دادستان کل عضو مجلس عوام است و به طور کلی نماینده منافع دولت در دعاوی حقوقی است خواه در مقام متهم باشد یا در مقام شاکی و طبق قانون رضایت او برای شروع برخی از دعاوی لازم است. دادستان کل میتواند در رسیدگیهای حقوقی مداخله کند تا بدین طریق دیدگاههای دولت را اعلام نموده یا در جایی که متهم از یک جرم کیفری تبرئه شده است دعوی را به دادگاه تجدید نظر ارجاع دهد. دادستان کل عضوی از پارلمان است و هیچ تضمین قانونی وجود ندارد هنگامی که او را منافع عمومی دفاع میکند مستقل از دولت رفتار کند. (زارعی، ۴۶: ۱۳۸۴)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۳-۱۰- ارگانهای ناظر بر پارلمان ملی
در انگلیس پارلمان از حاکمیت مطلق برخوردار است. به قول یکی از نمایندگان مجلس انگلیس، پارلمان انگلیس میتواند برای یک فرانسوی در پاریس قانون وضع کند و هیچ کس نمیتواند جلوی او را بگیرد. هیچ کنترل مستقیمی بر پارلمان صورت نمیگیرد و هیچ نهاد کنترل کنندهای بر پارلمان بریتانیا وجود ندارد ولی میتوان به صورت غیر مستقیم آن را تا حدی کنترل کرد. (زارعی، ۴۷: ۱۳۸۴)
۳-۱۰-۱- پارلمان و اتحادیه اروپا
از سال ۱۹۷۳ میلادی زمانی که بریتانیا به جامعه اقتصادی اروپا یا بازار مشترک پیوست رابطه بین بریتانیای کبیر و پارلمان آن و اتحادیه اروپای فعلی یک موضوع مهم سیاست بریتانیا بوده است.
طبق معاهده آمستردام که در اکتبر ۱۹۹۷ امضاء شد، به قانون واحد اروپایی، معاهدههای ماستریخت و آمستردام توسط قانون مصوب پارلمان در بریتانیا اعتبار قانونی اعطاء گردید و مانند قانون مصوب پارلمان معتبر شناخته شدند و نتیجه پذیرش این معاهدات و قانون واحد اروپایی به عنوان قانون بریتانیایی این است که به ناچار حاکمیت مطلق پارلمان بریتانیا تا حدودی از دست رفته و در نتیجه مقررات مصوب جامعه اروپایی به محض تصویب به صورت قانون بریتانیا در میآیند، بدون اینکه نیازی به قانونگذاری داخلی باشد، در حالی که نوع دیگر قانونگذاری جامعه اروپایی(دستورالعمل ها) در قوانین بریتانیا از طریق قانونگذاری ثانویه وضع میشوند و خود به خود به صورت قانون بریتانیا در نمیآیند. (زارعی، ۱۳۸۴: ۴۸)
۳-۱۰-۲- تغییرات اجتماعی
تغییر و تحولات جامعه بریتانیا از دهه ۱۸۴۰ به بعد محدودیتهایی را در زمینه حاکمیت پارلمان ایجاد کرده است. تجارت چند ملیتی یا انقلاب فناوری اطلاعات خود تا حدودی حاکمیت مطلق پارلمان را محدود کرده اند.
۳-۱۰-۳-کنوانسیون اروپایی حقوق بشر
بریتانیا عضو کنوانسیون اروپایی حقوق بشر اروپا است و این امکان برای شهروندانش ایجاد شده است که دعاوی شان را در دیوان اروپایی حقوق بشر مطرح کنند. اگر دادگاه دعوی آنها را مسموع بداند قانون بریتانیا خود به خود کنار گذاشته و بدین ترتیب دعوی رد نمیشود. (زارعی، ۴۹: ۱۳۸۴)
۳-۱۰-۴- انحلال پارلمان
انحلال پارلمان از طریق نخست وزیر و ملکه صورت میگیرد. پارلمان میتواند در طی دوره ۵ ساله توسط ملکه به پیشنهاد نخست وزیر منحل شود و این موجب برگزاری انتخابات عمومی مجدد میشود. نخست وزیری که دولتش براساس رأی عدم مجلس عوام سرنگون شده است باید خواستار انحلال پارلمان شود. همچنین نخست وزیر میتواند بدون اینکه با کابینهاش مشورت کند، خواستار انحلال پارلمان شود و شخصاً تاریخ انتخابات مجدد را تعیین کند.
