجذور اتا
پیش آزمون اضطراب
۳۵۹۸٫۵۲۲
۱
۳۵۹۸٫۵۲۲
۲۲۱٫۳۵۰