۶-نظریه فراصنعتی:بنا بر این نظریه،گذار به جامعه صنعتی، با خود، دگرگونی هایی بنیادین در سازمان به همراه می آورد:اختیار بجای تکیه بر سمت سازمانی،بر مبنای دانش و میل به پیشرفت استوار می گردد، شکل سازمان مسطح تر می شود زیرا کارکنان فرهیخته خودمختارترند و تصمیم گیری غیرمتمرکزافزایش می یابد،زیرا اینکار در سایه افزایش و گسترش اطلاعات در سازمان شدنی است. (همان منبع:p74).
۷-نظریه فرهنگی، فن آوری اطلاعات و فرض های بنیادین:فن آوری اطلاعات می تواند به تهدید یا پشتیبانی از فرهنگ سازمان بپردازد. (همان منبع:p74).
۸-نظریه سیاسی، فن آوری اطلاعات منبعی سیاسی:فناوری اطلاعات اسیر درگیری های سازمان می شود، زیرا یکی از مهمترین منابع سازمان یعنی اطلاعات را در اختیار دارد.(همان منبع:p74)
۲-۴۲ تأثیر فناوری اطلاعات بر ابعاد سازمانی
۲-۴۲-۱فناوری اطلاعات و تمرکز:
بر مبنای مطالعات کلاسیک و سنتی مدیریت، مدیران راهبردی به تمرکز تصمیم گیری تمایل بیشتری دارند
در حالی که مدیران میانی علاقمند به عدم تمرکزاند.از این رو،در مدیریت سنتی دو وظیفه اصلی مدیریت،
یعنی برنامه ریزی و کنترل راهبردی همواره به صورت متمرکز اعمال می شده است.اما در حال حاضر شاید
دوران حیات این بینش سپری شده باشد،زیرا گردش اطلاعات و ارتباطات و فناوری آن به توان مدیران
راهبردی می افزاید و آنان را در اداره و مدیریت ساختار نامتمرکز یاری می دهد.البته هنوز هم عده ایی از
محققان و کارشناسان معتقدند توانمندی فناوری اطلاعات و ارتباطات و گردش سریع،دقیق و روزآمد
اطلاعات،برقراری ارتباطات سازمانی مدیران راهبردی را به تمرکز بیشتر در تصمیم گیری و برنامه ریزی و
کنترل ترغیب و تشویق می کنند که نتیجه آن تمرکز ساختاری است.این گروه از دانشمندان برای تأیید
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
نظریات خود دلایل زیر را مطرح می کنند:
تنوع و گوگوناگونی پردازش اطلاعات؛
سلسله مراتب ساختار گزارش دهی به مدیریت؛
ماهیت وظایف و ساختار سازمانی؛ (اسماعیلی،۱۳۹۲:ص۴۴)
۲-۴۲-۲فناوری اطلاعات و عدم تمرکز:
محققان و کارشناسان علم مدیریت در دهه ۵۰ و ۶۰ معتقد بودند که فناوری اطلاعات سبب تمرکز ساختاری می شود،اما در دهه ۷۰ و ۸۰ این نظریه ارزش خود را از دست داد،زیرا فناوری اطلاعات و ارتباطات سبب شد که مدیران میانی و اجرایی بتوانند به کمک اطلاعات و گردش آن در سازمان نسبت به اتخاذ تصمیمات و برنامه ریزی شخصا” اقدام کنند و از این طریق به خودکفایی و خود اتکایی در برنامه ریزی،اجرا و کنترل دست یابند.هنگامی که به تجربه ثابت شد هر چقدربه گردش اطلاعات و برقراری ارتباطات در هرم سازمانی سرعت بیشتری بخشیده شود،هزینه های اجرایی کاهش می یابد و مدیریت در اتخاذ تصمیمات روزمره و کوتاه مدت توانمندتر می شوند،عدم تمرکز ساختاری به صورت الگویی قابل اجرا مورد پذیرش مدیران راهبردی و کارشناسان و مشاوران علم مدیریت قرار گرفت.
