ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ در ﺟﺎﻣﻌﮥ ﭼﯿﻦ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺟﻬﺎن، ﻧﺴﺒﺘﺎ اﻣﺮی ﺟﺪﯾﺪ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﺷﻮد. ﻗﺒﻞ از ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ، روﯾﮑﺮد ﻏﺎﻟﺐ ﭼﯿﻦ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ-ﻣﺤﻮر۴۵ ﺑﻮد. اﯾﻦ روﯾﮑﺮد ﺑﯿﺶ از ۲۰۰۰ ﺳﺎل ﺑﺮ رواﺑﻂ ﺧﺎرﺟﯽ ﭼﯿﻦ ﺳﺎﯾﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد. اﯾﻦ روﯾﮑﺮد ﻣﺸﺨﺼﺎ ﻣﯿﺎن “ﺧﻮد” و “دﮔﺮ” ﺗﻤﺎﯾﺰ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮد. ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﺴﻮف ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ، ﻓﻨﮓ ﯾﻮﻻن۴۶ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ: آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﭼﯿﻦ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎﺑﺖ آن ﻧﮕﺮان ﺑﻮده، ﺑﻘﺎ و ﺣﻔﻆ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﭼﯿﻨﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در آن دوران ﭼﯿﻨﯿﺎن ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﯿﺎر ﺑﺮﺧﻮرداری از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭼﯿﻨﯽ، ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ دو دﺳﺘﮥ ﺑﺮﺗﺮﻫﺎ و ﺑﺮﺑﺮﻫﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﻧﻤﻮدﻧﺪ.در ﻫﻤﯿﻦ راﺳﺘﺎ، ﺗﻼش ﺑﺮای ﭼﯿﻨﯽ ﺳﺎزی ﺧﺎرﺟﯿﺎﻧﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺮه اﯾﻬﺎ، ﺗﺒﺘﯽ ﻫﺎ و وﯾﺘﻨﺎﻣﯽ ﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﯿﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻫﻮﯾﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪای را ﺣﻔﻆ ﮐﻨﻨﺪ، در ﻃﻮل ﻫﺰاران ﺳﺎل در ﻗﻠﻤﺮو ﭼﯿﻦ در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺟﯿﻤﺰ ﻫﺎرﯾﺴﻮن ﻧﯿﺰ اﺷﺎره دارد ﮐﻪ ﺗﺼﻮر ﭼﯿﻦ ﺳﺎﺑﻖ از “ﺧﻮد”، ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺤﻮر و ﺑﺮ ﭘﺎﯾﮥ ﻣﯿﺮاث ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﭘﺬﯾﺮش ارزشﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک و ﻧﻪ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻣﺪرن آن و در ﻏﺎﻟﺐ دوﻟﺖ-ﻣﻠﺖ ﺑﻮد. اﯾﻦ
(Zhimin,2005:36).ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﻪ آﻣﻮزهﻫﺎی ﮐﻨﻔﺴﯿﻮس ﺑﺎزﻣﯽﮔﺸﺖ
دﯾﺪﮔﺎه ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺤﻮر ﺣﺎﮐﻢ، ﺑﺎزﺗﺎب اﻧﺰوای ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ آﺳﯿﺎی ﺷﺮﻗﯽ از ﺳﺎﯾﺮ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﺟﻬﺎن در دوران ﻗﺒﻞ از ﻧﯿﻤﮥ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ اﺳﺖ. در آﻏﺎز ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ و ﺑﺎ ﺳﻘﻮط اﻣﭙﺮاﺗﻮری ﭼﯿﻦ، اﯾﺪه ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺤﻮر در ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺧﻮد رﻧﮓ ﺑﺎﺧﺖ و ﺑﻪ ﺟﺎی آن اﯾﺪه ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﭼﯿﻨﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﻫﺎی ﻧﯿﺮو ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻧﺴﺠﺎم ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﮑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﯽ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺗﻤﺪن ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ اﺳﺖ، ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﭼﯿﻨﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺴﯿﺎری اﺳﺖ. در ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی اﯾﻦ اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژی، ﮔﺴﺘﺮه ای از ﺗﻔﮑﺮات ﺳﻨﺘﯽ ﮐﻨﻔﺴﯿﻮﺳﯽ ﺗﺎ اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژی ﻫﺎی ﻏﺮﺑﯽ در ﺑﺴﺘﺮی از ﺣﻮادث ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻧﻘﺶ
.اﯾﻔﺎ ﮐﺮدﻧﺪ
دﯾﺪﮔﺎه رﺳﻤﯽ درﺑﺎره ﻣﻠﯿﺖ ﭼﯿﻨﯽ در دﻫﻪ ﻫﺎی ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺪرﻧﯿﺴﻢ و داروﯾﻨﯿﺴﻢ ﻫﺎی ﻧﮋادی ﺑﺎ ﻏﻠﺒﻪ دوﻟﺖ ﻫﺎن در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ از ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎزی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮔﺮوه ﮐﺮد. در اﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﻠﺖ ﻫﺎن ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﻤﯽ و ﭼﻪ در ﻋﻤﻞ اﻋﻀﺎی ﻣﻠﯿﺖ ﭼﯿﻦ ﺑﻮدﻧﺪ. ﻃﯽ دﻫﮥ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﯽ
-Culturalism ١ Feng Youlan –٢
ﺑﻌﺪ، ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺗﻔﮑﺮات ﻧﮋاد روﺳﯽ و اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژی رﺳﻤﯽ ﺣﺰب ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ ﭼﯿﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ادﻋﺎ داﺷﺖ ﮐﻪ ﻫﺎن ﭼﯿﻨﯽ ﯾﮑﯽ از ﮔﺮوهﻫﺎی ﭘﺮﺟﻤﻌﯿﺖ ﻧﮋاد ﭼﯿﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ ﻓﺮﻫﻨﮓ و زﺑﺎﻧﯽ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪان اﺣﺘﺮام ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد.
ﺗﺎﺳﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮری ﺧﻠﻖ ﭼﯿﻦ ﺑﺎ ﻣﺸﯽ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺘﯽ در ۱۹۴۹، ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﻮاﺟﻬﮥ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺑﺎ اﯾﺪه اﻧﺘﺮﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺘﯽ ﮔﺸﺖ. ﻣﺴﻠﻤﺎ رﻫﺒﺮان ﭼﯿﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ اﻋﺎ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﻘﯿﺐ ارزشﻫﺎی ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺎ ﭘﯿﮕﯿﺮی اﯾﺪه اﻧﺘﺮﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻫﻤﺨﻮاﻧﯽ دارد و ﻫﺮ دو را در ﻣﺘﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﺳﺎزﻧﺪ. آﻧﻬﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﺗﺠﻤﯿﻊ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺑﺎ ﺗﻌﻬﺪات اﻧﺘﺮﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻮدﻧﺪ. اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار ﻣﯽﻧﻤﻮد. ﺑﺨﺼﻮص ﮐﻪ اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷﻮروی ﺗﻌﻬﺪ ﺑﻪ اﻧﺘﺮﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ را ﺷﺮط ﻻزم ﭘﺬﯾﺮش آﻧﻬﺎ در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﻣﯽداﻧﺴﺖ. در اﯾﻦ دوران ﭼﯿﻦ ﺳﻌﯽ ﻧﻤﻮد ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ و اﻧﺘﺮﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ را ﺑﻪ ﻣﻮازات ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﭘﯿﺶ ﺑﺒﺮد و در ﻫﺮ ﺑﺎزه زﻣﺎﻧﯽ، ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ وزن ﯾﮑﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﺪ. در ﻃﻮل دﻫﻪ ﻫﺎی ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﭼﯿﻨﯽ در ﺳﺮزﻣﯿﻦ اﺻﻠﯽ آﻣﯿﺨﺘﻪای از ﻣﻌﺎﻧﯽ ﻣﺎرﮐﺴﯿﺴﺘﯽ و ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ را در ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ در ﺳﻄﺢ ﮔﺴﺘﺮده ای در ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﺷﺪ. اﻟﺒﺘﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﭼﯿﻨﯽ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ دﯾﮕﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎ را ﻧﯿﺰ ﺟﺬب ﮐﺮده اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ ﻗﺮنﻫﺎ ﻫﻤﻮاره ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻋﻤﻮﻣﯽ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ آﻣﻮزه ﻫﺎی ﺧﺎص و ﮐﻬﻨﻪ ﮐﻨﻔﺴﯿﻮس ﻣﺘﮑﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ.
ﺑﺎ ﺷﺮوع ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ اﺻﻼﺣﺎت در ۱۹۷۸، ﺟﻤﻬﻮری ﺧﻠﻖ ﭼﯿﻦ در اوﻟﻮﯾﺖﻫﺎی ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ و داﺧﻠﯽ ﺧﻮد ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮔﺴﺘﺮدهای را اﻋﻤﺎل ﻧﻤﻮد؛ ﻣﺪرﻧﯿﺰاﺳﯿﻮن اﻗﺘﺼﺎدی و ارﺗﻘﺎء ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺮدم ﺑﻌﻨﻮان وﻇﺎﯾﻒ ﻣﺤﻮری ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﻄﺮح ﮔﺸﺖ. ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ زﻣﯿﻨﮥ ﺑﺎﺛﺒﺎت ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮای ﺣﺼﻮل ﺑﻪ اﻫﺪاف ﻓﻮق ﺷﺪ. ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﭼﯿﻦ در دوران ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﻘﻼل و ﺻﻠﺢ ﭘﺎﯾﻪرﯾﺰی ﮔﺸﺖ. در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺻﻠﺢ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﻮدن ﺑﺮای ﺻﻠﺢ و ﺛﺒﺎت ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ و ﻣﻨﻄﻘﻪای، ﺑﻪ ﺟﺎی اوﻟﻮﯾﺖ ﻧﻈﺎﻣﯽ اﺳﺖ و اﺳﺘﻘﻼل ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎن از ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﭼﯿﻦ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﯽ و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮم ﻣﺮدم در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن دارد. در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﺎﺳﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﭼﯿﻨﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺳﺎلﻫﺎی ﻗﺒﻞ ﺳﯿﻤﺎﯾﯽ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﯿﺮد:
– ﺑﺮ ﺧﻼف ﺷﮑﻞ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺘﯽ ﺳﺎﺑﻖ آن، ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﭘﺮاﮔﻤﺎﺗﯿﮏ اﺳﺖ و ﻓﺎرغ از ﺗﻤﺎﯾﻼت اﻧﻘﻼب ﺟﻬﺎﻧﯽ، ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت واﻗﻌﯽ ﭼﯿﻦ ﻧﻈﺮ دارد. اﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﯿﺰ اﺳﺘﺜﻤﺎر اﻗﺘﺼﺎدی و ﻧﻔﻮذ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ را
ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺿﻌﻒ ﺑﺮای ﭼﯿﻦ ﺑﺮﻣﯽﺷﻤﺮد، اﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺪم ﻣﺪرﻧﯿﺰاﺳﯿﻮن ﭼﯿﻦ را ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻫﺪﻓﯽ ﺳﻬﻞ اﻟﻮﺻﻮل ﺑﺮای اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﻢ ﻏﺮب ﻧﻤﻮده اﺳﺖ. آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﮐﺸﻮری را ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﻢ ﻣﯽﮔﺮداﻧﺪ، ﺿﻌﻒ ﺳﯿﺎﺳﯽ،ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯾﮏ و اﻗﺘﺼﺎدﯾﺴﺖ. ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﻣﺪرﻧﯿﺰاﺳﯿﻮن اﻗﺘﺼﺎدی در راس اﻣﻮر ﻣﻤﻠﮑﺖ و ﺗﻼش ﺑﺮای اﺟﺮای ﻫﻤﮥ اﺻﻼﺣﺎت اﻗﺘﺼﺎدی ﻻزم، ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﭘﺮاﮔﻤﺎﺗﯿﮏ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮان و اﻧﺮژی ﻣﺮدم ﭼﯿﻦ را ﺑﺮای ﮐﺴﺐ ﻋﻈﻤﺖ ﻣﻠﯿﺸﺎن ﺗﺠﺪﯾﺪ
(Shuisheing,2000).ﻧﻤﺎﯾﺪ
– ﺑﺮ ﺧﻼف ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻣﻨﻔﯽ، ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺣﺎﺿﺮ در ﭼﺎرﭼﻮب ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺎ ﺣﺎﺻﻠﺠﻤﻊ ﺟﺒﺮی ﻏﯿﺮ ﺻﻔﺮ ﺑﺎزی ﻣﯽﮐﻨﺪ
ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺣﺼﻮل اﻫﺪاف ﻣﻠﯽ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻗﯿﻤﺘﯽ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻣﺜﺒﺖ، ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺤﮥ اوﻟﻮﯾﺖﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﻠﯽ و ﺟﺮح و ﺗﻌﺪﯾﻞ آن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻔﺎوت اﯾﻦ دو ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﯾﻞ و ﻋﺪم ﺗﻤﺎﯾﻞ ﯾﮏ
(Zhimin,2005).ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮد در ﺷﺮاﯾﻂ ﺛﺒﺎت ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺮدد
ﺑﺮ ﺧﻼف ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ اﻧﻘﻼﺑﯽ، ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻌﺘﺪل و ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﮐﺎر اﺳﺖ و ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺣﻔﻆ ارزشﻫﺎ و ﮐﺴﺐ – ﺳﻮد در ﺷﺮاﯾﻂ ﺛﺒﺎت و ﺻﻠﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻮﺟﻮد۴۷، ﺳﺮ ﻋﻨﺎد
ﻧﺪارد.
ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺳﺎﺑﻖ، ﭼﻬﺮهای ﺗﺪاﻓﻌﯽ دارد و ﻧﻪ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ. اﯾﻦ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻇﺎﻫﺮ
(shambaugh,1996).ﻣﺪﻋﯽ ﺑﻨﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ، اﻣﺎ در ذات ﻋﮑﺲ اﻟﻌﻤﻠﯽ و ﺻﺮﻓﺎ ﺗﺪاﻓﻌﯽ اﺳﺖ
ﺑﺮﺧﻼف ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺘﯽ، ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﻬﻢ ﭼﯿﻦ در ﻣﻌﺎدﻻت اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﭼﯿﻦ
دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﺧﻮد، اﻃﻤﯿﻨﺎن دارد.
(۴-۳ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﺎرﯾﺦ ﭼﯿﻦ ﺑﺎﺳﺘﺎن؛ ﺑﺴﺘﺮی ﺑﺮای رﺷﺪ
ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﯽ ﻣﻮﺛﺮ و ﻣﺜﺒﺖ در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻗﺪرت داﺧﻠﯽ و ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر، ﻫﺎی ﻫﺎی اﯾﻦ ﮐﺸﻮر اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﭼﯿﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﻟﻔﻪای در ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪیﻧﻘﺶ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺧﺎص دوران ﮐﻨﻔﻮﺳﯿﻮس ﯾﺎ ﻣﺎرﮐﺴﯿﺴﻢ و ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﻧﻔﻮذ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻟﯿﺒﺮال دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﺑﻠﮑﻪ اﻣﺘﺰاج ﻫﺎی ورودی ﻣﺎرﮐﺴﯿﺴﻢ ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ وﯾﮋه ای ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻠﯽ اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ دوران ﺑﺎﺳﺘﺎن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻮﻟﻔﻪ
Status quo -١
ﮐﺸﻮر ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ، ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺶ وﯾﮋه ای در ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﻨﯽ ﭼﯿﻦ داﺷﺘﻪ و اﯾﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻣﺘﺰاﺟﯽ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭼﯿﻦ ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻋﺼﺮ ﻧﻮﯾﻦ را ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﻧﻈﺮ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان، ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎرﯾﺦ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭼﯿﻦ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ وﺿﻌﯿﺖ اﻣﺮوز اﯾﻦ ﮐﺸﻮر، اﻣﺮی اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود. ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن در ﺑﯿﺶ از ۴۰۰ ﻫﺰار ﺟﻠﺪ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﮐﻪ درﺑﺎره ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﮕﺎرش در آﻣﺪه، از ﻧﻈﺮ دور ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ.
ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﻮری و ﭘﺎﯾﻪای ﮐﻪ ﺗﻤﺪن ﭼﯿﻦ را از ﺳﺎﯾﺮ ﺗﻤﺪن ﻫﺎی ﮐﻬﻦ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ، اﺳﺘﻤﺮار ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺗﻤﺪﻧﯽ آن و ﺗﻼش ﺣﮑﺎم و اﻣﭙﺮاﺗﻮران ﺑﺮای ﺣﻔﻆ و ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﮐﺮدن ﻋﻨﺎﺻﺮ آن، ﻃﯽ دوراﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺴﺘﺮهای ﺑﯿﺶ از ۴ ﻫﺰار ﺳﺎل دارد. اﯾﻦ اﺳﺘﻤﺮار ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻧﻘﺎط ﻗﻮت ﭼﯿﻦ ﻣﻄﺮح ﺑﻮده اﺳﺖ. از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﻨﻔﺴﯿﻮس و ﺗﺎرﯾﺦ ۴ ﻫﺰارﺳﺎﻟﻪ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﭽﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﻢ در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﭼﯿﻦ ﻧﻔﻮذ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد، در ﯾﮏ ﻇﺮف ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﺧﺎص و ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭼﯿﻦ رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ، اﻣﺮوزه اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ در ﻻﯾﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯿﺨﻮرد. در ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎرﯾﺦ ﭼﯿﻦ ﺑﺎﺳﺘﺎن ﻫﻤﻮاره دو ﻣﺸﺨﺼﻪ در ﻃﯽ دوره ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯿﺨﻮرد. ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺷﺎﺧﺺ را ﻣﯽﺗﻮان ﻧﮕﺮاﻧﯽ و ﻋﺪم اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﻣﺮزﻫﺎی ﺷﻤﺎﻟﯽ ﭼﯿﻦ داﻧﺴﺖ. ﭼﺮا ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺮزﻫﺎ ﻫﻤﻮراه از ﺳﻮی ﻣﻬﺎﺟﻤﺎن و ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن ﻣﻮرد ﺗﺎﺧﺖ و ﺗﺎز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻃﯽ ۴ ﻫﺰار ﺳﺎل ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺒﺎﯾﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ را از ﺳﺮ ﮔﺬراﻧﺪه اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﮑﻪ ﯾﮏ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻐﻮل ﻫﺎ در ﻗﺮن ﺳﯿﺰدﻫﻢ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﺎﻧﭽﻮﻫﺎ در ﻗﺮن ﻫﻔﺪﻫﻢ، ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﭼﯿﻦ ﺑﺮای ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻗﺮن ﺑﻪ ﺗﺼﺮف اﻗﻮام ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ درآﻣﺪ. ﻫﺮ ﭼﻨﺪ اﯾﻦ ﻣﺸﺨﺼﻪ آﺳﯿﺐ ﻫﺎی زﯾﺎدی ﺑﻪ ﻣﺮدم و ﻧﻈﺎم ﻫﺎی ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ﭼﯿﻦ وارد ﻧﻤﻮد، اﻣﺎ ﺳﺒﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﻧﯿﺮوی ﻧﻈﺎﻣﯽ و ﺗﻼش ﺑﺮای ﺗﻘﻮﯾﺖ و ﺗﺠﻬﯿﺰ آن ﮔﺮدﯾﺪ. اﯾﻦ ﻣﻬﻢ، ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﻮﻻت ﺑﺰرﮔﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺸﻒ ﺑﺎروت و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺣﺪاث دﯾﻮار ﺑﺰرگ ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎد ﭼﯿﻦ ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺷﺪ ﮐﻪ وﯾﮋﮔﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻣﯽ-
ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﻨﯿﻦ دﺳﺘﺎوردﻫﺎی ﺑﺰرگ ﻧﻈﺎﻣﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭼﯿﻨﯿﺎن ﺗﻨﻬﺎ در ﺳﺎﯾﻪ اﯾﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭼﻨﺪ وﺟﻬﯽ و ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ. دوﻣﯿﻦ ﻣﺸﺨﺼﻪ دوران ﺑﺎﺳﺘﺎن، ﻧﻔﻮذ و ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺗﻔﮑﺮات اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ﭼﯿﻨﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﻨﻔﺴﯿﻮس در ﻧﻈﺎم ﻫﺎی ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن اراﺋﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ دﻗﯿﻘﯽ از ﺣﻘﻮق و وﻇﺎﯾﻒ دوﻟﺖ و ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺣﮑﺎم ﺧﻮب و در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن وﻇﺎﯾﻒ و ﺣﻘﻮق ﻣﻠﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ (وردیﻧﮋاد،.(۱۳۸۹ ﻧﺘﯿﺠﻪ دو ﻣﺸﺨﺼﮥ ﻓﻮق در ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺎﺳﺘﺎن ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺸﻬﻮد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ: اﯾﺠﺎد »ﺣﺼﺎر دﻓﺎﻋﯽ« ﺑﺮای دﻓﻊ ﺧﻄﺮ ﻫﺠﻮم اﻗﻮام ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ و وﺟﻮد
ﭼﺎرﭼﻮب ﻫﺎی وﯾﮋه ﺑﻮﻣﯽ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ، در ﺧﺼﻮص وﻇﺎﯾﻒ دوﻟﺖ و ﻣﺮدم ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﻃﯽ ﻫﺰاران ﺳﺎل اﻣﭙﺮاﺗﻮران ﭼﯿﻦ ﻫﻤﻮاره ﻧﮕﺎه ﺑﻪ درون را در دﺳﺘﻮر ﮐﺎر ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﻨﺪ. اﺣﺴﺎس ﺑﯽ ﻧﯿﺎزی از ﺟﻬﺎن ﺧﺎرج ﺑﺎﻋﺚ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی ﻫﻮﯾﺖ ﭼﯿﻨﯽ و اﺣﺴﺎس ﺑﺮﺗﺮی و ﺗﻔﻮق ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻠﻞ در ﻗﻠﻤﺮو اﯾﻦ ﺗﻤﺪن ﮔﺮدﯾﺪ. وﺟﻮد ﺗﻤﺪن ﻫﺎی ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻓﺮﺑﻪ در ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﯽ ﭼﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﺷﺪت اﯾﻦ اﺣﺴﺎس اﻓﺰود. اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺼﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﮐﻪ اﺳﺘﻘﻼل و ﺧﻮد اﺗﮑﺎﯾﯽ ﭼﯿﻨﯿﺎن را اﻓﺰاﯾﺶ داده و ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺳﺎﻟﯿﺎن درازی در اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﻧﻮﻋﯽ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﮕﺎه و ﺗﮑﯿﻪ ﺑﻪ درون ﺣﺎﮐﻢ ﺷﻮد. ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺎرز دﯾﮕﺮ در ﺑﺮرﺳﯽ ﭼﯿﻦ ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺟﺎﯾﮕﺎه اﺳﺎﻃﯿﺮ ﭼﯿﻨﯽ در ﺳﻠﺴﻠﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ. ﺑﺴﯿﺎری از ﺣﮑﺎﯾﺎت و ﻗﺼﻪﻫﺎی اﺳﺎﻃﯿﺮی ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮدم از ﻧﺴﻠﯽ ﺑﻪ ﻧﺴﻞ دﯾﮕﺮ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭘﺲ از اﺧﺘﺮاع ﺻﻨﻌﺖ ﭼﺎپ ﺑﻪ رﺷﺘﮥ ﺗﺤﺮﯾﺮ درآﻣﺪه اﺳﺖ. ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺷﻔﺎﻫﯽ و رﯾﺸﻪدار اﺳﺎﻃﯿﺮی در ﻃﯽ ﺳﺎﻟﯿﺎن ﻣﺘﻤﺎدی ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻت زﯾﺎد و ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﻣﺮاﮐﺰ ﻗﺪرت از ﯾﮏ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ دﯾﮕﺮ از ﺑﯿﻦ ﻧﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ. ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻓﮑﺮی ﭼﯿﻦ و اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان آﻧﺎن در ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ﻫﻤﻮاره ﺟﺎﯾﮕﺎه وﯾﮋهای در دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ. دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ اﻣﭙﺮاﺗﻮران ﺑﻪ ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻓﮑﺮی ﺳﺒﺐ ﻣﯽﺷﺪ ﺗﺎ آﻧﺎن دﯾﻮاﻧﺴﺎﻻران ﺧﻮد را ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ از ﻣﯿﺎن اﻓﺮاد ﻣﺘﻔﮑﺮ و ﺑﺮﺗﺮ اﯾﻦ ﻣﮑﺎﺗﺐ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ وﺿﻌﯿﺖ ﻗﺪرت ﺗﺎرﯾﺦ ﺳﻠﺴﻠﻪﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺳﻘﻮط و رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ آﻧﻬﺎ در ﺗﺎرﯾﺦ ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺛﺒﺖ و ﺿﺒﻂ ﮔﺮدﯾﺪه و ﺑﻪ ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﺪون اﯾﻦ ﺳﺮﻣﯿﻦ ﻏﻨﺎﯾﯽ ﺧﺎص ﺑﺨﺸﯿﺪه اﺳﺖ(ﻫﻤﺎن). ﻧﮑﺘﮥ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﻨﺎد ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﻤﺪن ﭼﯿﻦ ﻫﻤﻮاره ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺟﺬب ﺳﺎﯾﺮ ﻣﮑﺎﺗﺐ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎ و درآﻣﯿﺨﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻤﺪن ﺳﺮزﻣﯿﻦ اﺻﻠﯽ و روﻧﺪ ﻫﻤﮕﻮن ﺳﺎزی را داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. از اﯾﻦ روی ﮔﺰاف ﻧﯿﺴﺖ اﮔﺮ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ ﮐﻪ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﻫﺎی ﻣﺠﺎور ﭼﯿﻦ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺮه، ژاﭘﻦ و وﯾﺘﻨﺎم ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﻣﺮدم اﯾﻦ ﻣﺮز و ﺑﻮم و ﯾﺎ ﺣﺘﯽ اﺳﺘﻤﺮار ﺧﻂ ﺗﻤﺪﻧﯽ آن ﺑﻮده اﻧﺪ. ﺗﺎﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﺠﻮم ﻣﻐﻮلﻫﺎ در ﻗﺮن ﺳﯿﺰدﻫﻢ و اﯾﺠﺎد ﺳﻠﺴﻠﻪ ﯾﻮان و ﯾﺎ در اواﺳﻂ ﻗﺮن ﻫﻔﺪﻫﻢ ﻫﺠﻮم ﻣﺎﻧﭽﻮﻫﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﻣﺴﯿﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﭼﯿﻦ را دﭼﺎر ﺗﺤﻮل ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﻦ روﻧﺪ ﺗﺎ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ از ﺣﺎﻟﺖ ﭘﻮﯾﺎ و ﭘﯿﺶ روﻧﺪه ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮد و اﻣﭙﺮاﺗﻮران ﭼﯿﻦ ﺑﻪ رﻏﻢ ﻣﺸﮑﻼت ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﻣﺮزﻫﺎی ﺷﻤﺎﻟﯽ و ﺷﻤﺎل ﺷﺮﻗﯽ از ﻗﺪرت ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدی ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻧﺪ. در ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺟﺪی ﭼﯿﻦ ﺑﺎ دﻧﯿﺎی ﻏﺮب ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ اﺣﺴﺎس ﺑﺮﺗﺮی و ﺑﯽ ﻧﯿﺎزی ﭼﯿﻨﯿﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﺧﺎرج ﭼﻨﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻏﺮب، ﻫﻮﯾﺖ ﭼﯿﻨﯽ در ﭘﺮﺗﻮ ﻓﻨﺎوری و ﻗﺪرت-ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﻪ و ﻧﯿﺮوﻫﺎی درﯾﺎﯾﯽ و زﻣﯿﻨﯽ ﺑﺮﺗﺮ ﻏﺮب- ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﺤﻘﯿﺮ ﮔﺮدد و در ﻧﻬﺎﯾﺖ در ﺳﺎل ۱۹۱۱ ﻣﯿﻼدی ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﺳﺎل ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﺪون اﻣﭙﺮاﺗﻮران ﭼﯿﻦ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﯿﺪ و ﭼﯿﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ﻧﻮﯾﻨﯽ را در ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺮد. ﺑﺪﯾﻬﯽ اﺳﺖ ﺷﺮوع ﻋﺼﺮ ﻣﺪرن ﭼﯿﻦ را ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺟﺪای از ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺎﺳﺘﺎن آن ﺷﻨﺎﺧﺖ. در ﻋﺼﺮ ﻣﺪرن ﻧﯿﺰ ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻓﮑﺮی ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻫﻤﻮاره ﺟﺎﯾﮕﺎه و ﯾﮋه ای در ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻧﮕﺎره ﻫﺎی ﻣﺮدم ﭼﯿﻦ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ. ﺑﺴﯿﺎری از اﯾﻦ ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻃﯽ اﯾﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ ﺟﺪاﻧﺸﺪﻧﯽ از ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﻣﺮدم اﯾﻦ ﺳﺮزﻣﯿﻦ درآﻣﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮرﺳﯽ رﻓﺘﺎرﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﻣﺮوز ﻣﺮدم ﭼﯿﻦ، ﺟﺪای از اﯾﻦ ﻣﮑﺎﺗﺐ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ. دوران ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ اﻣﭙﺮاﺗﻮران ﭼﯿﻦ ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻫﺎ و ﻋﻤﺮ ﺑﻠﻨﺪ اﯾﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻫﺎ، ﺑﻪ
. ﺑﺪﯾﻬﯽ اﺳﺖ اﯾﻦ (Nonfiction, 2004: 466)وﯾﮋه در ﻋﺼﺮ ﻣﯿﺎﻧﯽ، ﻫﻤﻮاره ﻣﻮرد ﻧﻘﺪ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﻨﯽ ﮐﻪ دارای ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﮔﺴﺘﺮده ای ﺑﻮده و ﺑﺎ ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﺘﻤﺎﯾﺰی را اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ، ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ را در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی اﯾﻦ ﮐﺸﻮر اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﻦ ﮐﺎروﯾﮋه ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﻧﻤﻮد ﺑﺎرزی ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺪاﻧﯿﻢ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎ و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻫﻮﯾﺖ ﺑﺨﺶ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن وارد ﺷﺪه ﺑﻪ ﭼﯿﻦ ﻫﻤﻮاره ﺟﺬب در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﻤﻮﻣﯽ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺷﺪه و ﻫﻤﯿﻦ ﻫﺎ ﺑﻦ ﻣﺎﯾﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﺣﺮﮐﺎت و اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺜﺒﺖ و ﺳﺎزﻧﺪه ﻧﺨﺒﮕﺎن، دوﻟﺘﻤﺮدان و اﻗﺸﺎر ﭘﯿﺸﺮوی اﯾﻦ ﮐﺸﻮر را ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮده اﻧﺪ.
