الف.ارزش های تجربی:آنچه که در نگاه اول دراین متن جلب توجه می کند استفاده از برخی کلمات وتکرارآنها درخلال متن است:
(راضی،حق،دموکراسی،استقلال ،جمهوری اسلامی،غربی گرایی ، خودکفایی،کشوربیگانه وکتب درسی )
تضاد معنایی : درخلال متن سه گفتمان را می توان تشخیص داد :گفتمان خودسنتی ، گفتمان حاکم در جامعه وگفتمان غربی که دوگفتمان آخرگفتمان غیرِهستند که ارزشهای متضادی به آن نسبت داده می شود :
گفتمان خودسنتی گفتمان حاکم برجامعه گفتمان غرب
رضایت از حضور درجامعه ادعای ثابت نشده دررابطه با دموکراسی
آزادی تا جایی که حق دارند خودکفایی واستقلال
وبه دیگران آسیب نرسونن
ب.ارزشهای بیانی:
جدول۴-۲-۹:گفتمانهای اشاره شده مورد۹

گفتمان خود(مدرن)

گفتمان حاکم برجامعه

گفتمان غرب

رضایت ازحضور درجامعه ،آزادی تاجایی که حق دارندوبه دیگران آسیب نرساندن

ادعای استقلال وخودکفایی

غربی گرایی

ویژگی های دستوری واجد کدام ارزش های تجربی،بیانی ورابطه ای هستند ؟
الف.ارزش های تجربی:در خلال متن فرد برای درابهام گذاشتن برخی جنبه ها وپرهیز از دادن توضیح وباز کردن موضوع ازجملات کلی وانتزاعی وفرایند اسم سازی استفاده کرده است.به مورد زیر به عنوان نمونه توجه کنید:«…اما این جای سوال داره آیابه همین هایی هم توکتابها بهش اشاره می کنن رسیدیم ».وبدین گونه خواسته است بدون اینکه توضیح صریح دهد برداشت ِخاص ِخود را از آزادی برای خوننده توجیه کند.

ب.ارزشهای بیانی:بیشتر افعال بکاررفته درمتن مصاحبه افعال زمان حال هستند: «می کنند،رسیدیم،باشد،باشند وکنند…».اینگونه فرد خواسته نشان دهد نظرش حقیقت محض است.
پ. ارزش های رابطه ای:درمتن همه جملات بصورت خبری هستندوفرد ازفعل بایستن برای بیان نظریات خود استفاده کرده است :«…آزادی درمعنای کلی بایدبگونه ای باشدکه همه ازحضورشان درجامعه راضی باشند…».این امر نشان دهنده ادعای اقتدارفرد است به بیانی دیگر فرد می خواهد مقتدرانه نظرش رابیان دارد.
تفسیر وتبیین: ماجرا چیست ؟ماجرا در رخداد ارتباطی مذکورپاسخ یک دانش آموز به سوال (آزادی برای شما چه معنایی دارد؟)است.چه کسانی درگیر ماجرا هستند؟ در رخداد ارتباطی مذکور از یک طرف دانش آموز از زبان یا گفتمان خود(سنتی) به بیان معنای آزادی می پردازد وازگفتمان حاکم برجامعه وگفتمان غرب به عنوان غیر استفاده می کند.روابط میان آنها چیست؟ دانش آموز می خواهد معنای خاص خود از آزادی را توجیه کند وبه طرف مقابل بقبولاند.نقش زبان چیست؟ اززبان برای رسیدن به هدف خود یعنی توضیح برداشت خود از آزادی استفاده می کند.در این رخداد ارتباطی دانش آموز از زبان خود (گفتمان خود ) به تعریف آزادی می پردازد وبرای توجیه این برداشت خود از گفتمان حاکم برجامعه وگفتمان غرب به عنوان غیراستفاده میکند وبا به حاشیه رانی گفتمان غیر وبرجسته سازی گفتمان خود تصویردلخواه خود را ازآزادی ارائه می کند.علت حاشیه رانی گفتمان حاکم برجامعه را شک در ادعاهای این گفتمان می داند.
بنابرنظریه برلین دراین رخداد ارتباطی برآزادی منفی تاکید می شودعلاوه برآن برآزادی اجتماعی نیز اشاره می شود.
مورد ده :
مکان :دبیرستان کوثر ۲۱ /۹/۹۳ جنسیت:زن
«آزادی یعنی اینکه یک جامعه مردمی مستقل داشته باشه واستقلال داشته باشه ووابسته به بیگانگان نباشه.درجامعه ما نیز این آزادی وجود داره.این تفکر که جامعه ما دربرخی موارد ما رو آزادنمی گذاره غلط هست.برای مثال دربحث حجاب ،حجاب محدودیت نیست بلکه پوششی است که باآن مردم می توانند به راحتی وبا امنیت درجامعه حضور داشته باشن ».
مرحله توصیف:
کلمات واجد کدام ارزش های تجربی،رابطه ای وبیانی هستند؟
الف.ارزش های بیانی: آنچه که در نگاه اول دراین متن جلب توجه می کند استفاده از برخی کلمات وتکرارآنها درخلال متن است:
(استقلال،وابسته به بیگانگان،غلط،حجاب،محدودیت،راحتی وامنیت )
تضاد معنایی : درخلال متن دو گفتمان را می توان تشخیص داد :گفتمان خود(اسلام سیاسی) که موافق گفتمان حاکم در جامعه است وگفتمان غرب که گفتمان غیراست که ارزشهای متضادی به آن نسبت داده می شود :
گفتمان خود(گفتمان اسلام سیاسی) گفتمان غرب
امنیت آزادی مطلق
استقلال
ب. ارزشهای بیانی:
جدول۴-۲-۱۰:گفتمانهای اشاره شده مورد۱۰

گفتمان خود(اسلام سیاسی)

گفتمان غرب

استقلال عدم وابستگی به بیگانگان
امنیت راحتی

بی قیدوبندی