اگر مجلس عوام به دولتی رأی عدم اعتماد ندهد و دولت نخواهد استعفاء دهد و نخست وزیر نیز خواستار انحلال دولت نشود، این احتمال وجود دارد که ملکه بتواند دولت را منحل کند. در چنین موقعیتی حزب مخالف چنانچه بتواند اکثریت را تشکیل دهد میتواند در مسند قدرت قرار گیرد یا ملکه میتواند پارلمان را منحل کند و خواستار انتخابات عمومی مجدد شود. ملکه به منظور اعلام انحلال باید با شورای ملکه جلسهای داشته باشد. در چنین حالتی، روش معقول این است که ملکه رهبر حزب مخالف را موقتاً به عنوان نخست وزیر برگزیند تا او رسماً از ملکه خواستار انحلال پارلمان شود. (زارعی، ۵۰: ۱۳۸۴)
۳-۱۱- مدیریت پارلمان
هر مجلس امور مربوط به خود را اداره میکند و هر کدام از مجالس از کمیتههای داخلی متشکل از اعضاء برای تصمیم گیری، تعیین خط مشی و سیاست گذاری در خصوص مسائل داخلی خود استفاده میکنند. کارمندان تمام وقت با این کمیتهها کار میکنند و تصمیماتشان را اعمال مینمایند.
۳-۱۱-۱- مدیریت مجلس عوام
نماد اصلی تصمیم گیری در اداره امور مجلس عوام، کمیسیون مجلس عوام است و ریاست این کمیسیون با سخنگو است و تعداد اعضاء آن از رهبر مجلس، عضوی که توسط رهبر مخالف (غیر دولتی) منصوب شده و سه عضو از اعضاء نمایندگان حامی مجلس که هر یک عضو یکی از احزاب سیاسی اصلی هستند تشکیل میشود. کمیسیون استخدام کننده عملاً مسئول تأدیه دستمزد به تمام کادر دائمی وشش نهاد درونی مجلس شامل دفتر داری، کتابخانه، مأمور انتظامات، مدیریت، تدارکات و روزنامه رسمی است و پرداخت تمام هزینههای مجلس را نیز برعهده دارد.
۳-۱۱-۲- مدیریت مجلس اعیان
نهاد اصلی تصمیم گیری در اداره مجلس اعیان «کمیته ویژه دفاتر مجلس اعیان» است که رهبر مجلس و سران احزاب و سایر هماهنگ کنندههای حزبی اصلی در آن شرکت میکنند.
۳-۱۱-۳- ملکه
ملکه پارلمان را افتتاح میکند و میتواند آن را منحل کند. همچنین با کشورهای خارجی معاهده منعقد میکند و بسیاری از انتصابات مهم در نیروهای مسلح و کارمندان دولتی و قوه قضاییه را انجام میدهد ولی در واقع طبق خواسته نخست وزیر رفتار کند. بنابراین فعالیتهای ملکه بیشتر حالت تشریفاتی دارد. یکی از وظایف مهم منصوب کردن نخست وزیر است و طبق کنوانسیون پارلمان او باید رهبر حزب اکثریت مجلس عوام را بعد از انتخابات عمومی به عنوان، نخست وزیر منصوب کند. (زارعی، ۶۶: ۱۳۸۴)
۳-۱۲-کمیسیونهای پارلمان
کمیسیونهای پارلمانی به عنوان محافل مهم بحثها و تبادل نظر قانونگذاری محسوب میشوند. همهی پارلمانها وظایفشان را کم و بیش از طریق کمیسیونها انجام میدهند و کمیسیونها به طور کلی بخشی مهم از فرایندی هستند که قوای تقنینی امور خود را از طریق آن انجام میدهند. کمیسیونهای پارلمانی متشکل از گروهای فرعی از نمایندگان پارلمان هستند که غالباً وظایف سازمانی خاصی به آنها محول شده است. رأی اکثریت مانند دیگر جلسات و محافل قانونگذاری در کمیسیونها، البته با حفظ حقوق اقلیت ملاک است. (کاره استروم، ۱۴۳: ۱۳۸۵-۱۴۱)
۳-۱۲-۱-کمیسیونهای مجلس عوام
۳-۱۲-۱-۱-کمیسیون متشکل از کل مجلس عوام(کمیسیون کل مجلس)
کمیسیون کل مجلس متشکل از اعضاء مجلس عوام است که در خود مجلس گرد هم میآیند. نشستهای این کمیسیون تشابه زیادی با اجلاسیههای مجلس دارند. اما در حین حال دو تفاوت عمده آن را از اجلاس مجلس متمایز میکند.
