تضمین انطباق با استانداردهای حرفهای
انگیزش و پاداشدهی به کارکنان
۲-۷ اهمیت ارزیابی عملکرد
موفقیت و بقای سازمان به عملکرد آن وابسته است. اندازه گیری عملکرد از این جهت که عملکرد سیستم را پایش مینماید و چگونگی پیاده سازی استراتژیهای سازمان را نشان میدهد، بسیار با اهمیت است. شواهد دال بر این است که توجه به بحث ارزیابی عملکرد نه تنها کاهش نیافته است بلکه به شدت افزایش یافته است. ارزیابی عملکرد سازمان[۱۸] مورد توجه عمده مدیران کسب و کار و همین طور متخصصان دانشگاهی است.
ارزیابی عملکرد نقش بااهمیتی را در برنامه ریزی و کنترل سازمان ایفا میکند. کاپلان و نورتون معتقدند” آنچه را که اندازه میگیرند چیزی است که به دست میآورید” ارزیابی عملکرد را میتوان با توجه به دلایل زیر به عنوان راهی مطمئن در جهت بهبود عملکرد معرفی نمود: (کوهزادی، ۱۳۸۹)
اگر نتوانید آن را اندازه بگیرید، نمیتوانید آن را درک کنید.
اگر نتوانید آن را درک کنید، نمیتوانید آن را کنترل کنید.
اگر نتوانید آن را کنترل کنید، نمیتوانید آن را بهبود دهید.
اگر افراد بدانند شما تصمیم دارید آن را اندازه بگیرید، آن کار را حتماً انجام خواهند داد.
اگر شما نتایج را اندازه نگیرید، نمیتوانید موفقیت را از شکست تمییز دهید.
اگر نتوانید موفقیت را تشخیص دهید، نمیتوانید به آن پاداش دهید.
اگر نتوانید به موفقیتها پاداش دهید، احتمالاً به شکستها پاداش می دهید.
اگر نتوانید موفقیتها را تشخیص دهید، نمیتواانید آنها را حفظ کنید.
اگر نتوانید موفقیت/ شکست را ببینید. نمیتوانید از آنها درس بگیرید.
اگر نتوانید شکست ها را تشخیص دهید، اشتباهات قدیمی را تکرار میکنید و منابع را به هدر میدهید.
اگر نتوانید نتایج را به منابع مصرف شده مرتبط سازید، نخواهید دانست هزینه واقعی چیست.
اگر شما هزینه واقعی را ندانید نمیتوانید تصمیم بگیرید که خودتان آن کار را انجام دهیدیا به منبع بیرونی بسپارید.
اگر شما نتوانید سازمانتان را با گذشته یا با دیگران مقایسه کنید، مسئولیت شما زیر سوال خواهد رفت.
اندازه گیری عملکرد با توجه به دلایل زیر نقش با اهمیتی را در بهبود کیفیت و بهره وری ایفا مینماید: (کوهزادی، ۱۳۸۹)
اطمینان میبخشد نیازمندیها و الزامات مشتری تأمین شده است .
استانداردهایی را جهت مقایسه، هدایت و برنامه ریزی وضع مینماید.
مشکلات کیفیتی را پر رنگ می کند و نواحی که به توجه خاص نیاز دارد را مشخص میسازد.
هزینه های ناشی از عدم رعایت کیفیت را نشان میدهد.
استفاده از منابع را تنظیم میکند.
جهت هدایت تلاش های بهبود به افراد و سازمان بازخورد میدهد.
اطمینان میبخشد تصمیمات بر پایه واقعیت اتخاذ شدهاند نه بر پایه فرضیات، احساسات و…
در عصر کنونی، با تحولات شگرف در زمینه صنعت و مدیریت و با توجه به عواملی چون ماهیت متغیر مشاغل، افزایش رقابت جهانی، برنامهها و ابتکارات بهبود، قدرت فناوری اطلاعات و نقشهای متغیر سازمانی، وجود نظام ارزیابی عملکرد اجتناب ناپذیر شده است. (کوهزادی، ۱۳۸۹)
ارزیابی عملکرد میتواند باعث آگاهی از میزان پیشرفت در بهبود عملکرد گردد و در نتیجه، انگیزه و فرصت لازم برای ارتقاء کیفیت عملکرد دستگاه ها فراهم نماید. همچنین ارزیابی عملکرد موجب تحریک حس کنجکاوی، پرسش و چالش در مورد روش انجام کارها و نحوه تخصیص منابع میگردد و تضمین اینکه ارزش” تلاشهای کاری” انجام شده همیشه در سطح بالایی قرار گیرد، تنها از طریق نظام های سنجش و اندازه گیری عملکرد امکان پذر است. (کوهزادی، ۱۳۸۹)
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۲-۸ ویژگیهای نظام ارزیابی عملکرد اثربخش
روشن و مشخص بودن معیارها و شاخصها
قابل اندازه گیری بودن شاخصها
قابل حصول بودن اهداف و انتظارات و استانداردهای تعریف شده.
