|
|
|
مک کله لند اساسی ترین نیاز برای تحقق اهداف سازمانی را نیاز به کسب قدرت میدانست که در آن افراد میل به قدرت و به کنترل در آوردن سایرین دارند. این نیاز حالتی برای نفوذ و کنترل بر سایر افراد ایجاد می کند .(McClland,1975)در حقیقت مک کله لند نیاز به قدرت را اساسی ترین نیاز دانسته و مشارکت در قدرت را به عنوان عامل انگیزشی زمینه ساز توانمندسازی می داند. به نظر صاحبنظران این رویکرد توانمندسازی ریشه در تمایلات انگیزشی افراد دارد. هر استراتژی که منجر به حق تعیین فعالیتهای کاری (خود تصمیم گیری) و کفایت نفس کارکنان گردد، توانمندی آنها را در پی خواهد داشت. برعکس هر استراتژی که منجر به تضعیف دو انگیزه فوق گردد باعث احساس بی قدرتی در آنها شده و عدم توانمندی را در پی خواهد داشت (محمدی،۱۳۸۰).
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
از این جنبه توانمندسازی به معنای “توان افزایی[۶۱]” است. توان افزایی عبارت است از ایجاد شرایط لازم برای ارتقاء انگیزش افراد در انجام وظایف شان از طریق پرورش کفایت نفس[۶۲] و یا کاهش احساس بی قدرتی[۶۳] در آنها است.(Conger & Kanungo,1988)
برخلاف رویکرد ارتباطی که هدف آن قدرتمندسازی و استراتژی آن توزیع قدرت می باشد در رویکرد انگیزشی، هدف تواناسازی و استراتژی آن تقویت کفایت نفس می باشد. توانمندسازی به عنوان یک ساخته انگیزشی با افزایش کفایت نفس افراد آنها را ترغیب می کند که انگیزه، منابع شناختی و مجموعه اقدامات لازم برای اعمال کنترل در رویدادها را در خود بسیج کنند.(Koberage & etal,1999) بر خلاف اعتماد به نفس که ارزیابی فرد از قابلبیتهای خود برای تمامی موقعیت ها میباشد، کفایت نفس ارزیابی فرد از قابلیت های خود برای انجام یک وظیفه خاص است. همانطور که باندورا[۶۴] بیان میدارد کفایت نفس عبارت است از حدودی که افراد فکر می کنند از قابلیتها و تواناییهای لازم برای انجام یک وظیفه خاص برخوردارند میباشد. باندورا در تئوری کفایت نفس خود بیان می دارد که کفایت نفس عامل انگیزشی مهمی است که در موفقیت عملکرد وظیفه ای افراد نقش مهمی ایفا می کند(Gist & Mitchel,1992). او ارتباط بین کفایت نفس و عملکرد را در شکل زیر نشان می دهد.(شکل ۲-۲)
Source: Gist& Mitchell
شکل ۲-۲: الگوی ارتباط کفایت نفس و عملکرد
کانته سیستم های ارتباطی سازمان، ترتیبات شکل گیری شبکه ها در داخل سازمان، میزان دسترسی به منابع و نحوه طراحی مشاغل را به عنوان عوامل موثر بر کاهش کفایت نفس میداند. بلاک نیز موقعیتهای بروکراتیک و سبکهای استبدادی مدیریت از طریق تشویق به وابستگی، رد هر گونه ابراز عقیده، تبعیت بی چون و چرا و تلفیق اهداف سازمانی بی محتوا را جزء این عوامل بر می شماردکانگر و کاننگو نیز عوامل موثر بر کاهش کفایت نفس را به چهار گروه: سیستم پاداش، طراحی مشاغل، عوامل سازمانی، سبک مدیریتی و سرپرستی تقسیم می کند .(Conger & Kanungo,1988) (شکل ۲-۳)
۱) مدل کانگر و کاننگو
از دیدگاه این دو صاحبنظر زمانی که کارکنان احساس بی قدرتی می کنند نیاز به توانمندسازی کارکنان بیشتر احساس می شود. بنابراین آنها معتقدند که توانمندسازی عبارت است از فرایند تقویت شایستگی افراد سازمان از طریق شناسایی و تعیین شرایطی که باعث احساس بی قدرتی در آنها شده و تلاش در جهت رفع آنها با کمک اقدامات رسمی و هم با بهره گیری از فنون غیر رسمی، تهیه و تدارک اطلاعاتی که به کفایت آنها در سازمان کمک کند .(Conger & Kanungo,1988)بنابراین از دیدگاه آنان استراتژیها و تاکتیکها زمانی منجر به توانمندسازی می شود که با پرورش کفایت نفس کارکنان همراه باشد. کانگر و کاننگو در مدل خود فرایند توانمندسازی را شامل پنج مرحله بیان کردند، که این مراحل عبارتند از:
مرحله اول) شناسایی شرایطی که باعث بی قدرتی کارکنان در سازمان شده اند.
مرحله دوم) استراتژیها و تاکتیکهای مدیریتی برای رفع این شرایط
مرحله سوم) فراهم آوردن اطلاعات مربوط به کفایت نفس کارکنان به منظور آماده ساختن آنها
Source:Conger&Kanungo,1988
شکل۳-۲: عوامل موثر بر کاهش خود کار آمدی
مرحله چهارم) نتایج حاصل از توانمندسازی کارکنان که با فراهم آوردن اطلاعات بدست خواهد آمد.
مرحله پنجم) پی آمدهای رفتاری توانمندسازی که علائم خاصی برای رهبران سازمان به شمار می آید. (شکل ۴-۲).
Source: Conger&Kanungo;
شکل ۴-۲: مدل کانگر و کاننگو
۲) مدل آلفرد باندورا
باندورا معتقد است که تقویت باور افراد نسبت به اثر بخشی شان، به احتمال زیاد باعث خواهد شد که خود به استقبال وضعیت های پیش آمده بروند، زمان که خودشان در مورد وضعیتهای پیش آمده به قضاوت داوطلبانه در فعالیتهای شرکت میپردازندکه می توانند از عهده انجام کار برآیند یا خیر. انتظار کفایت نفس تعیین می کند که افراد به چه میزان در انجام وظایف محوله تلاش کرده و تا چه مدت در برابر موانع و شکستها مقاومت خواهند کرد .(Conger & Kanungo,1988) باندورا در مدل خود چهار عنصر را بیان می کند که عبارتند از:
استفاده از حمایت احساس مثبت[۶۵] در فشارها و هیجانات کاری
استفاده از ترغیب و تشویق مثبت
داشتن مدل از افراد موفقی که اعضاء آنها را میشناسند
تحقق تجارب واقعی از تسلط در انجام موفق کارها ( تجربه موفق) .(Conger,1989)
۳) مدل بلانچارد، زیگارمی و زیگارمی
بلانچارد، زیگارمی و زیگارمی با در نظر گرفتن رویکرد مرشدانه[۶۶] برای مدیران بر اهمیت ایفای نقش مربیگری، ارشاد و انتخاب سبک مناسب سرپرستی تاکید ورزیدند. در رویکرد مرشدانه مدیر به افراد کمک می کند تا ارزشها و سنتهای سازمانی را درونی سازی کنند. مدیران فضای کاری ایجاد می کنند که افراد بیش از آنکه به دلایل بیرونی برانگیخته شوند با دلایل درونی به انجام کار بپردازند (Mallak & Kurstedt,1996) یکی دیگر از جنبه های مرشد بودن و رشد دادن زیردستان آن است که مدیران نقش یک الگو را برای فردی که می خواهد او را به ثمر برساند بازی می کند.(Block,1987) اگر مدیر نقش خود را در کمک به دیگران برای رشد درک نکند تلاشهای توانمندسازی موفق نخواهد بود. برای اجرای توانمندسازی در ادراک از نقش مدیر تغییر صورت می پذیرد، مدیر باید کارکنان را به عنوان نیروهای بالقوه ای ببیند که باید به ظهور و فعلیت برسند. این فرایند به خوبی مربیگری[۶۷] یا مرشد بودن[۶۸] نامیده اند که عبارتست از:
تعیین سطح مهارت کارکنان
مطلع ساختن فرد از اهدافی که باید به دست آید و اهمیتی که این اهداف برای کل سازمان دارند.
