مهارت های فردی
مدل های ذهنی
چشم انداز مشترک
درگیری شغلی
نوآوری سازمانی
یادگیری سازمانی
ی
۱-۳)اهمیّت و ضرورت پژوهش:
امروزه دیگر سازمان های بزرگ و پیچیده ای که در دهه های قبل به وجود آمده بودند، کارایی لازم را ندارند و حکم دایناسور هایی را دارند که توان تطبیق خود با محیط را نداشتند و محکوم به فنا شده اند. سازمان های بزرگ با ساختارهای سنّتی، برای بقای خود نیازمند تغییر ساختارند و باید خود را به ابزارهایی مجهّز کنند که توان مقابله با تغییرات جهانی را به دست آورند، یکی از مهم ترین این سازمان ها آموزش و پرورش است و راهبرد اساسی آن جهت همگامی با تغییرات، ایجاد سازمان یادگیرنده و نهادینه کردن یادگیری سازمانی است ( خلیلی عراقی،۱۳۸۲،به نقل از ناظم، ۱۳۸۷). در آموزش و پرورش نقش سازمان آموزش و پرورش با رشد و توسعه جوامع انسانی در ابعاد اخلاقی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، مذهبی و ارتباطات بینالمللی پیوندی ناگسستنی دارد. می توان گفت که نقش رسالت سازمان های آموزش و پرورش در دنیای امروز تا آن اندازه است که جوامع مختلف انتظار دارند که این سازمان پاسخگوی نیازهای معنوی و مادی آنان باشد و به عنوان عامل اصلی و پرثمر تحقق نیازهای فردی و اجتماعی را ممکن میسازد و معلم به عنوان مدرس و مربی میتواند نقش حساس و کلیدی در این رابطه داشته باشد تا نیروی انسانی کارآمد و خلاق برای جامعه تربیت نماید، به این ترتیب زمینه مناسب جهت رشد جامعه در تمامی ابعاد آن فراهم میآید. سازمان ها مانند انسان ها از قابلیّت یادگیری برخوردارند (قربانی زاده،۱۳۸۷: ۱). آموزش و توسعه منابع انسانی در ایجاد دانش و مهارت ویژهی کارکنان نقش بسزایی دارد و افراد را در ارتقاء سطح کارایی و اثر بخشی سازمان سهیم میسازد. زیر سیستم اصلی سازمان یادگیرنده، یادگیری است، سرعت، کیفیّت و فرایندهای یادگیری، سایر زیرسیستمهای سازمان یادگیرنده را تقویت کرده، آن ها را توسعه میدهد (مارکوارت، ۱۹۹۶). آموزش و توسعه منابع انسانی نه تنها در ایجاد دانش و مهارت ویژه کارکنان نقش بسزایی دارد، بلکه باعث میشود که افراد در ارتقاء سطح کارایی و اثر بخشی سازمان سهیم باشند و خود را با فشارهای محیطی وفق دهند ( لی، ۲۰۰۱، به نقل از جوانمرد و سخایی،۱۳۸۸ ). عوامل درون سازمانی و برون سازمانی تغییر و تحول در سازمان ها را ضروری میسازد. نوآوری و طراحی اجزای اساسی هر راهبرد تولید است(مشبکی،۱۳۷۸). خلاقیّت و نوآوری سازمانی و فناورانه موجب رشد و بالندگی شده و قابلیّت ها و فرصت های جدیدی را برای فعالیّت ها و برنا مه های سازما نی و فناورانه، ارتقاء کیفیّت و بهبود حیات کاری فراهم میسازد. نظر به اهمیّت نقش معلّمان و اعتبار و ارزشی که بر آن متصّور است، سرمایه گذاری به منظور تربیّت و تأمین این رکن مهم تعلیم و تربیت، سودمندترین نوع سرمایه گذاری است، از سوی دیگر برای آن که معلّمان بتوانند به نقش حیاتی سازمانی و رسالت شغلی خود عمل نمایند با توجه به واقعیّات جوامع امروز، باید به طور مستمر مشغول یادگیری بوده و از درگیری شغلی و نوآوری سازمانی لازم برخوردار باشند و دائماً تحت بررسی های پژوهشی قرار گیرند، در این راستا در این پژوهش به مطالعه رابطه بین یادگیری سازمانی با درگیری شغلی و نوآوری سازمانی دبیران متوسطهی استان کرمانشاه پرداخته شده است. یافته های این پژوهش میتواند مورد استفاده مسئولین و دست اندر کاران نظام آموزش و پرورش کشور در سطوح مختلف به ویژه مدیران مناطق و نواحی آموزش و پرورش استان کرمانشاه قرار گیرد.
