هر خبری از خداوند متعال که در تورات برای یهود نوشته شده باشد و خلاف آن در شریعت ما ثابت نشود و با قرآن یا سنت ثابت شود که آن حکمی از احکام ثابت در شریعت انبیاء قبل است و نسخ آن هم نه با قرآن و نه با سنت ثابت نشود در این صورت واجب است که به آن عمل شود.»[۸۴]
دیدگاه چهارم: که دیدگاه برگزیده در این پژوهش میباشد آن است که شرایع الهی علاوه بر اصول عقاید در احکام و فروعات عملی نیز اشتراک دارند و با بعثت اسلام و آمدن شریعت جدید آموزههای شرایع پیشین نسخ نگردیده و بر حجیت و اعتبار خود باقی است.
توضیح این نظریه آن است که خداوند متعال برای همه پیامبران الهی دین واحدی که مطابق با فطرت و عقل بشری بوده را تشریع کرده است که این دین، در اصول و فروعات مشترک بوده و تنها در جهات خاصی با هم اختلاف و تفاوت دارند که این موارد تفاوت عبارتند از: تفاوت از جهت برخی از قوانین کیفری، تفاوت از جهت روش اجرای برخی از آموزهها و تفاوت از جهت نقص و کمال.
از جمله کسانی که میتوان وی را پیرو این نظریه دانست علامه عسکری است که در این باره مینویسد:
«هیچ اختلافی بین شرایع پیامبران الهی از زمان آدم× تا پیامبر خاتم| نیست و شرایع لاحق تنها برای تجدید شرایع گذشته و گاه برای تکمیل آنها آمده است.»
نیز مینویسد:
«اگر ما آنچه در قرآن و روایات نبوی آمده و آنچه از آثار پیامبران گذشته و اخبار آنان باقی مانده را بررسی نماییم خواهیم یافت که هر پیامبر که بعدا آمده، شریعت پیامبر سابق بر خود که تحریف یا کهنه شده است را تجدید کرده است.»[۸۵]
و در جایی دیگر با اشاره به آیات متعددی که از تسلیم و مسلمان بودن پیامبران الهی و پیروانشان سخن به میان آورده شریعت همه پیامبران را اسلام دانسته و مینویسد:
«اسامی یهودیت یا مسیحیت که بر دین حضرت موسی و عیسی نهاده شده از اسامی تحریف شده است که پیروان این شرایع همانگونه که احکام الهی این دو پیامبر را تحریف کردهاند نام این دو شریعت را نیز تغییر داده و این دو شریعت را از اسلام به یهودیت و مسیحیت تحریف نمودهاند.»[۸۶]
آنچه گفته شد عمدهترین نظریات مطرح شده در این موضوع به شمار میرود که در ادامه به دلایل اثبات این دیدگاهها و نقد بعضی از آنها میپردازیم اما در مورد دیدگاه برگزیده و دلایل آن به تفصیل در فصل بعدی سخن خواهیم گفت.
دلایل دیدگاه وحدت شرایع الهی در اصول
پیروان دیدگاه نخست که شرایع الهی را تنها در اصول اعتقادات با یکدیگر مشترک دانسته و در فروعات عملی آنها را از یکدیگر متمایر دانستهاند برای اثبات دیدگاه خود به آیاتی از قرآن کریم و روایتی از پیامبر اسلام استناد کردهاند. آنها میگویند: خداوند در عقاید و اصول اعتقادی، همه پیامبران الهی را به اصول واحدی مامور نموده است که این اصول عبارت است از: توحید و پرستش خداوند یگانه
{وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ نُوحی إِلَیْهِ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدُون}[۸۷]،
عبادت خداوند و اجتناب از طاغوت
{وَ لَقَدْ بَعَثْنا فی کُلِّ أُمَّهٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ}[۸۸].
اما در مورد فروعات عملی برای هر یک از پیامبران شریعتی خاص که دارای فروعات و احکام متفاوت است تشریع کرده است
{لِکُلٍّ جَعَلْنا مِنْکُمْ شِرْعَهً وَ مِنْهاجا}[۸۹]
بنابراین از مجموع این دو دسته آیات استفاده میشود که اصول اعتقادی پیروان شرایع مشترک بوده اما فروعات عملی آنها متفاوت است.[۹۰]
علاوه بر این آنها به روایتی از پیامبر اکرم| استناد کردهاند که آن حضرت میفرمایند:
«انا اولی الناس بعیسی بن مریم فی الدنیا و الاخره و الانبیاء لعلات امهاتهم شتی و دینهم واحد.
من اولیترین مردم به عیسی بن مریم در دنیا و آخرت هستم و پیامبران الهی فرزندانیاند که از یک پدر بوده و مادرانشان متفاوت و دینشان یکی است.»[۹۱]
با این توضیح که در این روایت پیامبر با تشبیه پیامبران به فرزندانی که از یک پدر و مادرانی متفاوت متولد شدهاند اصول دین انبیاء را مشترک و فروع دین آنها را مختلف دانستهاند و مراد از دین در این روایت نیز همان اصول دین است که مشترک میان همه شرایع میباشد.[۹۲]
نقد دلایل: دلایل ذکر شده مدعای مذکور را ثابت نمیکند و میتوان آنها را پاسخ داد.
در پاسخ از آیات قرآن باید گفت: درست است که دو آیه نخست وظیفه همه پیامبران الهی را پذیرش توحید و دعوت به سوی آن و اجتناب از پرستش طاغوت دانسته و این وظایف را از اصول اعتقادی همه پیامبران الهی برشمرده است. اما لازمه وجود این مطالب این نیست که شریعت آنان در فروعات عملی تفاوت داشته و هر یک وظیفهای متفاوت از وظایف دیگری داشتهاند. همچنین آیه ۴۸ مائده که از تشریع شریعت و روشی خاص برای هر یک از پیامبران، یاد کرده نیز این مدعا را ثابت نمیکند که درباره معنای اصلی این آیه در رد دلایل قائلین به نسخ اشارهای میکنیم.
اما در روایت مورد نظر هرچند تشبیه پیامبران به فرزندان دارای مادران متعدد حکایت از اختلاف این شرایع دارد ولی در پایان این روایت همه پیامبران الهی را دارای دین واحد شمرده است و دین همانگونه که درتعریف آن آمده به مجموعهای از اصول و فروع که از طرف خداوند نازل شده اطلاق میگردد و نه بر شرایعی که تنها در اصول عقاید اشتراک دارند. بنابراین با اتحاد دین پیامبران، اصول و فروع شرایع آنان نیز متحد خواهد بود.
دلایل دیدگاه قائلین به نسخ شرایع
قائلین به نسخ شرایع پیشین برای اثبات دیدگاه خود به دلایل مختلفی استناد کردهاند. از جمله این که آنها برای اثبات ادعای خود به دو آیه از آیات قرآن استناد کردهاند. آیه نخست آیه ۴۸ مائده است که میگوید:
{لِکُلٍّ جَعَلْنا مِنْکُمْ شِرْعَهً وَ مِنْهاجاً وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکُمْ أُمَّهً واحِدَهً وَ لکِنْ لِیَبْلُوَکُمْ فی ما آتاکُمْ}
«براى هر یک از شما [امّتها] شریعت و راه روشنى قرار دادهایم. و اگر خدا مىخواست شما را یک امّت قرار مىداد، ولى [خواست] تا شما را در آنچه به شما داده است بیازماید.»
این آیه بیان میکند که خداوند برای هر امتی شریعتی خاص قرار داده که پیروان آن شریعت موظفند به آن عمل نمایند و معنای اختصاص هر امت به شریعتی خاص آن است که آموزههای هر شریعت در نزد شریعتی دیگر منسوخ بوده و پیروان هر شریعت از جمله شریعت اسلام نمیتوانند به آموزههای شرایع دیگر عمل نمایند.[۹۳]
آیه دوم، آیه ۱۸ جاثیه است که در آن خطاب به پیامبر اسلام آمده است:
{ثُمَّ جَعَلْناکَ عَلى شَریعَهٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْها وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَ الَّذینَ لا یَعْلَمُون}
«سپس تو را در طریقه آیینى [که ناشى] از امر [خداست] نهادیم. پس آن را پیروى کن، و هوسهاى کسانى را که نمىدانند پیروى مکن.»
در این آیه نیز خداوند متعال پیامبر اسلام و امت او را به طور جداگانه مامور به شریعتی خاص کرده است که از آن به دست میآید که پیروی آنان از احکام دیگر شرایع جایز نیست زیرا شرایع الهی گذشته نسخ گردیدهاند. [۹۴]
علاوه بر آیات مذکور آنان به روایتی نبوی نیز استناد کردهاند. در این روایت آمده است که پیامبر اسلام هنگام فرستادن معاذ بن جبل به یمن خطاب به وی فرمودند:
«کیف تقضی ان عرض لک قضاء؟ قال: اقضی بکتاب الله، قال: فان لم یکن فی کتاب الله قال: فسنه رسول الله، قال: فان لم یکن فی سنه رسول الله، قال: اجتهد رایی و لا آلوا قال: فضرب صدری فقال: الحمد لله الذی وفق رسول رسول الله لما یرضی رسوله.
