۱-عملکردبازار :مشتمل برمؤلفه های: حفظ مشتری ، جذب مشتری جدید
۲-عملکرد مالی: مشتمل برمؤلفه های : نرخ بازگشت دارایی ، سهم بازار ، رشدفروش
۳-بازده سهام:مشتمل بر مؤلفه های : بازده کل صاحبان سهام ، ارزش افزوده اقتصادی.
تعریف عملیاتی عملکرد
عملکرد سازمانی یک سازه کلی ست که بر چگونگی انجام عملیات سازمانی اشاره دارد. یک تعریف از عملکرد توسط رهنورد (۱۳۸۷) ارائه شده است : فرایند تبیین کیفیت اثربخشی و کارایی اقدامات گذشته. مطابق این تعریف ، عملکرد به دو جزء تقسیم می شود: ۱) کارایی که توصیف کننده ی چگونگی استفاده سازمان از منابع در تولید خدمات یا محصولات است ، یعنی رابطه بین ترکیب واقعی و مطلوب درون دادها برای تولید برون دادهای معین ؛ و ۲) اثربخشی که توصیف کننده ی درجه ی نیل به اهداف سازمانی است . این اهداف معمولاً در قالب مناسبت (درجه ی انطباق برون دادها با نیازهای مشتریان ) ، دردسترس بودن (جنبه هایی نظیر فراوانی ، ارائه درمیان گروه‌های اولویت دار، و فاصله ی فیزیکی ) ، و کیفیت (درجه ی تحقق استاندارد های مورد نیاز ) تبیین می‌شوند . مولین (۲۰۰۲) سنجش عملکرد را ارزشیابی چگونگی مدیریت سازمان ها و ارزش آفرینی برای مشتریان و دیگر ذینفعان تعریف می‌کند(رهنورد ، ۱۳۸۷، ص۷۹). در این تحقیق عملکرد شرکت دارای دو عامل مالی و بازار است. جهت سنجش این متغیر در پرسشنامه ۶سوال تبیین شده و از طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده شده است.
متغیر مستقل- متغیر مستقل بگونه ای مثبت یا منفی بر متغیر وابسته تاثیر می‌گذارد . یعنی وقتی متغیر مستقل وجود داشته باشد متغیر وابسته نیز وجود دارد و هر مقدار افزایش در متغیر مستقل روی دهد ، در متغیر وابسته نیز افزایش یا کاهش روی خواهد داد . به بیان دیگر ، دلیل تغییر در متغیر وابسته را باید در متغیر مستقل جستجو کرد . (سکاران، ۱۳۹۰،ص۸۵) متغیر مستقل در این تحقیق الگوی کسب وکار نوآوری محور و کارایی محور می‌باشد .
مدل کسب و کار
مدل کسب و کار عبارت از کلیاتی در مورد انتخاب مشتریان ، انجام وظایف و برون سپاری ، ترکیب منابع ، ایجاد سهم بازار ، رضایت مشتریان و تولید سود است . در تعریفی دیگر مدل کسب وکار در ایجاد ارزش است که پشت سر فرآیندهای واقعی شرکت قرار می‌گیرد . فابر و همکارانش مدل کسب وکار را شبکه ای از شرکت‌ها که هدف آنان ایجاد ارزش از طریق استقرار فرصت‌های فناوری است می‌داند که به دلیل تفاوت آن ها در موارد فنی ، کاربر ، سازمان و نیازمندی‌های مالی باید با یکدیگر تطبیق و موازنه پیدا کنند (استروالدر ، ۲۰۰۴ ، ص۱۲ )
تعریف عملیاتی مدل کسب و کار
مدل کسب وکار ابزاری مفهومی است که مجموعه های از اجزاء و روابط بین آن ها تشکیل شده و منطق درآمدزایی شرکت را بیان می‌کند . همچنین توصیفی از ارزش ارائه شده سازمان به مشتریان مورد نظر، معماری سازمان و شرکای آن برای خلق ، بازار یابی و انتقال این ارزش و سرمایۀ مربوط برای ایجاد جریان‌های درآمدی سودمند و پایداراست ( شاملو ، ۱۳۸۷ ، ص۳۳ ) .
