رای تبیین بخشی از مبانی نظری تحقیق و گردآوری پیشینه تحقیق و در واقع تکمیل ادبیات تحقیق در ارتباط با سنجش و اندازه گیری متغیرها و روابط بین آن ها و پیشینه موجود در ارتباط با آن ها در کنار روش مطالعه کتابخانه ای مورد استفاده قرار گرفته است. بر همین اساس نشریات و کتب الکترونیکی، پرتال های سازمان بورس اوراق بهادار تهران، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی و دیگر پایگاه های مرتبط اینترنتی مورد مطالعه قرار گرفته اند.
۳-۷ ابزار گردآوری داده ها و کاربرد آن:
در این تحقیق جهت گردآوری داده های مربوط به تبیین ادبیات تحقیق و اجرای تحقیق در قلمرو مکانی تحقیق، بسته به مورد از ابزار زیر استفاده شده است:
الف) فیش :
برای ثبت و ضبط مطالب به دست آمده در بررسی اسناد و مدارک در مطالعات کتابخانه ای که اعتبار و پایایی خود را در سطح بالایی حفظ می کند ، استفاده شده است.
ب) جدول:
جهت تلخیص داده ها با بهره گرفتن از اطلاعات عملکردی مربوط به متغیرهای کلان اقتصادی مشتمل بر نرخ بهره، نرخ تورم، رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی، نرخ ارز و شاخص کل بورس و با توجه به گزارشات ادواری سازمان بورس اوراق بهادار تهران، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از جداول تلخیص داده ها استفاده شده است.
ج) چک لیست:
از این ابزار جهت مستند کردن و خلاصه سازی داده های به دست آمده به طریق کاوش اینترنتی استفاده شده است.
۳-۸- پایایی و اعتبار ابزار تحقیق:
پایایی به معنای تکرار پذیری نتایج و اعتبار یا دقت به معنای این است که آیا آن چه را که می خواسته ایم به درستی اندازه گرفته ایم یاخیر. در راستای افزایش پایایی و اعتبار داده های گردآوری شده بسته به مورد از روش های ذیل استفاده شده است:
الف ) پایایی ابزار تحقیق:
پایایی یعنی تکرار پذیری نتایج اندازه گیری . یعنی اگر اندازه گیری تکرار شود همان نتایج قبلی بدست آید . به طور کلی اگر مبدا زمانی یک متغیر، تغییر کند و میانگین و واریانس و کواریانس آن تغییری نکند، در آن صورت متغیر پایاست و در غیر این صورت متغیر، ناپایا خواهد بود. در پژوهش حاضر در مورد پایایی داده های گردآوری شده مربوط به متغیرهای کلان اقتصادی مشتمل بر نرخ بهره، نرخ تورم، رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی، نرخ ارز و شاخص کل بورس از” اسناد ممیزی شده” سازمان بورس اوراق بهادار، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران استفاده گردید.
ب ) اعتبار ابزار تحقیق:
برای تعیین اعتبار محتوایی ، در تحقیقات پس رویدادی از منابع یا مدارک ممیزی شده و نیز استفاده از منابع موازی که همدیگر را تائید کنند استفاده شده است ، که این کار دقت و اعتبار را بالا می برد. در پژوهش حاضر در مورد پایایی داده های گردآوری شده مربوط به متغیرهای کلان اقتصادی مشتمل بر نرخ بهره، نرخ تورم، رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی، نرخ ارز و شاخص کل بورس از “اسناد ممیزی شده” سازمان بورس اوراق بهادار، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و “انطباق مدارک موازی” استفاده گردیده است.
روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها
در این تحقیق جهت تجزیه و تحلیل داده های مورد مطالعه، به ترتیب از ابزار و روش های زیر استفاده شده است:
یک) روش های آماری:
این روشها جهت پردازش دادههایتاریخیاولیه، یا نتایج به دست آمده در تحلیل، به کارگرفتهشده و عبارتاند از:
۱) روش هایتوصیفی: که در توصیفدادهها یا نتایجمورد استفاده قرارگرفته خواهد شد و مشتمل بر نمودارهای پراکندگی، جداول توزیع فراوانی و محاسبه شاخص هایآماری اساسی شامل: میانگین، انحرافمعیار[۶۵]، ضرایب چولگی و کشیدگی استاندارد، کوچک و بزرگترین مقدار میباشند.
