تغییرات میزان تابش خورشید در اثر حرکت بادها از مهمترین عوامل بوجود آورندهی نوسان توان خروجی سیستمهای فتوولتائیک است. دوره این تغییرات در بازهی چند دقیقه تا چند ساعت بوده و تابعی از سرعت باد، نوع ابر، وسعت منطقه تحت سایه قرار گرفته و آرایش سیستم خورشیدی است. تغییرات شدید توان در سیستمهای فتوولتائیک بزرگ می تواند بر بخش تولید اثر گذارد، زیرا وظیفهی جبران این تغییرات برعهدهی واحدها تولید موجود در شبکه است. بنابراین واحدهای تولید که برای بهره برداری در زمان تولید این سیستمها برنامه ریزی شده اند باید دارای نرخ تغییر توان مناسب برای جبران این نوسانات توان باشند. همچنین تصادفی بودن میزان تولید توان، وارد کردن این منابع را در محاسبات برنامه ریزی شبکه دشوار میسازد. تاکنون اکثر مطالعات صورت گرفته در این بخش در راستای راه حلهای عملی به منظور استفادهی شرکتهای برق است. به عنوان مثال در مطالعه ای که در [۵] انجام شده است اثر تغییر تولید نیروگاه فتوولتائیک متمرکز را بر واحدهای تولید حرارتی مورد بررسی قرار داده است. بر اساس این مطالعه مهمترین عاملی که نفوذ سیستم [۵]PV را به منظور کنترل محدود می کند نرخ تغییر توان نیروگاه حرارتی است. همچنین برای شرایطی که نرخ تغییر توان کم باشد در[۶]روشهایی ارائه شده است که عبارتند از:
- افزایش توان برنامه ریزی شده خطوط ارتباطی
- افزایش واحدهای آماده بکار موجود در شبکه به منظور افزایش نرخ تغییرات توان
- کاهش ظرفیت سیستم فتوولتائیک
در [۷] مطالعه اثر نفوذ سیستم خورشیدی بر پایداری سیگنال کوچک مورد بررسی قرار گرفتهاست. بر اساس این مطالعه اثر سیستم فتوولتائیک بر میرایی مودهای محلی، بسته به نقطهی کار می تواند مثبت و یا منفی باشد. شرایط مرزی هنگامی رخ میدهد که گشتاور میرا کننده ناشی از سیستم فتوولتائیک تغیر علامت بدهد. بر اساس این نتایج با افزایش نفوذ سیستم PV در بار مثبت و یا با افزایش بار در نفوذ ثابت، میرایی مود محلی کاهش مییابد.
در حالت کلی اگر میزان نفوذ سیستمها PV در مقایسه با واحدهای تولید قابل توجه باشند، باید اثر بخش تولید را در نظر گرفت.
- اثر سیستمهای فتوولتائیک بر شبکه انتقال و فوق توزیع
با افزایش نفوذ سیستمهای فتوولتائیک میزان اثر گذاری آنها بر شبکه انتقال و فوق توزیع بیشتر می شود. در این شرایط مشکلات بوجود آمده عمدتا ناشی از نوسان توان تولیدی این واحدهاست که می تواند از قبیل نوسان توان[۶] در خطوط، بازگشت توان[۷]، اضافه بار و کمباری خطوط، نوسانات غیر قابل قبول ولتاژ و عملکرد تجهیزات تنظیمکننده ولتاژ را به دنبال داشته باشد.
اثر میزان نفوذ سیستم PV و حفاظت اینورتر آن بر پروفیل ولتاژ و پایداری سیستم انتقال پس از وقوع خطا در [۷] مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج این مطالعه نشان میدهد که افزایش ظرفیت PV بر ولتاژ حالت دائمی شبکه موثر است. در شرایط وقوع خطا نیز به دلیل امکان عملکرد رلههای حفاظت افت ولتاژ بیشتر باسها وجود دارد. علاوه بر آن، جدا شدن اینورتر این واحد از شبکه در شرایط اضطراری، کاهش اینرسی سیستم و احتمال فروپاشی ولتاژ در نفوذ بالا از دلایل کاهش پایداری سیستم است.[۷]
- اثر سیستمهای فتوولتائیک بر شبکه توزیع
امروزه اثرسیستمهای فتوولتائیک بر عملکرد شبکه توزیع و مشکلات ناشی از آن یکی از مهمترین مسایل برای شرکتهای برق بوده و توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کردهاست. این موضوع به این دلیل است که میزان نصب سیستمهای فتوولتائیک کوچک با بازه توان ۱ تا ۵۰ کیلووات بر بام خانهها به دلیل سیاستگذاری دولتها برای مصرف کننده های مناطق مسکونی افزایش چشمگیری داشتهاست. مشکلات بوجود آمده عمدتا به دلیل نصب و راه اندازی منابع تولید در سمت مصرف کننده و در فیدر طراحی شده برای عبور یک سویه توان بوجود میآیند. عملکرد نامناسب رلههای حفاظت، مشکلات تنظیم ولتاژ، اضافه بار و کمباری بعضی از فیدرها از جمله این مشکلات هستند.
بر اساس مطالعات انجام شده که در [۲] صورت گرفته است به علت پیشرفت فناوری ساخت اینورترهای اعوجاج هارمونیکی کمتر از مقدار مورد مطالبهی شبکه است.همچنین امکان تشدید فیلتر خازنی خروجی اینورتر با شبکه موجود است. علاوه بر آن وجود سیستم فتوولتائیک در شبکه، باعث افزایش تعداد عملکرد تپچنجر زیر بار و کاهش عمر آن می شود[۲]. با افزایش نفوذ این منابع در فیدرهای شعاعی مناطق مسکونی و به دلیل یکسان نبودن پیک بار و تولید، مشکل اضافه ولتاژ انتهای فیدر در دوره بیشینه تولید و کمباری موجود است.
- سیستم های مستقل از شبکه
تأمین انرژی الکتریکی ایستگاه های مخابراتی و تلویزیونی، خانههای مسکونی، چادرهای عشایری، کلبههای روستایی و به طورکلی رفع نیاز انرژی الکتریکی مناطقی که فاقد شبکه سراسری برق می باشند بر عهده این سیستم میباشد. این بخش سهم بالایی از سیستمهای مستقل از شبکه را در جهان به خود اختصاص داده است. در بسیاری از کشورهای جهان )بویژه درحال توسعه جهت تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز روستاهای فاقد برق ازاین سیستم استفاده می گردد، بطور مثال در سال ۲۰۰۷ کشور اندونزی برق رسانی به ۱۵۰۰۰ خانوارروستایی را از این طریق آغاز نموده است.(
عدم نیاز به سوخت و مشکلات سوخت رسانی بویژه در مناطق صعب العبور و عدم نیاز به تعمیر و نگهداری مداوم و طول عمر مناسب از جمله مزایایی است که در رشد و توسعه این سیستمها بویژه در نقاط محروم کشور نقش عمده و بسزایی دارد. پیش بینیهای آینده حاکی از آن است که در کشورهای توسعه یافته در سال های آتی با بهره گرفتن از این سیستم در طی روز و در زمان تابش خورشید، سهم قابل توجهی از تولید برق آن کشورها از طریق سیستم های فتوولتائیکی تامین خواهد شد.
ذیلا به تعدادی از کاربردهای سیستم های فتوولتائیکی اشاره می گردد:[۸]،[۹]،[۱۰]
- سیستم های تأمین برق مستقل از شبکه