۲-۲-۱۳-۲٫ محیط حقوقی
شماری از مطالعات پیرامون رابطه بین کیفیت حسابرسی و نظام های حقوقی متفاوت انجام شده است. این مطالعات نشان میدهند که کیفیت حسابرسی از مسئولیت حقوقی حسابرسان بر مبنای قوانین عمومی تأثیر می پذیرد[۵۳]. قبل از تصویب اصلاحیه قانون دادخواهی اوراق بهادار آمریکا[۵۴] در سال ۱۹۵۵، حسابرسان مشترکا و به صورت چندگانه در دادخواهی اوراق بهادار مسئول بودند. بنابرین، حتی در صورتی که حسابرسان تنها در مقابل بخش کوچکی از کل خسارات مسئول بودند، در صورت ورشکستگی صاحبکار می توانستند به پرداخت کل مبلغ متهم گردند. در قانون دادخواهی اوراق بهادار مسئولیت مشترک و چندگانه با بندهایی در باب مسئولیت متناسب جایگزین شد. مطابق با این مفاد قانونی مسئولیت متناسب پرداخت خسارت مدعی علیه به سهم منصفانه وی از خطا کاری محدود شد. قبل از اصلاح این قانون، قانون گذاران نگرانی خود را درباره کاهش کیفیت حسابرسی در نتیجه تغییر قانون فوق ابراز داشتند (حساس یگانه و قنبریان، ۱۳۸۵، ۱۳).
۲-۲-۱۳-۳٫ ساختار مؤسسه حسابرسی
کاشینگ[۵۵] و لوئبک[۵۶] (۱۹۸۶) ساختار حسابرسی دوازده مؤسسه از بزرگترین مؤسسات حسابرسی آمریکا را بررسی کردند. مطالعه ی آنان در جایی که چندین مؤسسه ی به شدت ساختار یافته وجود داشت زنجیره ی پیوسته ای از ساختار در روش های حسابرسی را مورد بررسی قرار میداد. این در حالی است که سایر مؤسسات از ساختار کمی برخوردار بودند. اگر چه آنان مستقیماً موضوع کیفیت حسابرسی را مورد توجه قرار نمی دادند، اما بیان میکنند که این پژوهش ها احتمالاً تفاوت های کیفیت حسابرسی را بر مبنای میزان ساختار یافتگی مورد توجه قرار میدهند. آنان بیان میکنند که اگر رویکردهای حسابرسی ساختار یافته ریسک حسابرسی را محدود کنند، آنگاه رابطه کمتری برای دعوی حقوقی مؤسسات به شدت ساختار یافته وجود دارد. به هر حال، مطالعات بعدی شواهدی را برای حمایت از این ادعا فراهم نکردند. تانتی ونگ پیبون[۵۷] و دوگان[۵۸] (۱۹۹۴) به این نتیجه رسیدند که شواهد تجربی دال بر این مؤسسات به شدت ساختار یافته در کنترل ریسک حسابرسی از مؤسسات ساختار نیافته مؤثرترند وجود ندارد، و احتمالاً ساختار مؤسسات حسابرسی با کیفیت حسابرسی رابطه ندارد. نتیجه، اگر مؤسسات حسابرسی ادغام شوند، تفاوت های کیفیت حسابرسی میان مؤسسات بر مبنای ساختار آنان باور کردنی نیست (حساس یگانه و قنبریان، ۱۳۸۵، ۱۴).
۲-۲-۱۳-۴٫ حق الزحمه ی حسابرسی
یک انگیزه برای انجام مطالعات پیرامون حق الزحمه ی حسابرسی نگرانی از این امر است که مؤسسات حسابرسی بزرگتر در نتیجه ی قدرت انحصاری، حق الزحمه های حسابرسی بیشتری را مطالبه می نمایند. این موضوع به طور ضمنی بر کیفیت حسابرسی دلالت دارد. زیرا فرض بر آن است که حسابرس انحصاری تعداد تقاضاهای حسابرسی مستقل را کاهش میدهد و نهایتاًً این امر به کیفیت حسابرسی پایین تر، و سیستم های مالی پر هزینه تر منجر میگردد. اما به طور کلی، وجود رابطه ای مثبت بین کیفیت حسابرسی و حق الزحمه های حسابرس با نظریه پردازی اکثر پژوهشگران اثبات شده است. یعنی مؤسسات حسابرسی بزرگتر حق الزحمه های حسابرسی بیشتری را دریافت می نمایند، این امر کیفیت بالاتر خدمات حسابرسی آن ها را بازتاب میدهد.
سیمونیچ (۱۹۸۰) با تکیه بر داده های یک مطالعه ی پرسش کاوی که در ارتباط با حق الزحمه های ۳۰۷ مؤسسه حسابرسی انجام شد، کوشید تا بین نظریه های متفاوتی که قیمت گذاری صاحبکار از خدمات حسابرسی مؤسسات دارای نام تجاری را تبیین میکند، تمایز قائل شود[۵۹]. در راستای کنترل مقدار عرضه حسابرسی، وی بیان میکند که مؤسسات دارای نام تجاری (به استثنای یکی از آن ها) واقعاً حق الزحمه های حسابرسی کمتری را می گیرند. یافته های سیمونیچ درجه اقتصادی تجربه مؤسسات بزرگتر و مؤسساتی را که قادر به انتقال صرفه جویی های هزینه[۶۰] به صاحبکاران میباشد، بیان میکند (حساس یگانه و قنبریان، ۱۳۸۵، ۱۵).
۲-۲-۱۴٫ اهمیت کیفیت حسابرسی در رابطه با دستیابی به اهداف آن
در فرایند گزارشگری اطلاعات حسابداری، هدف حسابرس زدودن تحریفات و اشتباهات احتمالی موجود در اطلاعات حسابداری است. گرچه حسابرسی عموماً منجر به تولید اطلاعات جدید اقتصادی نمی-شود، اما میتواند ارزش اطلاعات اقتصادی تهیه شده به وسیله فرایند حسابداری را افزایش دهد. لذا، ارزش نهایی فعالیت حسابرسی اعتباربخشی به صورت های مالی میباشد. موفقیت خدمات حرفه ای در ایفای رسالت خویش در گرو کیفیت مطلوب خدمات ارائه شده است و احراز کیفیت مطلوب بر مبنای رعایت اصول و ضوابط پذیرفته شده حاکم بر حسابرسی میسر خواهد بود. به عبارتی دیگر، موفقیت حسابرسی در رابطه با دستیابی به اهداف خود، منوط به رعایت استانداردهای حسابرسی میباشد.
۲-۲-۱۵٫ محصولات کیفیت حسابرسی
کیفیت حسابرسی مولد دو محصول مؤثر بر کیفیت صورت های مالی (یعنی اعتبار و کیفیت اطلاعات) میباشد. در این بخش رابطه بین اجزای کیفیت حسابرسی محصولات مذکور مورد اشاره قرار میگیرد.