اجرای آموزشهای مورد نیاز
اجرای حمایت مناسب سرپرست بر مبنای سطح مهارت کارکنان
سبک هدایتگری[۶۹] در موردی که فرد مهارت پایین دارد.
سبک مربیگری[۷۰] برای وظایفی که فرد مهارت دارد ولی تجربه یا انگیزه کافی ندارد.
سبک حمایتی[۷۱] برای انجام وظایفی که فرد مهارت اجرا دارد ولی هنوز اعتماد به توانایی های خود برای انجام کار ندارد.
سبک تفویضی[۷۲] برای انجام وظایفی که فرد با انگیزه و دارای توان کامل باشد.
اطمینان از رشد مداوم مهارتهای فرد توسط واگذاری مسئولیتهای جدیدی که سطح بالاتری از سرپرستی را می طلبد.
ارشاد کارکنان تا جذب فرهنگ سازمانی و ارزشهای توانمندسازی
حذف موانع ساختاری در سازمان
اطمینان از فراهم بودن منابع مورد نیاز، با اطمینان از مهارت فرد در کسب آنها.
حمایت از استمرار توانمندسازی
مشارکت دادن افراد در اطلاعات مربوط به خود افراد و اثربخشی سازمانی .(Blanchard & zigarmi,1985)
رویکرد شناختی
توماس و ولتهوس در مقاله خود تحت عنوان ” عناصر شناختی توانمندسازی” در سال ۱۹۹۰ بعد جدیدی از قدرت و توانمندسازی را مورد توجه قرار دادند آنها معتقد بودند که: قدرت دارای معانی مختلفی است. در اصطلاح حقوقی قدرت به معنای اختیار است همچنین قدرت ممکن است برای تشریح صلاحیت (توان انجام کار)[۷۳] یعنی همان کفایت نفس مورد نظر کانگر و کاننگو بکارگرفته شود. همچنین قدرت به معنی انرژی نیز است بنابراین توانمندسازی به معنای انرژی سازی نیز است.(Thomas & Velthouse,1990) در شکل۵-۲ ارتباط بین قدرت و توانمندسازی از جنبه های مختلف نشان داده شده است (محمدی،۱۳۸۱).
نیرو
قدرت
رویکرد شناختی
نیروزایی
رویکرد انگیزشی
صلاحیت
توان افزایی
توانمندسازی
– برنامه جمعآوری خبر پلیس؛
– شناخت شکاف عملکرد در ارائه خدمات خاص پلیس؛
– استراتژی بستن شکاف با تمرکز بر عملیات یا بازاریابی؛
موارد بحث شده در این تحقیق آمادگی بالقوه مدل تجزیه و تحلیل شکاف را نشان میدهد.
– جک سواس[۲۶۴] (۱۹۹۳)؛ تحقیق «توسعه مدیریت کیفیت برای پلیس شهر اوکالا[۲۶۵] از ایالت فلوریدا»، هدف از این تحقیق ارائه مدیریت کیفیت فراگیر، بجای مدیریت سنتی در بخش پلیس اوکالا است. این تحقیق به سه بخش تقسیم شده است. در بخش اول؛ بهتفاوت بین اصول مدیریت کیفیت جامع و مفاهیم مدیریت سنتی می پردازد و اصول چهاردهگانه کیفیت دکتر دمینگ مطرح می کند. اگرچه گرایش عمده به این است که این اصول مستقیماً مربوط به تولید است، ارزش برای بخش دولتی ندارد، ولی هر سازمانی باید از اصول را مورد آزمون و بهدقت مورد توجه قرار دهند. هر سازمان ممکن است به یکی از تئوریهای نظریهپردازان مدیریت کیفیت جامع، مثل اصول مدیریت کیفیت دکتر دمینگ، اصول دکتر جوران و یا دیگران توجه نماید. برآیند همه اینها آن است که کدامیک برای سازمان بهتر است. در بخش دوم؛ تحقیق به مدیریت کیفیت در ضوابط پلیس به فرهنگ پلیس سنتی و این که چرا نیاز به تغییر دارد، اشاره می کند. نیروی دریایی آمریکا نمونه ای از سازمانهای پیشتاز در فرایند مدیریت کیفیت فراگیر است. در حالیکه بکارگیری برخی از اصول دمینگ عاملی مهم فرهنگ داخلی سازمان برای تغییر است، ساختار سازمان مقدار کمی کیفیت سازمان را بهبود میبخشد.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
هر تاکتیک، روش و فرآیندی که بوسیله پلیس بکار گرفته می شود، تأثیرپذیری آن باید ارزیابی شود. این ارزیابی بهتر است بوسیله کارشناسان و افسرانی که در خیابان شغلشان است، هر روز انجام شود.
در بخش سوم؛ تحقیق به گذشته، حال، آینده پلیس اوکالا پرداخته می شود. تغییر از مدیریت سنتی به مدیریت کیفیت جامع از آوریل۱۹۹۰در پلیس اوکالا با غیرمتمرکز کردن فرماندهی شروع شد. اهداف این اصلاحات عبارتند از:
– بهبود پاسخگویی بوسیله واحدهای تحت فرماندهی در یک منطقه جغرافیایی؛
– غیرمتمرکز کردن اختیارات در سطوحی از تصمیم گیری؛
– آماده کردن سازمان برای پیشرفت بیشتر.
اقدامات بعمل آمده مثل:
– لازمه آموزش مدیران و کارکنان؛
– به افسران اجازه داده شد، تا بر اساس استاندارد کاپشن مورد علاقه زمستانه خود را خریداری نمایند؛
– مشارکت دادن کارکنان در فرایند تصمیم گیری خرید تجهیزات شغلی روزانهشان؛
– تمرکز بر مشتری، توجه مستمر برای راه هایی که موجب بهبود کیفیت است.
– تشکیل تیمهای خودگردان از میان افسران موتورسوار، در حالیکه قبل از۱۹۹۰آنها تحت سرپرستی یک گروهبان اداره میشدند. در طرح جدید ۲/۱ افسران موتورسوار به یک ناحیه و نصف دیگر به ناحیه دیگر اعـزام شدند، در تیم هر یک از افسران مسئولیت داشتند. وقتی از افسران سؤال شد چه فرقی با قبل دارد، در پاسخ گفتند؛ بزرگترین تفاوت آن است که ما هر روز که به سرکار میآییم، از کارمان لذت میبریم.
در آینده اساس مدیریت کیفیت تمرکز بر روی مشتریان است. مشتریان داخلی که کارکنان هستند و مشتریان بیرونی که شهروندان میباشند. طبیعتاً تمرکز بر مشتریان بیرونی (شهروندان) خواهد بود.
در گذشته عملکرد پلیس بوسیله نرخ جرایم، بیان تعداد ترافیک و تعداد موارد کشفشده، همه اینها آمارهای داده های باارزشی را مهیا می کنند، ولی آنها تصویر درستی ارائه نمیدهند.
– دفتر تحقـیقات معاونت طرح و برنامه ناجا (۱۳۹۱)؛ مطالعات نشـان میدهد در حال حاضر ۴۱ مرکز پلیس هند دارای گواهینامه ISO 9001, 2000 هستند و ۱۶۵ مرکز پلیس دیگر درصدد پیادهسازی استاندارد ISO 9001, 2000 میباشند، تا بتوانند این گواهینامه را اخذ نمایند. مراکز پلیس هند در زمینه راه اندازی سیستمهای مدیریت کیفیت مبتنی بر استاندارد ISO 9001, 2000 در دنیا پیشگام هستند و بیشترین توجه را به مبحث پیادهسازی سیستمهای مدیریت کیفیت در بین مراکز مختلف پلیس دنیا معطوف کرده اند.
مراکز پلیس برخوردار از گواهینامه ایزو باعث تحسین بسیاری از فعالان بین المللی بهخصوص در زمینه حقوق بشر شده است و بنابه نظر آنها تغییرات شگفتانگیزی در نحوه برخورد و رفتار کودکان پلیس با مردم ایجاد شده است. همچنین پیادهسازی استاندارد ISO 9001, 2000 باعث بهبود چشمگیر تصویر ایجادشده، از پلیس در ذهن مردم هندوستان شده است. پیادهسازی سیستم مدیریت کیفیت مبتنی بر استاندارد ISO 9001, 2000 در مراکز پلیس هند باعث بهبود بسیار چشمگیری در نحوه ارائه خدمات آنها به مشتریان خویش شده است که برخی از آنها عبارتند از:
– افزایش رضایتمندی مردم از پلیس؛
– بهبود زمان رسیدن به منطقه وقوع جرم؛
– راه اندازی ایستگاههای پذیرش در مراکز پلیس و تعبیه مکانهایی برای پشتیبانی اطلاعاتی مردم؛
– راه اندازی ایستگاههایی مخصوص زنان در جهت پشتیبانی اطلاعاتی آنها؛
– بهبود شفافیت و پاسخگویی پلیس؛
– نگهداری مناسب و بازیابی سریع پرونده ها در مراکز پلیس؛
– ایجاد رقابت سالم بین کارکنان پلیس و … .
کیفیت مراکز پلیس هند بعد از پیادهسازی سیستمهای مدیریت کیفیت مبتنی بر استاندارد ISO9001, 2000، آنچنان افزایش یافت که در سال ۲۰۰۷ مرکز پلیس Shiprapath، بهعنوان بهترین مرکز پلیس در جهان توسط یک ارگان بین المللی و جهانی معتبر واقع در لاهه هلند انتخاب شد. مراکز پلیس هند درصدد هستند با تثبیت ابتکارات و نوآوریهای جاری، توسعه مهارت های حرفها و نرمافزاری کارکنان پلیس و ارتقای تکنولوژیکی پلیس به صورت مستمر، کیفیت ارائه خدمات بهمشتریان خود را بهبود ببخشند (دفتر تحقیقات معاونت طرح و برنامه ناجا، ۱۳۹۱).
– کاریجکتیران[۲۶۶] و استیون سی روس[۲۶۷] (۱۹۹۶)؛ از دانشگاه واشینگتن غربی[۲۶۸]– دانشکده بازرگانی، تحقیقی را تحت عنوان «مشاهدات و انتظارات کیفیت خدمات بااستفاده از ابزار کیفیت خدمات (SERVQUAL) برای تجزیه و تحلیل نیازها»، انجام دادند. هدف از این تحقیق تطبیق مدل معروف کیفیت خدمات در رابطه با فرایند کیفیت خدمات مشاوره دانشگاهی ارائه شده، با کیفیت خدمات مورد انتظار، بهمنظور شناخت اولویتهای کلیدی برای سیستمهای پشتیبانی است.
– ویسنوسکی[۲۶۹](۱۹۹۶)؛ در تحقیقی کاربرد مدیریت کیفیت جامع در سازمانهای دولتی را در پاسخ به چهار پرسش شامل: آیا رویکرد مدیریت جامع برای سازمانهای دولتی جالب است؟ کدامیک از اصول مدیریت کیفیت جامع باارزش و کدام بیارزش است؟ آیا تغییرات در اصول و مکانیسمهای مدیریت کیفیت برای همخوانی با سازمانهای دولتی لازمند؟ برای ایجاد احساس نیاز به تغییر چه میتوان کرد؟ مورد بررسی قرار میدهد. برای پاسخ به سؤالات، بعُد مدیریت کیفیت جامع را از دیدگاه نویسندگان با بکارگیری ادبیات دانشگاهی شناسایی و تعریف می کند که از دیدگاه ارزیابی مدیریت کیفیت جامع برای سازمانهای بخش دولتی مفید شناختهشده، اما ویژگیهای خاص عملکرد بویژه نارسائیهای درک موضوعهای درک رضایت مشتری، احساس رضایت مدیران و کارکنان برای کارکردن بر اساس قوانین و نظم و مشاهده اولویتها، کمبود میل درونی و انگیزه برای پیشرفت فرآیندها، مداخله مدیریت کیفیت جامع را مشکلتر میسازند. نتیجه این بررسی نشان میدهد که بعضی از ابعاد مدیریت کیفیت جامع مانند؛ توجه به مشتری، در مقایسه با وضعیت رقابتی از اهمیت کمتری برخوردار است. لذا ابعاد دیگر مدیریت کیفیت جامع مانند؛ دسترسی به اطلاعات، بکارگیری ابزارها و تکنیکهای بهبود، آموزش، قدرتبخشی و کارگروهی میتوانند، مانند بخش خصوصی اثرات مثبت و مشابهی داشته باشند. در برخی از موقعیتها بخش دولتی انگیزه کمی برای بهبود نیاز مشتریان دارند. در این موارد، دولتها بایستی به عنوان دایره بازاریابی عمل نمایند و نیاز مشتریان را به قوانین تبدیل نمایند. در مقابل موانع زیادی نیز برای مدیریت کیفیت جامع در سازمانهای دولتی وجود دارد. این موانع شامل؛ تعریف نامناسب مشتری که در برخی موارد ممکن است کل جامعه و نه فقط یک مصرف کننده مستقیم باشد، کمبود انعطافپذیری که مشخصه بخش عمده سازمانهای دولتی است و پیادهسازی ابعاد مدیریت کیفیت جامع مانند؛ روابط بلندمدت با عرضهکنندگان و توسعه سیستم پادشدهی برای کارکنان را دچار مشکل میسازد.
۳-۲ دلایل استفاده از TQM در مدل کیفیت راهور
مدیریت کیفیت از بدو پیدایش تاکنون دستخوش تغییراتی بوده است. تحولات تکنولوژیکی و تغییرات سلایق مشتریان و ضرورت توجه به خواست مشتریان و عرصه رقابت جهانی و … همگی تغییرات و اصلاحاتی در اصول TQM در پیداشت. هر چند درباره روند شکل گیری و اصلاحات TQM نظرات متفاوتی وجود دارد، ولی تقریباً همه نظرات در جهت تعالی TQM از دوره بازرسی برای کیفیت تا دوره مدیریت کیفیت جامع اتفاقنظر دارند. تفاوت نظرات صرفاً در دستهبندی کردن دورهها به صورت کلی یا جزیی میباشد. بعضی از نظریهپردازان مثل: گاروین و چارلزکوب، سیر تحولی کیفیت را در چهار مرحله بازرسی کیفیت، کنترل کیفیت، تضمین کیفیت، مدیریت کیفیت جامع بیان نمودند، بعضی دیگر مثل انجمن کنترل کیفیت آمریکا همین سیر تکاملی چهار مرحله ای مدیریت کیفیت را در یازده دوره شامل؛ بازرسی، طبقه بندی، کنترل کیفیت، تست و آزمون تست، تضمین کیفیت، طراحی کیفیت، مدیریت کیفیت، مدیریت کیفیت فراگیر، بهبود کیفیت، یکپارچگی سیستمهای کیفیت، مدلهای تعالی و سرآمدی جوایز کیفیت تقسیم نمودند. البته این مدلهای سرآمدی، هر کدام تکنیکی برای اجرای TQM در سازمانها میباشند.
TQM یک فلسفه کلی است که هدف آن تأمین نیازهای مشتریان داخلی و خارجی، با ایجاد یک فرهنگ سازمانی است که هر کسی در هر مرحله ای از تولید محصول و در هر سطحی از مدیریت به کیفیت متعهد است و بهخوبی اهمیت استراتژیک آن را، درک کرده است.TQM بر بهبود روشهای ساختاری، زیرساختی، نگرشی، رفتاری و روششناختی راضی کردن مشتریان تمرکز دارد، TQM بر بهبود کل سیستمهای مدیریت تأکید بیشتری دارد، تا عملکرد فردی. مدیریت کیفیت فراگیر مجموعه ای از اصول مدیریت را که بر بهبود کیفیت تمرکز دارند، بهعنوان نیروی محرکه در همه بخشهای وظیفه ای و در تمام سطوح شرکت ارائه می کند. در واقع TQM تعهدی است، سیریناپذیر. ” خیلیخوب ” کافی نیست و کیفیت همیشه قابل ارتقاست.
اجرای TQM در سازمانها نیاز به فرهنگسازی، ایجاد بسترهای مناسب در ساختار و تشکیلات سازمانی، آموزش و … دارد. نتایج حاصله از ادبیات این تحقیق بیانگر آن است که نگرشTQM و اجرای آن مختص بخش خصوصی نیست؛ بلکه در بخش عمومی نیز قابلیت اجرایی دارد. در هر صورت TQM بهعنوان تکنیکی مناسب برای بهبود مستمر کیفیت و اساس مدلهای مختلف کیفیت در سازمانهای عمومی و خصوصی محسوب می شود. سازمانها برای اجرای آن در تشکیلات خود به مدلهای سرآمدی و تعالی کیفیت متوسل میشوند. سازمان راهور نیز برای پیشرفت و بهبود در امور می تواند از TQM استفاده و آن را در سازمان خود مستقر نماید.
۱-۳-۲ دلایل استفاده از مدل EFQM در مدل مفهومی کیفیت راهور
یافته ها از ادبیات این پژوهش نشان میدهد؛ در حال حاضر جوایز تعـالی سازمانی در بیش از ۷۶ کشـور که همگی عضو سازمان ملل متحد هستند، اعطا می شود. بکارگیری مدلهای کیفیت در پلیس کشورهای جهان مورد توجه است. مدلهای مدیریت کیفیت مورد استفاده در پلیس، جدای از مدلهای مطرحشده نمی باشد. از مطالعات پیشین حاکیست که پلیس ۲۵ کشور شامل؛ هندوستان، سوئد، فنلاند، هلند، بلژیک، انگلیس، اوکراین، اسلوونی، لیتوانی، نروژ، پرتغال، سنگاپور، استرالیا، آمریکا، کانادا، لهستان، امارات، مالزی، فیلیپین، هنگکنگ، اسپانیا، آرژانتین، ایرلند، تایوان، چین، از مدلهای مختلف کیفیت از قبیل: TQM، ISO 9001 ،EFQM، BSC، KM، KS،DEA ، BPR، QZQ،INK استفاده مینمایند. از بین مدلهای فوق کشورهای اروپایی و بسیاری از کشورهای دیگر از جمله، ایران از مدلEFQM استفاده مینمایند. پلیس انگلیس باالهام از EFQM شبکه (EFQNM)، پلیس ملی تأسیس نمود. همچنین نیروی دریایی آمریکا نمونه ای از سازمانهای پیشتاز در فرایند مدیریت کیفیت فراگیر است. پلیس ایران و دانشگاه علوم انتظامی امین نیز از مدلEFQM بهره میبرد. بر اساس مطالعه تطبیقی انجامشده بین سه مدل EFQM، بالدریج، دمینگ نتیجه حاصله نشان میدهد که مدلهای بالدریج و EFQM واجد نگاهی جامعتر و یکپارچهتر به سازمان نسبت به مدل دمنیگ میباشند و مدل EFQM از بیشترین اقبال برخوردار بوده است (رمضانیان و اسماعیلپور، ۱۳۹۱). با توجه به مقبولیت EFQM در جهان و ایران و تجارب پلیسهای جهـان در بکارگیری مدل مذکـور، بهره گیری از ابعاد فوق برای تعیین مدل کیفیت خدمات می تواند مناسب باشد.
۲-۳-۲ دلایل استفاده از مدل Servqul در مدل مفهومی کیفیت راهور
از بین مدلهای سنجش کیفیت خدمات، مدل سروکوال از اقبال بیشتری در کشورها برخوردار است. البته هر کشور و سازمانی در کاربرد مدلها باید آن را مطابق با فرهنگ و ارزشهای جامعه و سازمان مربوطه بومی نماید. همانطور که در بخش مطالعات داخلی و خارجی این پژوهش آمده است؛ خدمات پلیس در بسیاری از کشورها از جمله آمریکا (برایتون و کلورادو)، مجارستان، انگلستان و اسکاتلند، ایران (خدمات امنیتی و انتظامی پلیس+۱۰)، …، با بهره گرفتن از مدل Servqual مورد سنجش قرار دادند. مطالعات گروه تحقیقات پلیس لندن (۱۹۹۷)؛ نشان میدهد کهServqual (مدل تجزیه و تحلیل شکاف) برای شناخت انتظارات عمومی با خدمات ارائه شده پلیس، اولویتهای حوزه کار پلیس سودمند میباشد. اطلاعات تجزیه و تحلیل شکاف برای شکلدهی برنامه های سالانه پلیس و برای تدوین استراتژی پلیس، برای ارائه خدمات و بهبود خدمات بکار میرود. میکی دونلی[۲۷۰] (۲۰۰۶)؛ در اسکاتلند تحقیقی تحت عنوان «ارزیابی کیفیت خدمات پلیس با بهره گرفتن از سروکوال»، انجام دادند. هدف این تحقیق توسعه کاربرد رویکرد سروکوال برای ارزیابی کیفیت خدمات پلیس اسکاتلند بود. تمیم آلباسام (۱۹۹۸)؛ مدلهای فراوانی در رابطه با اندازه گیری کیفیت خدمات وجود دارد. ولی مدل SERVQUAL، مدل مهم عمومی است که برای اندازه گیری و مدیریت کیفیت خدمات در بخشها و فرهنگهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد (تمیم آلباسام؛ بهنقل از باتل، ۱۹۹۶). مدل servqual برای اندازه گیری و ارزیابی کیفیت خدمات در بخشهای مختلف صنعتی، تجـاری، خدماتی، دولتی و خصوصی و … کاربرد دارد. علاوه بر آن در دولتهای محلی و فرهنگها و کشورهای مختلف از جمله بهعنوان مثال، ایالات متحده آمریکا، چین، استرالیا، قبرس، هنگکنگ، کره جنوبی، آفریقای جنوبی، هلند، امارات متحده عربی و انگلستان استفاده شده است (Al Bassam, 1998).
۳-۳-۲ دلایل استفاده از مدل E- SQ در مدل مفهومی کیفیت راهور
امروزه بخش اعظمی از خدمات سازمانهای دولتی و خصوصی از جمله؛ پلیس راهنمایی و رانندگی به صورت الکترونیکی از طریق اینترنت به مشتریان عرضه می شود. لذا برای ارائه مدل برای سنجش کیفیت در راهور لازم است، به کیفیت خدمات الکترونیکی نیز توجه شود. مباحث مطرحشده در ادبیات این تحقیق بیانگر آن است که محققین این حوزه مدلهایی را برای سنجش کیفیت خدمات الکترونیکی ابداع نمودند. مثلاً؛ لیاکونو، واتسون و گودو (۲۰۰۰) برای ارزیابی کیفیت خدمات وبسایتها مقیاسی در ۱۲ بعُد ارائه کردند، هدف اصلی آنها بیشتر تولید اطلاعات برای طراحان وبسایت بود، تا اینکه کیفیت خدمات را با تجربه مشتریان ارزیابی نمایند. در واقع این مدل یک بُعد کیفیت که خدمات مشتری نامیده می شود، را نادیده گرفتند. زیرا آن تحت روششناسی تحقیق نتوانست اندازه گیری نماید. بههمین دلیل، وب کوال شامل؛ یک بُعد نیست. همچنین بارنر و ویدگن[۲۷۱] (۲۰۰۲)؛ یک مقیاس پنج عامل شامل: قابلیت استفاده، طراحی، اطلاعات، اعتماد و همدلی ارائه مینمایند. یو و دونتو[۲۷۲] (۲۰۰۱)؛ نه عامل را در چهار بُعد شامل: سهولت استفاده، طراحی زیبا، سرعت پردازش و امنیت گسترش داد. هر یک از مقیاسهای مطرح شده، بخشی از کیفیت خدمات الکترونیکی را در بردارند. در عوض زیتهامل، پاراسورامن و مالهوترا (۲۰۰۰)؛ ابعاد کیفیت خدمات الکترونیک را در یازده بعُد شامل: ۱- قابلیت اطمینان، ۲- پاسخگویی، ۳- دسترسی، ۴- انعطافپذیری، ۵- سهولت در هدایت، ۶- کارایی، ۷- اعتماد، ۸- امنیت، حفظ حریم شخصی، ۹- آگاهی از قیمت، ۱۰- زیبایی سایت، ۱۱- بومیبودن یا میزان شخصی نمودن، تنظیم نمودند که نسبت به سایر مقیاسها از جامعیت بیشتری برخوردار است. بنابراین بنظر میرسد برای سنجش کیفیت خدمات الکترونیکی راهور میتوان، از ابعاد آن پس از بومیکردن استفاده کرد.
۴-۳-۲ جمعبندی دلایل استفاده از مدل مفهومی تحقیق
آنچه که در ادبیات تحقیق در خصوص مدلهای کیفیت خدمات مطرح شد، در جدول تطبیقی (۱۲-۲) به تفکیک مدل احصاء شده است. تا با بهره گرفتن از آنها ابعادی که بهنظر میرسند برای مدل مدیریت کیفیت خدمات راهور مناسب میباشند، انتخاب و در فصل چهارم مورد آزمون قرار گیرند. بهعبارت دیگر جدول (۱۲-۲) راهنمایی است برای محقق، جهت انتخاب ابعادی از کیفیت خدمات برای آزمون، تا در صورت درستی در ترکیب مدل سنجش کیفیت خدمات راهور قرار گیرند.
جدول ۱۲-۲: تطبیق ابعاد و معیارهای مدیریت کیفیت به تفکیک مدل بر اساس ادبیات تحقیق
R
مدل سنجش کیفیت
ابعاد (معیارهای) مدل
Adams, S. J., Inequity in Social Exchange, in L. Berkowitz, Advances in Experimental Social Psychology. Academic Press, Vol. 2, PP. 267 – ۲۹۹, ۱۹۶۵.
Afzal, Hasan. and Aslam Khan, Muhammad. Consumer’s Trust in the Brand: Can it Be Built through Brand Reputation, Brand Competence and Brand Predictability. international business research, Vol. 3, No. 1, PP. 41 – ۵۰, ۲۰۱۰٫
Afuah, Allan, Innovation management: Strategies, Implementation and Profits, Oxford University Press (New York), 1998.
Agarwal, Manoj. and Rao, Vithala, an Empirical Comparison of Consumer Based Measures of Brand Equity, Marketing Letters. Academic Journal, Vol. 7, No. 3, PP. 237 – ۲۴۷, ۱۹۹۶.
Agustin, J. Singh. Curvilinear effects of consumer loyalty determinants in relational exchanges. Journal of Marketing Research, Vol. 42, PP. 96-108, ۲۰۰۵.
Ailawadi, Kusum. L; Lehmann, Donald. R. and Neslin, Scott, A. Revenue Premium as an Outcome Measure of Brand Equity. Journal of Marketing, Vol. 67, No. 4, PP. 1–۱۷, ۲۰۰۳.
Alam, Syed Shah., and Yasin, Norjaya Mohd. What Factors Influence Online Brand Trust: Evidence from Online Tickets Buyers in Malaysia. Journal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research, Vol. 23, No. 4, PP. 78- 89, ۲۰۱۰.
Alba, Joseph. W. and Hutchinson, J. Wesley., Dimensions of Consumer Expertise. Journal of Consumer Research, Vol. 13, No. 1, PP. 411–۴۵۴, ۱۹۸۷.
Alloza, Angel., Brand Engagement and Brand Experience at BBVA: The Transformation of a 150-Year-Old Company. Corporate Reputation Review, Vol. 11, No. 4, PP. 371-379, ۲۰۰۸.
Ambler, Tim., Marketing and the Bottom Line (۲nd edition). London, U. K: Pearson Education, ۲۰۰۳.
Ambler, Tim., Flora Kokkinaki, and Stefano Puntoni. Assessing Marketing Performance: Reasons for Metrics Selection. Journal of Marketing Management, Vol. 20, PP. 475-498, ۲۰۰۴.
Andaleeb, Syed. S. the Trust Concept: Research Issues for Channels of Distribution. Journal of Research in Marketing, Vol. 11, PP. 1-34, ۱۹۹۲.
Andaleeb, Syed. S. and Anwar, syed. F., Factors Influencing Customer Trust in Salespersons in a Developing Country. Journal of International Marketing, Vol. 4, No. 4, PP. 35 – ۵۲, ۱۹۹۶.
Anderson C. James & Narus A. James. A Model of Distributor Firm and Manufacturer Firm Working Partnerships. Journal of Marketing, Vol .54, PP. 42 – ۵۸, ۱۹۹۰.
Anderson, Eugene & Sullivan, Mary. The Antecedents and Consequences of Customer Satisfaction for Firms. Marketing Science, Vol. 12, No. 2, PP. 125-143, ۱۹۹۳.
Anderson, E., Fornell, C., & Lehmann, D., Customer satisfaction, Market Share, and Profitability: Findings from Sweden. Journal of Marketing, Vol. 58, No. 3, PP. 53–۶۶, ۱۹۹۴.
Anderson, E., Customer Satisfaction & Word of Mouth, Journal of Service Research, Vol. 1, PP. 5-17, ۱۹۹۸.
Ardnet, J., Role of Product Related Conversations in Diffusion of a New Product. Journal of marketing research, Vol .4, No. 3, PP. 234, ۱۹۶۷.
Arnold, Mark. J., Kristy. E. Reynolds., Nicole. Ponder and J ason. E. Lueg., Customer Delight in a Retail Context: Investigating Delightful and Terrible Shopping Experiences. Journal of Business Research, Vol. ۵۸, No. 8, PP. 1132-1145, ۲۰۰۵.
Assael, henry., Consumer Behavior and Marketing Action, Cincinnati, oh: South – Western, Sage Publication Ltd, ۱۹۹۸.
Atilgan, Eda; Aksoy, Safak and Akinci, Serkan, Determinants of the Brand Equity: A Verification Approach in the Beverage Industry in Turkey. The Journal of Marketing Intelligence & Planning, Vol, 23, No 3, PP. 237-248, ۲۰۰۵.
Atwal, Glyn and Williams, A., Marketing in Postmodern India: Bvglari Meets Bollywood. Indian Journal of Marketing. Vol. 38, No. 1, PP. 3-7, ۲۰۰۸.
Babin, B. J., & Griffin, M., The Nature of Satisfaction: An Updated Examination and Analysis. Journal of Business Research, Vol. 41, PP. 127– ۱۳۶, ۱۹۹۸.
Babin, Barry. J; Yong – Ki, Lee; Eun – Ju, Kim; Griffin, Mitch., Modeling Consumer Satisfaction and Word of Mouth: Restaurant Patronage in Korea. The Journal of Services Marketing, Vol. 19, No. 3, PP. 133, ۲۰۰۵.
Back, Ki – Joon & Parks, Sara. C., A Brand Loyalty Model Involving Cognitive, Affective and Conative Brand Loyalty and Customer Satisfaction. Journal of Hospitality & Tourism Research, Vol. 27, No. 4, PP. 419-35, ۲۰۰۳.
Back, Ki .Joon., The Effects of Image Congruence on Customers’ Brand Loyalty in the Upper Middle-class Hotel Industry. Journal of Hospitality & Tourism Research, Vol. 29, No. 4, PP. 448-467, 2005.
Baldauf, Artur; Cravens, Karen and Binder, Gudrun., Performance Consequences of Brand Equity Management: Evidence from Organizations in the Value Chain. The Journal of Product and Brand Management; Vol. 12, No. 4, PP. 220-234, ۲۰۰۳.
Baldinger, Allan. L and Rubinson, Joel., Brand Loyalty: the Link Between Attitude and Behavior. Journal of Advertising Research, Vol. 36, No. 6, PP. 22-34, ۱۹۹۶.
Bamert, t., & wehrli, h.p., Service Quality as an Important Dimension of Brand Equity in Swiss Service Industries. Journal of Managing Service, Vol. 15, No. 2, PP. 132-1, ۲۰۰۵.