اگر قضاوتی بر تو عرضه شد چگونه حکم میکنی؟ گفت: بر اساس کتاب خدا، پیامبر فرمود اگر در کتاب خدا نبود گفت: بر اساس سنت رسول خدا، اگر در سنت رسول خدا نبود گفت: از اجتهاد خودم و در این باره کوتاهی نمیکنم. معاذ گوید: پیامبر دستی بر سینهام زد و فرمود: سپاس خداوندی را که فرستاده رسول خدا را بر چیزی که مورد رضایت رسول اوست موفق کرده است.»[۹۵]
پیروان این دیدگاه میگویند: چون در این روایت معاذ در پاسخ پیامبر تنها راه بدست آوردن احکام شرعی را قرآن و سنت و اجتهاد خود برمیشمرد و چیزی از کتب و منابع انبیاء گذشته در شرایع پیشین، نمیگوید و در مقابل پیامبر هم او را با این پاسخ مدح میکنند پس مسلمانان تنها مامور رجوع به کتاب و سنت و اجتهاد خود هستند نه به کتب و احکام شرایع گذشته.[۹۶]
همچنین آنان سیره پیامبر اسلام و مسلمانان را دلیلی دیگر بر اثبات نظریه خود میدانند. آنها میگویند: ما وقتی به سیره پیامبر اسلام و صحابه آن حضرت مینگریم مشاهده مینماییم که آنان در هیچ یک از احکام و مسائل شرعی به کتابهای اهل کتاب مراجعه نمیکردند و دیگران را نیز به کتابها و اخبار منقول از اهل کتاب ارجاع نمیدادند که از این سیره به دست میآید که هیچ یک از کتب و احکام شرایع گذشته برای مسلمانان حجت نبوده است.[۹۷]
نقد دلایل: دلایلی که برای نسخ شرایع گذشته از سوی پیروان این نظریه ارائه گردیده نیز صحیح نبوده و هیچ یک نمیتواند ادعای مذکور را ثابت کند. در پاسخ از استدلال به آیه ۴۸ مائده میگوییم: «شرعه و منهاج» در این آیه به معنای طریق و راه خاص است به این بیان که خداوند در آیات متعدد دیگر دین پیامبران الهی را یکی دانسته است و لکن در این آیه خطاب به آنان میگوید: ما برای هر یک از شما در دین الهی روش و طریقه خاصی قرار دادیم و این دین واحد را به گونههای متفاوت تشریع نمودیم که این موارد تفاوت در واقع همان تفاوتهای سه گانهای است که در دیدگاه برگزیده به آن اشاره شد. به عنوان مثال برای همه شما نماز خواندن و اقامه آن را به طرف قبلهای خاص تشریع کردیم و لکن برای برخی از شما بیت المقدس را قبله قرار دادیم و برای برخی از شما خانه کعبه را. مؤید این تفسیر روایتی از امام صادق× است که در آن یکی از مصادیق «شرعه و منهاجا» در آیه مذکور را تحریم کار در روز شنبه برای یهود و برداشته شدن این حکم را در شریعت حضرت عیسی× دانستهاند.[۹۸]
همچنین مراد از {شَریعَهٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْها} در آیه ۱۸ جاثیه نیز متفاوت بودن شریعت پیامبر با شرایع الهی گذشته نیست بلکه مقصود موظف کردن پیامبر اسلام به پیروی از احکام الهی و ترک خواستههای کافران است. مؤید این برداشت تقابل جمله مذکور با جمله {وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَ الَّذینَ لا یَعْلَمُونَ} در این آیه است بنابراین آیه شریفه دلالتی بر تفاوت شریعت اسلام با شرایع گذشته و نسخ آنها ندارد.
اما در مورد روایت معاذ باید گفت: اولا این روایت در منابع شیعه بدون سند ذکر شده و از لحاظ سند برخی آن را ضعیف و مجعول دانستهاند.[۹۹]
ثانیا بر فرض صحت سند، این روایت دلالت بر منسوخ بودن شرایع پیشین ندارد زیرا علت این که معاذ کتب دیگر شرایع را به عنوان منبع دریافت احکام معرفی نکرده و پیامبر اکرم| او را بدین جهت مدح نمودند به خاطر این باشد که تورات و انجیل موجود در زمان صدر اسلام کتب تحریف شدهای بودند که نمایانگر احکام واقعی الهی نیست یا از آنجایی که قرآن کریم خود مهیمن بر دیگر کتب آسمانی است بنابراین مشتمل بر احکام تورات و انجیل بوده و دیگر نیازی برای مراجعه معاذ با این کتب نبوده است.
در مورد سیره پیامبر و مسلمانان میگوییم: اولا این که پیامبر اسلام و یا هر یک از مسلمانان حق نداشتند که به اهل کتاب یا منابع آنان رجوع نمایند، صحیح نیست زیرا برای پیامبر و اهل بیت× و برخی مسلمانان جایز و بلکه لازم بوده است که در برخی موارد به منابع اهل کتاب برای آگاهی از احکام واقعی الهی مراجعه نمایند.
تعدادی از آیات قرآن به خوبی نشان میدهد که برای اثبات برخی امور پیامبر اکرم| یا مسلمانان به مراجعه به اهل کتاب و یا منابع شرایع آنان فرمان دادهاند. از آن جمله آیه ۹۳ آل عمران است:
{کُلُّ الطَّعامِ کانَ حِلاًّ لِبَنی إِسْرائیلَ إِلاَّ ما حَرَّمَ إِسْرائیلُ عَلى نَفْسِهِ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُنَزَّلَ التَّوْراهُ قُلْ فَأْتُوا بِالتَّوْراهِ فَاتْلُوها إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ}
«همه خوراکیها بر فرزندان اسرائیل حلال بود، جز آنچه پیش از نزول تورات، اسرائیل [یعقوب] بر خویشتن حرام ساخته بود. بگو: اگر [جز این است و] راست مىگویید، تورات را بیاورید و آن را بخوانید.»
در این آیه خداوند خطاب به پیامبر میفرماید: برای اثبات حکم حلال بودن برخی خوراکیها بر یعقوب پیامبر به اهل کتاب بگوید تا تورات را به نزد آن حضرت بیاورند.[۱۰۰]
همچنین در شأن نزول آیه ۲۳ مائده که از داوری پیامبر در مورد یهود و سرپیچی آنان از حکم پیامبر اسلام سخن به میان آورده، آمده است که پیامبر اسلام برای اثبات حکم سنگسار زناکار به تورات مراجعه کردند و بر اساس تورات این حکم را برای زناکاران یهود ثابت دانستند. [۱۰۱]
بررسی حاشیهنشینی وعلل و نتایج آن در استان فارس از کریم منصوریان و علیرضا آیت اللهی- مرکز جمعیت شناسی دانشگاه شیراز، ۱۳۵۶٫”[۲۳]
پدیده اسکان غیررسمی در ناحیه شهری قم: مورد محمدآباد- رضا پایان- دانشگاه شهید بهشتی- ۱۳۷۸
بررسی ساختار قشربندی اجتماعی حاشیهنشینان ولی آباد و صالح آباد از دکتر تنهایی- سازمان برنامه و بودجه استان مرکزی-۱۳۷۵
در مقاله و نمونهکارهای تحقیقاتی نیز در مجله شهرداریها با موضوع حاشیهنشینی و اسکان غیررسمی به چاپ رسیده است که به شرح زیر است:
اجتماعات آلونکی، پدیدهای فراتر از حاشیه و حاشیه نشینی- گفتگو با پرویز پیران- شماره ۳۲ ماهنامه شهرداریها – دی ۱۳۸۰
توانمندسازی و ساماندهی اسکان غیررسمی، تجربه زاهدان نوشته علی صفوی- شماره ۴۶ ماهنامه شهرداریها – اسفند ۱۳۸۱
مالکیت رسمی، راه حل ارتقای زندگی حاشیهنشینان پرو نوشته لوسی کانگر- شماره ۲۶ ماهنامه شهرداریها- تیر ۱۳۸۰
مسئله بنام اسکان غیررسمی، راه حلی به نام توانمندسازی نوشته مظفر صرافی- شماره ۶۶ ماهنامه شهرداریها- آبان ۱۳۸۳
در کتب، نشریات، مقالات و تحقیقات شهرسازی، برنامه ریزی شهری، مسکن و مهاجرت اغلب اشارهای نیز به پدیده اسکان غیررسمی و حاشیهنشینی شده است برخی از این مجموعهها به قرار ذیل است:
مهاجرت از دکتر حبیب اله زنجانی- سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت)-۱۳۸۰
مهاجرت و شهرنشینی- سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، مرکز آمار ایران-۱۳۸۲
شهرنشینی در ایران نوشته فرخ حسامیان، گیتی اعتماد و محمدرضا حائری- آگاه -۱۳۶۳
منابع انسانی، جمعیت، اشتغال و مهاجرت از فرهاد ماهر- موسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی-۱۳۷۸
خلاصه مباحث اساسی کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری و منطقهای و طراحی شهری تدوین شهرام جنگجو- پردازش گران- ۱۳۸۱
در فصلنامه هفت شهر نیز به اسکان غیررسمی پرداخته است که از جمله میتوان به مقالات و کارهایی که در شماره هشتم این فصلنامه و حتی شمارههای بعدی آن اشاره نمود:
از حاشیهنشینی تا متن شهرنشینی از مظفر صرافی
حاشیهنشینی شهری و فرایند تحول آن (قبل از انقلاب اسلامی) از علی حاج یوسفی
نقش و جایگاه مجموعههای زیستی پیرامون شهرهای بزرگ در نظام اسکان کشور نمونه مطالعاتی: اسلام شهر از سید محسن حبیبی
فرایند شکلگیری و دگرگونی سکونتگاه های خودرو پیرامون کلانشهر تهران نمونه مطالعاتی اسلامشهر، نسیم شهر و گلستان نوشته محمد شیخی
توانمندسازی در اسکان غیررسمی- تجربه زاهدان از فرزین خضرایی
شناخت و ارزیابی مقدماتی اسکان غیررسمی در قوانین شهری ایران از غلامرضا کاظمیان
سیاستهای بانک جهانی درخصوص توانمندسازی مترجم زهرا افتخاری راد- زهرا اسکندری دو رباطی
سکونتگاههای ناپایدار اقشار کم درآمد شهری از مهرداد جواهری و بابک داور پناه
۱-۹- مشکلات تحقیق
بر سر راه انجام هر پژوهش و تحقیق به طور مسلم موانع و مشکلاتی وجود دارد خصوصاً وقتی که انجام تحقیق به دلیل مشکل و معضل و به جهت راه حلی برای رفع مشکل باشد. بررسی و ساماندهی اسکان غیررسمی و حاشیهنشینی از آن دسته پژوهشهایی است که برای بیان مشکل و نهایتاً راه حلهایی برای رفع مشکل انجام میشود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
وقتی یک مشکل و مساله شهری در شهر وجود داشته باشد و مدیریت شهر کمتر به آن توجه کند برای شهروندانی که با مشکل دست به گریبان هستند، یک نوع عدم اطمینان و اعتماد نسبت به هر فعلی برای خود به وجود میآید حتی اگر این کار انجام یک پژوهش باشد.
در این بین، بایستی پژوهشگر همیشه با صبر و بردباری و در عین حال مقاومت و تلاش و بی طرفانه به پژوهش خود بپردازد و با مشکلات مبارزه نماید تا موضوع تحقیقش به نتیجه برسد.
مشکلاتی که بر سرراه انجام پژوهش بررسی و ساماندهی اسکان غیررسمی در محله قلعه کامکار شهر قم وجود داشت به قرار ذیل است:
عدم وجود اطلاعات مستند و قابل جمع آوری
به دلیل عدم وجود سابقه پژوهشی در محله مورد نظر با موضوع تحقیق، اطلاعات قابل استناد و مکفی برای جمع آوری و پردازش وجود نداشت.
حساسیت و نوعی بدبینی در ساکنان محله برای انجام پژوهش
قشر ساکن در محله به دلیل بیمهریهایی که از سوی مدیریت شهری و عوامل دستاندرکار دیده اند نوعی بیاعتمادی و بدبینی به هر گونه اقدام در محله خود دارند. لذا انجام پژوهش، آمارگیری و عکس برداری در این منطقه با مشکلاتی همراه است.
عدم همکاری قابل انتظار از سوی دستگاههای اجرایی مرتبط در دادن اطلاعات:
دستگاههای اجرایی مانند سازمان مسکن و شهرسازی، سازمان حفاظت محیطزیست، شهرداریو. .. برخی اطلاعات مورد نیاز با موضوع این پژوهش را در اختیار دارند و همکاری مورد انتظار برای دادن اطلاعات و سایر همکاریها، از سوی آنان لازم می باشد.
عدم حفاظت فیزیکی برای آمارگیرها:
با توجه به جو اجتماعی منطقه، آمارگیری در این محلات بسیار مشکل و گاهاً ممکن است با حادثه و برخورد فیزیکی منجرشود و حمایت نیروی انتظامی و شورای محله از اهمیت بسیاری برخوردار است.
محدوده موضوع پژوهش:
موضوع پژوهش از محدوده بسیار بزرگی برخوردار است که شامل اطلاعات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کالبدی، حقوقی میباشد.
عدم پاسخگویی صحیح به سئوالات آمارگیر:
معمولاً کسانی که مورد پرسش قرار میگیرند از سطح سواد بالایی برخوردار نبوده و معمولاً بیسواد یا کم سواد هستند از طرفی نوعی بدبینی و شک و تردید در انجام پژوهش و سئوالاتی از این قبیل دارند لذا پاسخ به سئوالات را بدرستی انجام نمیدهند و نیاز به صبر و حوصله و دقت خاصی در آمارگیری دارد.
مسائل مالی و هزینههای پژوهش:
برای یک پژوهش خصوصاً اگر پایاننامه باشد و نیاز به آمارگیری و جمع آوری اطلاعات داشته باشد حمایت مالی لازم نمیشود.
فصل دوم: اسکان غیر رسمی در جهان وایران
۲-۱-اسکان غیررسمی در جهان
بنا به اعلام مرکز اسکان بشر ملل متحد(Habitat) در سال ۱۹۹۶ یک پنجم جمعیت جهان فاقد خانه ای در شان زندگی انسان بودند که دامنه گستردهای از بیسرپناهها و خیابان خوابها تا آلونک نشینان را در بر میگرفت. نگران کنندهتر اینکه این نسبت و تعداد برای کشورهای “جنوب”[۲۴] در حال افزایش بوده به طوریکه در منطقه با رونق اقتصادی آسیا- اقیانوسیه حدود ۶۰ درصد جمعیت شهری در سال ۲۰۰۰ طبق برآورد اسکاپ (ESCAP) بدینگونه مسکن گزیده اند.[۲۵] و در آخرین گزارش مرکز اسکان بشر ملل متحد برآورده شده است که بین یک سوم تا یک چهارم جمعیت شهری جهان در فقر مطلق به سر میبرند و امروزه در آسیا تعداد فقرای شهری بیش از نیمه دهه ۹۰ میلادی است. [۲۶] در همین ارتباط کمیسیون جهانی آینده شهرها در قرن بیست ویکم میلادی نیز هشدار داده است که به موازات رشد آبرشهرها(Mega Cities) فقر شهری در کشورهای “جنوب” افزایش یافته و بخش عمدهای از رشد شهرنشینی بر پایه اقتصاد غیررسمی و همراه با گسترش سکونتگاههای غیررسمی صورت خواهد گرفت و این گرایش را “غیررسمی شدن شهرنشینی” (In formalized Urbanization) نامیده است.[۲۷] از این رو اسکان غیررسمی، مسالهای گذرا و با ابعاد محدودنبوده و توافقی بر بقاء، باز تولید و بسط آن وجود دارد که حاکی از عدم کفایت راه حلها و سیاستهای شهری متداول است و رهیافتها و اقدامات نوینی را میطلبد.[۲۸]
این پدیده مختص منطقه یا ناحیه شهر خاصی نبوده و بسیاری از شهرهای کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته و حتی معدودی از شهرهای کشورهای توسعهای دست به گریبان آن هستند این پدیده در اشکال و به دلیل مختلف در شهرها خصوصاً شهرهای بزرگ رخ می کند گاهی به دلیل بیکاری و فشار ناشی از آن بر زندگی به جهت دستیابی به کار حتی شغلی غیررسمی به سمت شهرها رو آورده و اولین مشکل نداشتن سرپناهی برای خود خانواده است، گاهی به دنبال و توصیه اقوام، خویشان، نزدیکان و طایفه خود به حاشیه شهری رو آورده و در آنجا با حمایت یکدیگر سرپناهی برای خود ایجاد میکنند و دلایل دیگر که در مباحث بعدی به آن پرداخته خواهد شد.
برای میلیونها فقیر ساکن در کشورهای در حال توسعه، مناطق شهری همواره وسیلهای برای بهبود کیفیت زندگی و محیط میباشد. این موضوع همراه با بدتر شدن شرایط زندگی در مناطق روستایی، جریان قابل ملاحظهای از مهاجرت از روستا به شهر را به ویژه در سه دهه گذشته به وجود آورده است. مسائل و مشکلاتی که مهاجران شهری با آن روبهرو هستند، در زمانها و شرایط مختلف متفاوت است. ولی اولین و پیچیدهترین مشکلی که از بدو ورود به شهر و تا مدت زمان طولانی با آن مواجه هستند، دسترسی به مسکن مناسب میباشد. تا قبل از دهه ۱۹۶۰ سرمایهگذاریهای دولتی در بخش مسکن از اهمیت زیادی برخوردار نبوده و غیر اقتصادی تلقی میشد. اغلب سرمایهگذاریهای دولتی در دیگر بخشهای اقتصادی و اجتماعی متمرکز گردیده و انتظار میرفت مساله مسکن اقشار فقیر شهری به خودی خود و با بهبود وضعیت همه و از طریق بازار حل گردد. از دهه ۱۹۶۰، رشد بیسابقه شهرنشینی و افزایش فقر و تشدید مساله مسکن در اغلب شهرهای کشورهای جهان سوم، توجه به ویژه سازمانهای دولتی و غیردولتی را به این مساله و مشکل شهری معطوف نمود. فقر کاملاً بر توسعه بینالمللی قرن بیست و یکم تاثیر گذاشته و بیشتر مناطق شهرنشین جهان را متاثر کرده و با بیتفاوتی سازمانهای مختلف دولتی پیچیدهتر خواهد شد. آنها عقیده دارند که هجوم گروههای مهاجر روستایی و سکونت غیرمجاز در اراضی شهری یک زبان اجتماعی است و بایستی آنها را از بین برد و ریشه کن کرد. چنین اشتباهی و عکس العمل شدیدی در مورد این سکونتگاههای شهری به سئوال اصلی یعنی مسکن مناسب برای همه پاسخی نداده است.
تعاریف، ویژگیها، اصطلاحات، کیفیت و نمونههای سکونتگاههای محروم شهری بسیار گوناگون میباشد. اما تلاشی لازم است تا شاخصهای کلیدی که در چنین مناطقی مشترک هستند شناسایی شده و آنها را از یکدیگر متمایز گرداند.[۲۹]
از عوامل تعیین کننده ساختاری در رشد شهرنشینی که رشد سریع آن در کشورهای جهان سوم ناهنجاریهای را به وجود میآورد در کتاب حاشیهنشینی و راهکارهای ساماندهی آن در جهان با ترجمه و تدوین خانم مریمهادیزاده بدین گونه بیان شده است.