۱-۴) اهداف پژوهش:
هدف کلی:
شناسایی رابطه بین یادگیری سازمانی با درگیری شغلی و نوآوری سازمانی دبیران مدارس متوسطه عمومی استان کرمانشاه.
اهداف جزئی:
-
- تعیین وضعیت یادگیری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه.
-
- تعیین وضعیت درگیری شغلی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه.
-
- تعیین نوآوری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه.
-
- مقایسه میزان یادگیری سازمانی، درگیری شغلی، نوآوری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه به لحاظ سن، جنس، سنوات خدمت و میزان تحصیلات آن ها.
-
- تعیین رابطه بین یادگیری سازمانی با درگیری شغلی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه.
-
- تعیین رابطه بین یادگیری سازمانی با نوآوری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه.
- پیشبینی درگیری شغلی و نوآوری سازمانی از طریق مؤلفه های یادگیری سازمانی دبیران مدارس متوسطه عمومی استان کرمانشاه.
سؤ ال ها و فرضیه های تحقیق :
۱-۵) سؤال های پژوهش:
-
- وضعیّت یادگیری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه چگونه است؟
-
- وضعیت درگیری شغلی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه چگونه است؟
-
- وضعیّت نوآوری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه چگونه است؟
- آیا بین یادگیری سازمانی، درگیری شغلی و نوآوری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه به لحاظ متغیرهای سن، جنس، سنوات خدمت و میزان تحصیلات تفاوت وجود دارد؟
۱-۶) فرضیه های تحقیق:
-
- بین یادگیری سازمانی با درگیری شغلی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه رابطه وجود دارد.
-
- بین یادگیری سازمانی با نوآوری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه رابطه وجود دارد.
- از طریق مؤلفه های یادگیری سازمانی می توان درگیری شغلی و نوآوری سازمانی دبیران مدارس متوسطهی عمومی استان کرمانشاه را پیشبینی کرد.
۱-۷) تعاریف مفهومی و عملیاتی اصطلاحات :
۱-۷-۱) تعاریف مفهومی :
یادگیری سازمانی: یادگیری سازمانی، ایجاد شرایطی در سازمان است که تک تک افراد آن شرایط و تغییرات به وجود آمده را میپذیرند و از آن به عنوان یک فرایند دائمی استقبال میکنند ( استاتا، ۱۹۸۹، به نقل از قربانی زاده، ۱۳۸۷: ۳۱). یادگیری سازمانی را در گرو به اشتراک گذاشتن دانش، باورها و مفروضات در میان افراد و تیم ها میداند ( آرجریس، ۱۹۹۰، سبحانی نژاد، شهابی و یوز باشی، ۱۳۸۵: ۵۳).
چشم اندازمشترک: چشم انداز مشترک یا فرمان گروهی توجه به اهداف مشترک را برمی انگیزاند (مارکواد،۱۹۹۶).
مدل های ذهنی: تصویر یا دیدگاهی است که ما از یک رویداد، وضعیّت، فعالیّت یا مفهوم داریم. الگوهای ذهنی یا فرمان مهارت تأمل و بررسی باعث آگاهی فزاینده از گرایش ها و ادراکاتی می شود که بر تفکر و تأمل نفوذ دارند (مارکواد،۱۹۹۶).
تفکرسیستمی: چارچوب ادراکی است که به ما کمک میکند تا الگوهای کلی را روشن تر ببینیم، افراد با این فرمان یاد می گیرند که تغییر و پیوستگی را بهتر درک کنند با نیروهایی که پسامدهای کارهایشان را شکل میدهند، برخوردی اثربخش داشته باشند (مارکواد،۱۹۹۶).
مهارت های فردی: به سطح ویژه ای از تخصص فردی اشاره دارد، مهارت فردی یا فرمان اشتیاق یا چشم انداز شخصی، تصویری منطقی از نتایجی که افراد انتظار دارند به صورت فردی اکتساب کنند، تهیه و تنظیم میکند (مارکواد،۱۹۹۶).