کارایی
ساده‌ترین و در عین حال کلی‌ترین تعریف از کارایی را پیتر دراکر ارائه کرده‌است از دیدگاه دراکر کارایی انجام کارها به طور شایسته و مناسب می‌باشد. از نظر کاتز و کان کارایی نسبت ستاده‌های تولید شده به داده های لازم برای تولید این ستاده‌ها می‌باشد . این دو بین کارایی بالقوه و بالفعل تفاوت قائل می‌شوند . کارایی بالقوه مبین این است که یک سازمان چقدر می‌تواند تولید کند ، اگر به صورت بهینه عمل کند. در حالی که بالفعل نسبت واقعی سطح ستاده به سطح واقعی داده‌هاست . کارایی بالفعل معمولاً بالقوه کوچکتر است . ریچارد دفت [۶]کارایی را میزان منابعی که برای تولید یک واحد محصول مصرف می‌شود می‌داند که می‌توان آن ها را بر حسب نسبت مصرف به محصول محاسبه کرد . در ساده‌ترین حالت تنها یک ورودی و یک خروجی داریم که کارایی نسبت ورودی به خروجی می‌باشد (ابطحی ، ۱۳۷۵ ،ص ۲۱) . الگوی کسب و کار کارایی محور با ایجاد فضایی مناسب برای انجام معامله با مشتریان و شرکا و همچنین با کاهش دادن هزینه عملیاتی و تسهیل در تصمیم گیری شرکا منجر به بهبود عملکرد شرکت می شود (برتل ،۲۰۱۲،ص۹۱) . در این تحقیق الگوی کسب وکار کارایی محور با بهره گرفتن از پرسشنامه دارای پرسش های بسته دارای طیف لیکرت پنج تایی و با بهره گرفتن از نظر مدیران درباره مؤلفه کارایی در الگوی کسب وکار شرکت را اندازه گیری می کند.
نوآوری
نوآوری بدین ترتیب تعریف می شود”پذیرش یک ابزار ، سیستم ، سیاست ، برنامه ، فرایند ، محصول یا خدمت جدید که می‌تواند در داخل سازمان ایجاد شود ویا از بیرون خریداری شود و برای سازمان ، جدید باشد”این تعریف از نوآوری بسیار جامع است و همه انواع آن را در بر می‌گیرد . نوآوری از طریق افزایش انعطاف پذیری سازمان ، تمایل آن برای تغییر و معرفی محصولات و خدمات جدید به طور مثبت بر موفقیت بلند مدت شرکت‌ها تاثیر می‌گذارد . محمود و هینسون[۷] (۲۰۱۲) نوآوری ها را به سه دسته کلی نوآوری در محصول ، نوآوری در فرایند و نوآوری در مدیریت تقسیم بندی کرده و بر این اساس نوآوری سازمان ها را سنجیده است: (حسینی، ۱۳۹۱،ص ۱۰۹)
۱-نوآوری در محصول : شامل شاخص های مناسب بودن تعداد محصولات و خدمات جدید معرفی شده به بازار نسبت به رقبا ، توانمندی پیشتازی شرکت در معرفی محصولات و خدمات جدید به بازار و تلاش مناسب شرکت در زمینه نوآوری از لحاظ میزان ساعت/فرد، تیم ها و آموزش است .
۲-نوآوری در فرایند: شامل مناسب بودن تعداد تغییرات فرایندی معرفی شده شرکت نسبت به رقبا ، توانمندی پیشتازی شرکت در معرفی فرآیندهای جدید به بازار و واکنش سریع شرکت نسبت به معرفی فرآیندهای جدید رقبا .
۳-نوآوری در مدیریت: شامل جدید بودن سیستم های مدیریتی شرکت نسبت به رقبا ، تلاش شرکت در یافتن سیستم های مدیریتی جدید و توانمندی پیشتازی شرکت در معرفی سیستم های مدیریتی جدید به بازار است .
الگوی کسب و کار نوآوری محور با ایجاد فرصت‌های شغلی جدید ،الگوی جدید تولیدات باعث بالا بردن عملکرد شرکت می شود (برتل ،۲۰۱۲، ص۹۱) . در این تحقیق الگوی کسب وکار نوآور با بهره گرفتن از پرسشنامه دارای پرسش های بسته دارای طیف لیکرت پنج تایی و با بهره گرفتن از نظر مدیران درباره مؤلفه نوآوری در الگوی کسب وکار شرکت را اندازه گیری می کند .
متغیر کنترل
