۱۲۶۹۳۲۵
۲٫۴
روستایی
۲۳۷۵۲۸۴۸
۱۲۱۱۵۴۹
۵٫۱
(منبع: سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور)
نرخ رشد جمعیت در گیلان به طور پیوسته کمتر از رشد کل کشور ماندهاست، میانگین رشد جمعیت استان گیلان در دوره پنج ساله۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ با اختلاف ۰٫۶۷ درصدی نسبت به کل کشور، ۰٫۶۲ درصد بود. میانگین کل ایران، ۱٫۲۹ درصد میباشد. از سوی دیگر تراکم جمعیت (شمار ساکنین در کیلومتر مربع) در گیلان همیشه بالاتر از متوسط کل کشور بودهاست. این رقم در حال حاضر ۱۷۷ در مقابل ۴۶ نفر در کیلومتر مربع کل کشور میباشد. بُعد خانوار در گیلان، با ۳٫۲ نفر در هر خانواده، کمترین میزان در کل کشور را داراست. میانگین کشوری ۳٫۵۵ نفر در هر خانواده میباشد. از سوی دیگر گیلان با ۸٫۱ درصد در گروه سنی ۶۵ سال و بالاتر مسنترین استان کشور است. بیش از ۴۸ درصد مردم در روستاها زندگی میکنند. جمعیت متوسط روستا در گیلان همواره از متوسط کشور بالاتر بودهاست. در سال ۱۳۷۵ این رقم برای گیلان ۴۴۱ و برای کشور ۳۳۸ بود. در گیلان به طور متوسط در هر ۵٫۲ کیلومتر مربع یک سکونتگاه وجود دارد که این رقم برای کل کشور ۲۴٫۲ است. در حال حاضر ۳۴٫۵ درصد از جمعیت گیلان زیر ۱۵ سال و ۵۹٫۸ درصد آنان بین ۱۵ تا ۶۴ سال دارند و ۵٫۷ درصد بالای ۶۵ سال. مقایسه نسبت افراد زیر ۱۵ سال در سرشماریهای مختلف نشان میدهد جمعیت در حال پیر شدن است و ساختار سنی در حال متوازنتر شدن است . بنا به سرشماری سال ۱۳۹۰، گیلان و خراسان شمالی تنها استانهایی از کشور بودند که نسبت تعداد زنان کمی بیشتر از مردان بوده و ساختار جنسیتی گیلان هم با نوسان نسبت مرد/زن در بازه ۱۰۲٫۵ و ۱۰۴٫۳ در برابر هر ۱۰۰ مرد متوازن است. با توجه به روندهای مهاجرتی و سرشماریهای قبلی این رقمها قابل قبولند. در ۱۳۷۵ ؛ ۵۶٫۳ درصد مردان و ۶۱ درصد زنان بالای ده سال ازدواج کرده بودند که نسبت به بیست سال قبل اندکی کاهش را نشان میدهد. در سال ۱۳۸۵ تعداد روستاهای مسکون به ۲۹۳۵ کاهش یافت چرا که ۸ روستای بزرگ به شهر تبدیل شدند و ۲۴۱ روستا خالی از سکنه و متروکه گشتند. نرخ باروری (تعداد زایمان زنده در ۱۳۸۵ برای هر ۱۰۰۰ زن در سن تولید مثل) در گیلان ۱٫۴۴ و نرخ تولد خام در کل استان ۱۳٫۸ محاسبه شدهاست. در بازه ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ ؛ ۱۷۷۰۷۷ نفر از گیلان مهاجرت کرده و ۲۰۲۳۸۶ از سایر استانها بدان مهاجرت نمودند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
شهرها و روستاهای استان گیلان
همانگونه که قبلاً نیز اشاره شد استان گیلان با وسعت کمی بیش از ۱۴ هزار کیلومتر مربع جزء کوچکترین استانهای کشور است، اما با جمعیتی معادل ۲٫۵ میلیون نفر و اسکان ۱۷۷ نفر در کیلومتر مربع دومین استان متراکم کشور بعد از پایتخت میباشد. اسکان این تعداد جمعیت در فضای محدود استان منجر به ایجاد مراکز جمعیتی متعدد و متراکم شده است، در حالی که استان گیلان تنها ۰٫۸ درصد از وسعت کشور را به خود اختصاص داده است، اما با توجه به تعداد جمعیت ساکن، تعداد سکونتگاههای روستایی و شهری این استان به مراتب بیش از میزان وسعت اشغال شده در کشور است. همچنین میانگین فاصلهی هر روستا با روستای بعدی در کشور به طور میانگین ۲۲ کیلومتر بوده که این فاصله در استان گیلان ۵ کیلومتر میباشد. امتداد و اتصال شهرهای این استان به شکلی است که تفکیک آن حتی برای افراد بومی نیز دشوار است.
به نحوی که اگر از چابکسر در شرق گیلان وارد این استان شوید و تا آستارا در غرب گیلان را طی نمایید، از تعداد زیادی شهرستان، شهر، بخش و روستا عبور خواهید کرد و اگر تابلوها و علائم اخباری در خصوص معرفی و خیر مقدم شهر یا روستای مذکور وجود نداشته باشد، به احتمال شما خود را در یک شهر یا شهرستان تصور مینمایید. این در حالی است که شما کل استان گیلان را طی نموده اید.
جدول ۳‑۲ شرایط و تراکم شهرها و روستاهای استان را نسبت به کشور نشان داده است.
جدول ۳‑۲: آمار و اطلاعات تقسیمات سیاسی کشور و استان گیلان (۱۳۹۰)
کشور
گیلان
درصد استان به کشور
مساحت (کیلومتر مربع)
۱۶۴۸۱۹۵
۱۴۰۴۴
۰٫۸
تعداد شهرستان
۴۰۷
۱۶
۳٫۹
تعداد شهر
۱۲۲۴
۵۲
۴٫۳