*منطقه شمال آناتولی (منطقه دریای سیاه)به صورت کمربندی در بالای سرزمین ترکیه قرار گرفته و مساحتی حدود ۶/۱%کل مساحت آن کشور را شامل می گردد .
*منطقه مرمره شامل دریای مرمره و قسمت اروپایی ترکیه می باشد .
*منطقه اژه از سواحل دریای اژه تا قسمتهای غربی آناتولی ادامه دارد .
*منطقه مدیترانه که در قسمت جنوب ترکیه واقع شده است .
*منطقه آناتولی مرکزی که در مرکز ترکیه قرار گرفته است .
*منطقه آناتولی شرقی مرتفع ترین و بلندترین منطقه ترکیه می باشد .
*منطقه جنوب شرقی آناتولی متشکل از ارتفاعات مرتفع می باشد .
(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۴)
۳-۲-۲) سواحل ترکیه
ترکیه از سه طرف توسط دریای سیاه در شمال ، دریای مدیتر انه در جنوب و دریای اژه در غرب احاطه شده است . در شمال غربی دریای داخلی مهمی به نام دریای مرمره وجود دارد که این دریا از سمت شمال به وسیله تنگه بسفر به دریای سیاه و از طریق تنگه داردانل به دریای اژه متصل می گردد . این دو تنگه دریای سیاه را به دریای آزاد متصل می نمایند . دریای مرمره منطقه ای در حدود ۱۱۳۵۰ کیلومتر مربع را در بر می گیرند .
در دریاهای مرمره و اژه جزایر متعددی وجود دارند که متعلق به ترکیه می باشند و عبارت است از: جزایر مرمره در دریای مرمره و ایمبرس در دریای اژه ،ازمیر ، ادرمیت ، ایمروز ، گوگجه ،اوزون ، بزجه ، علی بن و توکلی . مهمترین خلیجهای ترکیه عبارت است از :اسکندرون (آدالیا آالکساندر ) و کرمه . (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۴-۵)
۳-۲-۳) رودها
بیشتر رودخانه های ترکیه به دریاهای پیرامون آن کشور می ریزند . در سراسر ترکیه رودهای متعددی جریان دارند که مهمترین آن عبارتند از:
-مارتیزا در تراس واقع در نزدیکی مرکز ترکیه و یونان به طول ۴۹۰ کیلومتر که ۱۷۲ کیلومتر آن در خاک ترکیه جریان دارد .
– رودهای سوزورلوق به طول ۲۶۰ کیلومتر ، گدیز به طول ۳۵۰ کیلومتر ، مندرس بزرگ با ۲۱۵ کیلومتر و مندرس کوچک به طول ۱۴۰ کیلومتر در مغرب آناتولی واقع به دریای اژه می ریزند .
– رودهای دالامان ، کویرو ، گوق سو ، سیحان و جیحان و آزی نهر که همگی به دریای مدیترانه می رود .
– رودهای چوروه به طول ۳۶۸ کیلومتر ، یشیل ایرماق به طول ۴۱۶ کیلومتر ، قزل ایرماق به طول ۱۱۵۱ کیلومتر ، یورسوق ، آنکارا چای ، چبق چای ، آلاداغ که به دریای سیاه می ریزند .
– دو رود بزرگ دجله و فرات به طول ۴۵۲ کیلومتر و ۹۵۳ کیلومتر نیز از کوههای ترکیه سرچشمه و بعد از مشروب کردن قسمتی از خاک ترکیه به سوریه و عراق و نهایتاً به دریای خلیج فارس می ریزند .
در شرق ترکیه رودهای قره سو و ارس به طول ۹۲۰ کیلومتر جریان دارند که اولی به دریاچه وان و دومی پس از تشکیل قسمتی از مرز ایران و کشورهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان به دریای مازندران می ریزند (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۵).
جدول ۳-۲:رودخانه های مهم ترکیه

رودخانه های مهم ترکیه

حوضه

نام رود

طول(کیلومتر)

حوضه دریای مدیترانه واژه

جیحان
سیحان
گدیز نهر
مندرس
گوق نهر

۵۰۹
۵۰۶
۳۵۰
۲۱۵
۱۴۰

حوضه دریای سیاه

قزل ایرماق
ساکاریا
یشیل ایرماق

۱۱۵۱