با توجه به عنوان و اهداف بیان شده و ادبیات مرور شده جامعه آماری مورد بررسی این تحقیق، تولید کنندگان، عمده فروشان و خرده فروشان پرتقال شهرستان محمودآباد میباشند. جامعه آماری به جامعه ای گفته میشود که افراد آن جامعه حداقل دارای یک صفت مشترک باشند. در مورد تولیدکنندگان، افرادی که دارای دو مشخصه زیر باشند در چهارچوب جامعه آماری قرار میگیرند:
– تولید کننده نوعی یا انواعی از پرتقال باشند.
– در زمان مصاحبه حداقل مقداری از محصول خود را فروخته باشند یا دربارۀ زمان و نحوه فروش تصمیم گیری کرده باشند.
طبق آخرین گزارش سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران تعداد تولید کنندگان پرتقال استان مازندران ۹۶۸۹۹ نفر و در شهرستان محمودآباد ۴۸۰۰ نفر اعلام شده است.
۳-۹- نمونۀ آماری
با توجه به حجم بالای جامعه آماری، عدم یکنواختی سطح زیر کشت ومیزان تولید پرتقال در مناطق مختلف شهرستان محمودآباد، لزوم نمونهگیری با احتمالهای نامساوی توجیه پذیر است. نمونهگیری در این تحقق چند مرحلهای- تصادفی وزنی است. از طرفی هر کدام از متغیرهای تعداد بهره بردار، سطح زیرکشت و تولید میتوانند به عنوان وزن نمونهگیری انتخاب شوند. به دلیل محدودیت های مالی، زمانی و پرسنلی در این تحقیق با توجه به امکانات بزرگترین و بهترین نمونه انتخاب شد. از آنجائی که شهرستان محمودآباد دارای ۵ منطقه اصلی اهلمرستاق شمالی، اهلمرستاق جنوبی، هراز پی شمالی، هراز پی غربی، دابوی شمالی و بخش مرکزی با روستاهای مختلف میباشد با توجه به شاخصهای وزنی و نمونه گیری، بعضی مناطق را در هر کدام از نواحی حذف کردیم. سپس با بهره گرفتن از روش نمونهگیری تصادفی حجم نمونه مورد مطالعه در نواحی انتخابی، که بهترین معرف جامعه مورد مطالعه میباشند به وسیله فرمول کوکران و به روش زیر برآورد شده است. نمونه ای که با این روش انتخاب میشود نماینده قابل قبول از جامعه بوده و خصوصیات آن را دارا است چون در آن تمام افراد جامعه در هر مقطع از نمونه گیری شانس یکسان جهت انتخاب شدن دارند(شیفر و همکاران۱،۱۳۸۵).
]۳-۲[ n=
N = تعداد باغداران مربوط به هر شهرستان (حجم جامعه آماری)
۹۶/۱= z : آماره tاستیودنت یا کمیت متناسب با ضریب اطمینان (برای ضریب اطمینان ۹۵/۰).
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
d : میزان خطای مطلوب.
p : نسبت پرتقالکاران به کل باغداران منطقه است (اگر در اختیار نباشد می توان آن را ۵/۰درنظر گرفت. در این حالت مقدار واریانس به حداکثر مقدار خود می رسد).
q : درصد افرادی که فاقد آن نسبت در منطفه است.
: حجم اولیه نمونه
– Shepherd
فرمول تصحیح شده زیر جهت تعدیل و کاهش نمونه در مواقعی است که تعداد نمونه به دست آمده برای جامعه آماری از ۵ درصد کل حجم جامعه آماری بیشتر باشد (سرایی، ۱۳۷۲).
]۳-۳[
با توجه به شهرستانهای انتخابی برای نواحی سه گانه، با بهره گرفتن از فرمول کوکران حجم نمونه به دست آمده است. آمار تعداد باغداران مربوط به هر شهرستان از سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران اقتباس شده است.
]۳-۴[ n=
۰۵/۰= p ۰۵/۰= q ۰۷۴/۰=d ۹۶/۱= z ۴۸۰۰=N
]۳ -۵ [ ۲۴۲>170 242 = 4800 ×۰۵/۰
با توجه به این که تعداد نمونه به دست آمده از ۵ درصد کل حجم جامعه آماری بیشتر نیست نیازی به فرمول تصحیح نیست. در نتیجه حجم نمونه در بررسی تحقیق حداقل ۱۷۰ باغدار تعیین گردید.
n تولیدکننده
همچنین جامعه آماری عمده فروشان که از تعداد عمده فروشان میدان میوه و تره بار شهرستان محمودآباد جمع آوری شده، حدود ۵۰ عمده فروش میباشد که از طریق فرمول نمونهگیری تصادفی ساده،تعداد نمونه ها برابر خواهد بود با:
]۳ -۶ [ n=
۰۵/۰= p ۰۵/۰= q ۰۰۰۳۵/۰=d ۹۶/۱= z ۵۰ =N
n عمده فروش
با توجه به اینکه جامعه آماری خرده فروشان در دست نیست بنابراین به طور تقریب تعداد نمونه های مورد مطالعه حدود ۱۵ خرده فروش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
n خرده فروش
در جریان تحقیق در جهت کاستن از خطا تعداد بیشتری از واحدها مورد بررسی قرار گرفتند. درنهایت در مراحل مختلف تجزیه و تحلیل داده ها از اطلاعات مربوط به ۱۷۰ باغدار پرتقال، ۱۵ عمده فروش و ۱۵ خرده فروش پرتقال استفاده شده است.