در [۳۹] نگاهی به ارزیابی و طراحی الگوریتمهای مهم ولی ساده در علوم محاسبات انجام داده است و شیوههای مختلفی به قالب تفسیر اصلی این الگوریتمها افزوده است. الگوریتمهای معرفی شده را برای اجرا در سیستمهای چند هستهای و توزیعشده آماده نموده و نیاز به درجه بالای همزمانی برای رسیدن به قدرت محاسباتی بیشتر در معماریهای جدید را نشان داده است. استاندارد MPI را معرفی و استفاده از آن را در مدیریت پردازشها روی هستههای یک پردازنده مناسب دانست. البته برای کار نمودن روی تعداد هسته بیشتر که در آینده خواهد آمد ترکیبی از MPI و OpenMP را پیشنهاد نموده است. البته شیوههای مختلف افزوده شده به الگوریتمهای موجود با توجه به تغییرات سختافزار در آینده نیاز به تغییر دارد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در [۴۰] مسایل هماهنگسازی تصویری یک زوج مدل وابسته در شبکههای عصبی را مورد بررسی قرار داده است. برای نزدیک شدن به اجرای دنیای واقعی با مسایل تاخیرزمانی، توزیع و اختلال در مدل، روبرو خواهیم بود. و برای هماهنگسازی تصویری برای شبکههای عصبی مدلی بر اساس نظریه ثبات Lyapunov و روش کنترل تطبیقی ارائه داده است. شبیهسازی عددی انجام شده برای مدل پیشنهادی نشان دهنده امکانسنجی و اثربخشی نتایج بدست آمده است. در این مقاله فرض شده است که احتمالات انتقال توسط زنجیره مارکوف انجام پذیرد. در صورتی که با انتقال وقتگیری مواجه شویم احتمال انتقال ناقص نیز وجود دارد.
در [۴۱] یک الگوریتم جدید هماهنگ سازی ساعت بنام SAPD ارائه شده است که ترکیبی از دو الگوریتم PDC و DSA بوده و ایدههای پارامتریک تفاوت در RBS و میزان همکاری عملیات در CTS را در خود گنجانده است. الگوریتم و مدل زمانبندی جدید ارائه و پیادهسازی شده علاوه به بهبود عملکرد و زمان الگوریتم هماهنگسازی، پایداری و دقت مطلوبی که ازویژگیهای کلیدی میباشد برخوردار است. الگوریتم هماهنگسازی جدید برای اولین بار در محیطهای شبیه سازی مربوط به برنامههای توزیعشده فرموله و به اجرا در آمده است.
در [۴۲] یک شمارنده برچسب زمانی براساس پروتکل همزمانسازی ساعت نسبی با دقت بالا، برای سیستمهای کنترل شرایط زمانی توزیعشده روی شبکههای محلی بهنام TSC-RCSP ارائه شد. روش ارائه شده یک راهحل کم هزینه برای هماهنگسازی بوده و نیاز به دستگاههای گرانقیمت و سفارشی مانند یک گیرنده رادیویی ماهوارهای نیاز نبوده و از دقت بالایی برخوردار است. همزمانسازی ارائه شده قابل استفاده بهطور وسیع در پروتکلهای شبکه است. ثبات شمارنده برچسب زمانی پردازندهها معمولاً از ساعت TOD استفاده میکنند که در این روش نیز از همان استفاده نمودند. که یک روش بدون هزینه و بدون اعمال سخت افزار اضافی میباشد. در این پایان نامه نیز سعی در ارائه روشی برای همزمانسازی منطقی برنامهها بدون اعمال سختافزار اضافه و هزینه است. این مقاله سعی در افزایش سرعت اجرا با همزمانسازی ارائه شده بوده همچنین در این پایان نامه نیز سعی در ارائه روشی برای برقراری انحصار متقابل و کنترل ناحیه بحرانی همانند روش ارائه شده در [۳۳] براساس شبکههای عصبی رقابتی است و سعی در بهبود کار داریم.
در [۴۳] مطالعهای روی مقالاتی که درباره طراحی و یکپارچهسازی سیستم، روش یا مدل محاسبات و بهینهسازیها انجام داده البته بیشتر روی تحقیقاتی که سبب بهبود استفاده از زمان واقعی در سیستمهای تعبیهشده است تمرکز نمود. مقالات مورد بررسی در زمینههای سیستمهای محاسباتی زمان واقعی، فنآوری GPU، معماری چند هستهای، فنآوریهای شبکههای حسگر بیسیم و همچنین سیستمهای فیزیکی اینترنتی و برنامههای کاربردی میباشد. ظهور سختافزارهای چندهستهای سطح بیشتری از پیچیدگی را وارد محاسبات نموده است. اجبار تکنولوژی و اقتصادی برای مهاجرت به سیستم عاملهای چند هستهای سبب تشدید مسایل مربوط به همزمانی برای نرمافزارهای و تعبیه شده و زمان واقعی شده است.
در [۴۴] برنامههای مختلفی را مورد بحث قرار داده، مفاهیم مختلف هماهنگسازی را معرفی و روشهای مختلف تجزیهوتحلیل نتایج برای فاز هماهنگسازی و فاز متعادل نمودن بار را مورد بحث قرار میدهد همچنین نحوه شکلگیری الگوی هماهنگسازی فرکانس و هماهنگ سازی جزیی را ارائه میدهد. در این مقاله انواع توپولوژیهای کامل و جزیی شبکه، همگن و ناهمگن، نوسانات محدود و بینهایت تحت پوشش قرار گرفته است. با وجود این پیشینه زیاد معرفی شده و استفادههای بیشمار و ارائه نتایج نظری متعدد روی خواص هماهنگسازی اما همچنان مسایل مهمی باز است.
یکی از کاربردهای اصلی نسل آینده موازی سازی و سیستمهای توزیع شده تجزیهوتحلیل ترافیک داده عظیم است.در [۴۵] مطالعهای برروی مخازن دادهای توزیع شده و چالشهای پیش روی برای روشها و توسعه نرمافزارها این چنینی را معرفی می کند. یکی از چالشهای معرفی شده حفظ حریم خصوصی در تکنیکهای توزیع شدگی است. نحوه توزیع بر روی سیستمعاملهای مختلف با قابلیتهای محاسباتی گوناگون و شبکه، تحمل خطا، امنیت، مقیاسپذیری، کنترل دسترسی و اینکه وظایف تجزیهوتحلیل معمولاً با محدودیت زمانی روبرو هستند از مسایل مهم دیگر است.
در [۴۶] نمای کلی از پروژه SimGrid را ارائه میدهد و پیشرفتهای علمی و مهندسی اخیر در این زمینه را بیان میدارد. راهکارهایی برای بهبود در دقت و مقیاس پذیری ارائه داده است. استفاده از این تکنیک، با ارائه یک طراحی شبیهسازی و تجزیهوتحلیل قالب به عنوان بخشی از SimGrid یک قدم بزرگ به سوی روش علمی بهتر در این زمینه باشد. هدف از طراحی SimGrid قابلیت اجرا در تمامی زمینههای مربوطه با دقت و مقیاسپذیری لازم است تلاشهای اخیر برای تطبیقپذیری شبیهساز میباشد.
در [۴۷] یک روش هماهنگ سازی بر مبنا تئوری گراف کارآمد برای شبکههای زوجی تصادفی با بهره گرفتن از زنجیره مارکوف و استفاده از یک کنترل کننده بازخورد حالت ارائه شده است. بدلیل اینکه دید کلی در مورد شبکهها را در نظر گرفته است هر دو نوع نویز سفید و رنگی را در مدل ارائه شده دخیل نموده است. روش ارائه شده در این مقاله ترکیب دو روش هماهنگ سازی نمایی لحظهای و دائمی است که روی شبکههای اجرا-پاسخ با بهره گرفتن از زنجیرههای مارکوف ارائه و معرفی شده است. معیارهای هماهنگسازی نمایی ارتباط نزدیک با خواص توپولوژیکی شبکههای اجرا- پاسخ دارد. در انتها با بهره گرفتن از یک مثال عددی و شبیهسازی روش بهبود کارایی هماهنگسازی را نمایش داده شده است.
مساله انحصار متقابل اظهار میدارد که فقط یک پروسه واحد میتواند اجازه دسترسی به یک منبع محافظت شده، یا بخش بحرانی را در یک زمان داشته باشد. انحصار متقابل نوعی همسانسازی و یکی از بنیادیترین اصول در سیستمهای کامپیوتری است. انحصار متقابل به صورتی گسترده در سیستمهای توزیع شده مورد مطالعه قرار گرفته است، که در آنها پروسهها توسط انتقال پیغام ناهماهنگ با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. برای سیستمی دارای N پروسه، الگوریتمهای رقیب بسته به خصوصیاتشان دارای یک پیچیدگی پیغام بین logN و (N-1)3 پیغام در هر دسترسی به منبع بحرانی (CS) هستند. الگوریتمهای انحصار متقابل توزیع شده یا نشانه محورند یا غیر نشانه محور. در الگوریتمهای انحصار متقابل نشانه محور، یک نشانه منحصر به فرد در سیستم وجود داشته و فقط صاحب نشان میتواند به منابع محافظت شده دسترسی پیدا کند. الگوریتمهای انحصار متقابل غیر نشانه محور برای تعیین اینکه کدام پروسه میتواند بعد از این به بخش حیاتی دست پیدا کند به تبادل پیغام میپردازند]۶۵[.
