۱-۳- ضرورت انجام تحقیق

ضرورت انجام این پژوهش به قرار زیر است:

در سال‌های اخیر یکی از زمینه‌های گسترده ای که در مجامع علمی به آن توجه فراوان شده است، مسئله نمایندگی و انگیزه مدیران جهت انتقال ثروت و ارزش شرکت به نفع خودشان بوده است. محافظه کاری یکی از ویژگی‌های گزارشگری مالی است که در یک میثاق محدود کننده در چارچوب اصول و مفاهیم حسابداری ایفاگر، نقش مهمی در محدود کردن رفتارهای خوش بینانه مدیران دارد. محافظه کاری یکی از ویژگی‌های برجسته گزارشگری مالی است که در سال‌های اخیر به خاطر رسوایی های مالی (در شرکت های مانند انرون ورلدکام) توجه بیشتری را به خود جلب ‌کرده‌است. همچنین در کشور ما نیز کمیته فنی سازمان حسابرسی در مفاهیم نظری گزارشگری مالی، محافظه کاری را به عنوان یکی از مؤلفه‌ های خصوصیت کیفی قابل اتکا بودن در نظر گرفته، اما واژه محافظه کاری را به کار نبرده است بلکه از واژه احتیاط به جای آن استفاده ‌کرده‌است.

همچنین اعتماد به نفس مدیران منجر به کاهش ارزش شرکت شده و در نهایت باعث زیان سهام‌داران در آینده می‌شوند. تحقیقات نشان داده‌اند که میان اعتماد به نفس مدیران و محافظه کاری رابطه معنادار و منفی وجود دارد و مدیران با خوش بینی بالا از نفوذ نمایندگی خود استفاده نموده و موجب بیش سرمایه گذاری و کم سرمایه گذاری می‌شوند و در ادامه منجر به عدم کارایی در سرمایه گذاری می‌شوند. به علاوه برای رسیدن به اهداف خود از رویکرد محافظه کارانه در گزارشگری نیز استفاده نمی کنند. ‌بنابرین‏ پژوهش حاضر در راستای نیاز به غنی تر نمودن پژوهش های حسابداری در این خصوص و همچنین آگاهی بخشیدن به سرمایه گذاران ‌در مورد این موضوع است که آیا بیش اعتمادی مدیران با محافظه کاری رابطه دارد یا خیر؟

۱-۴- پرسش تحقیق

مطالعات اولیه و بررسی متون نظری موجود و مطالب ارائه شده در قسمت تشریح و بیان مسئله سؤالات متعددی را به ذهن متبادر می‌کند. در تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به پرسش های زیر به عنوان سؤالات اصلی این تحقیق هستیم:

۱- بیش اعتمادی مدیران چه رابطه ای با محافظه کاری دارد؟

۲- چه تفاوتی در شدت رابطه بین بیش اعتمادی مدیران و محافظه کاری در شرکت هایی که به وسیله حسابرسان بزرگ و شرکت هایی که به وسیله این حسابرسان حسابرسی نمی شود وجود دارد؟

۱-۵- اهداف تحقیق

۱-۵-۱- اهدف علمی تحقیق

هدف کلی این تحقیق این است که نشان دهد، در زمانی که مدیران، بیش اعتماد هستند آیا محافظه کاری کمتر می شود یا خیر؟ جهت دستیابی ‌به این هدف کلی، آن را به هدف جزئی ذیل تفکیک و در طول انجام تحقیق، این اهداف پیگیری می شود:

۱- تبیین رابطه بین بیش اعتمادی مدیران با محافظه کاری

۲- تبیین تفاوت در شدت رابطه بین بیش اعتمادی مدیران و محافظه کاری در شرکت های حسابرسی شده به وسیله حسابرسان بزرگ و شرکت هایی که به وسیله این حسابرسان، حسابرسی نمی شود.

۱-۵-۲- اهدف کاربردی تحقیق

اولین کاربرد هر تحقیق جنبه نظری و توسعه رشته مورد تحقیق می‌باشد که زمینه لازم را برای توسعه تئوری های آن رشته و حرکت به سمت سیستم های سازگارتر و کاراتر را مهیا می‌سازد اما نتایج این تحقیق با توجه به هدف کلی آن می‌تواند برای ‌گروه‌های زیر مفید واقع شود:

۱- تحلیل گران مالی: نتایج این تحقیق می‌تواند جهت تحلیل شرکت هایی که مدیران آن ها دارای بیش اعتمادی هستند، مفید واقع شود.