۳-۱۰- واحد آماری
واحد آماری تحقیق، بهره برداران، تولیدکنندگان انواع پرتقال در شهرستان محموآباد میباشند و دوره مورد مطالعه مربوط به آخرین سال تولید(۱۳۹۱) و فروش محصول قبل از پرسشگری میباشد.
۳-۱۱- ابزار گردآوردی اطلاعات
در این تحقیق علاوه بر اطلاعات اسنادی از پرسشنامه[۱۷] به عنوان ابزار اصلی گردآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق، مصاحبه[۱۸] و مشاهده[۱۹] استفاده شده است.
۳-۱۱-۱- طراحی پرسشنامه
ازآنجائیکه انجام این تحقیق به سه نوع مختلف ازاطلاعات که شامل اطلاعات مربوط به ویژگیهای تولید، فروش و محاسبه شاخصهای بازایابی، مهارتهای بازاریابی و انجام عملیات بازاریابی، دانش بازاریابی و فروش محصول پرتقال نیازمند است، برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، سه نوع پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفت.
۳-۱۱-۱-۱- پرسشنامه شماره ۱:
در این پرسشنامه ویژگیهای تولیدکنندگان، ویژگیهای تولید، ویژگیهای بازاریابی و فروش به منظور شناسایی وضعیت موجود بازاریابی پرتقال شهرستان محمودآباد، مسیرهای فروش انتخابی و معیارهای محاسبه حاشیه بازاریابی و ضایعات و دیگر شاخصهای بازاریابی مورد بررسی قرار گرفتند. این پرسشنامه بیشتر شامل داده های کمی تولید و فروش میباشد که سؤالات مربوط به انجام عملیات بازاریابی، شرایط آن و موارد تعیین شده در فروش محصول در قالب جداول آمده است، کدگذاری پاسخها در سؤالات مرتبط، مشابه بوده که در تحلیل نهایی از آن استفاده شده است.
۳-۱۱-۱-۲- پرسشنامه شماره ۲:
دراین پرسشنامه نکات فنی و متغیرهای موهومی مربوط به برداشت تا فروش محصول پرتقال شهرستان محمودآباد در قالب یافتن معیاری برای تعیین میزان مهارتهای بازاریابی باغداران آورده شده است. گزینههای این پرسشنامه کددار بوده و به صورت رتبهای برای هر سؤال کدهای ویژهای اختصاص یافته که در فصل چهارم از این خاصیت در آزمونها استفاده شده است.
۳-۱۱-۱-۳- پرسشنامه شماره ۳:
این پرسشنامه به منظور بررسی وضعیت عمده فروشان و خرده فروشان محصول، بازاریابی و فروش و اطلاعات عمومی مرتبط با مدیریت بازاریابی و فروش محصول پرتقال طراحی شده است. درگزینههای این پرسشنامه بیشتر از سوالات کمی استفاده شده و شامل خرید و بازاریابی محصول و فروش آن است.
۳-۱۱-۲- مصاحبه
ضمن تکمیل پرسشنامه، مصاحبههایی نیز با باغداران، عمده فروشان، خرده فروشان، میدان داران، مسئولین جهادکشاورزی ومصرفکنندگان محصول پرتقال شهرستان محمودآباد انجام گرفت و نظرات و دیدگاه های آنها در مورد مشکلات موجود بر سر راه توسعه وضعیت پرتقال شهرستان محمودآباد و پیشنهادات آنها برای بهبود وضع موجود مورد سؤال و تفحص قرار گرفت
۳-۱۱-۳- روایی[۲۰] و پایایی[۲۱] پرسشنامه
پرسشنامه هایی که دارای داده های کمی تولید هستند سنجش روایی و پایایی آنها لزومی ندارد، اما در مورد پرسشنامه هایی که از نوع سنجش نگرش میباشد باید به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات تحقیق مورد آزمون قرارگیرد.
روایی پرسشنامه های مورد استفاده در این تحقیق از روش پیش آزمون سنجش شده است و با بهره گرفتن از تحلیل و بررسی نتایج آن و همچنین مشاوره با اساتید و متخصصان بازاریابی و اصلاح پرسشنامه اولیه، پرسشنامه نهایی تهیه و تأیید گردید.
برای تعیین پایایی (اعتماد) پرسشنامه از روش محاسبه آلفای کرونباخ استفاده شده است. مقدار آلفای کرونباخ بین صفر و یک (۱-۰) در نوسان بوده و هر چه مقدار آن به یک نزدیک تر باشد به معنی بالاتر بودن پایایی و قابلیت اعتماد پرسشنامه است که طبق فرمول زیر محاسبه میشود.
]۳-۱[