در ]۳۷[ یک نظریه راجع به ساختارهای داده برای طراحی الگوریتمهای انحصاری متقابل ارائه شده است. بر اساس این نظریه، یک ساختار داده به توصیف این میپردازد که کدام پروسه به نگهداری از اطلاعات در مورد کدام پروسه دیگر میپردازد، و یک پروسه باید از کدام پروسه دیگر قبل از ورود به بخش حیاتی اطلاعات کسب کند.
جدول ۳‑۱- مقایسه سه الگوریتم MDX بنیادی ]۳۷[
الگوریتم پیغام به ازای هر ورودی/خروجی تاخیر قبل از ورودی مسایل
مرکزی سازی شده
۳
۲
نقص در هماهنگ کننده
توزیع شده
۲(n-1)
۲(n-1)
نقص همه پروسه ها
حلقه نشانه
۱ تا ∞
۰ تا n-1
نشانه گم شده، شکست پروسه
به منظور مقایسه با جزئیات الگوریتمها، ما میتوانیم به مشاهده سایر خصوصیات الگوریتمهای ذکر شده در جدول ۳-۱ بپردازیم. این موارد در جدول ۳-۱ به منظور مقایسه الگوریتمها ذکر شدهاند: تعداد پیغامهای مورد نیاز به ازای ورود/خروج از منطقه بحرانی، تاخیر قبل از ورود و همچنین مسایل عمده مربوط به هر الگوریتم ]۳۷[.
ما میدانیم که نشانههای زمانی برپایه ساعت لامپورت به هر پیغام اختصاص مییابند. در زمینه انحصار متقابل، ساعتهای لامپورت بدین ترتیب عمل میکنند: هر پروسه یک ساعت عددی مدرج با مقدار اولیه ۰ را حفظ میکند. هر وقت پروسهای بخواهد به منطقه بحرانی دسترسی یابد، به آن درخواست یک برچسب زمانی اختصاص داده میشود که یکی بیشتر از مقدار ساعت است. پروسه درخواست دارای برچسب زمانی را برای تعیین اینکه آیا میتواند به منطقه بحرانی دسترسی یابد یا خیر به سایر پروسهها ارسال کند. هروقت پروسهای یک درخواست دارای برچسب زمانی از پروسهای دیگر که به دنبال اجازه دستیابی به منطقه بحرانی است دریافت میکند، پروسه ساعت خود را به حداکثر مقدار فعلیاش و برچسب زمانی درخواست به روز رسانی میکند]۴۲[.
قابلیت اطمینان یک معیار خیلی مهم برای راه حلهای اکثر مسایل محافظت از منابع در شرایط واقعی میباشد. تعریف پذیرفته شده قابلیت اطمیان در حیطه انحصار متقابل زمانی است که در آن یک سیستم هیچ نقص و شکستی نداشته و یا قادر است کار خود را در هر شرایطی ادامه دهد]۶۵[.
در ادامه، به توصیف مدل سیستمی کلی پرداخته و مروری خواهیم داشت بر روی الگوریتم ریکارت-آگراوالا (RA[152]) که بهترین الگوریتم انحصار متقابل توزیع شده شناخته شده میباشد ]۶۵[.
الگوریتم RA و الگوریتم ارائه شده توسط لامپورت مدل پیشرو را در نظر میگیرند. تعداد N پروسه در سیستم وجود دارند. پروسهها فقط از طریق ارسال پیامهای همزمان در کل یک شبکه ارتباطی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، که بدون خطا بوده، و زمانهای ارسال پیغامی که ممکن است متفاوت باشند. فرض بر این است که پروسهها به درستی کار میکنند. بر خلاف الگوریتم RA اما مشابه الگوریتم لامپورت، ما کانالهای FIFO را در شبکه ارتباطی خود مفروض میداریم. بدون از دست دادن اصل کلی، ما فرض میکنیم که یک پروسه واحد در یک سایت یا گره در نمودار سیستمی شبکه اجرا میشود. بدین ترتیب، واژههای پروسه، سایت و گره را میتوان به جای یکدیگر به کار برد.
یک پروسه با ارسال دستور “REQUEST” درخواست خود مبنی بر دسترسی به منطقه بحرانی را ارسال کرده و قبل از وارد شدن به آن منطقه بحرانی منتظر پاسخهای مناسب میماند. در حالیکه یک پروسه در حال انتظار برای وارد شدن به CS خود است، نمیتواند درخواست دیگری ارسال کرده یا وارد CS دیگری شود. به هر “REQUEST” برای دسترسی به CS یک اولویت اختصاص داده میشود. و “REQUEST” های دسترسی به CS باید به منظور کاهش اولویت برای انحصار متقابل عادلانه همگی تایید شوند. اولویت یا شناسایی کننده، یا ReqID یک درخواست به صورت ReqID برابر است با (ترتیب شماره,PID) تعریف میگردد، که در آن شماره ترتیب یک عدد ترتیب اختصاصی محلی برای درخواست، و PID همان شناسایی کننده پروسه است. شماره ترتیب بدین صورت تعیین میگردد: هر پروسه بالاترین عدد ترتیب دیده شده (HSNS) تا به حال را، در یک HSNS متغیر محلی ذخیره میکند. وقتی یک پروسه یک درخواست ارسال میکند، از یک عدد ترتیب استفاده میکند که یکی بیشتر از مقدار HSNS است.
این الگوریتم از دو نوع پیغام استفاده میکند: “REQUEST” و REPLY. به عنوان ساختار داده، هر پروسه Pi از متغیرهای عدد صحیح محلی زیر استفاده میکند:
My_Sequence_Numberi, ReplyCounti, and HSNSi
الگوریتم RA در شکل ۳-۱ نمایش داده شد. همه رویهها در این الگوریتم به صورت ذرهای انجام میشوند. فقط پروسههای با اولویت بالاتری که درخواست دسترسی به منطقه بحرانی را دادهاند پیامهای REPLY ارسالی توسط پروسه را مسدود میکنند. بدین ترتیب، وقتی یک پروسه پیغامهای REPLY به همه درخواستهای معوقه ارسال میکند، پروسه دارای بالاترین اولویت بعدی آخرین پیغام REPLY مورد نیاز را دریافت کرده و وارد CS میشود. اجرای درخواستهای CS در این الگوریتم همیشه به ترتیب اولویت کاهشی است.
برای هر دسترسی به CS، دقیقا (N-1)2 پیغام وجود دارند: (N-1 REQUEST) و (N-1 REPLY). این الگوریتم عادلانه و ایمن است. هرچند، این الگوریتم دارای معایبی است، مانند داشتن قابلیت بالایی برای بروز اشتباه، داشتن یک نقطه شکست در هر پروسه و تنگنا داشتن سیستم. همچنین دارای قدرت موازی سازی کمی است. از میان این معایب، دو مورد اهمیت بیشتری به نسبت سایرین دارند، چرا که در صورتی که اتفاق بیافتند، منجر به شکست کل سیستم میشوند. اگر هر کدام از پروسهها از کار بیافتد، همه اطلاعات شامل درخواستهای پروسهای که در صف قرار دارند و پرچمهای مربوط به منابع از دست میروند. اما دو مساله دیگر فقط بر روی کارایی و سرعت سیستم تاثیر میگذارند.
شکل ۳‑۱ – : الگوریتم توزیع شده ریکارت و آگراوالا
یک “REQUEST” ارسال شده توسط پروسه Pi با عدد ترتیب x با بهره گرفتن از شناسه درخواستش مبنادهی میشود، بدین صورت: Ri,x. اولویت Ri;x به صورت (x, i) نشان میدهیم، که به صورت Pr(Ri,x) هم نشان داده میشود. عدد ترتیب x هر وقت هیچ ابهامی وجود نداشته باشد حذف میشود، و میگوییم که یک درخواست Ri دارای اولویت Pr(Ri) میباشد. از این عبارت در کل این روش استفاده شده است. وقتی گفته میشود دو “REQUEST” همزمان هستند که برای هر کدام از پروسههای درخواست کننده، “REQUEST” صادر شده توسط پروسه دیگر پس از درخواستی که توسط این پروسه ارسال شده بود دریافت گردد.
Ri و Rj در صورتی همزمان محسوب میشوند که “REQUEST” مربوط به Ri پس از اینکه Rj درخواست خود را ارسال کرد دریافت گردد. هر درخواست Ri که توسط Pi ارسال شده باشد دارای یک مجموعه همزمانی به نام CSeti است، که مجموعه آن “REQUEST” های Rj است که با Ri همزمان هستند. همچنین CSeti شامل Ri هم میشود.
همچنین، میدانیم که Ri، Ri، Rj}U{Ri} همگام است با CSeti = {Rj | Ri. مشاهده می کنید که رابطه “همگام است با” به صورت متقارن تعریف میگردد.
الگوریتم ارائه شده در ]۶۵[ همان مدل مورد استفاده در RA را در نظر میگیرد. همچنین فرض بر این است که کانالهای شبکه از نوع FIFO میباشند. پروسهای یک صف حاوی “REQUEST” ها را به ترتیب اولویتهای دریافت شده توسط پروسه پس از ارسال آخرین “REQUEST” ایجاد میکند. این صف، که به آن صف درخواستهای محلی ([۱۵۳]LRQ) گفته میشود، فقط حاوی “REQUEST” های همزمان است. الگوریتم جدید از پنج نوع پیغام استفاده می کند: “REQUEST”، REPLY، IN-REGION، AYA (Are You Alive)، NEWEPOACH، FLUSH، و بااختصاص هوشمندانه اهداف چندگانه به هر کدام به صرفهجویی دست مییابد. بالاخص، این صرفهجوییها با مشاهدات کلیدی زیر به دست میآیند.