,۲۰۱۲,p496) Vilson)
۲-۴۲-۳فناوری اطلاعات و پیچیدگی:
پیچیدگی شامل ابعاد مختلفی است،اثرات فناوری اطلاعات بر هر یک از این ابعاد متفاوت می باشد.بنابر عقیده دفت،در مورد تفکیک افقی،کاربرد فناوری اطلاعات پیچیده بدین معناست که کارکنان باید بسیار آموزش دیده و حرفه ای باشند تا بتوانند بااین سیستم کار کنند وآن را حفظ نمایند.,۲۰۱۳, p666) Zanganeh) برخلاف دیدگاه دفت،Turbun&others معتقدند که فناوری اطلاعات منجر به کاهش افراد متخصص در سازمان می شود.زیرا فناوری اطلاعات سبب می شود کارکنان سطوح پایین تر برای انجام شغلهای بالاتر توسط استفاده از سیستم های خبره توانایی لازم را بدست آورند. بکارگیری فناوری اطلاعات در سطح فردی موجب یکی شدن و حذف شغلها ،که از دیگر ابعاد پیچیدگی است،می گردد. افزایش استقلال کارکنان دفتری نیز در نتیجه بکارگیری IT است.ایجاد واحدهای خاص از دیگر ابعاد پیچیدگی است که در نتیجه بکارگیری IT در سازمان ایجاد می شود،برای مثال می توان از واحد فناوری اطلاعات،بخش پشتیبانی تصمیم و سیستمهای خبره نام برد که قادرند اثرات فراوانی بر ساختار سازمانی داشته باشند.مخصوصا” هنگامی که توسط مدیریت عالی سازمان حمایت می شوند. با تحول وپیشرفت شگرف در فناوریهای اطلاعاتی می توان پیش بینی نمود در آینده نزدیک هیچ عاملی همانند فناوری اطلاعات قادر به تغییر و دگرگونی طرح سازمان ها نبوده و کشف و تحلیل شکل و ماهیت رابطه تغییرات تکنولوژیکی فن آوری های اطلاعات و طرح سازمانی از دغدغه های مهم مدیران سازمان ها در آینده خواهد بود.(مطلق،۱۳۹۱:ص۱۱۳)
۲-۴۲-۴فناوری اطلاعات ورسمیت:
در رابطه با رسمیت نیز، گروهی معتقد به افزایش رسمیت بعد از بکارگیری تکنولوژی اطلاعات هستند و دلیل آنرا در افزایش ارتباطات کتبی و کاهش ارتباطات شفاهی و چهره به چهره میدانند. گروهی نیز رسمیت کمتر را پیشبینی میکنند و آنرا ناشی از گرایش سازمان به عدم تمرکز میدانند.
(Yuh-Shy, 2012, p4)
۲-۴۳ مزایای حاصل از سنجش فناوری های اطلاعات و ارتباطات
۱-بهبود ارائه خدمات به مشتریان؛
۲-افزایش کارایی و اثربخشی و ویژه سازی سرچشمه ها؛
۳-بهبود و بهینه سازی عملکرد نظام ها؛
۴-کاهش ریسک و مخاطره فعّالیت ها و به ویژه پیش گیری از فعّالیت ها و سرمایه گذاری های بدون برنامه؛
۵-افزایش بهره وری کارشناسان و کارکنان؛
۶-ایجاد فرهنگ اجراگرایی و بهینه سازی فعّالیت ها در سازمان.(حیدری،۱۳۸۹:ص۳۸۰)
۲-۴۴ عوامل توسعه و بکارگیری فناوری اطلاعات در سازمان ها
سازمان ها و مؤسسات به شکل های مختلفی از فناوری اطلاعات استفاده می کنند.برخی برای نگارش و پردازش کلمات و برقراری ارتباط میان واحدها از فناوری اطلاعات استفاده می کنند.در برخی از سازمان ها فناوری اطلاعات بخشی اساسی از محصول و یا خدماتی است که به مشتری ارائه می شود.بنابراین فناوری اطلاعات به طور گسترده ای برای اهداف مدیریتی ، ارتباطات درون و بیرون سازمانی و توسعه سریع محصول استفاده می شود. افزایش محتوای اطلاعاتی فعّالیت های اقتصادی در سطح جهان ، فناوری اطلاعات را به طور فزاینده در سطح گسترده ای از کشورها و فعّالیت ها به کارگرفته است.برنامه ریزی مؤثر و ظرفیت های سازمانی برای موفقیت در انطباق با فناوری های جدید ضروری است .(فیضی،۱۳۸۹:ص۵۸)
۲-۴۵ تغییر سازمانی
در گذشته تغییرات سازمانی به عنوان اقدامات صورت گرفته توسط سازمان ها برای تغییر و اصلاح ویژگی های داخلی خود، به منظور تناسب و انطباق بهتر با محیط خارجیشان، در نظر گرفته می شد(لارنس۱۹۹۰). تغییرات سازمانی، یک مشاهده تجربی از تغییرات ،در شکل، کیفیت یا وضعیت یک نهاد سازمانی در طول زمان(ون دِ وِن و پول ۲۰۰۲)، پس از معرفی هوشمندانه روش های جدید اندیشیدن، عمل(فعالیت) کردن و مدیریت کردن(شالک و دیگران۱۹۹۸)، می باشد. هدف کلی تغییرات سازمانی، انطباق و سازگاری با محیط(لینا و باری ۲۰۰۰) یا توسعه و بهبود عملکرد(بوکر ۱۹۹۷) می باشد. تئوری سازمان نشان می دهد که تغییرات سازمانی شامل تغییرات تکنولوژیکی، تغییرات در تولید(محصول)، تغییرات اجرایی و مدیریتی و تغییرات در منابع انسانی می باشد(دافت ۱۹۸۹).(,۲۰۱۲,p91 Goksoy & Ozsoy)
