AvAssetsi,t :متوسط دارایی های شرکت که از رابطه زیر بدست می آید:
AvAssetsi,t =
SALESi,tΔ: فروش در طی دوره جاری منهای فروش درطی دوره قبل
ROAi,t: بازده دارایی ها که عبارت است از سود خالص تقسیم بر متوسط دارایی ها
پس از تخمین ضرایب رگرسیون فوق، از ضرایب بدست آمده برای محاسبه اقلام تعهدی عادی، به تفکیک هر یک از شرکت های دارای عرضه اولیه ، به شرح زیر عمل میکنیم :
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
NCAi,t=α۰+β۱ +β۳ROAi,t
RECi,tΔ : تغییردرحسابهای دریافتنی درطی دوره
و در نهایت برای محاسبه اقلام تعهدی اختیاری (DCA) که در آن تفاوت بین اقلام تعهدی و اقلام تعهدی عادی اندازه گیری می شود:
DCAi,t=-NCAi,t
در این تحقیق از قدر مطلق DCAi,t به عنوان مدیریت سود با بهره گرفتن از اقلام تعهدی استفاده می گردد.
اندازه گیری مدیریت سود با بهره گرفتن از اقلام واقعی:
در این تحقیق برای محاسبه مدیریت سود با بهره گرفتن از اقلام واقعی از مدل دچو و دیگران (۱۹۹۸) به شرح زیر استفاده می کنیم:
ابتدا به وسیله مدل رگرسیون زیر، برای هر صنعت و برای همه شرکت های غیر از شرکت های دارای عرضه اولیه ، جریان نقد عملیاتی نرمال را محاسبه می کنیم.
در رابطه فوق:
CFOi,t:جریان نقد عملیاتی شرکت i در سال t می باشد.
نکته: رگرسیون فوق برای شرکت هایی که IPO نداشته اند تخمین زده می شود و مدل بدست آمده در شرکت های دارای عرضه اولیه (IPO) مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
در نهایت، جریان نقدی عملیاتی غیر نرمال برای شرکت های دارای IPO برابر است با:
جریان نقدی عملیاتی عادی – جریان نقدی عملیاتی واقعی= جریان نقدی عملیاتی غیرعادی
جریان نقدی عملیاتی غیر عادی به عنوان معیار مدیریت سود بر مبنای اقلام واقعی مورد استفاده قرار می گیرد، علامت جریان نقدی عملیاتی غیر نرمال، منفی باشد بنابر این آن را در(۱-) ضرب می کنیم.
کیفیت حسابرسی: یکی از متداولترین تعریف ها درباره کیفیت حسابرسی تعریفی است که توسط دی انجلو (۱۹۸۱) ارائه شده است. او کیفیت حسابرسی را اینگونه تعریف کرده است: ارزیابی بازار از احتمال اینکه حسابرس موارد تحریفات با اهمیت در صورتهای مالی وسیستم های حسابداری صاحب کار را کشف کند وتحریفات با اهمیت کشف شده را گزارش کند. تعریف دی آنجلو از کیفیت واقعی حسابرسی مبتنی بر برداشت استفاده کنندگان یا به اصطلاح، استنباط بازار از کیفیت حسابرسی است.
سازمان حسابرسی:
سازمان حسابرسی یکی از سازمانهای تابعه وزارت امور اقتصادی و دارایی ایران است که در سال ۱۳۶۶ به موجب قانون تشکیل سازمان حسابرسی تاسیس شد. این سازمان به عنوان بزرگترین موسسه حسابرسی دولتی ایران به ارائه خدمات تخصصی مالی به بخشهای دولتی و تحت نظارت دولت میپردازد. سازمان حسابرسی علاوه بر حسابرسی و بازرسی قانونی، خدمات مالی مشاورهای، تدوین اصول و ضوابط حسابداری و حسابرسی، و آموزش و تحقیق در زمینه حسابرسی را نیز برعهده دارد. شرکتهایی که توسط سازمان حسابرسی مورد حسابرسی قرار بگیرند با عدد (۱) و شرکت هایی که توسط سایر موسسات مورد حسابرسی قرار بگیرند با عدد(۰) نشان میدهیم.
۱-۱۰- مروری بر ادبیات و مبانی نظری :
مدیریت سود بر آیند درجه ای از قابلیت انعطاف و اعمال نظری است که مدیران در گزارشگری مالی خود دارند. با توجه به اینکه اعتبار گزارشگری مالی، باکیفیت حسابرسی افزایش میابد و اطلاعات حسابرسی شده مبنای تعیین مدیریت سود میباشد.
چانگ و همکاران (۲۰۱۲) به بررسی قیمت گذاری در عرضه های عمومی اولیه در کره، در طی سالهای ۲۰۰۰ تا۲۰۰۲ پرداختند. نتایج مطالعات آن ها قیمت گذاری کمتر از واقع را به میزان ۰۷/۱۹ درصد در بازار اوراق بهادار کره نشان می دهد.
باقری (۱۳۸۵) به بررسی رابطه بین اقلام تعهدی اختیاری و وجه نقد آزاد در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، حاکی از آن است که رابطه معنادار مشخصی بین مدیریت سود و جریان نقدی آزاد وجود دارد و جریان نقدی آزاد شرکت ها می تواند محرکی برای مدیریت سود تلقی شود .
در ایران عباسی و بالارود (۱۳۸۸) برای آزمون قیمت گذاری کمتر از واقع عرضه عمومی اولیه سهام پرداختند. نتایج حاصل از بازده های تعدیل شده با شاخص بازار در کوتاه مدت با بهره گرفتن از آزمون t تک نمونه ای نشان داد پدیده قیمت گذاری کمتر از واقع در عرضه عمومی اولیه در بورس تهران وجود دارد .
بکر و همکارانش (۱۹۹۸) بالسام و همکارانش(۲۰۰۳) به بررسی رابطه بین کیفیت بالای حسابرسی و مدیریت سود پرداختند که نتایج حاکی از آن است که حسابرسی دارای کیفیت بالا نقش اساسی را در کاهش مدیریت سود بازی میکند همچنین آنها شواهدی را یافته اند که مشتریان سازمان های حسابرسی سطح پایین تری از مدیریت سود تعهدی را گزارش دادند.
روسین بوم و همراهانش (۲۰۰۳) به بررسی تاثیر مدیریت سود واقعی و تعهدی در عملکرد سهام ، پس از عرضه اولیه عمومی پرداختند که شواهدی را یافته اند که شرکت های دارای عرضه اولیه ای که در طول دوره عرضه اولیه از مدیریت سود تعهدی استفاده میکنند، در دوره پس از عرضه اولیه ، بازده یا سهام برگشتی ضعیفی را تجربه میکنند.
چی وهمراهانش (۲۰۱۱) به بررسی تاثیر کیفیت حسابرسی بر مدیریت سود تعهدی پرداختند. با پیدایش سازمان حسابرسی، سطح پایین تری از مدیریت سود تعهدی را در طول عرضه اولیه عمومی یافته اند و به این نکته اشاره کرده اند که حسابرسان دارای کیفیت بالا، مدیریت سود تعهدی را تحت فشار قرار میدهند. بنابراین این شرکتها به سوی مدیریت سود واقعی تغییر جهت می دهند. هر چند رابطه بین مدیریت سود تعهدی وکیفیت حسابرسی در دوره ی عرضه اولیه سهام گسترش یافته است، اما مطالعات کمتری در مورد کیفیت حسابرسی ومدیریت سود واقعی صورت گرفته است.
حدادی، منصوری، فلاحی،(۱۳۹۱) به بررسی رابطه بین مدیریت سود وکیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین مدیریت سود وکیفیت حسابرسی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین مدیریت سود ودوره تصدی گری حسابرس (دوره تداوم حسابرس) وبین سود وتجربه حسابرس نیز رابطه معنی داری وجود دارد.
سجادی و عربی (۱۳۸۹) به بررسی تاثیر کیفیت حسابرسی بر مدیریت سود ومعرفی دقیق تحقیق های مختلف پرداختند . نتایج نشان می دهد ،حسابرسان با رسیدگی های دقیق وبا کیفیت خود میتوانند اقلام تعهدی مورد استفاده مدیران را کاهش ومدیریت سود را محدود کنند .کیفیت حسابرسی میزان اقلام تعهدی اختیاری ومدیریت سود را کاهش می دهد .
۱-۱۱- ساختار کلی تحقیق:
محتوای پژوهش حاضر طبق روال معمول در تدوین پایان نامه، در قالب ۵ فصل تدوین شده است. فصل اول به بیان کلیات تحقیق اختصاص یافته و در آن ضمن بیان اجمالی موضوع ، به اهمیت و ضرورت انجام پژوهش حاضر، روش تحقیق، فرضیه ها، روش گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها و محدودیت های پژوهش به اختصار اشاره شده است. فصل دوم مروری بر مبانی نظری و پیشینه پژوهش داشته و محتوای آن در چند بخش ارائه شده است. در ابتدا مفاهیم مربوط به کیفیت حسابرسی، ویژگی های حسابرس و مدیریت سود واقعی و تعهدی مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفته سپس در مورد خصوصی سازی و عرضه اولیه عمومی در بازار سرمایه ایران، همچنین مدیریت سود در زمان عرضه اولیه مطالبی عنوان گردیده است و در بخش پایانی ، نتایج تعدادی از پژوهش های انجام شده در این زمینه ارائه شده است. فصل سوم ابعاد مختلف روش شناسی تحقیق را با تفضیل بیشتری مورد توجه قرار داده است. فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های پژوهش را شامل می شود و فصل پایانی هم به بیان نتیجه گیری و پیشنهادات می پردازد.
فصل دوم:
ادبیات و پیشینه تحقیق
۲-۱- مقدمه
با توجه به اینکه ادبیات و مبانی نظری تحقیق، پشتوانه نظری فرضیه های تحقیق را فراهم می آورد،به همین علت در این فصل و با توجه به موضوع تحقیق به مبانی نظری معیارهای کیفیت حسابرسی،مدیریت سود (شامل مدیریت سود کارا و مدیریت فرصت طلبانه)و نیز عرضه اولیه سهام در بورس اوراق بهادار خواهیم پرداخت. همچنین جهت آشنایی بیشتر با موضوع پژوهش و متغیرهای آن در ارتباط با مواردی چون اهداف گزارشگری مالی و حسابرسی، مفاهیم مدیریت سود، اهداف و روش های هموار سازی سود و مشخصه های شرکت های دارای عرضه اولیه سهام سخن گفته می شود. در پایان نیز به تعدادی از پژوهش های انجام شده درداخل و خارج از ایران در خصوص موضوع تحقیق اشاره می گردد.
بخش اول: مبانی نظری تحقیق
۲-۲- اهداف گزارشگری مالی و مفاهیم بنیادی حسابرسی
نقش اصلی گزارشگری مالی انتقال اثر بخشی اطلاعات مالی به افراد برون سازمان به روش معتبر و به موقع است. در بیانیه مفاهیم شماره یک هیات استانداردهای حسابداری مالی هدف از گزارشگری مالی، تهیه اطلاعات مفید برای تصمیم گیران اقتصادی و تجاری عنوان شده است. یکی از ابزارهای ارائه اطلاعات مفید توسط مدیران،برای استفاده کنندگانی که نمیتوانند مستقیما بر رویدادهای شرکت نظارت کنند، صورت های مالی حسابداری است .به عبارت دیگر برای این اشخاص،اطلاعات حسابداری منتشر شده، چیزی جز جانشین برای پدیده های واقعی نیست. همچنین در تحقیقات بسیاری، نقش صورت های مالی حسابداری بعنوان یکی از ابزارهای مهمی که تاثیر زیادی بر تصمیمات استفاده کنندگان دارد،به اثبات رسیده است .
دانش حسابرسی چیست؟ حسابرسی فرایندی است منظم و با قاعده جهت جمع آوری و ارزیابی بیطرفانه شواهد درباره ادعاهای مربوط به فعالیت هاو وقایع اقتصادی. به منظور تعیین درجه انطباق این ادعاها با معیارهای از پیش تعیین شده و گزارش نتایج به افراد ذی نفع (نیکخواه آزاد،۱۳۷۷).
۲-۲-۱- توجیه تقاضا برای حسابرسی
شرایطی که وجود آنها توجیه کننده نیاز برای حسابرسی به وسیله حسابرسان مستقل و ارائه شهادت خواهد بود به شرح زیر است :
۱)تضاد منافع: زمانی که استفاده کننده اطلاعات تصور میکند بین او و تهیه کننده اطلاعات تضاد منافع بالفعل یا بالقوه وجود دارد،احتمال مغروضانه بودن (عمدی یا سهوی) اطلاعات دریافت شده برایش مطرح میشود.
۲)پیامد های اقتصادی با اهمیت: منظور از فرایند گزارشگری هدفمند، مساعدت به استفاده کنندگان اطلاعات در امر تصمیم گیری اقتصادی است. سوددار بودن، گمراه کنندگی، نامربوط بودن یا ناقص بودن اطلاعات میتواند منجر به تصمیم غلط شود لذا تصمیم گیرنده نیاز مند اطلاعات عاری از آلودگی است و حسابرسی منجر به شفافیت اطلاعات می گردد.
۳) پیچیدگی: هرچه موضوعات اقتصادی و فرایند تبدیل آنها به اطلاعات پیچیده تر میشود، استفاده کننده اطلاعات با مشکلات بیشتری در رابطه با تشخیص کیفیت اطلاعات روبرو میگردد همچنین پیچیدگی موضوع یا سیستم پردازش اطلاعاتی امکان بروز اشتباهات را بوجود می آورد. تخصص حسابرس زمینه مساعدی برای کشف تحریفات ناشی از پیچیدگی های معاملات اقتصادی و سیستم های اقتصادی را فراهم میسازد.
۴) عدم دسترسی مستقیم: دورافتادگی استفاده کننده از تهیه کننده اطلاعات ممکن است به علت جدایی فیزیکی یا ناشی از مواضع حقوقی و مقررات سازمانی باشد این عدم دسترسی مستقیم، دستیابی به مدارک و منابع اطلاعاتی را جهت ارزیابی کیفیت آنها از طریق آزمون مستقیم غیرممکن می سازد و در شرایطی که ارزیابی مستقیم توسط استفاده کننده غیر ممکن یا غیر عملی باشد، وی باید یا به کیفیت اطلاعات اعتماد کند و یا آنکه از افراد مستقل (حسابرسان) در ارزیابی اطلاعات دریافتی استفاده و به قضاوت آنان اتکا کند (نیکخواه آزاد،۱۳۷۷).