Barber, Bernard., The Logic and Limits of Trust. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press, ۱۹۸۳.
Barnett, Chris., Julian, Barr., Angela, Christie., Belinda, Duff., and Shaun Hext, Measuring the Impact and Value for Money of Governance & Conflict Programmes, Final Report Submitted by ITAD, ۲۰۱۰.
Barney, Jay. B. & Hansen, Mark. H., Trustworthiness as a Source of Competitive Advantage. Strategic Management Journal, Vol .15, PP. 175-190, ۱۹۹۴.
Bearden, William. O. Neteymer, Richard. G. and Teel, Jesse. E., Measurement of Consumer Susceptibility to Interpersonal Influence, Journal of Consumer Research, Vol. 15, PP. 473 – ۴۸۱, ۱۹۸۹.
Bearden, William. O. and Rose, Randall. L., Attention to Social Comparison Information: an Individual Difference Factor Affecting Consumer Conformity, Journal of Consumer Research, Vol. 16, PP. 461 – ۴۷۱, ۱۹۹۰.
Bennet, Roger., Relationship Formation and Governance in Consumer Markets: Transactional Analysis Versus the Behaviorist Approach. Journal of Marketing Management, Vol. 12, PP. 417 – ۴۳۶, ۱۹۹۶.
Berry, Leonard. L., Relationship Marketing of Services – Growing Interest, Emerging Perspectives. In. Emerging Perspectives in Services Marketing. Chicago, IL: AMA, Vol. 23, No. 4, PP. 25 – ۲۸, ۱۹۹۵٫
Berry, Leonard. L., Cultivating service brand equity. Journal of the Academy of Marketing Science, Vol. 28, No. 1, PP. 128 – ۱۳۷, ۲۰۰۰.
Berry, Leonard. L; Carbone, Lewis. P. and Haeckel, Stephan. H., Managing the Total Customer Experience. MIT Sloan Management Review Vol. 43, PP. 85 – ۸۹, ۲۰۰۲.
Bhattacharya, Rajeev. Devinney, Timothy. M. & Pillutla, Madan .M., A Formal Model of Trust Based on Outcomes. Academy of Management Review, Vol. 23, PP. 459-472, ۱۹۹۸.
Biel, Lien., How Brand Image Drives Brand Equity. Journal of Advertising Research, Vol. 32, No. 6, PP. 6–۱۲, ۱۹۹۲.
Bloemer, Josem. M., and Kasper, Hans. D. P., the Impact of Satisfaction on Brand loyalty: Urging on Classifying Satisfaction and Brand Loyalty, Journal of Satisfaction, Dissatisfaction and Complaining Behavior, vol. 7, pp. 152 – ۱۶۰, ۱۹۹۴.
Bloemer Josem. M and Kasper, Hans. D. P., the Complex Relationship between Consumer Satisfaction and Brand Loyalty, Journal of Economic Psychology, Vol. 16, No. 2, PP. 311-329, ۱۹۹۵.
Bodet, G., Customer Satisfaction and loyalty in service, Two concepts, four constructs, several relationships. Journal of Retailing and Consumer service, No 15, P.P 156-162, ۲۰۰۸.
Bolton, R., A Dynamic Model of the Duration of the Customer’s Relationship with a Continuous Service Provider: The Role of Satisfaction. Journal of Marketing Science, Vol. 17, No. 1, PP. 45– ۶۵, ۱۹۹۸.
Boo, Soyoung; busser, James and baloglu, seyhmus, a Model of Customer-Based Brands Equity and its Application to Multiple Destinations. Tourism Management, Vol. 30, PP. 219–۲۳۱, ۲۰۰۹.
Boone, S. D., and Holmes J. G., The dynamics of interpersonal trust: Resolving uncertainty in the face of risk, in Hinde, R. A., and Groebel, J. (Eds). Cooperation and Prosocial Behavior. Cambridge: Cambridge University Press, PP. 190-211, ۱۹۹۹.
۲-۹ مراحل بحرانی فشارهای منفذی در سد
سه مرحله مختلف که شرایط بحرانی برای فشار منفذی در بدنه سد به حساب می آیند به صورت زیر تقسیم می شوند:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
الف) در حین ساختمان و تحت اثر فشردگی ناشی از افزایش ارتفاع خاکریز (که معمولا فشارهای منفذی در حین ساختمان نامیده می شوند) یا پایان ساختمان سد.
ب) پس از پر شدن مخزن سد و گذشت زمان کافی ، به طوری که حالت تراوش پایدار در بدنه سد به وجود آید.
ج) در حالت افت سریع تراز آب مخزن در مواقع ضروری (که این فشارها را فشار منفذی تخلیه سریع می نامند).
۲-۹-۱ فشارهای منفذی حین ساختمان
یک خاکریز متراکم شده بوسیله غلطک معمولا تا درجه اشباع ۸۰ تا ۹۰ درصد کوبیده می شود. به عبارت دیگر ۸۰ تا ۹۰ درصد فضای بین دانه های خاک را آب اشغال نموده و در حال تعادل با حباب های هوا می باشد. فشرده شدن این مخلوط (آب و هوا) تحت اثر بارهای فزاینده خاکریز باعث افزایش فشارهای منفذی در خاک های ریز دانه می گردد. مقدار این فشارهای منفذی به عوامل متعددی از جمله درصد رطوبت خاکریز ، خاصیت فشردگی و نفوذپذیری خاک ، سرعت انجام عملیات ساختمانی و مسیرهای موجود برای زهکشی بستگی دارد. هرچه خاک قابلیت تراکم بیشتری داشته باشد (نرم تر باشد) فشارهای منفذی حین ساخت در آن بیشتر است و بر عکس. این شرایط هم برای شیب بالادست و هم برای شیب پایین دست می توانند بحرانی باشند. برآورد صحیح و دقیق فشارهای منفذی در طراحی به علت عدم اطمینان در برآورد بسیاری از پارامترهای موثر ، امکان پذیر نیست. اغلب گسیختگی شیروانی ها در طول ساخت یا پایان ساخت سد اتفاق می افتد. روش های مختلف برآورد تقریبی فشارهای منفذی حین ساختمان در زیر نام برده شده است :
۲-۹-۱-۱ روش ضرایب فشار منفذی اسکمپتون ( ضرایب A و B) و ضریب
این روش بر اساس اندازه گیری فشارهای منفذی بوجود آمده در یک نمونه که در آزمایش سه محوری در طول فرایند تحکیم و برش قرار می گیرد می باشد. از آنجایی که رفتار خاک ها تحت فشار تا حدود زیادی با رفتار آنها تحت کشش اختلاف دارد ، فشارهای آب منفذی نهایی برای هر مسیر تنشی متفاوت بوده و با به دست آوردن مقادیر مختلف ضرایب فشار منفذی مشخص می گردد. بنابراین برای بدست آوردن ضرایبی که گویای فشارهای منفذی واقعی باشند ، شرایط محتمل تنش در بدنه سد باید تا حد امکان در آزمایشگاه اقتباس گردد. اگرچه دستیابی به چنین شرایطی خیلی مشکل است بنابراین در این تحقیق از پارامترها با شرایطی مشابه با سد سنگریزه ای استفاده گردیده است.
برای استفاده از ضرایب فشار آب منفذی A و B مشخص نمودن مرحله تنش بر روی مسیر تنش وابسته به این ضرایب ، ضروری است. غالب اوقات بررسی تغییر شکل های نسبی خاک فقط در حالت گسیختگی نمونه انجام گرفته و ضرایب فشار آب منفذی A وB در این مرحله بدست می آیند. مقدار ضریب B برای خاک هایی که تا اندازه ای اشباع هستند بین ۰ و ۱ بوده و اگر با درصد رطوبت بهینه پراکتور متراکم گردیده باشند در محدوده بین ۱/۰ و ۵/۰ قرار دارد. از دیگر عوامل موثر بر ضرایب فشار آب منفذی می توان دست خوردگی نمونه ، شرایط محیطی مانند درجه حرارت ، طبیعت مایع موجود در فضای خالی خاک و زمان تحکیم را نام برد.