همه درخواستها در کل مشابه الگوریتم RA بر اساس اولویت ترتیبدهی میشوند. یک پروسه دریافت کننده پیغام “REQUEST” میتواند به صورت آنی تعیین کند که آیا پروسه درخواست دهنده یا خودش باید اجازه ورود اول به منطقه بحرانی را داشته باشند یا خیر.
- بازتابی شدن معلمان؛
- يادگيری دانش آموزان؛
بهبود روشهای تدريس(اکتفايی نژاد، 1385).
-
-
- خاکباز در پایان نامه ی خود به بررسی تاثیر درس پژوهی بر توسعه حرفه ای معلمان ریاضی در دوره متوسطه در ناحیه 2 کرمان می پردازد .این پژوهشگر به صورت کیفی در پژوهش خود ، افزايش يادگيری دانش آموزان را به عنوان يک اصل در نظر گرفته ، که لازمهی آن، بهبود تدريس معلم و لازمهی چنين بهبودی، توجه به توسعه حرفهای معلمان رياضی میباشد. برای اين منظور وی شيوهی درس پژوهی را به عنوان الگويی در جهت توسعه حرفهای معلمان رياضی، مورد تجزيه و تحليل قرارمی دهد. هنگام تجزيه و تحليل اطلاعات حاصل از پژوهش، مؤلفههايی را که به طور بارز در توسعه حرفهای معلمان مؤثر بودندرا در سه دستهی ادراک معلمی، اعمال معلمی و ارزشهای معلمی قرار می دهد.(خاکباز،1386)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
-
-
- حبیب زاده در پایان نامه خود به بررسی تاثیر درس پژوهی بر نگرش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه سوم دبستان و خودکارآمدی معلمان آن ها در شهرستان قم می پردازد. وی در باره نتایج این پژوهش اظهار می دارد که معلمانی که در درس پژوهی شرکت کرده اند زمان قابل توجهی را صرف بحث درباره اهداف و نتایج یادگیری ، همکاری با همکاران حرفه ای ، مشارکت در یک فرایند بازنگری گروهی ،طراحی فعالیت های آموزشی جمع آوری شواهد از یادگیری دانش آموزان ، اصلاح و بهبود مبتنی بر شواهد و فعالیت های انتفادی می کنند.مجموع این فعالیت ها به توسعه حرفه ای معلمان و اجساس کارآمدی در راهبردهای آموزشی می انجامد که نتیجه آن پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بوده است.(حبیب زاده ،1389)
-
2-13- نقد و بررسی تحقیق های داخل و خارج از کشور
با توجه به مبانی نظری که آمده است ، تحقیقات زیادی در خارج از کشور در باره درس پژوهی شده است.علاقه به استفاده از این پژوهش برای آگاه شدن از نتایج آن مرتبط با نظریه ها ی گذشته و حال (مانند ویگوتسکی و یا پست مدرن ) رو به افزایش است.
در تحقیقات انجام شده در خارج از کشور در زمینه تاثیر درس پژوهی بر حل مسئله ریاضی توسط (فرناندز،کنون و چاکشی،2001) انجام شده که شباهت آن در پژوهش ریاضی بوده است اما محور این پژوهش معلمان و در نتیجه بهبود یادگیری دانش آموزان در موضوع کلی حل مسئله بوده است.
اسمیت و کریستی (2007) و بیکر ،بندل ،جنسیو،اسمیت و تلب (2007) به بررسی تاثیر روش درس پژوهی در آموزش ریاضیات پرداخته و دریافته اند که نگرش دانش آموزان نسبت به ریاضیات تغییر یافته و میزان فعالیت آن ها در حل مسائل ریاضی و مهارت های حل مساله و تفکر انتقادی آن ها پیشرفت قابل ملاحظه ای کرده است. این پژوهش نیز با شباهت اجرای درس پژوهی در درس ریاضی با پژوهش حاضر مرتبط ، اما به لحاظ بررسی یک موضوع کلی مانند پیشرفت مهارت های حل مساله و تفکر انتقادی متفاوت می باشد.
(تاکشی میاکاوا، کارل ونیسلو،2013) تاثیر درس آزاد به عنوان مدلی از درس پژوهی ، را در درس ریاضی دوم دبستان در حل مساله ، با بهره گرفتن از روش “درک مسئله از راه نقاشی “مورد بررسی قرار داده است . وجه شباهت این تحقیق با پژوهش حاضر استفاده از روش های فعال مانند استفاده از راهبرد مبتنی بر هوش های چندگانه (انفرادی کردن یادگیری ) می باشد و و تفاوت آن در بررسی نکردن نگرش و سه مولفه پیشرفت تحصیلی به صورت جداگانه می باشد.
دادلی (2013) تاثیر گفتمان و استفاده از دانش نهفته معلمان در جلسات درس پژوهی را به منظور افزایش دانش عملی و در نتیجه افزایش یادگیری دانش آموزان مورد بررسی قرار داده است.این پژوهش از جهت انتخاب دوره سنی 9 سال با تفکر فعال ریاضی بر روی بسط سوالات باز با بهره گرفتن از گفت و گوی دو نفره در ریاضیات پرداخته که با پژوهش حاضر شباهت دارداما تفاوت آن دربررسی گروه دوم شامل پسرانی که در نوشتن مشارکت نداشتندبوده است ،ولی معلمان هر دو گروه به تاثیر درس پژوهی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اشاره می کنند .که با یافته های این پژوهش مرتبط می باشد.
ازجمله تحقیقات داخل کشور در مورد تاثیر درس پژوهی بر توسعه صلاحیت های حرفه ای معلمان می توان پژوهش خاکباز (1386) را مورد بررسی قرار داد که از لحاظ تاثیر درس پژوهی بر رشد دانش معلمان ریاضی با تحقیق حاضر شباهت داشت ، اما و جه تمایز آن ، این بود که پژوهش وی در دوره متوسطه اول انجام شده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را مورد مطالعه قرار نداده است.
اکتفايینژاد (1385)نیز تأثير درسپژوهی برمعلمان رياضی دوره متوسطه را مورد بررسی قرار داده است، تفاوت پژوهش وی نیز این بود که در دوره متوسطه انجام شده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را مورد بررسی قرار نداده است.
حبیب زاده (1389) تاثیر درس پژوهی بر نگرش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه سوم دبستان و خودکارآمدی معلمان آن ها را مورد بررسی قرار داده است .شباهت پژوهش وی با پژوهش حاضر ، انجام تحقیق در پایه سوم دبستان وبررسی تاثیر آن بر پیشرفت تحصیلی و نگرش دانش آموزان بوده است .اما وجه تمایز آن ،اجرای تحقیق در برنامه قبلی ریاضی و انتخاب 12 موضوع برای اجرای فرایند درس پژوهی (هر هفته یک موضوع درسی ) بوده و نمره پیشرفت تحصیلی فقط نتیجه نمره دانش آموزان در آزمون های معلم ساخته بوده و پیشرفت تحصیلی را به طور مجزا در سه حیطه دانش ،مهارت و نگرش مورد سنجش قرار نداده است.در حالی که پژوهشگر سه موضوع ریاضی سوم را با تخصیص 22 جلسه حدود 45 تا 50 دقیقه ای (1 جلسه طرح موضوع به صورت عمومی در شورای مدرسه ، 1 جلسه برای همسو نمودن والدین پایه سوم ازاهداف اجرای پژوهش ، 2 جلسه برای تبیین و چگونگی اجراو نگارش طرح درس براس معلمین پایه سوم ، 6 جلسه برای اجرای فرایند درس پژوهی برای هر موضوع (تدوین طرح درس پژوهشی ، اجراس تدریس و جلسات بحث و گفت و گو ) به انجام تحقیق مبادرت نموده است. تفاوت دیگر استفاده از طرح درس پژوهشی است که سعی شده در آن ازشیوه آموزشی فعال در اجرای تدریس (ایفای نقش ، راهبردهای مبتنی بر هوش های چندگانه ، حل مساله )، تاکید بر تحلیل گفتمانی معلمان در جلسات بحث پس از تدریس ، اصلاح روش های تدریس به منظور عملیاتی کردن اهداف آموزش ریاضی در برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران، و ارائه راهکاری مناسب برای بهبود یادگیری ریاضی دانش آموزان استفاده شود.
2-14- جمع بندی و نتیجه گیری
به طور کلی درس پژوهی به عنوان جایگاهی برای ساختن دانش با کمک اعضای گروه درس پژوهی و امکان مشاهده و ارائه دنمایش دوباره از روش تدریس ،به گونه ای که باعث رشد معلم شده و تکنیک های او را به وضوح بالا می برد ارزشمند است . بطوری که پژوهش هایی که در این باره شده است ، همگی نشان می دهند که چگونه تعامل و همکاری بین اعضا گروه برای ایجاد شرایط یادگیری معلم موثر می باشد .در نتیجه این فراگیری معلم ، همزمان دانش جدیدی از یادگیری دانش آموزان در ارتباط با نحوه آموزش خود و رابطه با یادگیری آن ها فرامی گیرند.به گونه ای که از نیازهای ویژه آن ها آگاهی می یابند و زمینه را بهبود یادگیری دانش آموزان خود فراهم می نمایند.