معطوف به نتیجه بودن.
معطوف به زمان بودن.
از نظر برناردین و دیوسل چهار اصل کلی باید رعایت شود:
رعایت موارد قانونی در ارزیابی شامل:
استاندارد بودن روشن
همسان بودن شیوه های ارزیابی
ابلاغ انتظارات در قالب استانداردها
محتوای نظام ارزیابی عملکرد:
ارزیابی مبتنی بر تجزیه و تحلیل باشد.
در زمان اندازه گیری خصوصیات فردی به نحوه ارزیابی غلبه نکند.
اهداف ارزیابی روشن و واضح و قابل اندازه گیری باشد.
مستند سازی(وقایع به صورت کتبی و نوشتاری ثبت و ضبط گردد)
ارزیابی شایسته(توسط مجریان نظام ارزیابی عملکرد):
آموزش ارزیابان
فراهم آوردن اطلاعات لازم دست اول (طبرسا، ۱۳۷۷، ۷۹)
۲-۹ نتایج اجرای صحیح ارزیابی عملکرد
در صورت اجرای صحیح نظام ارزیابی عملکرد نتایج متعددی به شرح ذیل حاصل خواهد شد:
تصمیم گیری جهت تخصیص منابع: ارتباط بسیار مهمی که میان تخصیص منابع، برنامه ریزی استراتژیک و ارزیابی عملکرد وجود دارد. فرایند برنامه ریزی استراتژیک سازمان مستقیماً با فرایند تخصیص منابع جهت تحقق اهداف و نتایج در ارتباط میباشد، همچنین برنامه استراتژیک سازمان مستقیما با آنچه که سازمان تصمیم به ارزیابی آن در قالب نتایج عملکرد دارد مرتبط است. (کوهزادی، ۱۳۸۹)
ارزیابی مدیریت و کارکنان: بسیاری از سازمانها روشهایی برای مربوط ساختن پاسخگویی و مسئولیت نتایج با پرداختهای تشویقی با افزایش حقوق، بر مبنای نحوه عملکرد، ایجاد کردهاند. همچنین افراد در صورت ایجاد تغییر در فرایند، بر مبنای نتایج عملکرد پاداش یا ترفیع میگیرند. سازمانهای دیگری نیز وجود دارند که از یک فرایند ارزیابی با بازخورد چند منبعی برای ارزیابی مدیران خود استفاده میکنند. به این ترتیب که برای ارزیابی یک مدیر فرضی، به نظرات آن مدیر، مدیران بالاتر، و همتراز با او رجوع میشود. مشخص نمودن شکافها و فاصله ها تحلیل گردیده و اقدامات اصلاحی تعیین میگردد. در واقع هرکجا شکافی بین نتایج واقعی و اهداف پیش بینی شده وجود داشته باشد، فرصتی نیز برای بهبود و پیشرفت فرایند وجود دارد.
انجام مهندسی مجدد: برخی از سازمانها، فعالیت مهندسی مجدد را در پاسخ به شناسایی فاصله بوجود آمده بین اهداف و عملکرد انجام میدهند. فرایند مهندسی مجدد در این سازمانها بر روی دوره زمانی عملیات، ساختار سازمانی، تأمین منابع خارج از سازمان تکنولوژی و سود انجام میگیرد.
بهبود فرایند: با توجه به نتایج ارزیابی، اگر اهداف عملکرد برآورده نشود، در بسیاری موارد اقدامات اصلاحی انجام میگیرد. متقابلاً هنگامی که نتایج از حد انتظار فراتر رود، به منظور توسعه و گسترش اهداف، تنظیم مجدد اهداف صورت میگیرد.
از بین روش های مختلفی که تاکنون برای ارزیابی و هدایت عملکرد سازمانها مطرح شدهاند مدل کارت امتیازی متوازن با نگاه پیاده سازی استراتژی، در عمل تنها روشی است که نحوه اثر گذاری عملکرد کلیه زیر مجموعه های سازمان را در عملکرد کل سازمان نشان داده و از این طریق، همگرایی کل بدنه سازمان را در راستای اهداف آن فراهم می نماید. (کوهزادی، ۱۳۸۹)
۲-۱۰ معایب سیستمهای اندازه گیری عملکرد
محققین مختلف از جمله کاپلان و نورتون با بررسی سیستمهای سنتی اندازه گیری عملکرد اشکالات این سیستم را یادآور شده اند که به طور خلاصه این اشکالات عبارتند از:
بر پایه رویه های کهنه و گذشته گرا میباشد.
گرایش مالی دارد و برای سهامداران و مالیات بگیران مناسب است.