گروه
انتخاب تصادفی
پیش آزمون
متغیر مستقل
پس آزمون
پیگیری
آزمایشی
R
X
کنترل
R
–
–
۲-۳-جامعه آماری
جامعه این پژوهش شامل کلیه سالمندان ساکن در آسایشگاههای شبانه روزی، مراکز توانبخشی سالمندان و نهادهای تحت حمایت سازمان بهزیستی شهر ایلام در سال ۱۳۹۲ میباشد.
۳-۳-روش نمونه گیری و تعداد نمونه
روش نمونه گیری استفاده شده در این پژوهش تصادفی چند مرحلهای است. به این صورت که بعد از تهیه ی لیست مراکز بالا به صورت تصادفی مرکز جامع توانبخشی سالمندان به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. بعد از اجرای پرسشنامه های پژوهش تعداد ۳۰ نفر از اعضای مرکز جامع توانبخشی سالمندان؛ را که در پرسشنامهی اضطراب مرگ نمره ی بالا تر از ۷ و در پرسشنامه رضایت از زندگی نمره پایین کسب کردند، به عنوان نمونهی این پژوهش انتخاب شدند. سپس افراد به صورت تصادفی (قرعه کشی بدون جایگزین ) در دو گروه آزمایشی (۱۵ نفر) وکنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند.
۵-۳-ابزارهای پژوهش
ابزارهای استفاده شده در این پژوهش شامل پرسشنامهی اضطراب مرگ تمپلر و پرسشنامهی رضایت از زندگی دینر می باشد.
۱-۵-۳ پرسشنامه اضطراب مرگ (DAS)
این مقیاس توسط تمپلر (۱۹۷۰) ساخت و اعتباریابی شده است . این پرسشنامه یکی از پرکاربردترین پرسشنامه ها به شمار میآید (لتو و استین، ۲۰۰۹).
مقیاس اضطراب مرگ تمپلر توسط رجبی و بحرانی(۱۳۸۰) به فارسی ترجمه شد این مقیاس یک پرسشنامه خود اجرایی متشکل از ۱۵ سوال صحیح – غلط میباشد، که نگرش آزمودنی نسبت به مرگ را مورد پرسش قرار میدهد. پاسخ بله نشانه وجود عامل اضطرابزا در فرد است. بنابراین نمرات این مقیاس میتوان بین ۰ تا ۱۵ متغیر باشد، که نمره بالا نشانگر اضطراب مرگ در افراد است (رجبی و بحرانی، ۱۳۸۰).
۹ آیتم از ۱۵ سؤال به پاسخ صحیح امتیاز یک و در ۶ مورد به انتخاب گزینه نادرست امتیاز یک تعلق می گیرد. در تحقیق حاضر نمره ۷ به عنوان نمره برش و حداقل نمره لازم برای شرکت در تحقیق در نظر گرفته شده است.
نتایج تحقیقات بی شای و نبولی[۱۰۱] (۲۰۰۱) نشان داده است که ترجمه ی این پرسشنامه به ۲۶ زبان دنیا دارای اعتبار بالایی است. خود تمپلر (۱۹۷۰) در مقاله ای که به معرفی آمون پرداخت ضریب بازآزمایی مقیاس (DAS) را ۸۳/. به دست آورد.
در مطالعات تحلیلعاملی، وارن و کوبرا[۱۰۲] (۱۹۷۹ ) این مقیاس را روی دانشجویان استرالیا اجرا کردند آنها به سه عامل دست یافتند که ۳۸/. از کل واریانس را تبیین می کرد؛ اضطراب مرگ صرف، عامل عمومی، ترس از درد. ساچینو و کلاین[۱۰۳] ( ۱۹۹۶ ) ضریب آلفای کرونباخ را برای عاملهای سه گانهای که با روش تحلیل عوامل به ترتیب عبارتند از ۶۸/. ، ۴۹/.، ۶۰/. گزارش کردند. کونتی، وینر و پلاچیک[۱۰۴](۱۹۸۲) اعتبار تنصیف مقیاس اضطراب مرگ را ۷۶/. و همبستگی هر سوال با نمره کل را از ۳۰/. تا ۷۴/. با میانگین ۵۱/. برای افراد سالخورده و ۴۴/. برای گروه دانشجویان گزارش کردهاند. همچنین، عبدالخالق و احمد ( ۱۹۹۱ )، ضرایب اعتبار تنصیف مقیاس برای فرم عربی آن را برای مردان ۵۷/. و برای زنان ۷۸/. بدست آوردهاند. کلی و کوریویو[۱۰۵] (۱۹۹۵) اعتبار بازآزمایی مقیاس اضطراب مرگ را ۸۵/. و ضریب همسانی درنی آن را ۷۳/. گزارش کردهاند (به نقل از علی اکبری دهکردی، اورکی و برقی ایرانی، ۱۳۹۰).
نتایج حاصل از تحلیل عاملی پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر توسط رجبی و بحرانی (۱۳۸۰) ضریب اعتبار تنصیف مقیاس اضطراب مرگ را ۶۲/. وضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه معادل ۷۳/. گزارش شده است.
در پژوهش رفیعی اردستانی (۱۳۹۱) در خصوص اثر بخشی معنی درمانی بر اضطراب مرگ بیماران سرطانی پایایی این ابزار با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ برابر ۶۲۵/. به دست آمد که نشان از پیوستگی درونی نسبی این مقیاس است .
۱-۱-۵-۳-پایایی به دست آمده از این پژوهش
در پژوهش پیش رو آلفای کرونباخ برای ۱۵ سؤال پرسشنامه اضطراب مرگ برابر با ۶۷/. به دست آمد.
۲-۵-۳- پرسشنامه رضایت از زندگی دینر[۱۰۶](SWLS)
مقیاس ۵ سؤالی رضایت از زندگی، خلاصه شده یک مقیاس ۴۸ سؤالی در این مورد است. که مطالعات تحلیل عاملی نشان داد که مقیاس مذکور از سه عامل تشکیل شده بود که ۱۰ سوال آن به رضایت از زندگی مربوط بود. این مقیاس پس از بررسی های متعدد نهایت به ۵ سؤال کاهش یافت (بیانی، ۱۳۸۶).
این مقیاس شامل ۵ سؤال است که به طور متوسط یک دقیقه زمان برای پاسخ گویی آن وقت لازم است. این آزمون برای سنجش رضامندی زندگی به طور کلی درست شده است که فرد در آن کیفیت زندگی خود را براساس یک سری از معیارهای مربوط به خودش ارزیابی میکند. برای هر سؤال ۷ گزینه از کاملاً مخالفم، تقریباً مخالفم، نه موافق و نه مخالف، تقریباً موافقم، کاملاً موافقم وجود دارد. کاملاً مخالف معادل نمرۀ ۱ و گزینه کاملاً موافق معادل نمرۀ ۷ است. نمره کلی هر فرد حاصل از جمع نمرات پنج گزینه به دست میآید که میتواند بین ۵ تا ۳۵ باشد، نمره های بالا نشان دهندهی رضایت بیشتر و نمره پایین نشان دهندهی رضایت کمتر است. این مقیاس با شاخص های دیگر احساس بهزیستی مثل اعتماد به نفس و خوش بینی همبسته بوده است (اوکاس و داینر و سو[۱۰۷]، ۱۹۹۶ به نقل از شریعتمدار، ۱۳۹۰).