۳-۶-۲- بازده غیرعادی سهام
بازده غیرعادی سهام برابر است با تفاوت بین نرخ بازده شرکت (بازده واقعی) و بازده بازار (بازده مورد انتظار)، برای تعیین بازده غیرعادی از مدل تعدیل شده بازار (مدل ساده بازار) استفاده می شود (ایزدی نیا، ۱۳۸۲: ۱۱۶) :
(۳-۷)
که در این معادله داریم:
ARit = نرخ بازده غیرعادی اوراق بهادارi در طول دوره t
Rit = نرخ بازده واقعی اوراق بهادارi در طول دوره t
Rmt = نرخ بازده بازار اوراق بهادار در دوره t
۳-۷- جامعه آماری
جامعه[۵۸] عبارت است از گروه یا طبقهای از افراد، اشیاء، متغیرها، مفاهیم یا پدیده ها که حداقل در یک ویژگی، مشترک باشند (پرهیزگار، ۱۳۹۰: ۲۴۵). جامعه آماری از نظر تعداد افراد یا مواردی که باید مشاهده شود، ممکن است بزرگ یا کوچک باشد. اگر جامعه ما کوچک باشد جمعآوری اطلاعات آسان میباشد ولی اگر جامعه بزرگ باشد جمعآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق درباره فرد فردِ اعضای چنین جامعهای، پرزحمت و وقتگیر است و به هزاران محقق، صرف میلیونها ریال اعتبار و صدها هزار ساعت کار نیاز دارد پس برای صرفهجویی در نیروی انسانی، هزینه و وقت و رعایت سایر ملاحظات اجرایی، به جای مطالعه در مورد تمام افراد جامعه میتوان نمونه ای از افراد جامعه را انتخاب و مورد تحقیق قرار داد (همان، ص: ۲۴۹).
در این تحقیق یک جامعه آماری ابتدایی و سپس جامعه آماری ثانویه که حاصل اعمال محدودیتها میباشند، در دست داریم، جامعه آماری ابتدایی ما کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. با اعمال تعدادی محدودیت، جامعه آماری تحقیق کاهش یافته است. این محدودیتها عبارتند از:
پایان سال مالی آنها ۲۹ (بیست و نه) اسفند ماه هر سال باشد،
قبل از سال ۱۳۸۷ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده باشند،
جز شرکتهای سرمایه گذاری و واسطهگری مالی نباشند،
در طی دوره مورد بررسی (۱۳۸۸ – ۱۳۹۲) تغییر سال مالی نداشته باشند،
اطلاعات آنها در طی دوره مورد تحقیق پیوسته در دسترس باشد و
جز شرکت های زیان ده نباشند.
۳-۷-۱- اعمال محدودیتهای ساختاری
فرم خلاصه شده مدل تصحیح خطای برداری ساختاری به صورت زیر نشان داده شده است:
(۳-۸)
سمت چپ دستگاه فوق لگاریتم متغیرها را نشان میدهد که شامل:
ε۱ نوسان قیمت نفت، ε۲ نماینده نوسانهایی است که می تواند تولید را تحت تاثیر قرار دهد، ε۳ یا نوسان سوم نوسان سیاست پولی مانند رشد حجم پول، ε۴ نوسان نرخ ارز، ε۵ نوسان تورم، ε۶ نوسان شاخص بازده غیر عادی سهام میباشد. فرض بر این است که جملات اخلال به صورت سریالی ناهمبسته بوده و نسبت به هم متعامد میباشند.
اکنون محدودیتهای اقتصادی تحقیق به شرح زیر بیان میشوند:
۱) محدودیت های مربوط به فرض اقتصادی کوچک و باز،
۲) محدودیت های اقتصادی بلندمدت که از مبانی نظری مدل حاصل میگردد،
۳) محدودیت های مربوط به متعامد بودن جملات اخلال ساختاری،
نوع اول محدودیتها از فرض اقتصاد کوچک و باز منتج میگردد و تلویحاً بیانگر این موضوع میباشد که نوسانهای داخلی (نوسانهای طرف عرضه، تقاضا و نوسانهای اسمی) تأثیر بلندمدت بر متغیرهای خارجی (قیمت نفت) ندارد. محدودیتهای حاصل از فرض اقتصاد کوچک و باز نیز محدودیت را برای شناسایی معرفی می کند. دسته دوم از محدودیتها که از الگوی نظری استخراج میگردد متضمن قیودی در خصوص اثرات بلندمدت نوسانهای ساختاری روی متغیرهای درونزا داخلی هستند. مطابق الگوی نظری، نوسانهای اسمی (سومین جمله اخلال ساختاری)، تاثیر بلندمدت بر تولید ناخالص داخلی ندارد و به این ترتیب مدل ساختاری محدودیتهای دیگری را به منظور شناسایی کامل و اعمال محدودیتهایی را تأمین می کنند.
با توجه به محدودیتهای ذکر شده، نحوه گزینش نمونه آماری نهایی ما در جدول زیر نمایش داده می شود:
جدول ۳-۱- نحوه انتخاب نمونه آماری بر اساس محدودیتهای فوق
محدودیت ها
شرکت ها
شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تا پایان سال ۱۳۹۲
۴۹۶
شرکت های واسطهگری مالی و بیمهای
۴۷
شرکت های که پایان سال مالی آنها منتهی به اسفند ماه نیست
۱۲۶