ﺟﻤﻊﺑﻨﺪی:
وﯾﮋﮔﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎری و ﺷﯿﻮه ﮐﺎر ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﮕﻮﻧﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺰاری ، ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ و اﻫﺪاف ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ راﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﺪ. ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﻣﺰﺑﻮر ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﻧﻌﮑﺎﺳﯽ از ﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎ و ﻧﯿﺎزﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، ﺳﯿﺎﺳﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻧﯿﺰ ﻧﻈﺎمﻫﺎی ﻓﺮﻋﯽ ﻫﻤﭽﻮن اﺣﺰاب ﺳﯿﺎﺳﯽ، ﮔﺮوﻫﻬﺎی ﻣﺘﻌﺪد، ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﺻﻨﻔﯽ و رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی ﺟﻤﻌﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در واﻗﻊ ﮐﺎر اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ و ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻣﯿﺎن ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮع و ﻣﺘﻌﺎرﺿﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺳﻮی ﮔﺮوﻫﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﻄﺮح ﻣﯽﺷﻮد . ﺳﺎﺧﺘﺎر داﺧﻠﯽ
در ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻫﺪفﻫﺎی ﺳﺎزﻧﺪه ﻧﻘﺶ ﻗﺎﻃﻊ داﺷﺘﻪ، ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی داﺧﻠﯽ ﻣﺘﻔﺎوت، ارزﯾﺎﺑﯽﻫﺎی ﺗﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﮔﺎه ﻣﺘﻀﺎدی ﺑﺮای ﺣﻞ اﺧﺘﻼفﻫﺎ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از اﻫﻤﯿﺖ ﮔﺮاﯾﺶﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﻣﻬﻢ وﺟﻮد ﻣﯿﺂورﻧﺪ. در ﻫﯿﭻ دورهای از ﺗﺎرﯾﺦ، ﺳﺎﺧﺖ داﺧﻠﯽ در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﯽﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ.
ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻘﺪروات داﺧﻠﯽ وﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ و ﻣﺤﺬورات دو ﺣﻮزه ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﺪوﯾﻦ ﮔﺸﺘﻪ و ﭘﯿﺶ ﺑﺮده -ﻣﯽ ﺷﻮد؛ ﮐﻼوس ﻧﻮر ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺒﯿﯿﻦ راﺑﻄﮥ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی داﺧﻠﯽ و ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﻧﻈﺎم داﺧﻠﯽ را ﺑﺎ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎی ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ را ﺑﺎﯾﺪ در ﺳﺎزد. از ﻧﻈﺮ وی ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽﻫﺎ و ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ را ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﭼﺎرﭼﻮب اﻫﺪاف(ﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰی ﺑﺎﯾﺪ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺖ) و اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﻬﺎ (ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﻗﺪام در ﺟﻬﺖ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاف) و اﺣﺘﻤﺎﻻت (ﻣﻮاﻧﻊ و ﺗﻘﺎﺑﻼت) ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﻮد. در اﯾﻨﺠﺎ راﺑﻄﮥ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن اﻫﺪاف و اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯿﻬﺎ وﺟﻮد دارد. روزﻧﺎ ﯾﮑﯽ از اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪاﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻠﮥ ﻓﻮق اﻫﺘﻤﺎم وﯾﮋه داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. وی ﺑﺎ دو ﻃﺮح ﭘﯿﺶ ﻧﻈﺮﯾﻪ و ﮔﯿﺮی ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ اراﺋﻪ دﻫﺪ. روزﻧﺎ ﻃﺮح ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ ﺗﻼش دارد ﻣﺪﻟﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻋﻮاﻣﻞ داﺧﻠﯽ ﺑﺮ ﺷﮑﻞ در ﻃﺮح ﭘﯿﺶ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﭼﻬﺎر ﻓﺎﮐﺘﻮر ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻗﺘﺼﺎدی،ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ را ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺮ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﻧﺎم ﻣﯽﺑﺮد و در ﻃﺮح ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ۲۴ ﻋﺎﻣﻞ داﺧﻠﯽ ذﯾﻞ ﭼﻬﺎر دﺳﺘﮥ ﻧﺨﺒﮕﺎن و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺰاران، ﻧﻬﺎدﻫﺎ، اﯾﺴﺘﺎرﻫﺎ و ﭘﻮﯾﺶﻫﺎ اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ. در رﺳﺎﻟﮥ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﯿﺰ ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﮐﻮﺷﯿﺪه اﺳﺖ ﺿﻤﻦ ﺗﻠﻔﯿﻖ دو ﻃﺮح ﻓﻮق ﻧﻘﺶ ﻋﻮاﻣﻞ داﺧﻠﯽ ﻣﺜﺒﺖ ﭼﯿﻦ ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺒﺮد ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ آن و درﺧﺸﺶ در ﻋﺮﺻﮥ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ را ﻣﻤﮑﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ، ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. در ﻫﻤﯿﻦ راﺳﺘﺎ ﻧﻘﺶ ﻧﻬﺎدﻫﺎ و ﻧﺨﺒﮕﺎن اﺑﺰاری ﭼﯿﻦ ذﯾﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﻮرد واﮐﺎوی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮری ﺧﻠﻖ ﭼﯿﻦ ﺑﮕﻮﻧﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺰب ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ را در راس ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮیﻫﺎی ﻋﻤﺪه ﮐﺸﻮری ﻗﺮار داده اﺳﺖ. ﻧﻈﺎم ﺗﮏ ﺣﺰﺑﯽ ﭼﯿﻦ و ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ ﺣﻮزه ﻗﺪرت ﺣﺰب ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ، ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻧﺘﻘﺎدات را از ﺳﻮی ﺗﺤﻠﯿﻠﮕﺮان ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﮐﺎرآﻣﺪی ﺣﺰب در ﭘﯿﺸﺒﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﻪ اوﻟﻮﯾﺖ ﻧﻈﺎم ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﮔﺮدد و ﺳﺎزوﮐﺎرﻫﺎی وﯾﮋه درون ﺣﺰﺑﯽ از ﺟﻤﻠﻪ اﺟﻤﺎع ﻧﺨﺒﮕﺎن ﺑﺮ رﺋﻮس ﮐﻠﯽ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﯽ ﮐﺸﻮر و اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺻﻠﺢ آﻣﯿﺰ و ﺳﺎزوﮐﺎرﻫﺎی ﻧﺴﺒﺘﺎ از ﻧﮑﺎت ﻣﺜﺒﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ .دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮑﯽ ﮐﻪ اﺧﯿﺮا در ﺣﺰب رواج ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺗﻀﺎرب آراء را ﻣﯿﺴﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺟﻤﻬﻮری ﺧﻠﻖ ﭼﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻧﻘﺶ ﻧﺨﺒﮕﺎن ﭼﯿﻦ و اﺟﻤﺎع ﻧﻈﺮ ﻧﺴﺒﯽ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﻧﻬﺎﯾﯽ اﺗﺨﺎذ ﺷﺪه ﻧﯿﺰ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﯿﻦ را ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺿﻤﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺸﺘﺖ در درون ﺳﺎﺧﺘﺎر
ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ، ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻗﻮای ﮐﺸﻮر ﺑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺻﻠﺢ آﻣﯿﺰ ﻣﯽﮔﺮدد. ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻨﯿﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه در دوران ﭘﺲ از اﺻﻼﺣﺎت ﻧﯿﺰ ﺑﻌﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﯽ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﺎز اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺻﻠﺢ آﻣﯿﺰ ﭼﯿﻦ ﮔﺸﺖ؛ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ، ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ و اﺻﻼح ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی دوﻟﺖ، ﺑﻌﻼوه ﺑﺴﺘﺮﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﺬب ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی و ﻓﺮاواﻧﯽ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ از ﻣﻮاردی اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﭼﺎرﭼﻮب ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﯽﮔﺮدد. ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﻋﻮاﻣﻞ داﺧﻠﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ﺑﺮ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮی ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﯾﺴﺘﺎرﻫﺎی ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ در اﯾﻦ ﭼﺎرﭼﻮب ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮔﺮدد؛ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﭼﯿﻦ ﻋﺎﻣﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻠﯽ رﻏﻢ ﺗﺸﺘﺖ ﻗﻮﻣﯽ و ﻧﮋادی ﺑﻌﻨﻮان ﻓﺎﮐﺘﻮری وﺣﺪت ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﭼﯿﻨﯽ در ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﻣﺸﯽ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺻﻠﺢ آﻣﯿﺰ در ﻋﺮﺻﮥ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ؛ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺿﻤﻦ اﻧﺼﺮاف از ﺗﻤﺎﯾﻼت اﻧﻘﻼﺑﯽ، ﻋﻈﻤﺖ و ﺷﮑﻮه ﻣﻠﺖ ﭼﯿﻦ را درﺗﻮﺳﻌﮥ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ آن ﻣﯽداﻧﺪ. ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﻨﯽ ﭼﯿﻦ ﻧﯿﺰﮐﻪ ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﺗﻮاﻧﺪ در ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪیﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺦ۴۰۰۰ﺳﺎﻟﻪ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و اﻣﺘﺰاج آن ﺑﺎ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﯽ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر و ارﺗﻘﺎء ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ آن اﯾﻔﺎ ﮐﻨﺪ.
ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم:
ﭼﯿﻦ و ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن؛ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﭼﯿﻦ در ﻧﻈﺎم ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ
ﻣﻘﺪﻣﻪ
واژه ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر ﺑﺮای ﺗﺤﻮﻻﺗﯽ ﮐﻪ در ﻋﺮﺻﮥ اﻗﺘﺼﺎدی ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪه ﺑﻮد، ﻣﻄﺮح ﺷﺪ. ﭘﺲ از آن و ﺑﺮﺳﯿﺎق ﻣﺒﺎﺣﺚ اﻗﺘﺼﺎدی، در ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت دﯾﮕﺮ ﻫﻤﭽﻮن ﻗﺎﭼﺎق ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر و ﺗﺮورﯾﺴﻢ ﮐﻪ داﻣﻦﮔﯿﺮ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﻌﺪد ﺑﻮد ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺖ؛ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻤﺎم ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﯿﺪ ﺑﺪون ﻣﻼﺣﻈﮥ ﻣﺮزﻫﺎی ﻣﻠﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه و ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن را ﻣﯽﺗﻮان اﻓﺰاﯾﺶ رواﺑﻂ اﻗﺘﺼﺎدی، ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ورای ﻣﺮزﻫﺎی ﻣﻠﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮد. ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان اﻗﺘﺼﺎدی، ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد را ﺑﻪ ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮده و ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﻨﻈﺮی ﺧﺎص ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻪاﻧﺪ. ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل اﯾﻤﺎﻧﻮﺋﻞ واﻟﺮﺷﺘﺎﯾﻦ ﺑﺎ ﺗﺒﯿﯿﻨﯽ اﻗﺘﺼﺎدی از ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن، آن را ﻣﺮادف ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن ﺳﺮﻣﺎﯾﻪداری ﻣﯽداﻧﺪ. ﻓﺮﯾﺪﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد را ادﻏﺎم ﺳﺮﺳﺨﺘﺎﻧﮥ ﺑﺎزارﻫﺎ، دوﻟﺖﻫﺎی ﻣﻠﯽ و ﻓﻨﺎورریﻫﺎ ﺑﻪ درﺟﻪای ﮐﻪ ﭘﯿﺶ از آن ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ اﻓﺮاد، ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ و
دوﻟﺖﻫﺎی ﻣﻠﯽ را ﻗﺎدر ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ دورﺗﺮ، ﺳﺮﯾﻊﺗﺮ، ﻋﻤﯿﻖﺗﺮ و ارزانﺗﺮ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ اﻃﺮاف ﺟﻬﺎن دﺳﺖ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻨﺪ (ﻣﺘﻘﯽ و ﻣﺘﯿﻦ ﺟﺎوﯾﺪ، .(۳۱۱ :۱۳۹۰
ﺟﻬﺎﻧﯽﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد ﺑﺎرزﺗﺮﯾﻦ و ﻣﺸﻬﻮرﺗﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽرود. ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺟﻬﺎن ﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد را ﻣﯽﺗﻮان در ﺣﺬف ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﻠﯽ اﻣﻮر اﻗﺘﺼﺎدی، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﻣﻠﯿﺘﯽ و ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﻦ-
اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺗﺠﺎری، ﻣﺎﻟﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪی داﻧﺴﺖ. اﻣﺮوزه ﺟﻮاﻣﻊ و اﻗﺘﺼﺎدﻫﺎ در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ادﻏﺎم ﺷﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﯾﻦ ادﻏﺎﻣﺎت و ﻫﻤﮕﺮاﯾﯽﻫﺎ، ﻣﺘﺄﺛﺮ از اﻧﻘﻼب در ﻋﺮﺻﮥ ارﺗﺒﺎﻃﺎت، ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ، ﮐﺎﻫﺶ، ﺣﺬف و ﯾﺎ ﻫﻤﺴﺎن ﺳﺎزی ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎی ﺗﺠﺎری، اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ و ﺗﻘﺎﺿﺎی روزاﻓﺰون ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻣﯽ-
ﺑﺎﺷﺪ (ﺳﺎﻋﯽ،.(۷۴-۷۳ :۱۳۸۷ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن در ﺑﻌﺪ اﻗﺘﺼﺎدی از ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ، ﺳﺮﻋﺖ و ﻋﻤﻖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. وﺟﻪ ﻣﺴﻠﻂ و ﻏﺎﻟﺐ اﻗﺘﺼﺎد در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن ﺑﮕﻮﻧﻪاﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺴﺘﺮش و ﺗﻌﻤﻖ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻣﻊ و دوﻟﺖﻫﺎ در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻣﯽﺷﻮد. ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد دارای دو ﺑﻌﺪ اﺳﺖ: ﺑﻌﺪ اول: ﻣﻔﻬﻮم ﮔﺴﺘﺮش ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد، ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ اﮐﺜﺮﯾﺖ ﺟﻮاﻣﻊ و دوﻟﺖﻫﺎ را در ﺑﺮﮔﯿﺮد. در ﺑﻌﺪ دوم، ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪی اﺷﺎره دارد ﮐﻪ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺷﺪت و ﻓﺸﺮده ﺷﺪن ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎ و ﺗﻌﺎﻻت ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻟﺬا ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد، ﻣﺘﮑﺜﺮ و ﮔﺴﺘﺮده، اﻟﺰامآور
(Cohn,2008:369).اﺳﺖ
ﺣﻀﻮر دﻧﮓ ﺷﯿﺎﺋﻮﭘﻨﯿﮓ در رأس ﻫﺮم ﻗﺪرت ﭼﯿﻦ و ﭘﯿﮕﯿﺮی ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ اﺻﻼﺣﺎت اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺤﻮل در ﻧﮕﺮش ﭼﯿﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﯿﺮون ﮔﺮدﯾﺪ. در اﯾﻦ دوران ﭼﯿﻦ ﺿﻤﻦ ﻓﻬﻢ ﺷﺮاﯾﻂ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن، از ﺑﺎز ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﻈﺎم ﺑﯿﻦ-اﻟﻤﻠﻠﯽ دﺳﺖ ﮐﺸﯿﺪه و ﺳﻮدای ﺑﻨﯿﺎﻧﮕﺬاری ﻧﻈﻤﯽ ﺟﺪﯾﺪ در اﻗﺘﺼﺎد و ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺎور ﭘﺎﯾﻪ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻌﮥ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺰﯾﻨﮥ ﭘﯿﺶ روی ﭼﯿﻦ، ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ و رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت داﺧﻠﯽ ﺟﺰ درﻣﺘﻦ و ﺑﻄﻦ ﺟﻬﺎن و ﺑﺮﺧﻮرداری از اﺗﺼﺎﻻت ﻣﺴﺘﺤﮑﻢ ﺑﺎ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎﻧﯽ، اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد
