استراتژی: استراتژی عبارت است از فرایند تعیین اهداف بلندمدت، اتخاذ شیوه کار و تخصیص منابع لازم برای تحقق این اهداف (رابینز،۱۱۲:۱۳۸۵).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
گردشگری شهری: سفرها و بازدیدهایی که به مقصدهای شهری انجام میگیرد. سفرهایی که با انگیزه بازدید از جاذبههای تاریخی و فرهنگی، تجاری، خرید و شرکت در رویدادها انجام میگیرد. این گونه گردشگری رشد سریعی دارد و این امر فرصت بیشتری برای بازسازی بافتهای شهری فراهم می آورد (ضیایی و میرزایی،۱۳۱:۱۳۸۶).
مقصد: مقصدها ترکیبی[۲۱] از محصولات گردشگری هستند، برای ارائه یک تجربه یکپارچه به مصرف کنندگان. به عنوان مثال ترکیبی از چندین عنصر که بازدید از مکان را برای غیربومیان با هدف تفریح، تجارت، سرگرمی و غیره میسر میسازد (هارتل[۲۲]،۲۰۰۲).
مقصد نوظهور: یک مقصد گردشگری نوظهور یک منطقه ژئوپولیتکی است که گردشگری را به عنوان ابزار توسعه اقتصادی اجتماعی پذیرفته است و جامعه به پتانسیلهای گردشگری به عنوان اهرمی برای افزایش رفاه اقتصادی اجتماعی مینگرد. هر مقصد چرخهای با ویژگیها و مراحل منحصر به فرد دارد، با استنباط از مدل باتلر بعضی مفروضات اساسی در مورد مقصدهای نوظهور ساخته می شود؛ دریک مقصد گردشگری نوظهور در سمت عرضه، گردشگری از طرف دولت و جامعه محلی به عنوان ابزار توسعه اقتصادی پذیرفته شده است و استراتژیهایی برای تحقق این دیدگاه (توسعه و طراحی محصول) معرفی می شود. اما در سمت تقاضا ، بازار آگاهی کمی از مقصد دارد و این تصور وجود دارد که مقصد فاقد محصول منحصر به فرد برای جذب گردشگر باشد (باتلر[۲۳]،۱۹۸۰).
۱۱-۱) فرایند انجام تحقیق
نمودار۱-۱- فرایند انجام تحقیق
تحلیل سوات و تدوین استراتژی های توسعه مقصد نوظهور مورد مطالعه
تعیین موقعیت شهر بوکان در ماتریس داخلی و خارجی و الویت بندی استراتژی های متناسب با آن
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
پرسشنامه از خبرگان جهت تعیین میزان مطلوبیت و وضعیت شاخص ها در مقصد مورد مطالعه
آشنایی با مفهوم و ویژگیهای مقصدهای نوظهور با بهره گرفتن از مدل باتلر
مراجعه به طرح جامع شهر بوکان و استخراج اطلاعات در مورد وضعیت موجود آن
بررسی پیشینه تحقیق و معرفی مدل مفهومی
تعیین نهایی عوامل داخلی و خارجی تأثیرگذار بر استراتژی های مربوط به توسعه مقصد نوظهور بوکان
ارزیابی عوامل استراتژیک داخلی و خارجی و تشکیل ماتریس ارزیابی عوامل خارجی و ماتریس ارزیابی عوامل داخلی
مطالعات اسنادی و کتابخانهای
آشنایی با مفاهیم و رویکردهای برنامه ریزی گردشگری و مدیریت استراتژیک
آشنایی با مباحث مربوط به گردشگری شهری و استراتژی های توسعه آن
آشنایی با مفهوم چرخۀ عمر مقصد و استراتژی های مراحل مختلف چرخه عمر مقصد
مطالعات میدانی و پیمایشی
بررسی شرایط و وضعیت موجود شهربوکان و تطبیق آن با مدل باتلر
تعیین موقعیت شهر بوکان در چرخۀ عمر مقصد باتلر و استراتژی های متناسب با آن
تعیین مؤلفه های تأثیرگذار بر تدوین استراتژیها در مقصدهای نوظهور
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲-۱) مقدمه
امروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا و دارای ویژگیهای بارز و منحصر به فرد در جهان توسعه فراوانی یافته است و بسیاری از کشورها از این رهیافت توانسته اند وضعیت خویش را تا حد درخور توجهی بهبود بخشیده و بسیاری از مشکلات خود را از قبیل بیکاری، پایین بودن سطح درآمد سرانه و کمبود درآمد ارزی را پوشش دهند. به دلیل اثرات چشمگیری که فعالیتهای گردشگری در اقتصاد مناطق پذیرنده گردشگران بر جای می گذارد، توجه فراوانی به این زمینه از فعالیت معطوف میگردد. این صنعت در بردارنده تمامی پدیده ها و روابط حاصل از تعامل گردشگران، عرضهکنندگان و فروشندگان محصولات گردشگری، دولتها و جوامع میزبان، در فرایند جذب و پذیرایی از گردشگران است (ابراهیم زاده و همکاران،۱۳۸۸). رشد و توسعه صنعت گردشگری ارتباط بسیار نزدیک و ناگسستنی با شمار زیادی از سازمانها و تشکیلات دولتی و غیر دولتی کشور دارد. بنابراین هرگونه هدفگذاری، تعیین استراتژیها، خط مشیها و سایر برنامه های مرتبط بایستی با همکاری و هماهنگی دیگر سازمانها و تشکیلات انجام شود (شریفی نیا و همکاران،۱۳۹۱). گردشگری به عنوان یکی از عناصر جدایی ناپذیر راهبرد توسعه مقصد مطرح است و شهرها به عنوان مقصد گردشگری، نقش بنیادی در توسعه صنعت گردشگری دارند. هر مقصد ترکیبی از محصولات و خدمات گردشگری را فراهم می کند که وجود این محصولات جهت ارتقا و توسعه مقصد ضروری بوده است.
در این فصل به مفاهیم و ابعاد برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک گردشگری، گردشگری شهری و استراتژی های توسعه آن، چرخۀ عمر مقصد و استراتژی های مراحل مختلف چرخۀ عمر مقصد، مقصدهای نوظهور و مفاهیم و ویژگیهای آنها و پیشینه تحقیق و بررسی مراحل توسعه گردشگری مالزی براساس مدل چرخه عمر مقصد باتلر پرداخته شده است.
بخش اول: مفاهیم و ابعاد برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک گردشگری
۲-۲) برنامه ریزی گردشگری
برنامه ریزی عبارتست از فرایند تصمیم گیری که آینده مقصد، جاذبهها و خدمات گردشگری را بیان می کند (گان[۲۴]، ۲۲:۱۹۸۸). هدف از برنامه ریزی گردشگری ایجاد بستر مناسب جهت عرضه محصولات و فعالیتهایی با کیفیت برای گردشگران است. محصولات گردشگری؛ فعالیتها و خدماتی است که توسط بخش خصوصی و عمومی ارائه میگردد. این اجزاء گردشگری به عنوان عوامل اساسی در توسعه و برنامه ریزی گردشگری تلقی میگردد و دسترسی به اطلاعات جامع در مورد این اجزاء جهت مدیریت و برنامه ریزی و جهتدهی لازم به توسعه محصولات و خدمات گردشگری مقصد ضرورت دارد (ازهری،۱۳۹۱).
۱-۲-۲) اهداف برنامه ریزی گردشگری
در دوره های گذشته هدف کلیدی برنامه ریزی استراتژیک، حصول اطمینان از ایجاد تجارب دلنشین و رضایتبخش برای گردشگران بوده و همچنین برنامه ریزی ابزاری جهت ارتقای سطح زندگی ساکنین مقصد گردشگری محسوب میگردید (ماتیسون و وال[۲۵]،۱۸۶:۱۹۸۲). ویلیامز[۲۶] (۱۹۹۸) مجموعه ای از اهداف کلی را برای برنامه ریزی گردشگری ارائه داد که عبارت بود از:
شکلدهی و کنترل الگوهای فیزیکی توسعه؛
حفاظت و نگهداری از منابع کمیاب؛
ایجاد چارچوب جهت ارتقا و بازاریابی مقصدها؛
ایجاد مکانیزمی ساختاریافته برای تسهیلات گردشگری در سرتاسر یک منطقۀ جغرافیایی؛
اقدامات و مداخلات قطعی جهت حفاظت از منابع و بیشینهسازی منافع برای جوامع محلی جهت دستیابی به پایداری (معمولاً از طریق توسعۀ گردشگری یا طرحهای مدیریتی) و
توزیع مجدد منافع حاصل از توسعۀ گردشگری.
۲-۲-۲) اهمیت برنامه ریزی گردشگری
برنامه ریزی گردشگری در کلیه سطوح برای دستیابی به توسعه و مدیریت موفق آن امری اساسی است. تجربه بسیاری از نواحی گردشگری در جهان این امر را به اثبات رسانده است که در بلندمدت روش برنامه ریزی برای توسعه گردشگری می تواند بدون ایجاد مشکلات عمده منافعی را در برداشته و به حفظ رضایت بازار منجر شود (سازمان جهانی جهانگردی،۱۱:۱۳۷۹). برنامه ریزی گردشگری همچنان که اینسکیپ اشاره می کند به دلایل زیر برای یک مقصد ضروری میباشد (اینسکیپ[۲۷]، ۱۷:۱۹۹۱-۱۶).
گردشگری مدرن یک فعالیت جدید در بسیاری از نواحی میباشد و بعضی از دولتها و بخش خصوصی تجربه اندکی در توسعه مناسب گردشگری دارند. یک طرح توسعه و برنامه ریزی گردشگری می تواند به منزلهی اصولی راهنما جهت توسعه این مناطق تلقی گردد.
گردشگری یک فعالیت چند بخشی و پراکنده است که مشتمل بر سایر بخشها نظیر بخش تولید، مکانهای تاریخی، مکانهای تفریحی و فراغتی، تسهیلات و خدمات محلی گوناگون و حمل و نقل و سایر بخشها میباشد. بنابراین برنامه ریزی و هماهنگی در توسعه پروژه، برای اطمینان یافتن از توسعه منسجم تمامی این عناصر به منظور ارائه خدمات به گردشگران و جامعه محلی ضروری میباشد.
گردشگری منافع و مسائل اجتماعی فرهنگی گوناگونی ایجاد مینماید. از برنامه ریزی میتوان برای بهینهسازی منافع و کاهش مشکلات استفاده نمود.
اصولاً توسعه جاذبهها، تسهیلات و زیرساختهای گردشگری و روندهای گردشگران دارای اثرات مثبت و منفی بر محیط فیزیکی خواهد بود. برنامه ریزی دقیق، به منظور تعیین نوع و سطح بهینهای از گردشگری که موجب تخریب محیط زیست نشده و به عنوان ابزاری جهت حصول به اهداف زیست محیطی مورد نیاز میباشد.