به زمان بهره گیری از ابزارهای کمک آموزشی سمعی بصری شامل نمایش اسلاید و فیلم های آموزشی در کلاس درس باز می گردد. پس از آن، تلویزیون به عنوان رسانه آموزشی مورد توجه قرار گرفت و تلویزیون آموزشی ملی ایران به طور رسمی به امر آموزش همگانی در سراسر کشور پرداخت.پس از ورودصنعت رایانه به ایران و رشد و نفوذ رایانه های شخصی در میان اقشار مختلف فرهنگی اجتماعی، فعالیت در زمینه آموزش مبتنی بر رایانه نیز آغاز شد و بیش از ده سال است که در این زمینه فعالیت می شود و این امر با تولید لوح های فشرده آموزشی آغاز شده است.در حال حاضر، صدها شرکت در زمینه آموزش مبتنی بر رایانه فعالیت می کنند که کیفیت محصولات بیشتر آنهاتقریباً در حد استانداردهای جهانی است. برخی از تولیدکنندگان در نمایشگاه های بین المللی غرفه دارند و حتی فروش آنها در خارج از کشور بیش از داخل است.به علت مشکلات زیرساختی و اینترنتی در کشور، هنوز اقدام جدی در مورد آموزش مبتنی بر وب صورت نگرفته است(یوسف زاده،۱۳۸۷: ۴۰).
به طور کلی، از نیمه دوم سال ١٣٨٠ به بعد، رویکرد به این مقوله جدی تر و فعالیت های عملیاتی در زمینه آموزش اینترنتی وبهره گیری از پهنای باند مخابراتی برای ارائه دوره های آموزشی در گوشه و کنار کشور آغاز شده است. در این زمینه، جمعی از استادان و کارشناسان دانشگاه های مختلف کشور در شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، شیراز و دیگر شهرها گام هایی برداشته اند.دانشگاه بین‌المللی ایران که ترکیبی از امکانات موجود و بالقوه دانشگاهیان و فناوران ایرانی در خارج از کشور است با همکاری مراکز دانشگاهی ایران، ترکیبی را به وجود آوردند که پیش‌نیاز آموزش الکترونیکی در ایران در سطح دانشگاه فراهم گردد. در سال ۲۰۰۲ میلادی این دانشگاه نیروهای خود را ساماندهی کرد و در پی همایش آموزش مجازی این دانشگاه در اوت ۲۰۰۲، به عنوان اولین دانشگاه مجازی ایران ظاهر شد. پس از آن دانشگاه‌های مختلف مانند صنعتی شریف، اصفهان، شیراز، تهران، دانشگاه آزاد منطقه جنوب تهران، دانشگاه علوم حدیث، و دانشگاه اینترنتی ایران نیز طرح آموزش الکترونیکی را اجرا کردند(یوسف زاده،۱۳۸۷: ۴۱).
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۲-۳٫تعریف مدرسه هوشمند
مدرسه هوشمند مدرسه یی است که علاوه بر استفاده از امکانات فیزیکی مدرسه و برنامه هایی مانند سایر مدارس ابتدایی تلاش دارد تا با تجهیز به امکانات رایانه یی و فناوری های مربوطه کنترل و مدیریت خود را بر این اساس مبتنی کند و محتوای اکثر دورس را الکترونیکی کرده و ارزشیابی و نظارت سیستم را هوشمند گرداند . در این گونه مدارس ابتدایی سیستم بر روی کامپیوتر مرکزی مدرسه نصب می شود و با اتصال به تعداد زیادی از خطوط تلفن در طول شبانه روز آماده ارائه خدمات است . این سیستم امکانی را فراهم می آورد تا دانش آموزان ، اولیا و معلمین و کادر مدرسه در تعامل همیشگی و پویا برنامه خود را به پیش برند . امکان اطلاع رسانی صوتی و تصویری ، ارتباط با مربیان ، ارائه انتقادات و پیشنهادات ، پرسش و پاسخ و سایر موارد ضروری از جمله کارکردهای مدارس ابتدایی هوشمند است . در این مدارس ابتدایی دانش آموزان با داشتن یک کامپیوتر در منزل همیشه با سیستم مدرسه خود در ارتباط خواهند بود لذا می توان گفت مدارس ابتدایی هوشمند هیچ وقت تعطیل نخواهد بود . البته لازم است این نکته یادآوری شود که مدارس ابتدایی هوشمند بستر لازم برای مدارس ابتدایی مجازی نیز فراهم شود . از جمله مهمترین ویژگی های مدارس ابتدایی هوشمند این است که دانش آموزان با تفکر مستقل و ابراز خلاقیت توانمندی خود را به کار می گیرند و فضای حاکم موجب به کارگیری توانمندی های مربیان ، معلمان و اولیا برای تقویت آموزش و پرورش می گردد و بطور کلی محیط مدرسه مشوق یادگیری و باعث ایجاد انگیزه و رغبت در مجموعه می شود . اصول مدارس هوشمند برای تعلیم و تربیت صحیح توسط دیوید پرکینز و همکارانش در پروژه زیرو دانشگاه ها دارد بر اساس دو عقیده رهنمون توسعه یافت(توما،۱۳۷۰: ۱۰۱).
– یادگیری نتیجه فکر کردن می باشد و فکر کردن صحیح برای دانش آموزان قابل یادگیریست.
– یادگیری باید شامل درک عمیق قابل انعطاف و فعال که کاربرد در دانش دارد، باشد.
این اصول ساختاری را برای مدارسی که مظهر یادگیری ارتباطی که غرق در درک عمیقی که منشأ احترام برای تمام اعضاء می باشد پیش بینی های لازم را کرده است و کردار دانش آموزان در آستانه روبرویی با جهانی است که شامل افراد متفکر و مسئولیت پذیر جوامع مختلف می باشد. این تصور از آموزش صحیح به عنوان اساس برای ارتباطات مشاوره ایی بین پروژه زیر و سیستم های مدرسه با اهداف مشابه بکار می رود(توما،۱۳۷۰: ۱۰۲).
۲-۴٫اهداف مدرسه هوشمند
مهمترین دلایل تاسیس مدارس هوشمند عبارتند از :
الف) امروزه به علت رشد فناوریهای رایانه ای، سرعت نقل و انتقالات اطلاعاتی و مسأله انفجار دانش، اطلاعات و دانش به سهولت و سرعت می تواند در اختیار همگان قرار گیرد و دیگر مانند گذشته مدرسه تنها چهار چوبی نیست که معلم بخواهد دانش، مهارت و ارزشها را در آن به دانش آموزان منتقل کند بلکه چهارچوبهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و وسائل ارتباط جمعی در شکل پذیری پنداره های دانش آموزان نقشی تعیین کننده دارند. یکی از تبعات این امر بالا رفتن سطح دانش متعارف دانش آموزان است که هماهنگی با دوره های آموزشی را بر هم می زند. در چنین شرایطی استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و انفورماتیکی در مدارس هوشمند، امکان به روز نمودن اطلاعات علمی معلمان و ارتقاء مهارتهای تدریس ایشان را فراهم می آورد به طوریکه آنها می توانند با بهره گرفتن از امکانات موجود در این مدارس برآورد صحیحتر و دقیقتری از دانش متعارف دانش آموزان کسب نموده و دوره های آموزشی و مطالب درسی را با دانش متعارف دانش آموزانشان هماهنگ سازند.(کامران،۵۴:۱۳۸۹)
ب) از سوی دیگر برنامه های آموزشی در مدارس سنتی، اکثراً به صورت معلم محور بوده و با استعدادها، تواناییها، نیازها و شیوه های یادگیری دانش آموزان که هر یک آهنگ مخصوص خود را دارد، متناسب نیستند. (کامران،۵۴:۱۳۸۹)
مدارس هوشمند به دلیل برنامه های درسی انعطاف پذیر، امکان تدریس با شیوه های نوین، داشتن طیف وسیعی از برنامه ها و روش های آموزشی و محوریت بخشیدن به نقش دانش آموز (با در نظر گرفتن تفاوتهای فردی و توجه بیشتر به نیازها، علائق و استعدادهای آنان) می‌توانند در جهت از بین بردن و یا کاهش دادن این شکاف آموزشی مؤثر و مفید فایده باشند ودرواقع هر دانش آموز بسته به استعداد خود می تواند آموزش ببیند و یا به عبارت دیگر سیستم آموزش نسبت به استعداد دانش آموزان متغیر است . ج) جامعه اطلاعاتی آینده نیازمند افرادی است که بتوانند فناوری اطلاعات را خلاقانه در جهت رشد و توسعه به کار برند، در این عصر بی بهره مانده از دانش، بینش و مهارتهای روز، به بیکاری، نابرابریهای اجتماعی و در نتیجه پیدایش نارضایتی و تنش می انجامد و مدارس هوشمند نیز عمدتاً در جهت تأمین این نیازها برنامه ریزی شده اند چرا که در این مدارس دانش آموزان می‌آموزند که چگونه اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق شبکه های اطلاعاتی استخراج نمایند، چگونه در مورد آنها بیندیشند و چگونه حاصل یافته های خود را در جهت حل مسائل و مشکلات خود و توسعه و پیشرفت جوامعشان به کار گیرند.مطابق جدول۲-۱ ارتباط اهداف کلی با نقش مدارس هوشمند بیان شده است.
جدول۲-۱٫ارتباط اهداف کلی با نقش مدارس هوشمند
نقش مدارس هوشمند
اهداف کلی
استقرار پور تالهای مدارس و توسعه ی کانال های الکترونیکی بین ذینفعان مدارس
:افزایش روابط دوستانه بین مدرسه با سایر نهادها و بخش های فرهنگی ،اجتماعی،اقتصادی و سیاسی،منطقه ای،ملی و جهانی
تولید و توزیع و انتشار دانش مدارس و اشتراک دانش با سایر ارکان جامعه ی دانش بنیان
:افزایش تاثیر گذاری نقش مدرسه در فرایند های توسعه جامعه دانش بنیان وهویت ساز پایدار
فراهم نمودن بستر های ذخیره سازی دانش و ایجاد پایگاه های دانشی در مدارس
توسعه دانش زمینه ای،ذخیره ی اطلاعاتی و سرمایه ی فرهنگی نیروی انسانی مدرسه در ابعاد گوناگون اعتقادی فرهنگی، علمی،آموزشی،پژوهشی و ……..
توسعه کانال های الکترونیکی بین ارکان مدرسه با محیط بیرونی از جمله اداره، اداره کل ، اولیاء
:افزایش شبکه های ارتباطی،تعاطفی و تعاملاتی بین مدیران و کارکنان مدارس
توانمند سازی دانش آموزان و معلمان و ارتقای مهارتهای آنها با تحول در محیط یاد دهی- یادگیری
:توسعه مهارتهای ادراکی، کلامی ، اجتماعی ،حرفه ای تخصصی نیروی انسانی برای دستیابی به اهداف انقلاب اسلامی
توسعه سیستم های یکپارچه ی مدیریت مدرسه و یکپارچه سازی این سیستم ها در سطح ادارات
بهبودفرایند های گردش و کاربرد اطلاعات با عنایت به اتخاذ رویکرد جامعه دانش بنیان برای ارتقای جایگاه و منزلت مدرسه
منبع(کامران،۱۳۸۹: ۳۸)
۲-۵٫مفهوم هوشمند سازی
یکی از بزرگترین تحولاتی که در قرن اخیر شاهد آن هستیم، تغییری است که در آموزش کشور رخ داده است. همراهی تکنولوژی روز و صنعت IT و همچنین علوم روانشناسی گامی موثر در امر آموزش می باشد. این امر موجبات تحولی شگرف در فراگیری دانش آموزان و شیوه تدریس را فراهم آورده است که بسیاری از کاستی های موجود در روش های سنتی آموزش را پوشش می دهد.در مدارس هوشمند معلمان برای تدریس مطالب درسی و افزایش میزان درک دانش آموزان از مطالب ارائه شده و تشویق ایشان به فراگیری دروس از اسلایدهای آموزشی، نرم افزارهای آموزشی، بازی های رایانه ای، انیمیشن و دیگر محتواهای چندرسانه ای در کلاس های درس بهره می برند. در کنار این سیستم ها، معلمان می توانند از نرم افزارهای آموزش الکترونیک نیز بهره گیری نمایند و محتوای چندرسانه ای ایجاد شده را بر روی بستر اینترنت برای استفاده دانش آموزان در محیط خارج از مدرسه نیز فراهم کنند. تولید محتوای چندرسانه ای در مدارس به کمک معلمان و دانش آموزان صورت می پذیرد و در دوره های زمانی مشخص مرور شده و مورد بازبینی قرار می گیرد. محتوای آموزشی تولید شده در مدارس هوشمند می تواند از طریق پورتال های الکترونیکی با مدارس دیگر نیز به اشتراک گذاشته شود و معلمان مدارس مختلف، دانش خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. بدین روی یکی از جنبه های مدرسه هوشمند را می توان استفاده از فناوری های نوین به صورت گسترده برای تسهیل فرایند یادگیری و یاددهی دانش آموزان عنوان نمود(سلیمانی،۱۳۸۲: ۲۱).
۲-۶٫ویژگی های مدارس هوشمند
