گفتار پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
بند اول : نتیجه گیری
به طور کلی برای نتیجه گیری از پژوهش فوق الذکر باید گفت اتاق پایاپای واحد سازمانی است که در قالب شرکت تأسيس و بخش الحاقی به بورس های ارائه کننده ی آتی ها میباشد. وظیفه ی اتاق پایاپای، تضمین تعهدات طرفین معامله است؛ به گونه ای که تمام موقعیت های خرید و فروش آتی ها را ثبت و نگه داری می کند.با انجام معامله ی آتی ها توسط کارگزاران و ورود آن در سیستم ثبت معاملات بورس، اتاق پایاپای وارد عمل می شود و نقش خریدار را برای فروشنده و نقش فروشنده را برای خریدار ایفا میکند. بنابرین خریداری که قصد اعمال یک قرارداد آتی را دارد، اتاق پایاپای را متعهد خود میداند . فروشنده نیز هنگام اعمال یک قرارداد آتی، ثمن معامله را از اتاق پایاپای دریافت میکند. بنابرین معامله گران بازار آتی ها نیاز به شناسایی طرف معامله و میزان اعتبار او ندارند؛ زیرا اتاق مزبورخطر اعتباری فروشنده را برای خریدار و خطر اعتباری خریدار را برای فروشنده برعهده میگیرد . از نظر حقوقی، نقش اتاق پایاپای را باید به عنوان ضامنی دانست که ضمانت او مفید نقل ذمّه است. بنابرین اتاق پایاپای با عمل خود مضمو ن عنه را بری وتعهدات طرفین قرارداد آتی را بر عهده میگیرد .در کنار این باید گفت نظام حل و فصل اختلافات در سازمان جهانی تجارت به عنوان یک ساز و کار جامع به منظور حل و فصل اختلافات تجاری مورد پذیرش بسیاری از کشورها واقع شده است لازم به ذکر است این نظام استحکام و نظم بیشتری نسبت به اتاق پایاپای دارد و این امر را می توان نتیجه مقررات جدید پیرامون تشکیلات اداری مراجع حل اختلاف و نیز مقررات مربوط به زمان بندی رسیدگی به اختلافات دانست .یکی از ضمانت اجراهای این نظام که تسری به اتاق دادن این ضمانت سودمند است رفتار متقابل است در واقع این رفتار متقابل ,آخرین حربه ای است که مورد استفاده قرار میگیرد تا دولت خاطی تن به اجرای توصیه ها و احکام دهد .بنا بر این ملاحظه می شود که ساز و کار حل و فصل اختلافات سازمان در این زمینه خاص از حقوق بین الملل عمومی یک گام جلوتر حرکت میکند و توسل به اقدامات متقابل را به نوعی قاعده مند کردهاست لذا این ضمانت اجرا و لغو امتیازات به واسطه آن قابلیت تسری به اتاق پایاپای را دارد و به واقع این تسری سودمند و به نفع اتاق است .
بند دوم : پیشنهادات
از پیشنهاداتی که در این مقوله میتوان داد این است که در هنگام انعقاد قرارداد آتی شرط شود که ذ ینفع حق دارد در سر رسید قرارداد به جای مطالبه دارایی پایه، قیمت آن را خواستار شود. وانگهی تسویه نقدی میتواند عرف بازار آتی های یکسان شناخته شده و با استناد به مواد ۲۲۰ و ۲۲۵ قانون مدنی به عنوان امری متعارف به منزله ذکر در عقد تلقی شده و متعاملین را ملتزم کند.از دیگر پیشنهادات به کار گیری اقدامات و اجرای سیاست های تجاری , هماهنگ سازی ضوابط قراردادهای آتی و اطمینان خاطر ایجاد کردن ,تشکیل یک گروه کاری برای بررسی ارتباط میان تجارت و سرمایه گذاری و تضامین آن است .
بند سوم : منابع و ماخذ
الف : کتب
۱: بزرگی , وحید , درآمدی بر سازمان تجارت جهانی و الحاق ایران ,۱۳۸۶, انتشارات قومس
۲ : تاتی تاتی با آتی , مدیریت قراردادهای مشتقه , ۱۳۸۹, انتشارات شرکت بورس کالای ایران
۳ : جعفری لنگرودی , محمد جعفر , ترمینولوژی حقوق , ۱۳۸۱, چاپ ۱۲, انتشارات کتابخانه گنج دانش
۴ : رضایی , محمد تقی , نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت , ۱۳۹۰ , انتشارات میزان
۵ : شهیدی , مهدی , تشکیل قراردادها و تعهدات , ۱۳۷۷, چاپ اول , انتشارات حقوق دانان
۶ : فورگس , اریک کانال , حل و فصل اختلافات در سازمان تجارت جهانی , ۱۳۸۷,مترجم : بهزاد ساعدی بناب , انتشارات مجد
۷ : قراردادهای آتی در بورس کالای ایران , ۱۳۹۱, انتشارات شرکت بورس کالای ایران
۸ : طوسی , محمد بن الحسن , النهایه فی المجرد الفقه و الفتاوی , بی تا , انتشارات قدس محمدی
۹ : کاتوزیان , ناصر , قواعد عمومی قراردادها , ۱۳۷۶, جلد ۲,چاپ ۴, شرکت سهامی انتشار
۱۰ : معصومی نیا , غلامعلی , ابزارهای مشتقه , بررسی فقهی و اقتصادی , ۱۳۸۷, چاپ ۱, انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
۱۱ : هال , جان , مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک , ۱۳۸۴, مترجم : سجاد سیاح و علی صالح آبادی , چاپ اول , انتشارات رایانه تدبیر پرداز
ب : مقالات و پایان نامه ها
۱۲ : آزمون , محسن , غفاری ,محمد مهدی , تاریخچه و فلسفه شکل گیری گات , ۱۳۹۰ , مؤسسه آموزش عالی طلوع مهر
۱۳ : اسدی نیا , حسین , معاملات آنلاین آتی , ۱۳۹۰ , وبلاگ شخصی
۱۴ : پور سید , بهزاد , مروری اجمالی بر مکانیسم حل و فصل اختلافات در سازمان تجارت جهانی , ,۱۳۷۵, مجموعه مقالات همایش بررسی جنبههای سازمان تجارت جهانی , مؤسسه مطالعات بازرگانی
۱۵ : درخشان , مسعود , مشتقات و مدیریت ریسک در بازارهای نفت , مؤسسه مطالعات بینالمللی انژری
۱۶ : دفتر نمایندگی تام الاختیار تجاری ج.۱٫۱ ایران , ۱۳۸۱, شماره ۳۴, خبرنامه رویداد و تحولات سازمان جهانی تجارت
۱۷ : دستور العمل تسویه و پایاپای معاملات بورس کالای ایران , ۱۳۸۹ ال حقوق بین الملل
۱۸ : رضایی , احمد , قرارداد آتی و اصطلاحات مربوطه , ۱۳۹۲, انتشارات وزرات بورس
۱۹ : حسینی , محمد , قرارداد آتی و چالش های فقهی آن , ۱۳۸۸, سال ۲, شماره ۱, دو فصلنامه علمی تخصصی مطالعات اقتصاد اسلامی
۲۰ : حسین زاده , جواد , بررسی حقوقی ساختار و اعتبار قرارداد آتی یکسان , ۱۳۹۱ , ش۸۰ , مجله حقوقی دادگستری
۲۱ : حسنی , علیرضا , عضویت در سازمان تجارت جهانی , ۱۳۹۴ , وبلاگ شخصی
۲۲ : خسروی , میثم , تحلیل و توصیف حقوقی قراردادهای آتی , پایگاه اطلاعاتی حق گستر
۲۳ : سورانی , داوود , معرفی انواع اوراق مشتقه , ۱۳۸۷, شماره ۱۷۳۱, روزنامه دنیای اقتصاد