کفایت پاسخگویی خدمات محله ای
در حالی که افزایش شهرنشینی و تقاضای رو به رشد مسکن توجه اغلب مسئولان را به رفع نیاز مسکن شهروندان جلب می کند، اما مسئله اصلی در توسعه ی پایدار مسکن، توجه به نیازهای نسل آینده در عین برطرف کردن نیازهای فعلی مسکن افراد جامعه است؛ به شکلی که تامین مسکن امروز با کمترین تغییر حالت در محیط طبیعی، این امکان را به نسل آینده بدهد که به شکلی بهینه برای خود فضای زیستی مناسبی فراهم کنند. (محمودی، ۱۳۸۸: ۷)
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۳-۱-۳-۱- اصول طراحی مسکن پایدار
با وجود اختلاف عقیده ، بیشتر معماران اعتقاد دارند که خانه سازی پایدار باید ویژگی های عمومی زیر را دارا باشد:
ـ طراحی مسکن به طوری که سرپناه و امنیت را تامین کند ؛
ـ مجاورت محل های مسکونی و تراکم زیاد آنها و ایجاد کاربری مختلط در آن ؛
ـ ایجاد کاربری های گوناگون و مراکز کاری در مجاورت فضاهای مسکونی برای جلوگیری از توسعه ی افقی و جهت تسهیل خدمات رسانی ؛
ـ استفاده از زیبایی محیط پیرامون بدون دستکاری جدی آنها ؛
ـ استفاده از فضای باز مانند خیابان ها ، پارک ها و میادین برای تسهیل تعامل اجتماعی و سلامت اکولوژیک؛
ـ پیوستگی طراحی حمل و نقل و بهره برداری از ایمن با تاکید بر وسایل نقلیه ی جمعی ؛
ـ تنظیم قواعد در مجموعه های ساختمانی با دیدگاه ایجاد نواحی و مناطق مختلف ؛
ـ بهبود روابط اجتماعی و محلی ؛
ـ انتخاب زمین برای ساخت مسکن با توجه به مسائل توپوگرافی و زمین شناسی ؛
ـ حفظ بناهای تاریخی؛
ـ خانه های سالم ، راحت و امن ؛
ـ انعطاف پذیری ، قابلیت تطبیق یا گسترش فضا ؛
ـ توجه به جزئیات ؛
ـ ارتقاء استاندارهای مسکن و روش های جدید برنامه ریزی ؛
ـ وجود آب بهداشتی و رعایت و ارتقای بهداشت ؛
ـ ایجاد امکان دسترسی معلولان؛
ـ ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از آلودگی ایجاد شده توسط ضایعات ؛
ـ توجه به ساخت مسکن برای افراد کم درآمد؛
ـ تعامل با طبیعت و طراحی با نیاز کم به منابع انرژی ؛
ـ عایق کردن خانه در برابر
ـ بهره برداری اط منابع انرژی تجدید ناپذیر مثل باد و خورشید ؛
ـ مصرف کم آب ؛
ـ جمع آوری آب باران برای مصارف مشخص؛
ـ به کار گرفتن فناوری های هوشمند برای ارتقا امنیت .( محمودی، ۱۳۸۸: ۸)
همان طور که ملاحظه می شود ، توسعه ی پایدار سکونتگاه های انسانی و مسکن دست کم باید سه وجه داشته باشد :
۱ ـ مسکن باید به لحاظ زیست محیطی پایدار باشد ؛
۲ ـ مسکن باید به لحاظ اقتصادی پایدار باشد ؛
۳ ـ مسکن باید به لحاظ اجتماعی و با توجه به فرهنگ ساکنان پایدار باشد ؛ (Edwards ,2000)
۳-۱-۳-۱-۱-پایداری زیست محیطی مسکن
مسکن به عنوان یک جزء کلیدی از محیط زیست ساخته شده، نقش حیاتی در توسعه پایدار دارد. هدف اولیه از توسعه مسکن رفع نیازهای مسکن و برای بهبود شرایط مسکن است. ( Chiu, 2004) بنابراین پایداری زیست محیطی مسکن مرتبط با هزینه هایی است که از راه توسعه ی ساخت مسکن بر محیط زیست تحمیل می شود. این هزینه ها در دوره ی ساخت و بهره برداری مسکن بوده و به زمینه هایی که در پنج مرحله در چرخه ی عمر ساختمان تعریف می شود ، وابسته است .
۱ ـ تعریف پروژه و برنامه ریزی ؛
۲ ـ طراحی پروژه ؛
۳ ـ ساخت ؛
۴ ـ بهره برداری از ساختمان ؛
۵ ـ تعمیر و نگهداری ساختمان .
جنبه های مختلف ساخت و ساز مسکن ، طراحی، استفاده و تخریب می تواند اثرات قابل توجهی در محیط زیست داشته باشد. ) Winston & Pareja Eastaway, 2008) اقدام ها و برنامه ریزی های پیش طراحی در کاهش پیامدهای منفی توسعه ی مسکن بر محیط زیست نقش بسزایی دارد . در این مرحله انتخاب سایت باید با توجه به زیر ساخت ها شهری موجود و عوارض اقلیمی باشد تا ساختمان به بهترین حالت با محیط خود ارتباط برقرار کرده و آسیب کمتری به محیط وارد کند . در مرحله ی طراحی باید ویژگی های اقلیمی در نظر گرفته شود تا ساختمان به انرژی کمتری نیاز داشته باشد ، یعنی صرفه جویی در مصرف انرژی در کل محدوده ی زیستی یعنی بافت شهری منطقه و در تک تک واحدها رعایت شود . تیپ واحدها و چیدمان فضایی باید به خوبی با نیازهای اجتماعی و معیشتی و فرهنگی افراد هماهنگ باشد تا کمترین نیاز به بازسازی که خود مستلزم اتلاف منابع و ایجاد آلودگی هاست ، احساس شود. مدیریت زباله و فاضلاب به بهترین روش انجام گیرد و در کل ساده زیستی رعایت شود .
در مرحله ی ساخت یکی از موارد با اهمیت ، مدیریت مصالح ورودی و نخاله ها در سایت اجرای پروژه است . به طور کلی مراحل مختلف ساخت ، آلودگی های بسیاری به محیط تحمیل می کند و توسعه ی مسکن باید به گونه ای باشد که این آلودگی ها به حداقل ممکن برسد ، همچنین با مدیریت صحیح ضایعات ساختمانی از تحمیل هزینه های اضافی بر محیط زیست جلوگیری شود . (محمودی، ۱۳۸۸: ۹)
در مرحله ی بهره برداری تاثیرات زیست محیطی فعالیت های ساکنان یک سکونتگاه به شکل دیگری بروز می کند ، زندگی انسان در شهر با تولید زباله های خانگی ، مصرف آب و تولید فاضلاب و مصرف سوخت های فسیلی در سرمایش و گرمایش ساختمان ، و ایجاد آلودگی هوا ناشی از حمل و نقل همراه است که در صورت مدیریت نادرست ، هر یک ممکن است سبب آلودگی محیط زیست شود . به این صورت پایداری ساختمان به روند صحیح زندگی ساکنان آینده ی آن نیز بستگی دارد .