۹-۱
۹
۱-۱
۱
شکل ۲-۱ شبکه سبک سنج مدیریت
در حالت ۱-۱ فقط تا حدی که به عضویت فرد در سازمان خدشه وارد نشود، برای انجام کار تلاش میکند. در حالت ورزشی، چنین مربیای سطح پایینی از رهبری را اعمال میکند، مهارتها را در سطح پایین آموزش میدهد و به نیازهای ورزشکاران بیتوجه است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در حالت ۹-۱ کارها به گونهای تنظیم میشوند که تا حد امکان، دخالت عواطف و روابط انسانی در کارایی سازمان کاهش یابد. در حالت ورزشی، چنین مربیای بر روابط بسیار رسمی و انجام کارها تأکید دارد، توجه او به نیازهای ورزشکار و تفریح آنها کم است و ورزش حالت کار پیدا کرده است.
در حالت ۵-۵ سعی میشود از طریق ایجاد توازن بین حفظ روحیه کارکنان و انجام وظایف، بازدهی سازمان در حد مطلوبی تعیین گردد. در حالت ورزشی، چنین مربیای به طور مساوی به نیازهای ورزشکاران و انجام گرفتن کارها به نحو مطلوب علاقمند است و یک حالت تعاون دو طرفه وجود دارد.
در حالت ۱-۹ نیازها و مسایل نیروی انسانی مورد توجه قرار میگیرد و برای ایجاد حسن رابطه تلاش میشود تا محیط دوستانهای به وجود آید، ولی کارها با صبر و حوصله انجام میگیرند. در حالت ورزشی، چنین مربیای به احتیاجات ورزشکاران، تفریح آنان و وجود جو دوستانه توجه دارد.
در حالت ۹-۹ جوی صمیمی و دوستانه و مبتنی بر اعتماد و احترام متقابل بین کارکنان به وجود میآید و در نتیجه، به دلیل معاونت و مشارکت صمیمانهی افرادی متعهد، اهداف سازمانی در حد مطلوب تحقق مییابند. در حالت ورزشی، چنین مربیای به دنبال انگیزههای درونی است، روابط متقابل مثبتی دارد و به دنبال پیشرفت عالی و تفریح کردن ورزشکاران در هنگام کار است (خبیری، ۱۳۷۲).
۲-۲-۳-۳ رهبری اقتضایی
توجه صرف به خصوصیات و ویژگیهای رهبران و رفتار رهبری، برای توصیف فرایند رهبری کافی نیست، زیرا فرایند رهبری تحت تأثیر شرایط خاص و موقعیت ویژهای که رهبر در آن قرار دارد، شکل میگیرد. به همین دلیل بحث ضرورت انطباق رفتار رهبر با شرایط مطرح میشود. برخی از صاحبنظران، رهبری را تابع ۳ عامل رهبر، پیرو و موقعیت میدانند؛ یعنی موفقیت رهبر، تابع میزان تناسب رفتار رهبر با توان و تمایل کارکنان و متغییرهای تعیین کننده وضعیت است (رضائیان، ۱۳۸۱).
از دیدگاه مربیگری نظریه اقتضایی نشان میدهد که رهبری را میتوان به صورت معادله زیر بیان نمود:
L=l.a.s
در این معادله رهبری با (L)[20] ، عملکرد سبک رهبری با (l)[21] ، ورزشکاران با (a)[22] و وضعیت یا موقعیت با (s)[23] نشان داده شده است. اگر هر کدام از این عوامل تغییر کند، در نتیجهی کار تأثیر میگذارد.
نظریهی اقتضایی رهبری، مقبولیت بیشتر و گستردهتری نسبت به سایر نظریهها پیدا کرد. با این حال نظریهی اقتضایی، اطلاعات محدودی در ارتباط با نحوهی بهبود مدیریت و رهبری در حیطهی مربیگری در اختیار میگذارد. این نظریه، اشاره میکند که اثربخشی مربیگری بهبود پیدا میکند اگر:
– مربی کوشش کند سبک خاص خود را در زمینهی رهبری بشناسد.
– تفاوتهای فردی را در ورزشکاران در نظر بگیرد.
– به اهمیت عوامل وضعی در زمینه تصمیمگیری توجه داشته باشد (کوزه چیان، ۱۳۸۰).
نظریه اقتضایی فیدلر
فیدلر در تلاش برای ارزیابی موفقیت رهبری، رابطهی میان سبک رهبری و مطلوبیت وضعیت محیطی را مورد مطالعه قرار داد. به نظر وی مطلوبیت وضعیت با سه متغیر ذیل قابل تبیین است (خسروی زاده، ۱۳۷۵):
– رابطه رهبر و پیرو؛ احساس پیروان نسبت به رهبر، میزان اعتماد و اطمینان کارکنان به مدیر و درجه وفاداری آنان به او.
– ساختار وظیفه؛ میزان یکنواختی و تکراری بودن یا تنوع وظایف، میزان مشخص بودن یا وجود ابهام در وظایف.
– قدرت رهبر؛ میزان حمایت مافوقها از مدیر، میزان قدرت تشویق و تنبیه مدیر.
به نظر فیدلر مؤثر بودن یک سبک، بستگی به موقعیت دارد. سبک مستبدانه ممکن است در برخی محیطها (مثل ارتش) و موقعیتها (مثلاً در طول یک بازی یا هدایت یک تمرین) بیشتر از محیطهای دیگر کارگر افتد. گاهی اوقات، سبک رهبری مناسب، به سطح مهارت، سن و بلوغ اعضای تیم، همچنین به انتظارات آنها از رفتار رهبر بستگی دارد. نکته اصلی در الگوی فیدلر برقراری موقعیت مطلوب است. برقراری موقعیت مطلوب در محیطهای ورزشی با سه متغیر زیر قابل تبیین است:
۱- رابطه مربی با اعضای تیم.
۲- ساختار تکلیف گروه.
۳- قدرتی که ناشی از موقعیت رهبری است.