تعهد گروهی، وابستگی فرد به گروه و ترجیح اهداف گروه، مشخصه اصلی این نوع تعهد است. تعهد گروهی می تواند در جهت تقویت فعالیت های گروهی و یا پدیده گروه فکری، عمل کند. خاستگاه گروه اندیشی یا تعهد گروهی منفی، نیاز به حرمت داشتن، نیاز به اعتماد، کاهش فشار احساس گناه، نایل شدن به اهداف غیر رسمی و احساس پیروی از شخصیت مافوق است. آثار زیانبار گروه اندیشی می تواند شامل مواردی همچون: توهم آسیب ناپذیری، گریز از نقد منطقی، اجتناب از ارزیابی، یکسونگری و تعصب گروهی، کلیشه سازی غیر معقول، اعمال فشار بر اعضاء، اغماض لغزش ها، توافق جمعی بی منطق، نادیده گرفتن اطلاعات مخالف، مسدود کردن سایر مجاری اطلاعات و تعصب روی کارکرد گذشته و تصمیمات اتخاذ شده باشد (الوانی، ۱۳۷۲).
پارسونز نیز چهار نوع تعهد کار را به شرح زیر ارائه داده است:
تعهد رابطه ای (وفاداری به همکاران): نوعی احساس تعلق و وظیفه به دیگران و وفاداری نسبی به ارزش ها، انتظارات و هدف های آن هاست.
تعهد سازمانی (وفاداری به سازمان): وفاداری به ارزش ها، انتظارات و هدف های سازمان است.
تعهد حرفه ای (وفاداری به حرفه): داشتن احساس مسئولیت و علاقه نسبت به حرفه ای خاص و اجتماعی حرفه ای است.
تعهد کاری (وفاداری به جامعه): نوعی تمایل مثبت نسبت به رعایت حقوق جامعه در زمینه کار است. یعنی وجود تعهد کاری به ایجاد جامعه ای متعهد به وحدت ملی و وفاق است (ناظم، قائد محمدی، ۱۳۸۶:۱۵، چلپی، ۱۳۷۵:۸۵).
۲-۲-۴ عناصر تعهد
بطور کلی عنصر اصلی تعهد از دیدگاه رفتاری عبارت است از رفتار و اقدام. هر اقدامی با میزان تعهد متفاوتی همراه بوده که بر حسب شاخص های تعهد عنوان می شود. سالانسیک^[۹۳]مهمترین عامل تعهد را پیوند فرد با اقدام خود می داند و سه ویژگی را در این خصوص متذکر می شود که عبارتند از:
صراحت و آشکار بودن عمل: عواملی است که موجب افزایش صراحت می شود عبارتند از: قابلیت مشاهده و عدم ابهام و روشن بودن عمل یا اقدام.
قابلیت تجدید نظر و فسخ بودن عمل: یکسری از اقدامات می تواند براساس آزمون و خطا صورت گیرند که در صورت مناسب بودن می توان آن ها را تکرار کرد.
اراده: به معنای پذیرش مسئولیت می باشد.
این سه شاخص دارای ارتباط مستقیم با تعهد سازمانی بوده و استفاده درست آن ها، میزان تعهد فرد را برای ما قابل پیش بینی می کند (رنجبر، ۱۳۹۱).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۲-۵ ویژگی های کارمند متعهد
یک فرد متعهد صرفاً حضور فیزیکی در سازمان نداشته بلکه در راستای منافع سازمان تلاش می کند.
گریگوری (۲۰۰۱) پنج ﻭﻳﮋﮔﻰ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻭ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ کند:
خود را عضوی از سازمان بداند.
ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﻴﺮﺩ.
ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ اعتقاد داشته باشد.
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻜﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻪ دیگران معرفی کند.
ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از سوی سازمان دیگر، سازمان خود را ترک نکند( Gregory 2001 به نقل از رمضانیان و همکاران ۱۳۹۲).
محققان بیان می کنند که کارکنان متعهد به سازمان افرادی هستند که خود را در رفتارهای فرانقشی مانند خلاقیت و نوآوری در شغل درگیر می کنند. بروز چنین رفتارهایی از آن جائیکه با روحیه رقابت جویی در سازمان در ارتباط است مطلوب هر سازمانی می باشد (ماتیو، زاجاک، ۱۹۹۰).
۲-۲-۶ عوامل ترغیب کارآیی و تعهد کارکنان
چارن و وسلی تیلور (۱۹۹۸) هشت عامل برای ترغیب کارآیی و تعهد کارکنان در سازمان ها به شرح زیر گزارش کردند:
ویژگی های جو خانوادگی در سازمان
توجه به جنبه ی معنوی سازمان همچون عزت نفس فردی، رابطه متقابل بین مدیر و کارکنان
احترام به شأن انسانی
رفتار مسائات طلبانه
انعطاف پذیری در وظایف کاری، برنامه ریزی ها و فرصت ها
نقش حمایتی کارمندان
ارتباط همگانی و کامل و اطلاعات صحیح
نظام ترفیع و پاداش مساوی و همیاری (طراویان، ۱۳۸۵)
۲-۲-۷ زیان های ناشی از عدم تعهد
زیان های ناشی از پیمان شکنی که حاصل نتایج بررسی ها و تحقیقات در این زمینه می باشد عبارتند از:
اعتماد و اطمینان را در محیط کار از بین می برد.
به صمیمیت و صفای مابین افراد لطمه وارد می سازد.
اضطراب و تزلزل را بر تشکیلات حاکمیت می بخشد.
روحیه نفاق و دورنگی، که از تضاد بین گفتار و کردار بوجود می آید را رشد می دهد.
شخصیت انسان ها و اعتبار سازمان ها را می شکند.
عمر انسان را تلف، فرصت های مناسب را نابود می کند و سرمایه های موجود را معدوم می سازد (تقوی دامغانی، ۱۳۷۷).
۲-۲-۸ مفهوم سازمان
سازمان پدیده‌ای اجتماعی به شمار می‌آید که به طور آگاهانه هماهنگ شده و دارای حدود و ثغور نسبتاً مشخص بوده و برای تحقق هدف یا اهدافی بر اساس یک سلسله مبانی دائمی فعالیت می‌کند (رابینز، ۱۳۸۳).
سازمان عبارت است از مجموعه ای از افراد که برای تحقق اهدافی معین همکاری می کنند (رضائیان، ۱۳۹۲).
سازمان مجموعه ای است با حداقل پنج سال سابقه و حداقل ده عضو حقوق بگیر که اکثر آن ها به صورت تمام وقت در طول سال فعالیت داشته باشند و ضمن استفاده از یک تکنولوژی محوری در مشاغلی متنوع و از قبل تعیین شده سازماندهی شوند تا به اهداف خاص جمعی دست یابند (محمدزاده، ۱۳۷۴).
سازمان عبارت است از سیستمی متشکل از اجزای به هم پیوسته و مبتنی بر نظم و انضباط که به منظور دستیابی به هدف های خاصی فعالیت می کند (زاهدی، ۱۳۹۱).
سازمان نهادی اجتماعی است که هدف مشخصی را تعقیب می نماید به عبارت بهتر سیستمی است با مرزهای معین که به سبب داشتن ساختاری آگاهانه، فعالیت هایی را انجام می دهند. همچنان که از تعریف فوق بر می آید چهار رکن اساسی در این تعریف ملحوظ است که عبارتند از:
نهاد اجتماعی، به معنی آنکه از مردم و گروه های اجتماعی تشکیل می شود.
هدفمندی، به معنی وجود مأموریت و رسالت مشخص
ساختار آگاهانه، به معنی وجود ارتباط و هماهنگی مشخص بین دوایر و بخش های سازمان
مرزهای سازمان، که تعیین کننده عوامل درونی و برونی سازمان می باشند.