۲-۱۴-۸- کلمتا (kelmutā )
برای برگزاری این بازی به دو گروه چند نفره نیاز هست و وسایل بازی که عبارتند از: یک تکه چوب که در اصطلاح محلی آن را کلمت ( kelmuta ) می نامند و یک تکه چوب بزرگ که به آن داری ( dāri ) گفته می شود و یک چاله ی کوچک هم از وسایل بازی است طرز بازی کردن به این صورت است که این بازی از دو گروه بازیکن تشکیل می شود که گروه اول به بالایی و گروه دوم به زیر معروف است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

گروه زیر با فاصله معینی بین ۲۰ الی ۲۵ متر از گروه بالایی فاصله می گیرند در این هنگام گروه اول تکه چوب کوچک را روی تکه چوب بزرگ قرار داده و با هوا کردن با چوب بزرگ به آن ضربه می زنند سپس چوب بزرگ را روی چاله ی کوچک نهاده و گروه زیر ضربه زدن و برخورد نمودن چوب کوچک به چوب بزرگ آن را به طرف چاله پرتاب می کنند. چنانچه چوب کوچک به چوب بزرگ برخورد کرد گروه دوم برنده می شوند و اگر چنین نشد، گروه بالا چوب را درون چاله نهاده و با چوب بزرگ به آن ضربه می زنند تا از چاله فاصله بگیرد به تعداد فاصله چوب از چاله هر چند متر که شد امتیاز به آن در نظر گرفته می شود با این توضیح که هر متر یک امتیاز دارد. شیوه اجرای این بازی به ترتیبی است که ذکر آن رفت و تا خسته نشدن بازیکنان این بازی ادامه پیدا می کند.
۲-۱۴-۹- غُجمب غجمب
غجمب غجمب نیز یکی دیگر از بازیهای کودکان در هرمزگان است که بین کودکان یک تا هفت سال برگزار می گردد. و شروع بازی به این گونه است که در حالی که کودک نشسته است، ساق پای او را در دست می گیرند و کودک را به جلو و عقب می برند و ادای مشک حاوی دوغ در موقع به عمل آوردن دوغ می آورند و می گویند: غجمب غجمب، غجمب شیری که کودک با این بازی به خنده می آید و پس از چند بار تکرار به پایان می رسد(سعیدی،۱۳۸۹،۶۴).
۲-۱۴-۱۰- بازی چهم بنکا
این بازی معادل بازی «قایم باشک» فارسی معیار می باشد و شعر آن به این صورت است:
پمبه دونه / دونه به دونه / هر که سعی کن / سی و سه دونه
این بازی با چند نفر پسر یا دختر زیر ۱۰ سال یا بالاتر از آن شروع می شود به این ترتیب که یک نفر چشم می بندد و دیگران در زمان مشخص پنهان می شوند و موقعی که مهلت تمام شد. همبازیان باید «کودک» بگویند تا فردی که چشم بسته، یکی یکی آنها را پیدا کند و به تعبیر خودشان آنها را کچل نماید؛ این بازی همینطور ادامه می یابد تا طرف های بازی خسته شوند و آنرا رها سازند(همان، ۶۸ – ۶۷).
۲-۱۴-۱۱-کتوکا (kotukā )
در بعضی از نقاط سندرک بازی کتوکا (kotukā) به خونکیا (xonakiyā) نیز شهرت دارد در این بازی که مخصوص کودکان ۴ تا ۸ سال است هر کدام از بازیکنان برگهای خشک شده درخت نخل (پیش :piš)، تخته یا مقوا را مورد استفاده قرار می دهند به این ترتیب که با وسایلی که ذکر آن رفت خانه را درست نموده و چند ظرف پلاستیکی یا گلی را در آن می چینند و آنها را به عنوان ظروف آشپزخانه جهت بازی و غذا درست کردن و نان محلی پختن مورد استفاده قرار می دهند، مهمان دعوت می کنند و برای او غذاهای رنگارنگ می پزند با یک سنگ خرد شده و یک نوع آجر ریزه شده از مهمانان خود پذیرایی بعمل می آورند بعد ظرف های خود را می شویند و روز بعد به منزل شخص دیگری مهمانی می روند و با هم به گردش می پردازند، زیر نخل ها قدم می زنند، خرما می چینند و مثل زندگی واقعی و روزمره ایام را می گذرانند حتی مجالس، جشن و شادی و کفن هم در این بازی دیده می شود. اما در مورد واژه کتوک باید نوشت که واژه کتوک در اصل به معنی سوراخ کوچک بوده و خانه ای است شبیه سرگ (serg) ولی بسیار کوچکتر از آن و به اندازه ی قد کودکان ساخته می شود و یک سوراخ برای در ورودی آن در نظر گرفته می گردد که در گویش محلی به آن کنوک (konuk) هم می گویند.
۲-۱۵- غذاهای سنتی
۲-۱۵-۱- فرآورده های گوشتی
گوشتی که مدتی در آب جوشانده می شود و سپس آنرا خشک می کنند و در هوای آزاد از آن نگهداری می کنند و تا چند هفته بعد هم مورد استفاده قرار می گیرد که در مناطق جنوب کرمان اصطلاحا به آن تباهگ (tabāheg) می گویند در صورتی که منطقه سندرک به تخم مرغ تباهگ می گویند.
۲-۱۵-۲- پیمابریز
مواد لازم : پیاز ، روغن ، ماست یا کشک ، زردچوبه و نمک و فلفل.
ابتدا روغن را داخل ماهی تابه ریخته تا گرم شود بعد مقداری پیاز ریخته وسپس زردچوبه و نمک و فلفل زده تا سرخ شود و بعد آن را روی ماست یا کشک آماده شده ریخته و می خورند.
۲-۱۵-۳- حلواهای خرما
چنگال: ترکیبی از خرما، روغن و نان که معمولا در هوای بارانی بیشتر ذائقه را تحریک می کند.
مُستوک (mostuk) : خرمای هسته کنده آفتاب زده سفت شده که معمولا در برگ های درخت نخل بسته بندی می شود.
۲-۱۵-۴- فرآورده های شیر
لچ: شیر جوشانده و حرارت دیده که داخل کیسه به مدت چند روز نگهداری می شود.
نیمشک (nimoŠk) :روغن حیوانی قبل از جوشاندن که به آن مسکه می گویند.
۲-۱۵-۵- انواع نان
تیمش (timoŠ): نان نازک که روی تابه می پزند.
پتیری (patiri): نانی که روی دیگهای داغ و سنگ می پزند که در جنوب کرمان هم پخت می کنند. و از شهرت خاصی هم برخوردار است.
کول (kol): نان ضخیم تنوری
تنکی (taneki): نان معمولی نازک که در تنور های گلی می پزند.
قرصک (qorsak): نان خمیری که داخل تنور می پزند.
بَزَک (bazak): نان نسبتا ضخیم که به روی تابه پخت می گردد و با روغن حیوانی استفاده می گردد.
۲-۱۶- گیاهان صحرایی قابل استفاده بصورت خام و پخته
سَلمَگ (salmog): گیاهی که در شوره زارها روییده می شود و با شیر مورد استفاده قرار می گیرد.
شُلکی Šolaki): گیاهی است که بیشتر در کشتزار می روید و به صورت پخته مصرف می شود. پیمازوک (pimazŌk): گیاهی است شبیه پیاز که به صورت پخته مصرف می شود.
سُمسیل (somsil): گیاهی شور که چاشنی غذاهاست و به جای سبزی از آن استفاده می شود.
اَگهر (agehr): نوعی قارچ خوراکی شبیه سیب زمینی است که زیر لایه روئین خاک می روید.
پَهن پورک (pahn pork): گیاهی که در کشتزار می روید و به جای سبزی مصرف می شود.
تُرُشهک (torošahk): گیاهی ترش که در شنزارمی روید و به صورت خام مصرف می شود.
۲-۱۷- انواع برقع (برقع دخترانه، برقع زنانه، برقع مخصوص بیوه زنان)
۱.برقع دخترانه از یک تکه پارچه سیاه رنگ ساخته می شود و با نخ ابریشمی گلدوزی می گردد.
۲.برقع زنان شوهر دار از یک تکه پارچه سیاه رنگ است که سرتاسر با نخ ابریشمی قرمز گلدوزی می شود و یکدست قرمز است. و زنانی که کمی پا به سن میگذارند ابریشم برقع شان کمتر از زنان جوان می باشد.
۳.برقع زنان شوهر مرده؛ آنها از برقعی استفاده می کنند که یک نوار ابریشمی قرمز رنگ به عنوان بیوه بودن به برقع آنها دوخته شده است و معمولا بیشتر برقع سیاه رنگ است(سعیدی، ۱۳۸۷ ،۱۱۸).
جدول ۲-۳ : اوقات شبانه روز

کروس بنگ اول

Korus bong aval

خروس خوان اول

کروس بنگ دوم

Korus bong dovom

خروسخوان دوم

پیش بیوم