در یک جمع بندی کلی می توان گفت نتایج یافته هاي تحقیقات انجام شده همگی حاکی از اهمیت دانش معلم و چگونگی استفاده از این دانش در موقعیت پیچیده کلاس درسمی باشد. پژوهش ها نشان می دهند که چگونه ماهیت دانش معلم درباره روش خود بر الگوهای آموزش و یادگیری او و دانش آموزانش تاثیر می گذارد .مدارس می توانند به عنوان سازمانهای يادگيرنده با تلفيق ايده های معلمان با هم ، هم به توسعه حرفهای آن ها بپردازند و هم موجبات پیشرفت دانش آموزان را فراهم آورند. این که چگونه با ایجاد بسترهای مناسب و ایمن گفتمانی و تدریس جایگاهی برای ایجاد سازمان فرا آموزشی ایجاد نموده و موجب تغيير در مدرسه و بهبود يادگيری دانش آموزان گردند.
پژوهشگر امیدوار است یافته های این پژوهش بتواند داده های معتبری را برای معلمان ریاضی، برنامه ریزان درسی و تصمیم گیرندگان فراهم آورد تا آنها را در اجرای مطلوب و دست یابی به اهداف قصد شده برنامه درسی ریاضی سوم دبستان به گونه ای که سواد ریاضی دانش آموزان را که شامل «تجزیه و تحلیل، استدلال کردنو گفتمان کردنمؤثر برای طرح، حل و تفسیر مسائل ریاضی در انواع موقعیت ها» می باشد ،دردوره دبستان از طریق درس پژوهی نهادینه و اجرا نماید ،یاری رساند.
تحقیقات انجام شده در باره درس پژوهی را می توان در موضوع مرتبط یا جدا از هم دسته بندی کرد:
- پژوهش هایی که پس از تبیین و توسعه نظری به تاثیر درس پژوهی بر رشد صلاحیت های حرفه ای معلمان خود پرداخته اند.
- پژوهش هایی که به بررسی تاثیر درس پژوهی به صورت همزمان بر رشد دانش معلم و پیشرفت تحصیلی دانش اموزان پرداخته است.
- پژوهش هایی که پس از شناخت مبانی نظری وتاثیر درس پژوهی ، فعالیت های خود را از آیا درس پژوهی موثر است ، به چگونه از درس پژوهی استفاده کنیم، متمرکز ساخته و با توجه به موانع و راه کارهای حاصل از پژوهش ها به ارائه الگوهای بومی متناسب با امکانات خود پرداخته اند. (با توجه به مبانی نظری این نوع پژوهش در خارج از ایران در حال گسترش است.)
به نظر می رسد در حالی که این روش به تازگی وارد نظام تعلیم و تربیت کشور ما شده است ، اما استفاده از تجربیات کشورهای دیگر برای این که چگونه بتوانیم از درس پژوهی استفاده کنیم و تمرکز خود را به جای اجرای چرخه مدل ژاپنی آن ، به بررسی بهسازی روابط انسانی(معلم-معلم، معلم-دانش آموز)، معماری مناسبات اجتماعی و بازسازی فرهنگ مدرسه ، احساس نياز به آموختن و بهبود آموزش مستمر ، آمادگی برای حرکت از آموزش به يادگيری و تأکيد بر يادگيرنده و.. به ما کمک بیشتری خواهد کرد.
آموزش مبتنی بردرس پژوهی (مدل استیگلر و هیبرت )
افزایش و استفاده از دانش نهفته معلمان در یادگیری مشاهده ای و جلسات بحث و گفت و گو پس از تدریس و استفاده از روش های فعال آموزشی با مشارکت و همفکری
دانش
نگرش
مهارت
پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
شکل 7 : الگوی پژوهش
فصل سوم
روش تحقیق
3-1- مقدمه
در این فصل از پژوهش، ابتدا روش تحقیق و طرح پژوهش معرفی می شود، در مرحله بعد فرایند تحقیق توضیح داده شده، سپس جامعه آماری و روش نمونه گیری توصیف شده و در مرحله بعد ابزار گردآوری اطلاعات (آزمون دانشی، مهارتی، چک لیست ارزشیابی از عملکرد دانش آموزان در کارگروهی و انجام فعالیت های مربوط به آزمون مهارتی، پرسشنامه نگرش سنج) معرفی و چگونگی تعیین روایی و پایایی آن ها آمده است، در پایان این فصل به توضیح روش آماری مورد استفاده در تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش پرداخته شده است.
3-2- روش و طرح تحقیق
در این تحقیق از طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده شده است. این طرح مشتمل بر دو گروه است که قبل و بعد از اینکه در معرض متغیر مستقل قرار بگیرند، با هم مقایسه می شوند. جدول 3-1 طرح پیش آزمون – پس آزمون گروه های مورد مطالعه تحقیق را نشان می دهد.
جدول 3-1: طرح پیش آزمون- پس آزمون (بازرگان، 1385)
گروه های مورد مطالعه
۳-۲- روش تحقیق
تحقیق حاضر از آن جهت که به بررسی و شناخت بیشتر روابط میان متغیرها در شرایط موجود میپردازد در دسته تحقیقات توصیفی قرار می گیرد. در تحقیقات توصیفی می توان ویژگیهای جامعه مورد مطالعه را از طریق بررسی پیمایشی یا نظر سنجی ارزیابی نمود. برای بررسی توزیع ویژگیهای یک جامعه آماری روش تحقیق پیمایشی به کار می رود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
از سوی دیگر تحقیق حاضر را می توان در دسته مطالعات میدانی قرار داد. محقق سعی نموده است تا با انتخاب یک جامعه آماری و نمونه مشخص، روابط میان متغییر های تحقیق را از دیدگاه شرکت کنندگان در مطالعه کشف و شناسایی کند. نهایتا ً اینکه تحقیق حاضر را میتوان در دسته تحقیقات همبستگی قلمداد کرد. تحقیقات همبستگی شامل کلیه تحقیقاتی است که در آن سعی می شود رابطه بین متغیرهای مختلف با بهره گرفتن از ضریب همبستگی کشف و یا تعیین شود.
در این مطالعه، محقق با بهره گرفتن از آزمون ضریب همبستگی به تجزیه و تحلیل همبستگی بین متغیرهای مستقل (انگیزش و خودپنداره تحصیلی) و متغیر وابسته (اضطراب امتحان) پرداخته است.
۳-۳- جامعه آماری، اندازه نمونه و روش نمونه گیری تحقیق
جامعه آماری عبارتست از مجموعه ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه بخش رودخانه در سال تحصیلی ۱۳۹۲-۱۳۹۱ می باشد که با توجه به اطلاعات و آماری که از واحد اطلاعات و آمار اداره آموزش و پرورش منطقه رودخانه به دست آمد،که این تعداد دانشآموزان مقطع متوسطه حدود ۱۴۰۰ نفر بودند و به عبارت دیگر جامعه آماری پژوهش حاضر ۱۴۰۰ نفر می باشد.
از آن جا که انجام پژوهش حاضر بروی همه جامعه آماری زمان بر و مستلزم صرف هزینه زیاد می باشد، لذا این پژوهش بر روی نمونه ای از این جامعه اجرا می گردد. حجم نمونه آماری پژوهش با بهره گرفتن از فرمول کوکران[۱۰۲] ( که در این فرمول N برابر ۱۴۰۰، t برابر ۹۶/۱، d برابر ۰۸/۰ ، p برابر ۵/۰ و q برابر ۵/۰ در نظر گرفته شد) تعداد ۱۳۵ نفر بدست آمد، که بدلیل احتمال برگشت نیافتن و یا کامل نبودن تعدادی از آن ها در نهایت نمونه پژوهش ۱۲۰ نفر در نظر گرفته شد.
روش نمونه گیری پژوهش حاضر چند طبقهای، مرحله ای و تصادفی ساده می باشد.
در این پژوهش با بهره گرفتن از روش نمونه گیری طبقهای ۵۰ درصد نمونه ها (۶۰ نفر) از طبقه دانشآموزان دختر و ۵۰ درصد دیگر (۶۰ نفر) نیز از بین دانش آموزان پسر انتخاب خواهند شد. در روش نمونه گیری طبقهای، افراد جامعه آماری را بسته به خصوصیاتی که آنها را از یکدیگر متمایز می سازد به طبقات مختلف تقسیم می شوند. سپس به تعداد مورد نیاز و یا متناسب با جمعیت هر یک از طبقات افراد نمونه انتخاب میشوند. سپس با بهره گرفتن از روش چند مرحله ای از بین هر کدام از مدارس دخترانه و پسرانه چندین مدرسه انتخاب و سپس در هر کدام از مدارس انتخاب شده چند کلاس انتخاب نموده و سپس در هر کلاس چند دانش آموز انتخاب می شوند. انتخاب دانشآموزان می تواند هم به روش تصادفی ساده باشد و هم به روش تصادفی سیستماتیک .در این پژوهش از روش تصادفی ساده استفاده گردید.