بنابر مطالعات ترزاقی و پک ، برای اکثر ماسه های شل و خاک های رس غیر حساس و تحکیم یافته عادی مقدار ضریب A در کرنش کم ، از یک کمتر بوده و در تمام طول آزمایش حدودا ثابت می ماند ولی ضریب فشار منفذی B به طور غیر خطی با درجه اشباع تغییر می نماید[۷]. در مواردی که به علت عدم وجود زهکش هیچ گونه استهلاک فشاری در اثر تنش سربار وجود نداشته باشد نسبت فشار منفذی نیز به صورت عددی ثابت برای تخمین فشار منفذی ایجاد شده ناشی از سربار در محاسبات پایداری استفاده می شود.
این ضریب به صورت معادله (۲-۱) تعریف می شود:
(۲-۱)
که در آن :
u = فشار آب حفره ای ، = وزن مخصوص کل ، = ارتفاع ستون خاک
با جابجا کردن متغیرها فشار آب حفره ای uبه صورت رابطه (۲-۲) محاسبه می شود :
(۲-۲)
۲-۹-۱-۲ روش هیلف – بیشاپ
روش هیلف – بیشاپ برای شرایط پایان ساخت سد دارای یک مبنای مستحکم تئوریکی می باشد و عموما با اندازه گیری های صحرایی تطابق دارد. هیلف با توجه به تحکیم خاکریز تحت اثر خاک سربار ( تئوری تحکیم ) ، مقادیر فشارهای منفذی را در شرایط زهکشی نشده در انتهای ساختمان بدست آورد. برای این کار او آزمایش مرسوم تحکیم را به منظور بدست آوردن مشخصه های فشردگی خاک نیمه اشباع خاکریز بکار برد و بیشاپ این روابط را بسط داد و به صورت معادله (۲-۳) بدست آورد[۸]:
(۲-۳)
که در آن :
u = فشار منفذی به وجود آمده در اثر بارگذاری
= فشار اتمسفری مطلق
H = ثابت هنری برابر ۰۱۹۸/۰
به ترتیب درجه اشباع اولیه و تخلخل اولیه
تغییر حجم خاکریز نسبت به حجم اولیه
از آنجایی که در عمل همواره مقداری استهلاک فشار بر اثر قطع عملیات ساختمانی یا زهکشی بوسیله فیلترهای کناری هسته وجود دارد این روش مجددا توسط بیشاپ با روابط پیچیده برای هر مرحله زهکشی بعد از قطع عملیات ساختمانی اصلاح گردید.
۲-۹-۱-۳ روش نیکی پروویچ و تسی بلونیک برای پایان ساختمان
این روش برای برآورد فشارهای منفذی در هسته نازک قائم سدهای خاکی به کار می رود. هسته نازک در این روش هسته
ای تعریف شده که عرض قاعده آن H(0.1-0.5) می باشد که H ارتفاع هسته است. فرضیاتی برای این روش بیان شده است که با توجه به این فرضیات ، نیکی پروویچ و تسی بلونیک راه حلی برای معادله تحکیم یک سیستم سه فازی (آب- هوا- خاک) ارائه نمودند. در پایان هر مرحله ساختمان مقادیر فشارهای منفذی در هسته دارای حداکثر مقدار خود می باشند [۷].
۲-۹-۱-۴ روش اجزاء محدود برای برآورد فشارهای منفذی در حین ساختمان سد
تعدادی از راه حل های تحلیلی برای برآورد فشارهای منفذی در هسته سدهای خاکی در حین ساختمان مشتمل بر حل معادله دیفرانسیل مربوطه به روش تفاضلات محدود می باشد( گیبسون (۱۹۵۸) و کوپلا (۱۹۷۰)) [۹]. بهمنظور ترکیب تحلیل فشارهای منفذی با تحلیل تنش و تغییر شکل در تمام نقاط سد ، فرمول بندی مسئله تحکیم به روش اجزاء محدود بر فرمول بندی بر اساس تفاضلات محدود رجحان دارد. با فرض اینکه وضعیت تغییر شکل در هسته مرکزی یک سد محدود شده بین دو پوسته سخت یک بعدی باشد برای تراوش ایزوتروپیک یا همسان ، معادله تحکیم دو بعدی با مرز بالایی متحرک بوسیله معادله دیفرانسیل (۲-۴) بیان می شود :
(۲-۴)
که در آن :
= ضریب تحکیم u = فشار منفذی
= تنش اصلی حداکثر t = زمان
= پارامتر فشار منفذی که تابع تنش های اصلی است
به هر صورت ، برآورد دقیق فشارهای منفذی حین ساختمان به علت اشکالاتی که در بدست آوردن درصد رطوبت متوسط و فشردگی خاک ، آن گونه که در ساختمان سد مورد استفاده قرار می گیرد و نیز امکان زهکشی در خاکریز دشوار می باشد.
۲-۹-۲ فشارهای منفذی در حالت تراوش پایدار
مدتی بعد از اتمام ساختمان سد و پر شدن مخزن ، بدنه آن تحت تاثیر نیروی تراوش حاصل از جریان آب به درون سد واقع می شود. مدت زمان لازم برای اشباع شدن بخش پایین دست سد و ایجاد تراوش پایدار ، به نفوذپذیری خاک بدنه و مدت زمانی که آب به طور ثابت تا آخرین حد پشت سد باقی می ماند بستگی دارد. در حالی که ممکن است برای مصالح نفوذپذیر به وجود آمدن حالت اشباع و خط جریان در سد یکسال طول بکشد برای مصالح تقریبا نفوذپذیر این مدت میتواند دو تا سه سال به طول بیانجامد. در بعضی از سدها بعد از چندین سال به علت تغییرات سطح آب در مخزن ممکن است هنوز این شرایط بوجود نیامده باشد. در شرایطی که حالت تراوش پایدار به وجود آید ، معادله حاکم بر جریان ، معادله لاپلاس است. این معادله راه حل تئوریک عمومی نداشته و باید با توجه به شرایط مرزی خاص به صورت ترسیمی ،عددی ، آنالوگ حل گردد. در هر حال جریان نشت و در نتیجه نیروهای نشت مستقیما در جهت شیب پایین دست عمل می کنند. نیروهای نشت نزدیک شیب پایین دست بیشتر از فشارهای هیدرواستاتیکی هستند که بر روی شیب بالا دست وارد می شوند و از این رو شرایط نشت بصورت پایدار برای شیب پایین دست حالت بحرانی به خود می گیرد. در این شرایط فرسایش داخلی خطرناک است. بخاطر اینکه آن می تواند در مدت زمان نسبتا کوتاهی ایجاد و گسترش یابد و به طور جدی ایمنی سد را آسیب بزند.
شبکه جریان در شرایط نشت دائم ، توزیع فشار منفذی در مقطع سد را به صورت واقعی و قابل اعتماد ارائه می دهد. در چنین شرایطی معمولا در سراسر جهان از روش تنش موثر استفاده می شود.
۲-۹-۳ فشارهای منفذی در حالت تخلیه سریع مخزن
هنگامی که سطح آب در مخزن سد پایین بیاید ، جهت نیروهای تراوش معکوس گردیده و جریانی از درون بدنه سد به سمت شیب بالادست ایجاد می گردد. در مصالح با نفوذپذیری زیاد مانند شن و ماسه درشت دانه سطح آب درون مصالح همزمان با پایین آمدن آب در مخزن کاهش می یابد. لیکن در مصالح با نفوذپذیری کم به شرط آنکه تخلیه ناگهانی و سریع باشد ، فرض منطقی آن است که در لحظه بلافاصله پس از تخلیه ، خط جریان بالایی مربوط به تراوش پایدار ، حالت اولیه خود را حفظ می کند. این شرایط برای شیب پایین دست در مقایسه با نشت دائم مغایرت کمتری دارد. شرایط افت سریع برای شیب بالادست دارای حالت بحرانی است.