۲- سرمایه گذاران و سازمان بورس اوراق بهادار: محافظه کاری هم برای مدیران شرکت ها و هم برای سرمایه گذاران حائز اهمیت خاصی است. ‌بنابرین‏ اخذ بهترین سیاست ‌در مورد سرمایه گذاری در شرکت هایی که دارای مدیران بیش اعتماد هستند، حائز اهمیت است.

۳- بانک ها و اعتبار دهندگان: به دلیل اهمیت بیش اعتمادی مدیران نتایج تحقیق حاضر می‌تواند برای ارائه اعتبار به وسیله اعتباردهندگان مفید واقع شود.

۱-۶- تبیین فرضیه های تحقیق

با تعمق در تحقیقات انجام شده در دنیا جهت ‌پاسخ‌گویی‌ به پرسش های مطرح شده و دستیابی به هدف تحقیق، فرضیه زیر تدوین شده است:

۱- بین بیش اعتمادی مدیران با محافظه کاری رابطه وجود دارد.

۲- شدت رابطه بین بیش اعتمادی مدیران و محافظه کاری در شرکت هایی که به وسیله حسابرسان بزرگ حسابرسی می شود متفاوت است از شرکت هایی که به وسیله این حسابرسان، حسابرسی نمی شود.

۱-۷- قلمرو تحقیق

۱-۷-۱- قلمرو موضوعی تحقیق

قلمرو موضوعی تحقیق حاضر، بررسی رابطه بین بیش اعتمادی مدیران با محافظه کاری می‌باشد.

۱-۷-۲- قلمرو زمانی انجام تحقیق

قلمرو زمانی انجام تحقیق از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۹۰ در نظر گرفته شده است.

۱-۷-۳- قلمرو مکانی تحقیق

اطلاعات مورد نیاز این نوشتار مربوط به شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار است و به دلیل جامعیت و سهولت دسترسی به بورس اوراق بهادار قلمرو مکانی این تحقیق تهران می‌باشد.

۱-۸- تعریف مفاهیم و متغیرهای تحقیق

محافظه کاری:

تعریف مفهومی: عبارت است از نیاز به درجه بالاتری از تأیید پذیری در هنگامی که اخبار خوب گزارش می­شوند. معمولا برای به دست آوردن این نوع محافظه کاری از تفاوت بین شناخت به موقع سود و زیان استفاده می شود(کوانگ،۲۰۰۷)^[۱۰].

تعریف عملیاتی: برای تخمین مدل های مورد استفاده در این پژوهش، نیاز به معیار خاصی از محافظه کاری یک شرکت است بدین منظور شاخص خان و واتس^[۱۱](۲۰۰۹) به کار برده می شودکه معیار سال- شرکت محافظه کاری را بر اساس مدل باسو(۱۹۹۷) تخمین می زند. و به موقع بودن عایدات برای اخبار خوب(GNews) را با تابع خطی، ویژگی های یک شرکت خاص در هر سال، بیان می‌کنند:

CONS = β_۳= + size + MB + lev

GNews = β_۲= + size + MB + lev

تخمین های تجربی و در صورتی که i=1-4، در شرکت ها ثابت هستند اما بر اساس زمان هایی که آن ها از رگرسیون مقطعی سالیانه تخمین زده شده اند، متفاوتند. با بهره گرفتن از این خصوصیت β_۲ و β_۳ در مدل باسو جابه جا می شود تا به معادله پایین دست یابیم(گارسیا لارا و همکاران،۲۰۱۰). قابل ذکر است که در این مدل ضریب β_۳ شاخص محافظه کاری می‌باشد.

Earn_J = β_۰ + β_۱Neg_i + β_۲ Ret_i ( + size_i + MB_i + lev_i) + β_۳ Ret_i * Neg_i ( + size_i + MB_i + lev_i) + size_i + MB_i + lev_i + size_i * Neg_i + lev_i * Neg_{i +} µ

بیش اعتمادی مدیران: