فصل سوم:
ارزیابی می‌دانی علل بروز
رفتارهای نابهنجار دانش آموزان
در فصل قبل عوامل بروز رفتار نابهنجار دانش آموزان در ابعاد فردی – روانی و اجتماعی از لحاظ نظری به تفصیل بیان گردید. در این فصل به بررسی و سنجش هر یک از عوامل مطرح شده در مطالعات می‌دانی می پردازیم که حاصل آن بیانگر میزان تاثیرگذاری هر یک از عوامل در بروز رفتار نابهنجار دانش آموزان از منظر آن ها است.قبل از اینکه به تحلیل وبررسی نتایج حاصل از تحقیق می‌دانی انجام گرفته بپردازیم لازم است به صورت اختصار به روش انجام تحقیق و راه های جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها اشاره کنیم.
مبحث اول: روش تحقیق
گفتار اول :شناسایی روش
تحقیقات علمی بر اساس هدف به سه دسته تقسیم می نمایند که عبارتند از تحقیق بنیادی، تحقیق کاربردی و تحقیق توسعه ای.[۲۹۲] تحقیق پیش رو در زمره تحقیقات کاربردی قرار می‌گیرد و همان گونه که از نام این نوع تحقیقات پیدا است پژوهش کاربردی عبارت از انجام یک سلسله بررسی ها و پژوهش های ابداعی برای کسب علم یا فنی جدید با یک هدف علمی مشخص است. یعنی در انجام این نوع پژوهش هدف یا کاربرد خاصی مدنظر است. نتایج حاصل از تحقیقات کاربردی به دست پژوهشگران تحقیقات تجربی و کاربردی برای رفع نیازهای بشر مورد استفاده قرار می‌گیرد و لذا بر حل مسائل خاص در موقعیت های زندگی تأکید دارد. در این نوع تحقیقات از ابتدا هدف اصلی، کاربرد و بهره گیری از ثمره های پژوهش است.[۲۹۳] تحقیق حاضر نیز همان گونه که در مقدمه اشاره شد به منظور شناسایی علل بروز رفتارهای نابهنجار دانش آموزان دختر دوره متوسطه است که بتواند زمینه ساز مقابله جدی با این پدیده و ریشه کن نمودن آن باشد.
از سوی دیگر تحقیقات علمی را بر اساس ماهیت و روش ، می توان به پنج گروه تقسیم نمود که عبارتند از : تحقیقات تاریخی، توصیفی، همبستگی، تجربی یا آزمایشی و علی .[۲۹۴] هر یک از روش های مذکور با شیوه های خاص خود و در شرایط متفاوت به کار گرفته می‌شوند که هر کدام دارای تعاریف جداگانه ای هستند. در تحقیق حاضر با توجه به شرایط موجود روش توصیفی به کار گرفته شده است. در تحقیقات توصیفی محقق به دنبال چگونه بودن موضوع است و می‌خواهد بداند پدیده، متغیر، شی یا مطلب مورد مطالعه چگونه است. تحقیقات توصیفی به چهار گروه عمده تقسیم می‌شوند که این موارد شامل زمینه یابی یا پیمایشی، موردی، تحلیل محتوا و قوم نگاری است. هدف از این نوع تحقیق شناخت صفات، ویژگی ها، عقاید، نگرش ها، رفتارها و سایر مسایل افراد یک جامعه در رابطه با یک یا چند موضوع خاص می‌باشد. وجود تکنیک های بسیار زیاد برای اجرای تحقیق پیمایشی، آن را به یک ابزار چند منظوره تبدیل کرده‌است. با این حال تمام پیمایش ها در چند ویژگی مشترکند: نخست پیمایش ها نوعا مشتمل بر جمع آوری داده ها از نمونه بزرگی از افرادند، از این رو تعمیم پذیری یافته های پیمایشی یکی از جنبه‌های مثبت این روش است. دوم ، در تمام پیمایش ها پاسخگویان باید به تعدادی سوال پاسخ دهند. این سوال ها ممکن است مشتمل بر شاخص های ساده یا مقیاس پیچیده باشند. با این حال ، سوال ها به هر شکل که باشند، داده های پیمایشی عمدتاً همان پیزی هستند که مردم در پاسخ به سوال محقق می‌گویند.[۲۹۵]
با توجه به مواردی که گذشت برای مطالعه و بررسی علل نابهنجاری رفتاری دانش آموزان دختر دوره متوسطه در مرحله می‌دانی از روش توصیفی زمینه یابی( پیمایشی ) استفاده شده است.