۱- ریاست این کمیسیون با سخنگو نیست، بلکه توسط رئیسی است که بر کرسی مینشیند که معمولاً دفتردار مجلس آنجا مینشیند این رئیس معمولاً رئیس کمیته راهکارها و وسایل یا یکی از نمایندگان او است یا این که رئیسی است که موقتاً توسط سخنگو منصوب شده و ریاست کمیتههای دائمی را نیز بر عهده دارد.
-
- این کمیسیون میتواند بیش از یکبار به مسئلهای که به آن ارجاع شده است رسیدگی نموده و در مورد آن بحث کند.
لوایحی که برای بررسی و ارزیابی بیشتر به کمیسیونها ارجاع میشوند معمولا یکی از چهار دسته زیر هستند.
-
- لوایحی که از اهمیت ساختاری مهمی برخوردارند.
۲- لوایحی که دولت باید سریعاً تصویب کند.
۳- لوایحی که ماهیت غیر جنجالی دارند و انتظار میرود که مرحله کمیسیونی در مورد آنها کوتاه مدت باشد و ارزش ایجاد یک کمیسیون موقت را ندارند.
۴- لوایحی که اعضاء خصوصی که با آنها مخالفت نکرده و تمام مراحل آن بدون مباحثه تشکیل شده است. (زارعی، ۱۳۸۴: ۶۷)
۳-۱۲-۱-۲-کمیسیون دائمی
این کمیسیونها جهت بررسی و ارزیابی تعداد فنی لوایح و طرحهای مرتبط با یکدیگر تشکیل شده اند. امروزه عضویت در اغلب کمیسیونها دائمی بر خلاف نامشان، موقتی است در حالی که اغلب اعضاء کمیتههای تحقیق برای یک دوره کامل پارلمان یا اجلاس منصوب میشوند. کمیتههای تحقیق کمیتههای جستجوگری هستند که اغلب مدارکی را جمع آوری کرده و بر اساس آن گزارشی را تنظیم میکنند، ولی کمیتههای دائمی اغلب به مباحثه و گفتگو میپردازند.
کمیسیونهای دائمی را میتوان به چهار دسته تقسیم کرد.
۱- کمیسیونهایی که برای رسیدگی به لوایح عمومی تشکیل شده اند
۲- کمیسیونهایی که برای بررسی قانونگذاری تفویض شده تشکیل شده اند
۳- سه کمیسیون برای بررسی اسناد اتحادیه اروپا که توسط کمیسیون بررسی اروپایی جهت مباحثه معرفی شده اند
۴- سه کمیسیون عالی و کمیسیون مسائل ناحیه ای
قوانین و رویهها کمیسیونهای دائمی مانند کمیته کل مجلس است. برای شروع به کار کمیسیونهای دائمی حضور حد نصاب معینی از اعضاء کمیسیون ضروری است و رئیس کمیسیونها عضوی از اعضاء هیئت رئیسه است.
اعضاء کمیسیونهای لایحه و کمیسیونهای دائمی قانونگذاری تفویض شده برای هر لایحه جدید یا سند قانونی مجدداً منصوب میشوند، در حالی که اعضاء سه کمیسیون دائمی اروپایی برای یک دوره کامل پارلمان منصوب میگردند.
مأمورین قانونی ملکه میتوانند در کمیسیونهای دائمی حضور یافته و صحبت کنند، نمیتوانند در هیچ کمیسیون دائمی رأی دهند. . (زارعی، ۶۹: ۱۳۸۴-۶۸)
«کمیسیونهای دائمی مجلس عوام عبارتند از: کمیسیونهایی که لوایح دولتی رادر مرحله کمیسیونی مورد بررسی قرار میدهند و در موارد خاص در شور دوم لایحه در مورد آن گزارش میدهند.» (بارز، ۹۱: ۱۳۶۵)
۳-۱۲-۲-کمیسیونهای دائمی لوایح عمومی