گروه دو: مصرف دو هفته مکمل ال کارنیتین، روزانه به میزان ۲ گرم
۱۰نفر
مکان پژوهش، آزمایشگاه فیزیولوژی ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، مجتمع تفریحی ورزشی شورابیل و پیست هنرستان تربیت بدنی پسرانه تختی اداره آموزش وپرورش ناحیه یک اردبیل بود. با توجه به ماهیت تحقیق، روش تحقیق از نوع تجربی و طرح تحقیق از نوع اندازه گیری مکرر با بهره گرفتن از گروه کنترل و به صورت تصادفی و دو سویه کور بود.
ویژگیهای فردی آزمودنیها با بهره گرفتن از روشهای آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و برای اطمینان از نرمال بودن جامعه از آزمون کلموگروف- اسمیرنف استفاده شد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
از روش اندازهگیری مکرر برای تغییرات درون گروهی وبین گروهی استفاده شد، درصورت وجود تفاوتهای بین گروهی با بهره گرفتن از روش t مستقل میزان معنیداری مورد محاسبه قرارگرفت.
سطح معنی داری ۰۵/۰>P در نظر گرفته شد.
۱-۸- تعریف کاربردی واژه ها
۱-۸-۱- رادیکال های آزاد
مولکول های ناپایداری هستند که در اوربیتال خارجی آنها، یک یا چند الکترون جفت نشده وجود دارد و واکنشپذیری بسیار زیادی دارند (۵۹،۵۷،۸).
۱-۸-۲- پر اکسیداسیون چربی[۸]
پراکسیداسیون چربی، فرایند تخریب و استریفیه شدن اسیدهای چرب اشباع نشده در اثرحمله رادیکالهای آزاد به سلولها میباشد که در تحقیق حاضر از طریق بررسی مالون دیآلدئید اندازهگیری شده است (۸).
۱-۸-۳- فعالیت هوازی شدید
فعالیتی که در آن مسیرهای سوخت وساز عضلانی جهت تولید ATP ، از اکسیژن استفاده میکنند و در مدت زمان طولانی انجام میشود (۱۹). تمرینات هوازی باعث تغییر عملکرد قلب و حجم خون میشوند که در نتیجه اکسیژن مصرفی افزایش مییابد (۵۶). در این تحقیق برای سنجش عملکرد هوازی از آزمون استقامتی دویدن به مسافت ۱۴ کیلومتر استفاده شد، این آزمون به صورت تداومی و تا زمان اتمام مسافت در نظر گرفته شده، انجام شد.
۱-۸-۴ ال کارنیتین (L carnitine)
الکارنیتین دارای یک ساختار شبه کولینی(۳- هیدروکسی-۴-N، N- تریمتیلآمینو بوتارات، L-3-هیدروکسی-۴-N- تری متیل آمینو بوتیریک اسید یا تری متیل آمینو-بتا-هیدروکسی بوتیریک اسید) است و یک اسید آمینه چهار تایی به شمار میآید (۱۳۴،۹۱).
این ماده از اسیدآمینه لیزین و متیونین تشکیل شده و درکبد و کلیه انسان ساخته میشود و در بافتهایی که معمولاً قادر به اکسیداسیون اسیدهای چرب میباشند، فراوان یافت میشود (۲۰). این مکمل خاصیت آنتیاکسیدانی دارد و میتواند نقش از بین برنده رادیکالهای آزاد را نیز داشته باشد (۹۴ ). در این مطالعه مقدار۲ گرم ال-کارنیتین به همراه مقداری آب روزانه به مدت ۱۵ روز قبل از فعالیت هوازی استفاده شد.
۱-۸-۵- دارونما
در این مطالعه مقدار ۲ گرم نشاسته به صورت کپسول روزانه به مدت ۱۵ روز قبل از فعالیت هوازی به عنوان دارونما در نظر گرفته شد.
۱-۸-۶- مالون دی آلدئید (MDA)
از محصولات جانبی پراکسیداسیون چربی میباشد(۱۳۱). فرمول بسته این مادهH24O4C11 میباشد. جهت اندازهگیری این ماده از استاندارد آن، یعنی ۱-۱-۳-۳ تترااتوکسی پروپان[۹] استفاده شد.
در بیشتر مطالعات انجام یافته اندازهگیری مالون دی آلدئید با بهره گرفتن از روش های تیوباربیتوریک اسید [۱۰](TBARS) صورت گرفته است (۱۱۱). در این روش تیوباربیتوریک اسید که یک ماده واکنش دهنده با مالون دی آلدئید میباشد مورد اندازه گیری قرار میگیرد.
۱-۸-۷- کراتین کیناز
از آنزیمهای کلیدی متابولیسم عضلانی است. دامنه طبیعی این ماده در خون انسان ۵±۴۰ واحد در لیتر میباشد (۱۱). این آنزیم میتواند در حضور ATP واکنش قابل برگشتی را که منجر به اضافه شدن یک مولکول فسفات به کراتین میشود، باعث شود (۱۴۰). جهت اندازهگیری این ماده از دستگاه اسپکتروفتومتری و محاسبه اختلاف جذب نوری استفاده شد.
۱-۸-۸- ظرفیت آنتی اکسیدانی توتال
توانایی بافت و یا نمونه خونی در مقابل استرس اکسیداتیو را گویند (۱۴۰) که با اندازهگیری میزان تبدیل مقاومت یون فرو به فریک و با بهره گرفتن از روش اسپکتروفتومتری مورد اندازهگیری قرار گرفت.
۱-۸-۹- بیلی روبین
بیلی روبین غیر مستقیم از کاتابولیسم بخش هم هموگلوبین ایجاد میشود و رنگ زرد مایل به سبز روشن دارد (۱۲۷). وقتی بیلی روبین به کبد میرسد، محلول در آب نیست و به آنزیمی نیاز دارد که آن را به صورت محلول درآب در آورد و بتواند به راحتی از بدن دفع شود. آنزیمی که بیلی روبین را به صورت محلول در آب در میآورد به اختصارUGT نامیده میشود (۸). جهت اندازه گیری این ماده از دستگاه اسپکترفتومتری و محاسبه اختلاف جذب نوری استفاده شد.
فصل دوم
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
۲-۱- مقدمه
همان طور که در منابع مختلف آمده است ال-کارنیتین، می تواند به عنوان یک منبع مهم آنتی اکسیدانی جهت مقابله با استرس اکسیداتیو مورد استفاده قرار گیرد. این مکمل به دلیل انتقال اسیدهای چرب با زنجیره بلند به میتوکندری جهت تسهیل اکسیداسیون و استفاده از چربی به عنوان سوبسترای تولید انرژی (که این امر در زمان تمرین، منجر به ذخیره سازی گلیکوژن عضله می شود و زمان رسیدن به خستگی شدید را به تعویق می اندازد) امروزه از علاقه مندان زیادی برخوردار است. در فصل حاضر مبانی نظری پژوهش و پیشینه مربوط به آن ارائه شده است. در بخش مبانی نظری پژوهش، ابتدا به استرس اکسیداتیو و جزئیات مرتبط با آن پرداخته و سپس به معرفی ال- کارنیتین و نقش آن در بدن اشاره شده است و در بخش دوم اطلاعات مربوط به پیشینه تحقیق و در نهایت ، جمع بندی فصل آمده است.
۲-۲- مبانی نظری
۲-۲-۱- فرایند استرس اکسیداتیو
فعالیت بدنی بخشی جدایی ناپذیر از زندگی انسان و حیوان است. برجسته ترین تغییر زیستی که به هنگام فعالیت بدنی رخ می دهد افزایش مقدار متابولیسم است که با افزایش مقدار مصرف اکسیژن، هم سو است. جابجایی و سرعت زیاد اکسیژن در داخل میتوکندری، ممکن است نشت الکترون را افزایش دهد و اجزاء و اندامک های حیاتی برای عملکرد سلول را در معرض فشار (استرس) اکسیداتیو قرار دهد (۶۲،۳۸،۸). استرس اکسیداتیو وضعیتی است که در آن تعادل بهینه موجود بین تولید پرواکسیدان ها (رادیکال های آزاد) و پاک سازی آن ها توسط سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی، از بین رفته و کفه ترازو به نفع تولید رادیکال های
آزاد تغییر می یابد. تولید و تشکیل رادیکال های آزاد در بدن موجود زنده عموماً با مصرف اکسیژن مولکولی
آغاز می گردد که با توجه به ساختارش، در حقیقت خود یک گونه رادیکالی است (۶۲). استرس اکسیداتیو در اثر استرس زاهای مختلفی ایجاد می شود، مانند قرار گرفتن در معرض آلودگی های محیطی، مصرف بیش از اندازه مواد غذایی و یا فعالیت بدنی سنگین، به بیان ساده، هر وضعیتی که موجب افزایش مصرف اکسیژن گردد (مثل فعالیت بدنی) می تواند منجر به ایجاد استرس اکسیداتیو گردد (۶۲). استرس اکسیداتیو می تواند سبب آسیب بافت ها، سلول ها و ماکرومولکول های سلولی همانند لیپیدها، پروتئین ها و اسیدهای نوکلئیک گردد. از این رو استرس اکسیداتیو با کاهش عملکرد بدنی، خستگی عضلانی، آسیب عضله و بیش تمرینی همراه است (۳۸).
۲-۲-۲- گونه های اکسیژن فعال ( ROS)
گونه های اکسیژن فعال (واکنش پذیر) یک واژه عمومی است که به مولکول های مشتق از اکسیژن مولکولی که گونه های فعالی هستند و یا به آسانی به گونه های فعال تبدیل می شوند، اطلاق می شود (۸).
۲-۲-۳- رادیکال های آزاد و پراکسیداسیون چربی
سلول ها به طور دائم رادیکال های آزاد و ROS تولید می کنند که بخشی از فعالیت های متابولیکی آن ها می باشد (۱۴۰). یک رادیکال آزاد مولکولی است که دارای یک الکترون جفت نشده در خارجی ترین لایه خود می باشد. اکسیژن، مولکولی دی رادیکال است چرا که دارای دو الکترون جفت نشده با جهت های موازی می باشد. این رادیکال های آزاد به وسیله یک سیستم آنتی اکسیدانی مجهز شامل آنزیم هایی از قبیل کاتالاز[۱۱]، سوپر اکسیداز دیسموتاز[۱۲]، گلوتاتیون پرواکسیداز[۱۳] و بسیاری از آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی شامل ویتامین های A ، E و C خنثی می شوند. فعالیت بدنی می تواند باعث عدم تعادل بین ROS و آنتی اکسیدان ها شود که اصطلاحاً به آن استرس اکسیداتیو می گویند (۸). احیای کامل اکسیژن به آب دارای چهار مرحله بوده و منجر به تولید رادیکال های آزاد مختلف می گردد. همچنین پراکسید هیدروژن به تنهایی یک رادیکال آزاد نمی باشد، چرا که هیچ الکترون جفت نشده ای ندارد. با این وجود H2O2 به عنوان یک گونه اکسیژنی فعال ( ROS) در نظر گرفته می شود چون قابلیت تولید رادیکال های آزاد هیدروکسیلی بسیار فعالی را از طریق واکنش با فلزات انتقالی فعال، دارا می باشد.
مراحل احیای کامل اکسیژن، در واکنش های زیر خلاصه شده است:
هر کدام از این واسطه های ایجاد شده توسط اکسیژن، بسیار فعال هستند، چرا که شکل الکترونی ناپایدارشان، امکان ورود الکترون های دیگر مولکول ها را ایجاد کرده و موجب تشکیل رادیکال های آزاد دیگری می شود که قابلیت واکنش با سایر مولکول ها را دارا می باشد (۴۸).
اگر چه رادیکال های آزاد مختلفی وجود دارد (مانند اتم های هیدروژن، یون های فلزی انتقالی، رادیکال های کربن محور مثل تری کلرومتیل، رادیکال های سولفو محور مثل تیول) رادیکال هایی که از دیگر اکسیژن ها یا نیتروژن ها به وجود می آیند، دسته مهمی از رادیکال های ایجاد شده در بدن موجودات زنده می باشند. هم خود رادیکال ها و هم گونه های غیر رادیکالی به وجود آمده از طریق واکنش با رادیکال های آزاد، گونه های اکسیژن یا نیتروژن فعال نامیده می شوند (RONS) (62).
هر کدام از میانجی های ایجاد شده از O2 به عنوان یک ماده واکنش دهنده قوی مورد توجه قرار می گیرند و دارای ترکیبات الکترونی ناپایداری هستند که با الکترون هایی از مولکول های دیگر وارد واکنش می شوند و منجر به ایجاد رادیکال آزاد دیگری می شود که قادر به واکنش با مولکول های دیگر می باشد. به نظر میرسد این زنجیره واکنشی منجر به پراکسیداسیون چربیها، آسیب DNA و تجزیه پروتئین در طی واکنش های استرس اکسیداتیو می شود (۷۷،۴۸،۸).
اگر چه تمام میانجی ها به صورت قوی واکنش پذیر هستند اما از حیث بیولوژیکی متفاوت می باشند. رادیکال سوپراکسید ( O2)، رادیکال آزادی است که از اکسیژن به وجود آمده است و بر خلاف سایر میانجی های دیگر نشات گرفته از اکسیژن، می تواند منجر به تشکیل گونه های فعال دیگر شود. خصوصاً وقتی که رادیکال سوپر اکسید، پروتون می گیرد منجر به تشکیل رادیکال پر هیدروکسیل (HO2 ) می شود که رادیکالی قوی تر از رادیکال سوپراکسید است. علاوه بر این، رادیکال سوپر اکسید به عنوان یک پایه برونشتاد[۱۴] در محلول های آبی برای تغییر دادن تعادل زمینه اسیدی به شکل یک رادیکال هیدروپراکسیل عمل می کند و در نتیجه باعث تولید پراکسید هیدروژن در محیط های اسیدی می شود (۴۸،۱۳). اگر چه پر اکسید هیدروژن یک رادیکال آزاد نیست اما از نظر بیولوژیکی به جهت تولید رادیکال بسیار قوی هیدروکسیل، اکسیدان به شمار میرود. علاوه بر این، به علت حالت غیر یونیزه یا کم شارژ شده، پراکسید هیدروژن قادر به انتشار از غشای هیدروفوبیک (آبگریز) است که می تواند منجر به نشت پر اکسید هیدروژن از غشای میتوکندری شود. رادیکال هیدروکسیل (OH) هم از طریق احیاء شدن پراکسید هیدروژن هم از طریق واکنش سوپراکسید با پراکسید هیدروژن و هم از واکنش بین پراکسید هیدروژن و شکلهای احیاء شده ای از یون های فلزات مثل مس و آهن ایجاد می شود (۴۸).
پر اکسیداسیون چربی