با فرض صلب بودن مصالح بدنه سد می توان تصور نمود که معادله لاپلاس بلافاصله پس از تخلیه بر جریان حاکم است. بدین ترتیب امکان رسم یک شبکه جریان برای شرایط مرزی جدید ، با توجه به اینکه خود شیب بالادست اکنون یک خط جریان است ، بوجود آمده و فشارهای منفذی را بوسیله آن می توان بدست آورد. ولی معادله لاپلاس در مورد خاکریزهایی که هنگام تخلیه سریع مخزن فشرده می گردند صادق نیست. برخی از طراحان مایلند که از روش تنش کل در این حالت استفاده کنند که روش های تجربی برای اینکار توسط بیشاپ(Bishop)، هنکل (Henkel ) و هاو (Hawe ) ، (Bishop,1957) ارائه گردیده است. بیشاپ با بیان فشارهای منفذی برحسب پارامترهای فشار منفذی اسکمپتون A و B راه حلی برای محاسبه فشارها در حالت تخلیه سریع برای خاکریزهای قابل تراکم ارائه داده است. فشارهای منفذی حتی در قابلیت تراکم پذیری کم نیز به نحو قابل توجهی از فشارهای منفذی حاصل از شبکه جریان ناپایدار بزرگتر هستند.
اداره عمران آمریکا (USBR,1987)، حالات مختلفی را برای بررسی پایداری سد لازم دانسته است ، لیکن شرایط آبگیری اولیه بین آنها مستقیما ذکر نشده است .[۱۰]
۲-۱۰ لغزش یا گسیختگی< /strong>
مصاحب، غلامحسین، دایرهالمعارف فارسی. تهران: انتشارات امیرکبیر، ۱۳۸۳٫
مطهری، مرتضی، نهضتهای اسلامی در صد سال اخیر. تهران: انتشارات صدرا، ۱۳۶۶٫
ـــــ، مجموعه آثار. تهران، انتشارات صدرا.
ـــــ، سر عقب ماندگی مسلمانان» در انسان وسرنوشت.
معلوف، امین، جنگهای صلیبی، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی.
مککونیکا، جمیز، اراسموس، ترجمه عبدالله کوثری. تهران: انتشارات طرح نو، ۱۳۷۴٫
ملکیان، مصطفی، ایمان و تعقل، مجموعه تقریرات درس در مرکز تربیت مدرس قم. ۱۳۸۸چاپ نشده.
ـــــ، «یادداشتی بر اعلامیه نود و پنج مادهای لوتر» در مجله هفت آسمان، ش ۳۰، ص ۱۳٫
ملکیان، مصطفی، کلام تطبیقی، متن دستنویس و منتشرنشده.
مهدوی، اصغر و ایرج افشار، مجموعه اسناد و مدارک چاپ نشده درباره سیدجمال الدین مشهور به افغانی، تهران: ۱۳۴۲٫
مهدیزادگان، داود، اسلام و سنت وبری. قم: انتشارات طه، ۱۳۷۷٫
الموتر العالمی لبدیع الزمان سعید النورسی، مجموعه مقالات، چاپ اول ۱۹۹۶
موحد، محمدعلی، در هوای حق و عدالت از حقوق طبیعی تا حقوق بشر. تهران: انتشارات کارنامه، ۱۳۸۱٫
مور، تامس، آرمانشهر (یوتوپیا)، ترجمه داریوش آشوری و نادر افشار نادری. تهران: انتشارات خوارزمی، ۱۳۶۱٫
میلر، و. م.، تاریخ کلیسای قدیم در امپراتوری روم و ایران، ترجمه علی نخستین. تهران: انتشارات حیات
نائینی، محمد حسین، تنبیه الامه و تنزیه المله، یا حکومت از نظر اسلام، به ضمیمه مقدمه و پاصفحه و توضیحات به قلم محمود طالقانی. تهران: شرکت سهامی انتشار، ۱۳۶۰.
ناظم الاسلام کرمانی، تاریخ بیداری ایرانیان، تهران: انتشارات آگاه،۱۳۶۲٫
نصری، عبدالله، رویارویی با تجدد. تهران: نشر علم، ۱۳۸۶٫
نوایی، عبدالحسین، ایران و جهان، ج ۳٫ تهران: مؤسسه نشر هما،۱۳۷۵٫
نور، فریش آ.، جماعت تبلیغ اندونزی، ترجمه روحالله اسلامی. نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور اهل سنت سیستان و بلوچستان، ۲۰۱۰٫
نیکفر، مقاله «ایمان و تکنیک» در سایت www.nilgon.org
نیکفر، محمدرضا، «لوتر و دین پیرایی مسیحی» در مجله مدرسه شماره ۴، مهر ۱۳۸۵٫
ـــــ، «مقایسه مسیحیت و اسلام» در اینترنت.
نهرو، جواهر لعل، نگاهی به تاریخ جهان، ترجمه محمود تفضلی. تهران: انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۱٫
هابز، توماس، لویاتان، ترجمه حسین بشریه. تهران: نشر نی، ۱۳۸۱
هانتینگتون، ساموئل پی.، «برخورد تمدنها» پاسخ آسیا به نظریه برخورد تمدنها (مجموعه مقالات)، ترجمه محمدصادق خرازی تهران: انتشارات خورشید آفرین، ۱۳۸۴٫ (اصل نوشته هانتینگتون که بعدها در سال ۱۹۹۶ به کتاب فوق تبدیل شد، در این مجموعه ذکر شده است.)
ـــــ، برخورد تمدنها و بازسازی نظم جهانی، ترجمه محمدعلی حمید رفیعی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، ۱۳۷۸٫
هرش، سیلویا، عقلانیت و تساهل در اسلام از دیدگاه لسینگ، ترجمه الهام حسینی بهشتی و فریده فرنودفر. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۳۸۷٫
همان، زندگی نامه علمی دانشمندان ایرانی.
وبر، ماکس، اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری، ترجمه عبدالکریم رشیدیان و پریسا منوچهری کاشانی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۳.
وحدت، فرزین، رویارویی فکری ایران با مدرنیت، ترجمه مهدی حقیقتخواه. تهران: انتشارات ققنوس، ۱۳۸۳٫
ولف، کری، دربارۀ مفهوم انجیلها. تهران: انتشارات فرهنگ، ۱۳۴۹٫
همیلتون، پیتر، شناخت و ساختار اجتماعی (درآمدی به مباحث جامعه شناسی شناخت)، ترجمه حسن شمسآوری. تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۰٫
یاسپرس، کارل، آغاز و انجام تاریخ، ترجمه محمدحسن لطفی. تهران: انتشارات خوارزمی، ۱۳۶۳٫
D, aubigne, Merle, History of the Reformation of the Sixteenth Century. Michigan, Baker Book House, 1846
Francisco, Adam, Martin Luther and Islam: A Study in Sixteenth-Century Polemics and Apologetics (The History of Christian-Muslim Relations).
*Hillerbrand, H., The Reformation: A Narrative History Related by Contemporary Observeres and Participants. New York: Harper & Row, 1964
*Lohse, Bernard, Martin Luther: An Introduction to His Life and His Work, Trasn. Robert Schultz. Edinburg: T& T Clark, 1987.
—, John Calvin’s Ideas.New York: Oxford University Press, 2010.
—, The Two Reformations: The Journey from the Last Days to the New World. Yale University Press, 2003 – ۲۰۰۳.
—,The Reformation: roots and ramifications.Continuum International Publishing Group, 2004
Bainton, H. Roland, The Age of the Reformation. Canada: Van Nostradam Company, 1956.
Klemm, David E. and William Schweiker, Religion and the Human Future: An Essay on Theological Humanism.Oxford: Wiley-Blackwell, 2008.
Norman, Richard, On Humanism. London: Routledge, 2004.
Barth, Karl, The Theology of john Calvin, translated by Geoffrey W. Braomiley. Eerdmans Co, 1995.
Barrentt, David (etl), (Eds), World Christian Encyclopedia. Oxford: Oxford Uninversity Press, 2001.
Borchert, Donald M., (Editor in Chief), Encyclopedia of Philosophy, Second Edition. Thomson Gale, 2006.
Calvin, John, The Institutes of the Christia Religion, Translated by Henry Beveridge, (pdf) available at: http://www.ccel.org/ccel/calvin/institutes.html
|
|