۲) روش های تحلیل پیش فرض ها : از آنجا که به تبعیت از تحقیقات مشابه و مرتبط در این تحقیق از روش تحلیل روند در مورد ارزیابی اثر بخشی معافیت های اعطایی مالیاتی و سرمایه گذاری خارجی انجام شده و گردش گران جذب شده متناظر با آن، از روش توصیفی تحلیل روند بهره گرفته شده و مبتنی بر روش سرشماری در گردآوری داده ها و روش استنتاج توصیفی از آزمون فرض استفاده نشده، پیش فرضی چون نرمال بودن توزیع متغیرها یا نظایر آن به انجام نرسیده است.
۳) روش های تعیین ارتباط بین متغیر ها:
جهت تحلیل متغیرهای مورد مطالعه و تعیین ارتباط بین آن ها از تحلیل روند و تحلیل همبستگی به شرح زیر استفاده شده است:
روش تحلیل روند: دراین روش ، در ابتدا، آمار مفقوده سال های فاقد داده به روش تفاضلها و نسبتها تخمین زده شدند که نام و درصد بازسازی ماه های فاقد آمار دربازه زمانی که دارای نقص آمار بودند در جد اول دسته بندی می شوند . شرایط سهام به روش دومارتن گسترش یافته(خلیلی ، ۱۳۷۶) طبقه بندی گردید.
رگرسیون: جهت تعیین شیب کلی تغییرات در تحلیل روند متغیرهای کلان اقتصادی مشتمل بر نرخ بهره، نرخ تورم، رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی، نرخ ارز و شاخص کل بورس از رگرسیون خطی ساده استفاده شده است. در این تحلیل متغیر وابسته در هر تحلیل روند هریک از متغیرهای کلان اقتصادی و متغیر مستقل مقطع زمانی ماهان یا سالانه است و ضریب متغیر مستقل در برآورد رگرسیونی نشان داده است که به ازای هر سال، متغیر مورد مطالعه چند واحد افزایش یا کاهش یافته و بر مبنای علامت آن نزولی یا صعودی بودن شیب تغییرات متغیر تعیین شده است.
تحلیل همبستگی: سپس برای مقایسه روند متغیرها و تعیین ارتباط بین سری های زمانی متغیرهای کلان مورد مطالعه و مقایسه روند تغییرات از دو روش غیرپارامتری، من -کندال و ضریب اسپیرمن و روش پارامتری تحلیل ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است.
روش های تحلیل همبستگی به طور گسترده ای در تحلیل روند سری های بکار گرفته میشود و یکی از روش های مهم برای آزمون روند سری های زمانی محسوب میشود(لیتتین مایر ووایلز،۱۹۹۴) از نقاط قوت این روش می توان به مناسب بودن کاربرد آن برای سری های زمانی که از توزیع آماری خاصی پیروی نمی کنند اشاره نمود. اثر پذیری ناچیز این روش از مقادیر حدی که در برخی از سری های زمانی مشاهده می گردند نیز از دیگر مزایای این روش است. آماره ی این آزمون به شرح زیر است:
( ۱)
که در آن Sمربوط به علامتهای تفاوت مقادیر با یکدیگر (رابطه ۲) و Var(s) پراش s (رابطه ۳) است .
که در آنها n تعداد مشاهدات سری xj و xk به ترتیب تعداد داده های j ام وk ام سری( مرتب شده به ترتیب وقوع تابع) sgn(.) تابع علامت (رابطه ۴) و β مربوط به تصحیح پراش در صورتی که داده های تکراری در اطلاعات وجود داشته باشد (رابطه ۵) می باشد.
که در آن t تعداد داده های مشاهده ای و m معرف تعداد سری هائی است که در آنها حداقل یک داده ی تکراری وجود دارد
دو) سایر روش ها :
در این تحقیق از تحلیل محتوا جهت تحلیل ادبیات تحقیق استفاده شده و بر مبنای تشابه و تمایز محتوایی نسبت به جمع بندی و تحلیل موارد اقدام است .
سه) متغیرها و اندازه گیری آن ها:
در این تحقیق متغیرهای کلان اقتصادی مشتمل بر نرخ بهره، نرخ تورم، رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز و شاخص کل بورس مورد مطالعه قرار گرفته و سنجش و اندازه گیری آن توسط مراجع ذی ربط انجام گرفته و نیازی به محاسبات جبری در این زمینه نبوده است.
جدول شماره ۲-۳ متغیرهای مستقل تحقیق و نحوه اندازه گیری آن ها را نشان می دهد:
جدول شماره ۳-۱: متغیرهای تحقیق
ردیف