گونه های تغییرات ساختاری و سازمانی را در چهار دسته تقسیم بندی می کنند:
۲-۴۵-۱تغییرات ساختاری
بازساختاری به منظور افزایش توانمندی های سازمان در جهت گسترش فعّالیت های سازمان و تحقق اهداف و مأموریت های جدید انجام می شود.این بازساختاری در پاره ای مواقع با ادغام و یا جداسازی ،برون سازی و کوچک و مناسب سازی و یا حتی انحلال و یا تغییر ماهیت و نام سازمان همراه است.(حیدری،۱۳۸۹:ص۳۸۱)
۲-۴۵-۲بهینه سازی هزینه ها
تغییرات سازمان ها می تواند در جهت و با هدف بهینه سازی و کاهش هزینه های عملیات و فعّالیت ها باشد.در این صورت بررسی سیاست های برون،درون سازی فعّالیت ها و یا مناسب سازی ساختارها و فرآیندها مدنظر قرار دارد. در بسیاری از مواقع سازمان ها مجبور به بازمهندسی فراگردهای عملیات و وظایف هستند.تا بدین طریق نسبت به کاهش هزینه ها اقدام کنند و توان رقابتی خود را افزایش دهند.(همان منبع:ص۳۸۲)
۲-۴۵-۳تغییرات فراگردی
منظور و هدف از تغییرات فراگردها این است که به بررسی و بهینه سازی سرعت،سادگی و دقت ،حذف دیوانسالاری اداری،قانون زدایی و شفاف سازی در انجام فعّالیت های جاری سازمان پرداخته شود .مانند بازمهندسی فراگرد عملیات بانکی و ساده سازی و یا خودکارسازی اداری در سازمان ها.(قراخانلو و دیگران،۱۳۹۰:ص۲۲)
۲-۴۵-۴تغییرات فرهنگی
معمولا تغییرات فرهنگی ،همراه با افزایش مهارت ،انضباط در محیط کار و انتقال اطلاعات و آموزش برقراری ارتباطات است.این تغییرات امکان برقراری ارتباطات بین افراد و گروه های خارج از سازمان و مدیریت سازمان را فراهم می کند.استفاده بهینه از فناوری های پیشرفته اطلاعات و ارتباطات در شمار تغییرات فرهنگی است.از طرفی تغییرات فرهنگی عامل مؤثری در افزایش اخلاق و رفتار سازمانی است. (همان منبع،۱۳۹۰:ص۲۲)
۲-۴۶ تغییرات و منابع انسانی
همواره تغییرات در سازمان ها ،مقاومت سازمانی را درپی داشته است.فرهنگی که در پس اینگونه رفتارهاست تقریبا همواره نتیجه یک ساختار سلسله مراتبی و ترتیباتی است که به اصطلاح برای تشویق سبک مدیریتی دستور و کنترل و برای توقعات کم و بیش آگاهانه به منظور ابراز واکنش ماشین گونه در سازمان به وجود می آید.چرا که چنین سازمان هایی به ویژه برای ازبین بردن امکان اشتباه انسانی ،خسارت یا هرچیز دیگر طراحی می شوند و همچنین تمایل به سرکوب تمامی امکان قوه تخیل انسانی ،ابتکار،قاطعیت،اختلاف عقیده،مسئولیت فردی یا کار گروهی واقعی را دارند.(رضی،۱۳۸۸،ص۳۲) در یک کسب و کار که به مدت کاملا طولانی موفق بوده است ،مدیریت ارشد همواره می تواند این کلیشه قدیمی را ارائه کند،«تا نشکسته نیازی به تعمیر ندارد»،که ظاهرا سرسختی مدیریت را نشان می دهد حال آنکه این عمل از روی بزدلی است.حالت دوم که آن هم بدیهی است بازاری که به صورت سنتی تحت حمایت قرار داشته ،از قبیل دستگاه های خدمات عمومی که زمانی از این حمایت بهره مند بودند.در شرکتی که طرح ریزی دوباره در دستور کار قرار دارد می بایست پوشش های تند و صحیح در مورد دلیل تغییر،مقصودی که برای رسیدن به آن مشغول بسیج هستیم،فرهنگ و رفتاری که می خواهیم یا نمی خواهیم ،درباره معیارها و هدف های عملکردمان،درباره اینکه چگونه برخلاف معیارها و هدف ها عمل می کنیم و در باره اینکه چه اقداماتی انجام می دهیم واین اقدامات چقدر مارا به مقصودمان نزدیک می کنند ، به کار برده شود.(,۲۰۱۲, p92 Goksoy & Ozsoy)
۲-۴۷ انواع تغییرات ناشی از پیاده سازی مهندسی مجدّد
با اجرای مهندسی مجدّد در سازمان ، تغییراتی ریشه ای ، اصولی و چشمگیر پدید خواهد آمد :