لذا در انتها با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی ساده از هر طبقه ۶۰ دانش آموز انتخاب نموده و دانشآموزان انتخاب شده به عنوان نمونه پژوهش در نظر گرفته می شوند. در روش نمونه گیری تصادفی ساده، واحدهای مورد انتخاب دارای شانس مساوی برای انتخاب شدن هستند. در این جا قوانین احتمال است که معین می کند کدام واحدها یا افراد از جمعیت مادر انتخاب خواهد شد. انتخاب یا از طریق قرعه کشی است و یا از طریق استفاده از جدول اعداد تصادفی. در روش قرعه کشی ابتدا کلیه واحدها یا افراد شماره بندی شده و یا اسامی آنها تهیه می شود و سپس به قید قرعه از بین آنها تعداد لازم برای نمونه انتخاب می شود. در این پژوهش با بهره گرفتن از لیست دانشآموزان هر کلاس، نمونه مورد نظر به صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه ها بین آن ها توزیع خواهد گردید.
۳-۴- روش جمع آوری اطلاعات
روش اصلی جمع آوری اطلاعات در این پژوهش روش پرسشنامه ای است که یکی از روشهای بسیار متداول در گردآوری اطلاعات میدانی است که امر گردآوری اطلاعات را در سطح وسیع، امکان پذیر می سازد. در تحقیقات توصیفی و نیز تحقیقاتی که از گسترده جغرافیایی زیادی برخوردار باشد یا افراد جامعه آماری و نمونه آن زیاد باشند معمولاً از روشهای پرسشنامه ای استفاده می شود. روش پرسشنامه ای محتاج پیش بینیها و برنامه ریزیها و تدارک امکانات و نیروی انسانی قابل ملاحظه ای است که محقق باید از وجود آنها اطمینان خاطر داشته باشد.
اطلاعات مربوط به مسائل جمعیتی جامعه و نمونه تحقیق حاضر از اطلاعات و آمار اداره آموزش و پرورش منطقه رودخانه جمع آوری شده است.
مطالعات نظری در ادبیات انگیزش، خودپنداره و اضطراب امتحان با راهنمایی اساتید بزرگوار توسط محقق دنبال شد. در این راستا از مقالات فارسی و لاتین تخصصی روانشناسی که به موضوع پرداخته بودند استفاده شد. دستیابی به این مقالات تخصصی از طریق شبکه اینترنت و کتابخانههای دانشگاهها صورت پذیرفت. اطلاعات مربوط به اندازه گیری داده های تحقیق با بهره گرفتن از پرسشنامه های معتبر جمع آوری گردید.
۳-۵- ابزار اندازه گیری تحقیق
ابزار اصلی برای کسب داده های تحقیق حاضر پرسشنامه بوده است. پرسشنامه حاوی تعدادی سوال درباره متغیرهای مورد سنجش از جامعه مورد مطالعه است. این سوالات با بهره گرفتن از تکنیک های خاص و نیز مقیاسها به گونه ای ساخته می شود که بتوان اطلاعات مورد نظر را از جامعه یا نمونه مورد مطالعه گردآوری کرد. این سوالها که هریک درباره یکی از ابعاد یا متغیرهای موضوع مورد مطالعه است باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که آنچه را به عنوان پاسخ از پاسخگو یا عضو جامعه و نمونه طلب می نماید، مشخص سازد. اگر طرح سوالات پرسشنامه بر این اصل تاکید داشته باشد یقیناً پرسشنامه از روایی لازم برخوردار خواهد شد و از درج سوالات بی ارتباط یا سوالات اضافی که جز اتلاف وقت و امکانات و آشفتگی در کار تحقیق نتیجه ای ندارد، خودداری خواهد گردید. از طریق سوالهای پرسشنامه میتوان دانش، علایق، نگرش و عقاید آزمودنی را مورد ارزیابی قرار داد.
در این پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد پرسشنامه پرسشنامه های انگیزش پیشرفت هرمنس، پرسشنامه خودپنداره بک و استیر و مقیاس اضطراب امتحان ابوالقاسمی و همکاران (۱۳۹۰) استفاده خواهد شد.
پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس:
این پرسش نامه ۲۹ سوال چهار گزینه ای دارد. بعضی از سوال ها به صورت مثبت و بعضی به صورت منفی ارائه شده اند. در سوال های شماره ۱،۴،۹،۱۰،۱۴،۱۵،۱۶،۲۰، ۲۳،۲۷،۲۸،۲۹، به الف، ۱ نمره؛ به ب،۲ نمره، به ج،۳ نمره؛ به دال،۴ نمره داده می شود و در مابقی سوال ها نمره دهی به صورت عکس می باشد. دامنه تغییرات نمرات از ۲۹ تا ۱۱۶ می باشد. هرمنس برای برآورد روایی آزمون ، روش روایی محتوا را به کار گرفت که بنیان آن بر پژوهش های پیشین درباره انگیزش پیشرفت بود. او همچنین ضریب همبستگی دو تا از پرسشها را با رفتارهای پیشرفت گرا برآورد کرد که نشان دهنده روایی بالای آزمون (۸۸/۰=r) بود. برآورد پایایی نیز دو روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی پس از گذشت ۳ هفته به کار گرفته شد که پایایی به ترتیب ۸۲/۰ و ۸۵/۰ به دست آمد (بیابانگرد، ۱۳۸۴) پایایی ابزار در پژوهش حاضر از طریق آلفای کرونباخ ۶۱/۰ برآورد شده و سوال ها نیز از همسانی درونی بالایی برخوردار بودند که بیانگر روایی آزمون می باشد.
پرسشنامه خودپنداره بک و استیر:
پرسشنامه دارای ۲۵ سوال ۵ گزینه ای می باشد و در هر سوال آزمودنی خود را با دیگران مقایسه می کند و به سوال مورد نظر پاسخ می دهد. در سوال های ۲۵،۲۴،۲۲،۱۸،۱۷،۱۶،۱۵،۱۴،۱۲،۱۰،۹،۷،۵،۴،۱، به ترتیب به گزینه های الف، ب، ج، دال و نمرات ۲،۳،۴،۵و ۱ نمره داده می شود و در سوالهای ۲۳،۲۱،۲۰،۱۹،۱۳،۱۱،۸،۶،۳،۲، نیز به گزینه الف ، نمره ۱؛ به گزینه ب نمره ۲؛ به گزینه ج،نمره ۳؛ به گزینه دال نمره ۴ و درنهایت به گزینه ه نمره ۵ داده می شود. دامنه نمرات بین ۲۵ تا ۱۲۵ می باشد . روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب ۸۰/۰ و ۵۵/۰ گزارش شده است ( دیباج نیا، ۱۳۸۳ به نقل از هرمزی ، ۱۳۷۸ ). ضریب آلفای کرونباخ نیز در پژوهش حاضر نشان داد که پایایی آزمون ۷۲/۰ است. نتایج همبستگی پیرسون سوال های آزمون و نمره کل نیز نشان داد که سوال ها از همسانی درونی بالایی برخوردارند که بیانگر روایی مطلوب آزمون می باشد.
پرسشنامه اضطراب امتحان:
ابوالقاسمی و همکاران (۱۳۷۵) پرسشنامه اضطراب امتحان را ساخته اند. این پرسشنامه مشتمل بر ۲۵ ماده است که به صورت طیف لیکرتی چهار درجه ای ( هرگز، به ندرت، گاهی اوقات، و اغلب اوقات) تنظیم شده و سطح اضطراب امتحان را در افراد می سنجد . حداقل نمره در این آزمون صفر و حداکثر نمره ۷۵ است. در پژوهش ابوالقاسمی و همکاران (۱۳۷۵)، ضرایب پایایی پرسشنامه اضطراب امتحان با روش های بازآزمایی (بعد از چهار هفته) ، همسانی درونی و تنصیف، به ترتیب ، ۷۷/۰ ، ۹۴/۰،و ۸۹/۰ گزارش شده است. برای سنجش روایی این آزمون نیز ضرایب همبستگی پرسشنامه اضطراب امتحان با مقیاس اضطراب عمومی و مقیاس عزت نفس کوپراسمیت به ترتیب ، ۶۷/۰و۵۷/۰ گزارش شده است که موید اعتبار مناسب پرسشنامه اضطراب امتحان است. در پژوهش حاضر پایایی مقیاس اضطراب امتحان با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ برابر با ۹۳/۰ به دست آمد.
۳-۶- روش کار
پس از اخذ مجوز از دانشگاه مبدا با مراجعه به اداره آموزش و پرورش منطقه رودخانه، نسبت به گرفتن مجوزهای لازم اقدام شد و هماهنگیهای لازم با مدیران مدارس جهت همکاری با محقق صورت گرفت. سپس تعداد ۱۳۵ پرسشنامه تهیه و در بین نمونه پژوهش توزیع خواهد شد. توزیع ۱۵ پرسشنامه اضافی به دلیل احتمال ناقص بودن بعضی از پرسشنامه ها و عدم عودت آن ها در نظر گرفته شده است. پس از جمع آوری پرسشنامه ها دادههای پژوهش حاضر در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
۳-۷- روش تجزیه و تحلیل داده ها
داده های پژوهش حاضر در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه وتحلیل قرار میگیرند. در سطح توصیفی از شاخص های آماری نظیر فراوانی ، انحراف معیار و میانگین استفاده خواهد شد و در سطح استنباطی از آزمونهای آماری رگرسیون چند متغیری به روش گام به گام و ضریب همبستگی پیرسون استفاده خواهد شد و در پایان پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها، داده ها با بهره گرفتن از نرم افزار آماری spss تجزیه و تحلیل خواهند شد.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل دادهها
۴-۱- آمار توصیفی:
جدول ۱ – ۴ : درصد و فراوانی مربوط به سن آزمودنی های شرکت کننده در پروژه حاضر
سن
فراوانی
درصد
درصد معتبر
درصد تجمعی
۱۵
۹
۷.۵
۷.۵
۷.۵