گفتار دوم: تنظیم پرسشنامه
یکی از متداول ترین روش های جمع آوری اطلاعات در تحقیقات می‌دانی استفاده از پرسشنامه می‌باشد. در تهیه و تنظیم پرسشنامه محقق سعی می کند از طریق تعدادی سوال، اطلاعات مورد نیاز را از گروه پاسخگو دریافت نماید. در طرح و تنظیم پرسشنامه، بسته به اینکه چه نوع اطلاعاتی مورد نیاز است، از چه افرادی اطلاعات کسب خواهد شد و آیا افراد مورد مطالعه خود قادر به پاسخ‌گویی به سوالات هستند یا خیر، طرحهای مختلفی استفاده می شود.[۲۹۶] در این پژوهش از پرسشنامه عادی مشتمل بر سوال های بسته استفاده شده است.
متغیر وابسته، متغیری است که تأثیر (یا رابطه) متغیر مستقل بر آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر پژوهشگر با دستکاری متغیر مستقل درصدد آن است که تغییرات حاصل را بر متغیر وابسته مطالعه نماید. متغیر مستقل متغیری است که در پژوهش‌های تجربی به وسیله پژوهشگر دستکاری می‌شود تا تاثیر (یا رابطه) آن بر روی پدیده دیگری بررسی شود. در این پژوهش متغیر وابسته رفتارهای نابهنجار دانش آموزان است و متغییر مستقل عوامل مختلف در ابعاد فردی – روانی و اجتماعی است .برای تعیین متغیرهای مستقل علاوه بر مطالعه مقالات و کتاب های مرتبط با موضوع به مدارسی در هر دو ناحیه مراجعه شده و پس از مشورت با مشاوران مدارس و مصاحبه با برخی دانش آموزان در زمینه عوامل مؤثر بر بروز رفتارهای نابهنجار دانش آموزان، مهم ترین عوامل به عنوان متغیر مستقل در پرسشنامه گنجانده شده است. در ترسیم طیف پاسخ ها از مقیاس « لیکرت» استفاده شده است. در مقیاس لیکرت طیف به صورت ۵ درجه ای ( خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد) با توجه به موضوع است . برای پرهیز از اطاله زمان به ویژه در محیط آموزشی چون مدرسه سعی شده پرسشنامه به صورت ساده ، روشن و قابل فهم تنظیم گردد.
گفتار سوم:سنجش اعتبار
ابزاری که برای جمع آوری داده ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.در مرحله نخست باید از روایی[۲۹۷] برخوردارباشند و در مرحله دوم باید پایایی[۲۹۸] داشته باشند.
روایی محتوا روایی است که معمولاً برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه گیری به کار برده می شود.روایی محتوایی یک ابزار اندازه گیری به سوال های تشکیل دهنده آن بستگی دارد.اگر سوال های ابزارمعرف ویژگی ها و مهارت های ویژه ای باشد که محقق قصد اندازه گیری آن ها را داشته باشد آزمون دارای روایی محتوا است.[۲۹۹]
پایایی یا اعتبار یکی از ویژگی های فنی ابراز اندازه گیری است.مفهوم یاد شده با این امر سر و کار دارد که ابزارانداره گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می‌دهد. مقصود از پایایی آن است که اگرابزار اندازه گیری را در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار و به گروه واحدی از افراد بدهیم نتایج حاصل نزدیک به هم باشد.برای اندازه گیری پایایی از شاخصی به نام «ضریب پایای» استفاده می‌کنیم و اندازه آن معمولاً بین صفر تا یک تغییر می‌کند.ضریب پایایی« صفر»معرف عدم پایایی و ضریب پایایی«یک»معرف پایایی است.[۳۰۰]
